تقویم هجری قمری
تقویم هجری قمری، تقویم دینی مسلمانان جهان است. مبدأ این تقویم، اول محرم سالی است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از مکه معظمه به مدینه منوره هجرت فرمودند.
بر اساس روايتي منسوب به رسول اكرم، كه افراد متعددي چون محمدبن جرير طبري (ج 3، ص 1250) و سيوطي (ص 11) نقل كرده‌اند، آن حضرت در هنگام ورود به مدينه دستور وضع گاه‌شماري هجري قمري با مبدأ همان زمان، يعني ابتداي ربيع‌الاول، را صادركردند. اما به نقل از بسياري از مورخان و نويسندگان ديگر، در يكي از سالهاي شانزدهم، هفدهم يا هجدهم هجري و به دستور خليفه دوم، در جلسه‌اي كه به منظور طرح و وضع گاه‌شماري براي سرزمينهاي اسلامي بر پا شده بود، پس از رد چند نظر مختلف، گاه‌شماري هجري قمري با مبدأ اول محرم سالي كه هجرت رسول اكرم در آن رخ داده بود (16 ژوئيه 622 ميلادي) رسميت يافت (براي آگاهي از منابع متعدد تاريخي درباره اين واقعه، استنادات و نظر مخالفان و موافقان آن نک: عاملي، ج 3، ص 32ـ 58). بر اين اساس، دو ماه از سال اول هجري (از اول محرم تا اول ربيع‌الاول كه هجرت‌رخ داد)، پيش از آنكه واقعه هجرت صورت گرفته باشد، جزو سال اول هجري قمري محسوب شد.[۱]
یکسال در این تقویم شامل 12 ماه قمری است که به ترتیب عبارتند از : محرم،صفر،ربیع الاول، ربیع الثانی، جمادی الاول، جمادی الثانیه، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده و ذیحجه. تاریخ اول هر ماه با رؤیت هلال ماه نو در شامگاه روز بیست و نهم یا سی اُم ماه قبل ماه، به ثبوت می‌رسد. با این حساب، تعداد شبانه‌روزهای هر ماه قمری که برابر با مدت زمان بین دو رؤیت متوالی هلال ماه نو است، 29 یا 30 شبانه‌روز گرفته می‌شود.[۲]
پانویس
