بابا افضل کاشی

این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

بابا افضل کاشانی (وفات 667 ق)؛ حکیم، نویسنده، عارف، ادیب و شاعر ایرانی قرن هفتم هجری قمری است. تخلص او افضل و به بابا افضل معروف است. ولادت او در مرق بین اصفهان و کاشان اتفاق افتاد. بابا افضل بیشتر در زادگاه خود به اعتکاف، تدریس، تألیف، تحقیق و مباحثه روزگار می‌گذرانید.

نسبت تعلیم خواجه نصیر طوسی با یک واسطه به او می‌رسد. وی مدتی از عمر خود را به علت رشک حاسدان و سخن‌چینی آنها در زندان گذرانده است که با توجه به گفته‌های صفا حبس وی سخت مورد تردید است. شیوه نثر بابا افضل بسیار پخته و به اصول متقدمان نزدیک است. در رسالات خود کوشیده لغات فارسی را به جای اصطلاحات عربی قرار دهد. وی چند رساله در تصوف و سلوک و حکمت به زبان فارسی دارد با متنی بسیار فصیح.

مجموع رسائل وی تحت عنوان «مصنفات بابا افضل» نشر یافته است، این رسایل بیانگر اندیشه‌های حکمی و تفکراتی است که بر نویسنده دست می‌داده است و همچنین بیان‌کننده مواعظ و حکم و حقایق عرفانی است. مدفن وی در مرق کاشان است. تاریخ وفات وی را به اختلاف 707 ،606 و 664 ق نوشته‌اند که صحیحتر آن همان است که در بالا ذکر شد.

آثار بابا افضل کاشی

آثار بسیاری از وی به جا مانده است، از آن جمله‌اند: «المفید للمتسفید»؛ ترجمه‌ی «رساله‌ی نفس» ارسطو؛ «جاودان نامه» یا «جاویدنامه»؛ «ره‌انجام نامه»؛ یا «آغاز و انجام»؛ «انشاء نامه»؛ «مدارج الکمال؛ «ساز و پیرایه شاهان پرمایه»؛ «منهاج المبین»؛ «عرض نامه»؛ «مبادی موجودات نفسانی»؛ «مکتوبات»؛ «رباعیات»؛ «رساله در منطق»؛ ترجمه‌ی «رساله تفاحه»، ارسطو.

منابع

• اثرآفرینان، زير نظر: دكتر سيد كمال حاج سيد جوادي و دكتر عبدالحسين نوايي، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1377، ج2، مدخل بابا افضل كاشاني.

منابع بیشتر

• بابا افضل، دانشنامه جهان اسلام.
• شناختنامه بابا افضل الدین کاشانی، ویلیام چیتیک، ترجمه مرتضی قرایی، کتاب ماه دین، مهر 1379 - شماره 36 (ص 57 تا 62) در دسترس در نور مگز، بازیابی: 30 اردیبهشت 1392.
• بابا افضل کاشانی، کتاب ماه دین، تیر و مرداد 1380 - شماره 45 و 46 در دسترس در نور مگز، بازیابی: 30 اردیبهشت 1392.