دلائل النبوة (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | [[پرونده:Ketab260.jpg|بندانگشتی|دلائل النبوة]] | + | [[پرونده:Ketab260.jpg|240px|بندانگشتی|دلائل النبوة (ابونعیم اصفهانی)]] |
| − | ''' | + | '''«دلائل النبوة»'''، تألیف [[ابونعیم اصفهانی]] (م، ۴۳۰ ق)، مشتمل بر مجموعۀ [[حدیث|احادیث]] مربوط به [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]](صلی الله علیه وآله) و دلائل صدق [[نبوت]] و [[معجزات]] آن حضرت است. این کتاب یکى از منابع مهم و قدیمى بحث نبوت است، به طورى که نویسندگانى که به این موضوع پرداخته‌اند، این کتاب را یکى از منابع خود قرار داده‌اند. |
| − | == | + | ==محتوای کتاب== |
| + | «دلائل النبوة» که به درخواست جمعى از طالبان علم گردآورى شده است، شامل ۵۶۶ [[حدیث]] در قالب ۳۱ فصل می باشد، از جمله: | ||
| − | + | #فضائل [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]](صلی الله علیه وآله) در [[قرآن]]. | |
| − | |||
| − | #فضائل پیامبر اکرم( | ||
#فضائل پیامبر از جهت طیب مولد و نسب. | #فضائل پیامبر از جهت طیب مولد و نسب. | ||
#فضائل پیامبر از جهت اسماء. | #فضائل پیامبر از جهت اسماء. | ||
#علت فضیلت پیامبر و امتش بر سایر امتها. | #علت فضیلت پیامبر و امتش بر سایر امتها. | ||
| − | #مطالب | + | #مطالب انبیاء و علماء قبل از پیامبر در مورد ایشان. |
| − | #پیش‌بینى‌هاى منجمین دربارۀ ظهور خاتم الانبیاء. | + | #پیش‌بینى‌هاى منجمین دربارۀ ظهور [[خاتم الأنبیاء|خاتم الانبیاء]]. |
| − | #حکایات اجنه و بتها در رابطه با نبوت پیامبر. | + | #حکایات [[جن|اجنه]] و بتها در رابطه با [[نبوت]] پیامبر. |
#بیان ازدواج [[آمنه|آمنه بنت وهب]] مادر پیامبر. | #بیان ازدواج [[آمنه|آمنه بنت وهب]] مادر پیامبر. | ||
#وقایع مربوط به ولادت ایشان و نشانه‌هایى که گواه نبوت ایشان است. | #وقایع مربوط به ولادت ایشان و نشانه‌هایى که گواه نبوت ایشان است. | ||
| − | # | + | #اخبارى که پیامبر پیشگویى کرده و در زمان خود ایشان یا بعد از رحلتشان اتفاق افتاده است. |
#آیات و نشانه‌هاى دال بر نبوت که از [[صحابی|صحابه]] نقل شده است. | #آیات و نشانه‌هاى دال بر نبوت که از [[صحابی|صحابه]] نقل شده است. | ||
| − | #معجزات حضرت در زمان وفاتش. | + | #[[معجزه|معجزات]] حضرت در زمان وفاتش. |
#امور خارق العاده‌اى که بعد از وفات از اصحاب دیده شده است. | #امور خارق العاده‌اى که بعد از وفات از اصحاب دیده شده است. | ||
#مقایسۀ فضائل پیامبر و دیگر انبیاء. | #مقایسۀ فضائل پیامبر و دیگر انبیاء. | ||
#اخلاق، صفات و احوال پیامبر. | #اخلاق، صفات و احوال پیامبر. | ||
| − | + | ==ویژگى‌های کتاب== | |
| − | این کتاب که صرفا به بیان ادلۀ نقلى پرداخته و روایات مربوط به نبوت را گردآورى کرده، در اصل حجیم بوده است، به گونه‌اى که [[سیوطى]] در خصائص کبرى، [[ابن حجرعسقلانی|ابن حجر]] در فتح البارى و... روایاتى را از دلائل النبوة نقل مى‌کنند که در نسخه‌هاى فعلى موجود نیست. بعضى معتقدند، کتاب توسط مؤلف یا شخص دیگرى مختصر شده و عده‌اى گذر زمان را علت مى‌دانند. | + | *این کتاب که صرفا به بیان ادلۀ نقلى پرداخته و روایات مربوط به نبوت را گردآورى کرده، در اصل حجیم بوده است، به گونه‌اى که [[سیوطى]] در خصائص کبرى، [[ابن حجرعسقلانی|ابن حجر]] در فتح البارى و... روایاتى را از دلائل النبوة نقل مى‌کنند که در نسخه‌هاى فعلى موجود نیست. بعضى معتقدند، کتاب توسط مؤلف یا شخص دیگرى مختصر شده و عده‌اى گذر زمان را علت مى‌دانند. |
| + | *با وجود این که کتاب مجموعه‌اى روایى است؛ اما مؤلف در مقدمه از نفس انسان، نبوت و خصائص نبوت سخن گفته است. او فضائل را به فضیلت نوعیه، فضیلت اکرامیه، امداد الهى براى هدایت و حفظ وصیت از رذائل تقسیم کرده و قائل است همۀ این‌ها موهبت الهى است و هیچ یک اکتسابى نیستند. | ||
| + | *یکى از اشکالات جدّى این اثر این است که [[حدیث جعلی|روایات جعلى]] را آورده، بدون این که به آنها اشاره کند. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانى]] در میزان الاعتدال مى‌گوید «لا اعلم ذنباً اکبر من روایته الموضوعات ساکتاً عنه». | ||
| − | == | + | ==نسخه شناسى== |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | نسخه ای توسط موسسۀ دائرة المعارف حیدرآباد دکن هند براى اولین بار در سال ۱۳۲۰ق و براى بار دوم با حواشى و تعلیقات سال ۱۳۶۹ق به چاپ رسید. | |
| − | + | نسخۀ موجود در برنامه [[نرم افزار جامع الاحادیث ۵ / ۳|جامع الاحادیث]]: این نسخه که علاوه بر مقدمه شامل فهرست احادیث، داستان‌ها، روات احادیث و اخبار مکان‌ها، موضوعات و فهرست تحلیلى دلائل نبوت است، در سال ۱۴۱۲ق در بیروت با تصحیح و تحقیق محمد رواس قلعه‌جى و عبدالبر عباس توسط دار النفائس منتشر شد. | |
| + | ==منابع== | ||
| − | + | * ویکی نور | |
| − | |||
| − | ویکی نور | ||
نسخهٔ ۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۲۹
«دلائل النبوة»، تألیف ابونعیم اصفهانی (م، ۴۳۰ ق)، مشتمل بر مجموعۀ احادیث مربوط به پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و دلائل صدق نبوت و معجزات آن حضرت است. این کتاب یکى از منابع مهم و قدیمى بحث نبوت است، به طورى که نویسندگانى که به این موضوع پرداخته‌اند، این کتاب را یکى از منابع خود قرار داده‌اند.
محتوای کتاب
«دلائل النبوة» که به درخواست جمعى از طالبان علم گردآورى شده است، شامل ۵۶۶ حدیث در قالب ۳۱ فصل می باشد، از جمله:
- فضائل پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) در قرآن.
- فضائل پیامبر از جهت طیب مولد و نسب.
- فضائل پیامبر از جهت اسماء.
- علت فضیلت پیامبر و امتش بر سایر امتها.
- مطالب انبیاء و علماء قبل از پیامبر در مورد ایشان.
- پیش‌بینى‌هاى منجمین دربارۀ ظهور خاتم الانبیاء.
- حکایات اجنه و بتها در رابطه با نبوت پیامبر.
- بیان ازدواج آمنه بنت وهب مادر پیامبر.
- وقایع مربوط به ولادت ایشان و نشانه‌هایى که گواه نبوت ایشان است.
- اخبارى که پیامبر پیشگویى کرده و در زمان خود ایشان یا بعد از رحلتشان اتفاق افتاده است.
- آیات و نشانه‌هاى دال بر نبوت که از صحابه نقل شده است.
- معجزات حضرت در زمان وفاتش.
- امور خارق العاده‌اى که بعد از وفات از اصحاب دیده شده است.
- مقایسۀ فضائل پیامبر و دیگر انبیاء.
- اخلاق، صفات و احوال پیامبر.
ویژگى‌های کتاب
- این کتاب که صرفا به بیان ادلۀ نقلى پرداخته و روایات مربوط به نبوت را گردآورى کرده، در اصل حجیم بوده است، به گونه‌اى که سیوطى در خصائص کبرى، ابن حجر در فتح البارى و... روایاتى را از دلائل النبوة نقل مى‌کنند که در نسخه‌هاى فعلى موجود نیست. بعضى معتقدند، کتاب توسط مؤلف یا شخص دیگرى مختصر شده و عده‌اى گذر زمان را علت مى‌دانند.
- با وجود این که کتاب مجموعه‌اى روایى است؛ اما مؤلف در مقدمه از نفس انسان، نبوت و خصائص نبوت سخن گفته است. او فضائل را به فضیلت نوعیه، فضیلت اکرامیه، امداد الهى براى هدایت و حفظ وصیت از رذائل تقسیم کرده و قائل است همۀ این‌ها موهبت الهى است و هیچ یک اکتسابى نیستند.
- یکى از اشکالات جدّى این اثر این است که روایات جعلى را آورده، بدون این که به آنها اشاره کند. ابن حجر عسقلانى در میزان الاعتدال مى‌گوید «لا اعلم ذنباً اکبر من روایته الموضوعات ساکتاً عنه».
نسخه شناسى
نسخه ای توسط موسسۀ دائرة المعارف حیدرآباد دکن هند براى اولین بار در سال ۱۳۲۰ق و براى بار دوم با حواشى و تعلیقات سال ۱۳۶۹ق به چاپ رسید.
نسخۀ موجود در برنامه جامع الاحادیث: این نسخه که علاوه بر مقدمه شامل فهرست احادیث، داستان‌ها، روات احادیث و اخبار مکان‌ها، موضوعات و فهرست تحلیلى دلائل نبوت است، در سال ۱۴۱۲ق در بیروت با تصحیح و تحقیق محمد رواس قلعه‌جى و عبدالبر عباس توسط دار النفائس منتشر شد.
منابع
- ویکی نور
