امامزاه آمنه خاتون قزوین
| |
|
کشور |
ایران |
|
شهر |
قزوین |
| |
| |
| مشاهده در نقشه | |
بقعه «امامزاده آمنه خاتون» یا «امینه خاتون» یکی از زیارتگاههای شهر قزوین می‌باشد. اهالی از او به عنوان دختر امام جعفر صادق (علیه السلام) یاد می‌کنند ولی در برخی منابع او را دختر امام موسی کاظم (علیه السلام) معرفی کرده‌اند.[۱] گرچه مدرکی مکتوب از صاحب مدفن در بنا وجود ندارد.[۲]
علامه نسابه ابن طباطبا از اعلام قرن پنجم هجری در کتاب خود (منتقلة الطالبیة) نام و نسب شریف امامزاده سیده آمنه خاتون (علیها السلام) را ذکر نموده و او را ساکن قزوین دانسته است. به نظر می‌رسد شخصیت مدفون در این بقعه، سیّده آمنه دختر ابوعلى محمّدالاصغر بن احمد سکین السرماورد بن جعفر بن محمّدالاکبر بن زیدالشهید بن امام زین العابدین (علیه السلام) است که با پنج واسطه، نسب به امام سجّاد (علیه السلام) میرساند. پدر بزرگوارش امامزاده جلیل القدر سیدعلی اصغر (علیه‌السلام) مدفون در روستای زرآباد قزوین است که به اتفاق برادر امامزاده آمنه خاتون در آن مکان در قرن چهارم به شهادت رسیده‌اند.
این بقعه متعلق به دوره صفویه بوده و در میان قبرستان محله پنبه‌ریسه شهر قزوین واقع شده است. شکل ظاهری بنا به صورت مخروطی و قسمت پایین ساختمان از سنگهای صاف و روسازی آن از کاشیهای رنگارنگ می‌باشد... داخل حرم در یک قسمت صندوق کوچک است... در این مقبره چاه عمیقی است که گویا متجاوز از چهل متر گودی آن است سابقاً مردم برای حوائج خود عریضه به نام حضرت صاحب‌الزمان (علیه السلام) می‌نوشتند و به آن چاه می‌انداختند.[۳]
در نمای خارج، بقعه به صورت یک برج استوانه‌ای شکل که گنبدی بر فراز آن است دیده می‌شود. نقشه هسته اصلی حرم هشت ضلعی است و در بدنه هر ضلع طاقنمایی با قوس کلیلی اجرا شده است. هیچ گونه تزئینی به جز یک پنجره مشبّک گچی زیبا در درون بقعه اجرا نشده است. بنای جانب راست یا شرقی رواق مستطیل شکل است که سقف آن به کمک قوسهای آجری پوشیده شده است و بخشی از بدنه استوانه‌ای بقعه در آن دیده می‌شود. رواق مزبور از افزوده‌های دوران قاجار است که از آن با ورودی کم ارتفاعی به بقعه راه می‌یابند.[۴]
پانویس
- ↑ دایرةالمعارف تشیع، تهران، بنیاد اسلامی طاهر، ۱۳۶۶، ج۱، ص۲۳۵.
- ↑ دایرةالمعارف بناهای تاریخی ایران در دوره اسلامی: بناهای آرامگاهی، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۶، ص۱۲۸.
- ↑ سید محمدعلی گلریز، مینودر یا باب‌الجنه قزوین، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۳۷، ص۶۲۷.
- ↑ دایرةالمعارف زن ایرانی، بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی، تهران، ۱۳۸۲، ص۱۰۶-۱۰۷.
منابع
