سید محمد فیروزآبادی

آیت الله سيد محمد حسینی فيروزآبادی (۱۲۶۵ - ۱۳۴۵ ق)، از اجله علمای عاملين و افاخم فقها و مجتهدين و یکی از مراجع اماميه بود. دانشمندی متين، باوقار و کريم و خوش اخلاق، جامع و عابد و بارع بود. جامع الکلم از آثار اوست.

نام کامل	سيد محمد حسینی یزدی فيروزآبادی
زادروز	۱۲۶۵ قمری
زادگاه	فیروزآباد یزد
وفات	۱۳۴۵ قمری
مدفن	نجف - حرم امام علی علیه السلام
اساتید	فاضل اردکانی، میرزا محمدحسن شیرازی، آخوند خراسانی، سید محمدکاظم طباطبائی یزدی و ...
شاگردان	آیت الله سیّد محمد حجت کوه کمره ای، میرزا مهدی آشتیانی، علی اصغر تویسرکانی همدانی، سید فخرالدین فیض دزفولی و...
آثار	جامع الکلم فی حکم اللبأس المشکوک فیه، مجموعة الاحادیث الاخلاقیة و المواعظ و ...

نسب

آیت الله سیّد محمد فرزند سیّد محمدباقر فرزند سیّد حسین فیروزآبادی یزدی از سادات جلیل القدر حسینی است که نسب شریف ایشان به چهارمین پیشوای شیعیان سیّدالساجدین امام زین العابدین علی بن الحسین، علیه السلام، می رسد.

تولد

سید محمد در سال 1265 در فيروزآباد یزد متولد شد. از طفوليت علاقه به دانشهای دينی پيدا نمود.

تحصیلات

سیّد محمد حسینی پس از رشد و پرورش به یزد آمد و در مدارس علوم دینی یزد به تحصیل علوم الهی پرداخت. وی مقدمات و سطح را در نزد آیت الله سیّد یحیی یزدی فرا گرفت. آیت الله سیّد یحیی واعظ یزدی از بزرگان علمی یزد و از مدّرسان نامدار و نیز از واعظان و خطیبان با فضیلت شهرستان یزد بود. وی به همراه آیات سیّد میرعلی مدرسی بزرگ و آقا شیخ غلامرضا فقیه خراسانی، ریاست حوزه ی علمیه یزد را بر عهده داشتند.

هجرت به کربلا

وی پس از اتمام سطوح دروس حوزوی در یزد، جهت کسب مدارج علمی و اجتهاد به مراکز علمی مهاجرت کرد. وی ابتدا به حوزه ی علمیه ی کربلای معلّی سفر کرد و در آن جا از درس پرفایده ی فقیه پارسا و کهن سال مرحوم آیت الله حاج شیخ محمدحسین فاضل اردکانی (متوفای 1302 قمری) بهره ها برد.

هجرت به سامرا

یعد از رحلت فاضل اردکانی، سیّد که نام و آوازه ی درسی میرزا محمدحسن شیرازی و عظمت حوزه ی تدریس او را شنیده بود. این بار عزم خویش را جزم کرد و برای تکمیل معلومات رهسپار سامرا گردید و در جوار حرمین امامین عسکریین، علیهما السلام، رحل اقامت افکند و از محضر گرم میرزای شیرازی بهره ها برد و از دانش بیکران آن زعیم فرزانه خوشه ها بچیند. آیت الله سیّد محمد حسینی تا پایان حیات استادش در سال 1312 قمری از محضرش کسب علم کرد. و توانست مبانی علمی خود را استوار سازد.[2]

هجرت به نجف

ایشان بعد از رحلت میرزای شیرازی در سال 1312 قمری سامرا را ترک کرد و در جوار بارگاه ملکوتی امیرالمؤمنین، علیه السلام، رحل اقامت افکند و ضمن بهره گیری از فضای معنوی نجف اشرف از محضر عالمان و فقیهان برجسته ی این حوزه ی بزرگ استفاده کرد. وی ابتدا در درس پرفایده ی آخوند ملا محمدکاظم خراسانی شرکت جست.

آیت الله فیروزآبادی تا زمان واقعه ی مشروطه از محضر آخوند خراسانی بهره برد. سرانجام در شمار شاگردان سید محمدکاظم طباطبائی یزدی (صاحب کتاب ارزشمند و نفیس العروة الوثقی) در آمد و مدارج عالی اجتهاد را طی کرد و نیز از مدرسان والا مقام حوزه ی نجف گردید.

تدریس

معظم له پس از فوت آیت الله سیّد محمد کاظم یزدی و آقا شريعت اصفهانی یکی از مهم ترین کرسی تدریس را در نجف اشرف بر عهده داشتند.

حجت الاسلام سید علی کمالی دزفولی می گوید:

«قریب هشتاد سال قبل، پدرم مرحوم سید رضی الدین، از محضر درس آیت الله العظمی مرحوم آقا سید محمد فیروزآبادی ـ که مرجع بزرگ امامیه بود ـ بهره مند گردید و از آن مرحوم اجازه ی اجتهاد گرفت. من در ده سالگی به یاد دارم که رساله ی عملیّه ی آن مرجع عالی قدر با حروف سربی و قطع کوچک، بین کتاب های مرحوم پدرم بود.».[28]

شاگردان

آیت الله سیّد محمد حجت کوه کمره ای

حاج شیخ احمد علومی یزدی

حاج شیخ جلال الدین علومی آیت الله آقا شیخ ابوالقاسم اصفهانی شیخ حسن فرزند آیت الله شیخ حسین حرم پناهی قمی (متوفای 1347 قمری) آیت الله میرزا مهدی آشتیانی (متوفای 1372 قمری) شیخ علی اصغر تویسرکانی همدانی (متوفای 1377 قمری) آیت الله حاج شیخ محمد مهدوی لاهیجانی (متوفای 1403 قمری) حاج شیخ محمدرضا جرقویی اصفهانی (متوفای 1393 قمری) سید فخرالدین فیض دزفولی (متوفای 1394 قمری) میرزا فضل الله زنجانی (متوفای 1373 قمری) میرزا عبدالله زنجانی (متوفای 1360 قمری) علامه میرزا کاظم شبستری (متوفای 1336 قمری) آیت الله حاج شیخ محمدحسین سبحانی تبریزی (متوفای 1392 قمری) سید محمود مرعشی نجفی شوشتری (متوفای 1408 قمری) علامه حاج شیخ عبدالحسین امینی (متوفای 1390 قمری) آیت الله حاج شیخ علی نمازی شاهرودی (متوفای 1405 قمری) حاج شیخ ذبیح الله محلاتی (متوفای 1406 قمری) آیت الله حاج شیخ عبدالکریم زنجانی (متوفای 1388 قمری) آیت الله حاج میرزا حسین سبزواری (متوفای 1386 قمری) آیت الله حاج سید علی علم الهدی خراسانی (متوفای 1398 قمری) سید رضی الدین کمالی دزفولی حاج شیخ محمد حائری اردکانی )متوفای 1381 قمری( شیخ جلال الدین علومی یزدی (متوفای 1386 قمری) میرزا علی اکبر یزدی صدرآبادی[26] آیت الله حاج سید مرتضی فیروزآبادی (فرزند معظم له)

آثار

آیت الله فیروزآبادی عمرش را در تدریس و تألیف و تحقیق علوم اهل بیت سپری کرد و توانست کتاب های ارزشمندی برای طالبان علم و حقیقت به یادگار گذارد. تألیفات ارزشمند وی عبارت است از:

جامع الکلم فی حکم اللبأس المشکوک فیه. در سال 1340 قمری در 30 صفحه در چاپخانه حیدریه نجف به چاپ رسیده است. مجموعة الاحادیث الاخلاقیة و المواعظ حاشیة علی العروة الوثقی مناسک الحج و العمرة منتخب الوسایل کتاب الطهارت کتاب الصلاة رساله ی عملیه[35]

رحلت

آیت الله سید محمد فیروزآبادی به علت بیماری و معالجات مکرر در عراق، بالاخره بعد از عمری تلاش و مجاهدت علمی، سرانجام در روز سه شنبه 27 ربیع الاول سال 1345 قمری در سامرا رحلت کرد. پیکر پاکش بعد از تشیع با شکوهی تا نجف حمل گردید. در روز جمعه آخر ربیع الاول در یکی از حجرات صحن علوی مدفون گردید.[36]

ویژگی های اخلاقی و علمی

علامه ی بزرگوار خوانساری کاظمینی در احسن الودیعة می نویسد:

«آقا سید محمد فیروزآبادی یزدی نجفی، از اجّلای علمای عاملین و از افاخم فقهای مجتهدین و یکی از مراجع امامیه بود. مرا به خدمتش مشرف و کراراً با ایشان ملاقات کردم و ندیدم از جناب ایشان الاسکون و وقار. آن بزرگوار حسن الاخلاق و کریم الاعراق و جامع بارع و زاهد و عابد بود....»[29]

صاحب ریحانة الادب می گوید:

«سید محمد یزدی فیروزآبادی الاصل و المولد، نجفی المسکن و المدفن، عالم عابد فاضل فقیه مجتهد امامی که از تلامذه ی آخوند خراسانی و سید یزدی و مرجع تقلید جمعی از شیعیان است...»[30]

صاحب معارف الرجال می نویسد:

«سید محمد بن سید محمد باقر الحسینی الیزدی الفیروزآبادی عالمی با فضیلت و مجتهدی مسلّم [بود] که از لحاظ تقوا و وثاقت شهرت داشت. بعضی از قبایل عرب بعد از ارتحال سید یزدی از ایشان تقلید می کردند ودر نزد عموم محبوبیت تام داشت و در صحن علوی اقامه جماعت می کرد.»[31]

«آیت الله فیروزآبادی یکی از مراجع و مدرسین بزرگ حوزه عراق بود. پس از وفات علامه یزدی و آقا شریعت اصفهانی، زعامت و مرجعیت اغلب بلاد شیعیان به معظم له منتهی شد.[32] وی، مجلس درس و امامت قابل توجهی داشتند. قبل از درس، کمی تفسیر می فرمودند.»[33]

«وی فقیهی برجسته و ممتاز، عالمی بزرگ و پارسا، مورد وثوق، نیکوسرشت، متدین، خوش مشرب و دستگیر ضعیفان بود. از همین رو نزد مردم نجف محبوبیت خاصی داشت.».[34]

منابع

سايت شعائر