دقاق نیشابوری

این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

دقاق نیشابوری، ابوعلی حسن

قرن: 4

(وف 412/405 ق)

عالم، عارف، مفسر، واعظ و شاعر. در نیشابور به دنیا آمد و همان جا نشو و نما یافت. از اكابر عرفا و جامع اصول شریعت و فنون طریقت به شمار مى‌رفت.

در بیان احادیث و اخبار دستى توانا داشت و در تفسیر و تاویل آیات بصیر و بینا بود. از كثرت شوق و ذوق و درد و گریه كه داشته او را شیخ نوحه‌گر مى‌گفتند.

كلمات معروفه‌اى نیز از وى به یادگار مانده است. گویند: خواجه عبداللَّه انصارى مناجات مشهور خود را از كلمات این عارف ربانى اقتباس نموده است.

ابوالقاسم عبدالكریم قشیرى داماد و شاگرد وى بود. دقاق در نیشابور وفات یافت و او را در مدسه‌ى خود سمت قبله‌ى كهن دفن كردند. از آثار وى: «تاویل بعضى از آیات قرآنیه»؛ «خلافت»؛ «زهد»؛ «مواعظ» كه بر سیصد و شصت مجلس مشتمل مى‌باشد؛ «كتاب الضحایا».

منابع

• انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج3، ص38.