قنوت

قنوت از ماده­ی "قنو" است که در لغت به معنای بدست آوردن چیزی و خوشه­ی خرما آمده و در اصطلاح قرآنی یعنی طاعت و پرستش همراه با خضوع و فروتنی؛ که در واقع به معنای بدست آوردن حالت خضوع در عبادت به صورت قیام، سجده و ركوع بعد از تحقق ایمان می­باشد. البته "قنوت" در اصطلاح فقه دعا و ثنا در پیشگاه خداوند متعال در موضع خاصی از نماز است؛ و كیفیت آن در نزد امامیه، بلند كردن دست­ها تا مقابل صورت بوده، به ­طوری ­كه كف دست­ها رو به آسمان و در حال خواندن دعا باشد.

واژه­ی قنوت با تعابیر مختلف 13 بار در قرآن كریم ذکر شده که در تمام موارد معنای خضوع، طاعت و فرمانبرداری منظور است؛ اما قنوت به معنای اصطلاح فقهی در قرآن بیان نشده است.

قنوت در نماز از مستحبات موکد است.

دعا در قنوت

دعاکردن در قنوت به هر زبانی جایز است چه عربی و چه غیرعربی؛ گرچه عربی احوط و افضل است.

دعاهای قرآنی که می توان در قنوت خواند

دعاى براى پدر و مادر:

• «رَبِّ اغْفِرْلِی وَلِوَالِدَیَّ»؛ پروردگارا! مرا و پدر و مادرم را بیامرز. (سوره نوح، آیه26)
• «وَاغْفِرْ لِأَبِی إِنَّهُ کَانَ مِنَ الضَّالِّینَ»؛ و پدرم (عمویم) را بیامرز که او از گمراهان بود. (سوره شعرا، آیه 86)
• «رَبَّنَا اغْفِرْلِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ»؛ پروردگارا! من و پدر و مادرم و همه مؤمنان را در آن روز که حساب برپا مى‌شود، بیامرز. (سوره ابراهیم، آیه 41)
• «رَّبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرًا»؛ پروردگارا! همان‌گونه که آنها مرا در کوچکى تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده. (سوره اسراء، آیه 24)

دعاى براى همسر:

• «رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیَّاتِنَا قُرَّهَ أَعْیُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا»؛ پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مایه روشنى چشم ما قرارده و ما را براى پرهیزگاران پیشوا گردان. (سوره فرقان، آیه 74)

دعا براى برادر:

• «رَبِّ اغْفِرْلِی وَلأَخِی وَأَدْخِلْنَا فِی رَحْمَتِکَ وَأَنتَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ»؛ پروردگارا! من و برادرم را بیامرز و ما را در رحمت خود داخل فرما و تو مهربانترین مهربانانى. (سوره اعراف، آیه 151)

دعای برای مؤمنان دیگر:

• «رَبَّنَا اغْفِرْلَنا وَلِإِخْوانِنَا الَّذِینَ سَبَقُونا بِالْإِیمانِ وَلاتَجْعَلْ فِی قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّكَ رَؤُفٌ رَحِیم‌»؛ پروردگارا! ما و برادران ما را كه در ایمان بر ما پیشى گرفتند بیامرز و در دلهایمان حسد و كینه‌اى نسبت به مؤمنان قرار مده، پروردگارا! تو مهربان و رحیمى‌. (سوره حشر، آیه 10)

منابع

• قنوت، اباذر بشيرزاده و ابوالفضل زارعي نژاد، سایت پژوهه ، بازیابی: 7 اسفند 1392.
• آداب الصلاة، امام خمینی.