زنجیر زنی

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

از سنت هاى عزادارى در ايران است، در پاكستان و هندوستان نيز اين شيوه از ديرباز رواج داشته است. مجموعه‌اى از حلقه‌هاى ريز متصل به هم كه به دسته‌اى چوبى يا فلزى‌ وصل مى‌شود «زنجير» نام دارد و آن را در ايام عاشورا، به صورت دسته جمعى و در هيات هاى عزادارى، همراه با نوحه خوانى بر پشت مى‌زنند و گاهى جاى آن كبود يا مجروح مى‌شود. غالبا اين مراسم با سنج همراه است.

اين شيوه عزادارى كه اغلب همراه با خون آمدن از پشت زنجيرزنان است، به ويژه در برخى مناطق و ملت ها كه تيغ هايى هم به زنجيرها مى‌بستند، در گذشته چون در ديد برخى‌ غيرمسلمانان تاثير سوء داشت، برخى علما به حرمت زنجيرزدن و قمه زدن و خون از سر و شت ‌خويش جارى كردن فتوا دادند.

در مقابل آنان نيز علماى ديگرى در پاسخ به ‌استفتاهاى مردم، حكم به جواز دادند. اين مساله، بارها در گذشته منشا كشمكش هاى ‌مذهبى گشته است.

از جمله آيت الله سيد ابوالحسن اصفهانى فتوا به حرمت داد و سيد محسن امين از او انتقاد كرد و اين مساله به مطبوعات و مجلات آن روزگار كشيده شد. و از آن پس بازار استفتاء و افتاء داغ شد و مجموعه‌هايى نيز كه حاوى اين نظرات فقهى بود، منتشر گرديد. نظير آن نسبت به قمه زنى هم در تاريخ معاصر وجود دارد.

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.