شیطان

این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

هر موجود سرکش و متمرد از فرمان خداوند متعال از جن و انس که دور از رحمت است و کارش وسوسه خلق است را شیطان می‌گویند. عنوان یاد شده به مناسبت در بسیاری از بابهای فقهی همچون طهارت، صلات، حج و نکاح آمده است.

تعریف شیطان

شیطان به هر موجود طغیانگر و دور از رحمت خداوند متعال که کارش وسوسه خلق و دعوت آنان به بدیها است اطلاق می‌گردد؛ چنان که بر موجود سرکش و متمرد معروف؛ یعنی ابلیسکه از سجده بر حضرت آدم علیه السّلام سر باز زد و نیز بر فرزندان او که از جنس جن می‌باشند اطلاق می‌شود.

موارد استحباب استعاذه

پناه بردن به خداوند متعال از شر شیطان با گفتن «أعُوذُ باللَّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَجیم» و مانند آن در هرحال، بویژه اوقات زیر مستحب است: هنگام تلاوت قرآن کریم؛ پیش از قرائت در نماز؛هنگام آمیزش؛ و زمان ورود به مستراح.

حالات حضور شیطان

برخی افعال و حالات در انسان، بستر و زمینه‌ساز حضور شیطان و نزدیک شدن او به انسان می‌گردد؛ از این رو، در روایات از چنین افعال وحالاتی نهی شده است و فقها به کراهت آنهاحکم کرده‌اند، مانند: خضاب کردن در حال جنابت وحیض؛ تخلی بر روی قبر؛ ایستادهادرار کردن در آب ؛ تنها بودن در خانه؛ به تنهایی مسافرت کردن؛ خلوت کردن زن و مرد اجنبی در یک مکان؛ نگهداری زباله در منزل در شب و بیرون نبردن آن در روز و راه رفتن در یک کفش.

عوامل دوری شیطان

برخی اعمال موجب دور شدن و فاصله گرفتن شیطان از انسان می‌شود، مانند:ناخن گرفتن؛ اذان گفتن در منزل؛ محافظت بر نماز واوقات آن؛ نگهداری کبوتر در منزل؛ انگشتر جذع یمانی به دست کردن؛ و خوردن انار.

نام گذاری به اسماء شیطان

نام گذاری فرزند به یکی از اسمهای شیاطین، مانند ضریس و صفات آنها مکروه است.

شیطان و سِحر

به تصریح برخی، از اقسام سحر حرام و ممنوع، ارتباط باشیاطین و کشف چیزهای پوشیده و پنهان از راه ایشان است.

منابع

فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۸۰-۷۸۱. تاریخ بازیابی: 2 بهمن 1391.