واجب: تفاوت بین نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (←واجب در علم فقه) |
|||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
==معنای لغوی واجب== | ==معنای لغوی واجب== | ||
− | # لازم، ضروری | + | #لازم، ضروری |
− | # فعلی که عمل بدان لازم است و ترکش گناه دارد. | + | #فعلی که عمل بدان لازم است و ترکش گناه دارد. |
− | # سزاوار، شایسته | + | #سزاوار، شایسته |
− | # مایحتاج | + | #مایحتاج |
==واجب در علم فقه== | ==واجب در علم فقه== | ||
− | واجب به کارهایی می گویند که خداوند به انجامِ آنها امر فرموده است و انجام دادن آنها لازم است به طوری که اگر انجام نگیرد، عقوبت الهی و عذاب الهی را به دنبال دارد. | + | واجب در [[فقه]] به کارهایی می گویند که [[الله|خداوند]] به انجامِ آنها امر فرموده است و انجام دادن آنها لازم است به طوری که اگر انجام نگیرد، عقوبت الهی و عذاب الهی را به دنبال دارد. |
==انواع واجب== | ==انواع واجب== | ||
− | * واجب تعبدی: قسمتی از واجبات باید به همراه نیت و قصد قربت به جای آورده شوند مانند [[نماز]] و [[روزه]] که به آنها واجبات تعبدی می گویند. | + | *واجب تعبدی: قسمتی از واجبات باید به همراه [[نیت]] و [[قصد قربت]] به جای آورده شوند مانند [[نماز]] و [[روزه]] که به آنها واجبات تعبدی می گویند. |
− | * واجب توصلی: عباداتی که لازم نیست به همراه نیت و قصد قربت به جا آورده شوند، مانند تطهیر بدن و لباس و امر به معروف و غسل میت به عبارت دیگر در واجبات توصلی انگیزه امر معلوم است ولی در واجبات تعبدی غرض و مقصود شارع معلوم نیست، گرچه فلسفه و حکمتی دارد و مکلفین صرفاً برای تعبد به امر خداوند انجام می دهند. | + | *واجب توصلی: عباداتی که لازم نیست به همراه نیت و قصد قربت به جا آورده شوند، مانند تطهیر بدن و لباس و [[امر به معروف و نهی از منكر|امر به معروف]] و [[غسل]] میت. به عبارت دیگر در واجبات توصلی انگیزه امر معلوم است ولی در واجبات تعبدی غرض و مقصود شارع معلوم نیست، گرچه فلسفه و حکمتی دارد و مکلفین صرفاً برای تعبد به امر خداوند انجام می دهند. |
− | * واجب عینی: واجبی است که همه مکلفین باید انجام دهند، مانند نمازهای یومیه. | + | *واجب عینی: واجبی است که همه مکلفین باید انجام دهند، مانند نمازهای یومیه. |
− | * واجب کفایی: آن است که با عمل عده ای از عهده دیگران ساقط است، مانند تطهیر | + | *واجب کفایی: آن است که با عمل عده ای از عهده دیگران ساقط است، مانند تطهیر [[مسجد]]، تدفین میت و... |
− | * واجب تعیینی: واجبی است که نمی توان کار دیگری را جایگزین آن ساخت مثل نمازهای یومیه | + | *واجب تعیینی: واجبی است که نمی توان کار دیگری را جایگزین آن ساخت مثل نمازهای یومیه. |
− | * واجب تخییری: که مکلف می تواند یکی از چند کار را اختیار کند مانند کفاره روزه که مکلف مخیر است بین آزادکردن بنده و شصت روز روزه و اطعام شصت نفر. | + | *واجب تخییری: که مکلف می تواند یکی از چند کار را اختیار کند مانند [[کفاره]] روزه که مکلف مخیر است بین آزادکردن بنده و شصت روز روزه و اطعام شصت نفر. |
− | * واجب مضیق: گاهی واجب، وقت محدودی دارد که از آن به تعبیر می شود، مثل نماز آیات برای ماه گرفتگی | + | *واجب مضیق: گاهی واجب، وقت محدودی دارد که از آن به تعبیر می شود، مثل [[نماز آیات]] برای ماه گرفتگی. |
− | * واجب موسع: واجب گاهی وقت وسیعی دارد که از آن تعبیر می شود به واجب موسع، مانند نمازهای یومیه | + | *واجب موسع: واجب گاهی وقت وسیعی دارد که از آن تعبیر می شود به واجب موسع، مانند نمازهای یومیه. |
==منابع== | ==منابع== | ||
− | * محمود اکبری، احکام جوانان. | + | |
− | * فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه واجب. | + | *محمود اکبری، احکام جوانان. |
+ | *فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه واجب. | ||
[[رده:احکام تکلیفی]] | [[رده:احکام تکلیفی]] |
نسخهٔ ۵ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۱۵
معنای لغوی واجب
- لازم، ضروری
- فعلی که عمل بدان لازم است و ترکش گناه دارد.
- سزاوار، شایسته
- مایحتاج
واجب در علم فقه
واجب در فقه به کارهایی می گویند که خداوند به انجامِ آنها امر فرموده است و انجام دادن آنها لازم است به طوری که اگر انجام نگیرد، عقوبت الهی و عذاب الهی را به دنبال دارد.
انواع واجب
- واجب تعبدی: قسمتی از واجبات باید به همراه نیت و قصد قربت به جای آورده شوند مانند نماز و روزه که به آنها واجبات تعبدی می گویند.
- واجب توصلی: عباداتی که لازم نیست به همراه نیت و قصد قربت به جا آورده شوند، مانند تطهیر بدن و لباس و امر به معروف و غسل میت. به عبارت دیگر در واجبات توصلی انگیزه امر معلوم است ولی در واجبات تعبدی غرض و مقصود شارع معلوم نیست، گرچه فلسفه و حکمتی دارد و مکلفین صرفاً برای تعبد به امر خداوند انجام می دهند.
- واجب عینی: واجبی است که همه مکلفین باید انجام دهند، مانند نمازهای یومیه.
- واجب کفایی: آن است که با عمل عده ای از عهده دیگران ساقط است، مانند تطهیر مسجد، تدفین میت و...
- واجب تعیینی: واجبی است که نمی توان کار دیگری را جایگزین آن ساخت مثل نمازهای یومیه.
- واجب تخییری: که مکلف می تواند یکی از چند کار را اختیار کند مانند کفاره روزه که مکلف مخیر است بین آزادکردن بنده و شصت روز روزه و اطعام شصت نفر.
- واجب مضیق: گاهی واجب، وقت محدودی دارد که از آن به تعبیر می شود، مثل نماز آیات برای ماه گرفتگی.
- واجب موسع: واجب گاهی وقت وسیعی دارد که از آن تعبیر می شود به واجب موسع، مانند نمازهای یومیه.
منابع
- محمود اکبری، احکام جوانان.
- فرهنگ فارسی معین، ذیل واژه واجب.