آیه 84 آل عمران
متن آيه
ترجمه آیه
بگو به خدا و آن چه بر ما نازل شده و آن چه بر ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و اسباط نازل گرديده و آن چه به موسى و عيسى و انبياى ديگر از جانب پروردگارشان داده شده گرويديم و ميان هيچ يك از آنان فرق نمى گذاريم و ما او را فرمانبرداريم.
نزول
محل نزول:
اين آيه در همچون ديگر آيات سوره آل عمران در مدينه بر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله نازل گرديده است. [۱]
شأن نزول:[۲]
مفسران گويند: هيأت مسيحيان نجران كه شصت نفر سوار بودند نزد پيغمبر صلی اله علیه و آله وارد شدند. چهارده نفر آنان از سران و بزرگان اشراف نجران بودند و در بين آن چهارده، نفر، سه نفر بودند كه مدار كار همه آنان بدست اين سه نفر كه صاحب راى بودند قرار داشت. يكى از اين سه نفر شخصى بود به نام «عاقب» كه امير آنان و صاحب مشورت ايشان بود و همه گوش به فرمان و رأى او داشتند و بدون اجازه آن شخص كارى انجام نمى دادند و لقب او «عبدالمسيح» بود.
نفر دوم «ايهم» نام داشت كه بزرگ و كارگزار و صاحب مسكن و منزل آنان بود و سومين نفر «ابوحارثة بن علقمه» نام داشت كه پيشواى دينى و دانشمند و تعليم دهنده آنان بود، اين شخص بين قوم نجران بسيار ارجمند بود و كتاب هاى دينى آنان بوسيله او تدريس مى شد، او به طورى در علوم دينى مسيحيان وارد بود كه پادشاهان روم به حضور او[۳] مى آمدند و مشتاق ديدار او بودند و به خاطر دانش و سختكوشى او كليساهائى براى مسيحيان نجران ساخته بودند.
اين هيأت پس از ورود به مدينه خدمت پيغمبر صلی الله علیه و آله رسيدند و آن زمانى بود كه حضرت صلی الله علیه و آله از نماز عصر فارغ شده بود. اين جماعت لباس هاى سياه و جامه هاى گشاد و بلند و روپوش هاى بسيار زيبا بر تن داشتند كه در زيبائى مانند مردان قبيله حارث بن كعب بودند.
عده اى از ياران رسول الله صلی الله علیه و آله هنگامى كه آنان را ديدند اظهار داشتند: ما هنوز وفدى مانند ايشان نديده ايم. زمانى كه وقت نمازشان فرارسيد از پيغمبر صلی الله علیه و آله اجازه گرفتند و در مسجد رسول الله صلی الله علیه و آله به طرف مشرق نماز گزاردند، پس از فراغت از نماز «ايهم و عاقب» با پيغمبر به گفتگو نشستند.
رسول الله صلی الله علیه و آله به آن دو گفت: اسلام بياوريد، آنان جواب دادند كه ما قبل از تو اسلام آورده ايم، حضرت فرمود: شما دروغ مى گوئيد زيرا عقيده شما، كه قائليد خدا فرزند دارد و صليب را پرستش مى كنيد و گوشت خوك مى خوريد، مانع است كه شما ايمان بياوريد. آن دو در جواب پيغمبر صلی اله علیه و آله اظهار داشتند. اگر عيسى پسر خدا نيست، پس پدر او چه كسى مى باشد؟ و درباره عيسى با پيغمبر خدا به مخاصمه برخاستند.
پيغمبر صلی الله علیه و آله به آنان فرمود: آيا شما نمى دانيد كه فرزندى نيست مگر اين كه شبيه و مانند پدرش باشد؟ گفتند: صحيح است، باز فرمود: آيا شما نمى دانيد كه خداى ما هميشه زنده است و نمى ميرد؟ در حالى كه عيسى مرد و نيستى بر او چيره شد، گفتند: بلى. باز حضرت به آنان فرمود: آيا نمى دانيد كه خداوند، قيم و عهده دار موجودات است و آن ها را حفظ مى كند. و روزى مى دهد؟ جواب دادند: بلى، صحيح است. مجدداً فرمود امورى كه برشمردم آيا عيسى داراى يكى از آن صفات مى باشد؟ اظهار داشتند: خير.
حضرت فرمود: خدا آن طورى كه خواست او بود صورت عيسى را در رحم مريم تصوير كرد و او را آفريد، و حال آن كه خداى ما نه مى خورد و نه مى آشامد و نه حادث مى شود، آنان گفتند: بلى، باز حضرت فرمود: آيا نمى دانيد كه مادر عيسى مانند ديگر زنان عيسى را حامله شد و سپس مانند زنان ديگر فرزند خود را به دنيا آورد و او را غذا خوراند همان طوري كه ديگر كودكان غذا مى خورند؟
و عيسى مانند ديگران هم خورد و هم آشاميد و به دنيا آمد و از دنيا رفت، گفتند: بلى، صحيح است. حضرت فرمود: پس چگونه شما مى گوئيد: عيسى پسر خدا است؟ آنان ساكت شدند، پس خداوند عزوجل سوره آل عمران را از اول تا آيه هشتاد و چندم در اين مورد نازل كرد.
پانويس
- ↑ طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 2، ص 693.
- ↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شيخ طوسي و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 130.
- ↑ سيوطى خبرى از ابوهريرة نقل مى كند و داستانى را كه مؤلف به آن اشاره كرده است به طور خلاصه بيان مى كند و در آخر مى افزايد كه آيه «وَ إِنْ تُبْدُوا ما فِي أَنْفُسِكُمْ» بوسيله آيه «لايُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلَّا وُسْعَها» نسخ شده است. (صفحه 143 و 144) نظر سيوطى درباره نسخ آيه صحيح نيست، مترجم در كتاب ناسخ و منسوخ دليل عدم نسخ را بيان داشته است. (ناسخ و منسوخ صفحه 116-120) م.
منابع
- قرآن کريم، ترجمه محمدمهدي فولادوند.
- محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شيخ طوسي و ساير مفسرين خاصه و عامه، انتشارات اسلامي، تهران، 1361 ش.
- فضل بن حسن طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، انتشارات ناصرخسرو، تهران، 1372 ش.
پيوندها
