حدیث غریب

از اقسام خبر واحد.

این عنوان از اصطلاحات علم درایه است.

حدیثى را غریب خوانند كه تنها یك راوى - هر چند در یكى از مراتب و طبقات سلسله سند - داشته باشد. از جمله مصادیق آن، حدیثى است كه فراز اضافى در متن یا سند آن را تنها یك راوى نقل كند.

غرابت حدیث یا در متن و سند آن است، مانند حدیثى كه متن آن را تنها یك نفر نقل كرده باشد و یا تنها در سند آن مانند حدیثى كه متن آن را گروهى از ابن ابى عمیر نقل كرده باشند و تنها یك نفر آن را از دیگرى همچون حسین بن سعید نقل كرده باشد.

حدیثى كه غرابت آن در متن باشد - نه در سند - وجود ندارد، مگر آن كه حدیثى یافت شود كه یك نفر آن را روایت كرده باشد و جمع زیادى آن را از وى نقل كرده باشند. چنین حدیثى هم به لحاظ اسناد غریب است و هم مشهور؛ زیرا اسناد آن در طرف نخست آن غرابت دارد و در طرف دیگر شهرت.

از اقسام حدیث غریب، وجود غرابت به لحاظ لفظ یا فقه الحدیث است، هر چند به لحاظ متن و اسناد غریب نباشد مانند حدیثى كه متن آن داراى الفاظ مشكل، نامأنوس و دور از ذهن باشد.

حدیث غریب به اقسام چهار گانه حدیث (صحیح، حسن، موثّق و ضعیف) تقسیم مى‌شود.‌

منابع

جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد 3، صفحه 267‌.