ثنية الوداع

گردنه اى است كه هر كس رهسپار شام بوده از آنجا مى گذشته است. بعضى گفته اند بر سر راه مدینه به مكه قرار داشته. شاید هم دو گردنه بوده بدین نام زیرا هر راهى گردنه اى داشته است كه مردم در آنجا با یكدیگر وداع و خداحافظى مى كرده اند... در وجه تسمیه آن اختلاف است... ظاهرا این نام به دوره جاهلیت مربوط مى شود؛ دلیلش هم این است در شعرى كه در استقبال پیامبر صلى الله علیه و آله سروده شده، این نام به كار رفته است.

طلع البدر علینا من ثنیّات الوداع وجب الشّكر علینا ما دعا للّه داع

ابن شبّه در تاریخ المدینه، درباره ثنیّة الوداع آورده است: در مراصد الاطلاع (ج 1، ص 301)، درباره ثنیّة الوداع آمده است: «به فتح واو، نام گردنه اى است مشرف به مدینه كه مسافران راهى مكه از آن مى گذرند».

در خلاصة الوفا، ص 361، پاورقى شماره 2، سمهودى مى گوید: «جایى است كه قرین روى آن است و امروزه به آن قرین تحتانى مى گویند. همچنین به نام كشك (كوشك) یوسف باشا نیز خوانده مى شود؛ زیرا همو بود كه در سال 1914 م ثنیّه را تراش داد و راه آن را هموار و آماده ساخت». (وفاء الوفا، ج 2، ص 275؛ خلاصة الوفا، ص 361)