آیه 6 بقره
متن آيه
ترجمه آیه
در حقيقت كسانى كه كفر ورزيدند چه بيمشان دهى چه بيمشان ندهى برايشان يكسان است، آن‌ها نخواهند گرويد.
نزول
محل نزول:
این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۱]
شأن نزول:[۲]
«شیخ طوسی» گوید: بنا به قول ربيع بن انس درباره ابوجهل و پنج نفر از قوم او كه از سران احزاب بوده و در جنگ بدر كشته شده‌اند، نازل گرديد. [۳] چنان كه بلخى و مغربى نيز اين عقيده را پسنديده‌اند، ابن عباس گويد. [۴]
درباره احبار يهود كه در اطراف مدينه بوده‌اند نازل شده است، عده‌اى نيز گويند: درباره مشركين نزول يافته است و طبرى قول ابن عباس را پسنديده است ولى ما مى‌گوئيم اين آيه جنبه اختصاصى داشته و حمل كردن آن بر عموم غيرممكن است زيرا مي‌دانيم در ميان كفار عده‌اى بودند كه بعد ايمان آوردند بنابراين نمى‌توان آيه را حمل بر عموم كرد و بنابر قول ربيع بن انس اگر كسى از كفار با حالت كفر بميرد به طور يقين منظور نظر اين آيه بوده است و روى همين زمينه تمام سران احزاب مقصود اين آيه بوده و نيز شامل كسانى كه در جنگ بدر كشته شده‌اند خواهد بود. [۵] [۶]
كسانى كه معتقدند كه اين آيه مخصوص كفار اهل كتاب است چنين دليل آوردند و گويند چون آيات قبل از اين آيه مربوط به مؤمنين بوده بنابراين بايد اين آيه و آيات بعد از آن مربوط به كفار باشد. [۷]
پانویس
- ↑ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 1، ص 111.
- ↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 2.
- ↑ صاحب كشف الاسرار از مفسرين عامه اين موضوع را از ضحاك روايت كرده است.
- ↑ عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف پسرعموى رسول خدا صلى الله عليه و آله مادرش لبابة الكبرى دختر حارث بن حزن الهلاليّة سه سال قبل از هجرت هنگامى كه رسول خدا صلی الله علیه و آله در شعب مكه بود متولد گرديد در هنگام رحلت پيامبر سيزده يا پانزده ساله بود از بزرگان صحابه محسوب و كسب فيض از امام على مرتضى عليه‌السلام نمود و در تفسير مورد ثقه و اطمينان است و در سال 68 هجرى در حالتى كه 70 سال از سن وى گذشته بود در شهر طائف وفات يافت و محمد بن الحنفيّة فرزند امام مرتضى عليه‌السلام بر او نماز گذارد و جسد وى را در قبر گذاشت و گفت (مات واللّه اليوم حبر هذه الامّة).
- ↑ صاحب مجمع البيان گويد، چنين گويند كه اين آيه عام بوده و شامل جميع كفار خواهد بود و نيز از ابوعلى جبّائى نقل كند كه اين آيه درباره اهل ختم و طبع كه خداوند به ايمان نياوردن آن‌ها خبر داده است نزول يافته است.
- ↑ طبرى از سعيد بن جبير او از ابن عباس روايت كند كه آيات 6 و 7 درباره يهود مدينه نازل شده و نيز از ربيع بن انس روايت كند كه در جنگ احزاب نازل شده است.
- ↑ فریابى و طبرى از مفسرين عامه گويند كه دو آيه 6 و 7 درباره كفار نازل گرديده است.
منابع
- محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، انتشارات اسلامی، تهران، 1361 ش.
- فضل بن حسن طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، انتشارات ناصرخسرو، تهران، 1372 ش.
- قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند.
پیوندها
