تسبیح تربت

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

تربت‌ سيدالشهدا علیهم السلام، به خاطر قداست و فضيلت و الهام‌بخشى هم مورد سجود قرار مى‌گيرد، هم از آن تسبيح براى ذكر گفتن تهيه مى‌شود، هم كام نوزاد را برمى‌دارند هم ‌همراه ميت به صورت حنوط، به كار مى‌رود.

خاكى كه مدفن يك شهيد است، انتقال‌دهنده فرهنگ شهادت و الهام‌بخش شجاعت و ايمان است و تسبيحى كه با چنين تربتى‌گفته شود، اجر مضاعف دارد. از امام صادق علیه السلام احاديثى در فضيلت تسبيح تربت ‌سيدالشهدا روايت ‌شده است.

حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها از تربت‌ حمزه سیدالشهدا، تسبيحى ساخته و به نخ كرده بود و با آن، ذكر تسبيحات مى‌گفت، مردم همچنان كردند. چون حسين علیه السلام شهيد شد به خاطر مزيت ‌و فضيلت تربت او، اين كار درباره تربت قبر آن امام شهيد انجام گرفت.

پيش از تسبيح ‌گلى، حضرت زهرا تسبيحى داشت از نخ پشمين كه به آن گره هاى متعدد زده بود و آن را مى‌گرداند و تسبيح و تكبير مى‌گفت، تا آن كه حضرت حمزه در جنگ احد به شهادت‌ رسيد. آنگاه از تربت او تسبيحى ساخت. رسم مردم بر اين جارى شد تا آن كه پس از شهادت امام حسين علیه السلام، از تربت قبر او تسبيح فراهم مى‌كردند: «فلما قتل الحسين صلوات الله عليه عدل بالامر اليه فاستعملوا تربته لما فيه من الفضل والمزيه».

دو حديث در فضيلت تسبيح تربت: امام صادق‌ علیه السلام فرمود: «من كانت معه سبحة من‌ طين قبر الحسين عليه السلام كتب مسبحا و ان لم يسبح بها» هر كه تسبيحى از تربت قبر حسين علیه السلام داشته باشد، تسبيحگوى نوشته مى‌شود، هر چند با آن تسبيح نگويد.

امام ‌كاظم علیه السلام فرمود: «لايستغنى شيعتنا عن اربع:... و سبحة من طين قبر الحسين فيها ثلاث و ثلاثون حبة...» شيعه ما از چهار چيز بى‌نياز نيست: ...يكى هم تسبيحى با 33 دانه از خاك ‌قبر امام حسين عليه السلام.

تسبيح تربت، قصيده‌اى صد بيتى است و واژه‌هايش همه عاشورايى، كه دانه‌هايش‌ همراه ذاكر، ذكر مى‌گويد و عطر شهادت را مى‌پراكند. كربلائيان با مضمون اين قصيده ‌مقدس همنوايى مى‌كنند و با تركيبات آن كه الله اكبر، الحمدلله و سبحان الله است، آشنا و مانوسند.

دانه‌هاى تسبيح تربت، گوهرهايى است كه از خاك كوى عشق گرفته مى‌شده و از آن نورى تا ملكوت خدا متصاعد مى‌شود. دلهاى دريايى، گوهر تربت را در ساحل‌ عشق با «اشك‌» شستشو مى‌دهند و از زمزم ديدگان بر آن مى‌بارند.

اين است رمز جلوه و جلاى هميشگى ‌«تربت ‌حسين‌!» و همين است راز برترى تسبيح تربت، بر دانه‌هاى ‌ياقوت و عقيق و فيروزه و زبرجد و الماس!تسبيح تربت، تركيبى كربلايى دارد و آهنگى ‌زهرايى و مفاهيمش هديه خداوند به ‌«فاطمه‌» است. منظومه‌اى رمزى از قداست و فداكارى و عشق و خلوص است. چه اكسير شگفتى در خاك مزار حسين علیه السلام نهفته است، فضيلت‌بخش خاك بر گوهر!

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.