کاغذ: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
کاغذ ۱۰۵ سال پیش از میلاد توسط چینی ها در طول سلسله هان اختراع شد <ref> [http://www.sanat.me/3505/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0.html تاریخچه کاغذ، پایگاه صنعت]، بازیابی: 27 اسفند 1391.</ref> و کلمه کاغذ، از واژه چینی کاکتز گرفته شده است.<ref name = "دانشنامه رشد">[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA+%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0&SSOReturnPage=Check صنعت کاغذ، دانشنامه رشد]، بازیابی: 17 اسفند 1391.</ref>
+
کاغذ ۱۰۵ سال پیش از میلاد توسط چینی ها در طول سلسله هان اختراع شد<ref> [http://www.sanat.me/3505/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0.html تاریخچه کاغذ، پایگاه صنعت]، بازیابی: 27 اسفند 1391.</ref> و کلمه کاغذ، از واژه چینی کاکتز گرفته شده است.<ref name="دانشنامه رشد">[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA+%DA%A9%D8%A7%D8%BA%D8%B0&SSOReturnPage=Check صنعت کاغذ، دانشنامه رشد]، بازیابی: 17 اسفند 1391.</ref>
  
کارگران چینی که در سال 751 م بدست ایرانیان اسیر شدند، این فن را با استفاده از کتان و شاهدانه به مردم سمرقند آموختند.<ref name="دانشنامه رشد"/> به هنگام فتح ماوراءالنهر توسط مسلمانان، اين صنعت از سمرقند به ديگر سرزمين هاى اسلامى راه يافت. تفاوت در ميزان مصرف مواد اوليه موجب پديد آمدن انواع كاغذ در سده‌هاى نخستين هجرى بوده است.
+
کارگران چینی که در سال ۷۵۱ م بدست ایرانیان اسیر شدند، این فن را با استفاده از کتان و شاهدانه به مردم سمرقند آموختند.<ref name="دانشنامه رشد" /> به هنگام فتح [[ماوراءالنهر]] توسط مسلمانان، این صنعت از سمرقند به دیگر سرزمین هاى اسلامى راه یافت.  
  
اين كاغذها در جنس، استحكام، ضخامت، روشنى و رنگ با يكديگر تفاوت داشته‌اند و اين مسئله نشان مى‌دهد كه مسلمانان فقط به آموختن روش كاغذسازى از چيني ها اكتفا نكرده و خود به تكميل اين صنعت پرداخته‌اند. به ‌مرور در همه شهرهاى اسلامى و در سرزمين هايى چون [[عراق]] و [[مصر]] و ايران و اندلس كاغذ ساخته مى‌شد.
+
تفاوت در میزان مصرف مواد اولیه موجب پدید آمدن انواع کاغذ در سده‌هاى نخستین هجرى بوده است. این کاغذها در جنس، استحکام، ضخامت، روشنى و رنگ با یکدیگر تفاوت داشته‌اند و این مسئله نشان مى‌دهد که مسلمانان فقط به آموختن روش کاغذسازى از چینی ها اکتفا نکرده و خود به تکمیل این صنعت پرداخته‌اند. به ‌مرور در همه شهرهاى اسلامى و در سرزمین هایى چون [[عراق]] و [[مصر]] و [[ایران]] و اندلس کاغذ ساخته مى‌شد.
  
صنعت كاغذسازى در پايان سده دوم هجرى به كوشش فضل ‌بن يحيى برمكى، وزير با فرهنگ هارون‌الرشيد در [[بغداد]] راه‌اندازى شد و به‌ سرعت جاى پوست را گرفت. اين صنعت در سده پنجم هجرى از [[عراق]] به [[شام]] رفت و در آنجا نيز تحولى شگرف پديد آورد.
+
صنعت کاغذسازى در پایان سده دوم هجرى به کوشش فضل ‌بن یحیى برمکى، وزیر با فرهنگ [[هارون الرشید|هارون‌الرشید]] در [[بغداد]] راه‌اندازى شد و به‌ سرعت جاى پوست را گرفت. این صنعت در سده پنجم هجرى از [[عراق]] به [[شام]] رفت و در آنجا نیز تحولى شگرف پدید آورد. به گونه‌اى که [[ناصرخسرو]] در سفرنامه‌ى خود از شهر طرابلس در [[لبنان]] یاد مى‌کند و مى‌نویسد که در این شهر ورق هاى زیبا همچون ورق هاى سمرقندى ساخته مى‌شود و از آن نیز بهتر است.  
  
به گونه‌اى كه ناصرخسرو در سفرنامه‌ى خود از شهر طرابلس در لبنان ياد مى‌كند و مى‌نويسد كه در اين شهر ورق هاى زيبا همچون ورق هاى سمرقندى ساخته مى‌شود و از آن نيز بهتر است. بدين گونه مسلمانان در بسط و گسترش يكى از مهم‌ترين عوامل ارتباط فرهنگى، يعنى كاغذ نقش اساسى داشتند. اين صنعت از طريق [[مصر]] و اندلس به اروپا رسيد و نخستين كارخانه‌هاى كاغذسازى در ايتاليا در حدود سده سيزدهم ميلادى تأسيس و راه ‌اندازى شد.<ref>علی اکبر ولایتی، فرهنگ و تمدن اسلامى، ص27.</ref>
+
بدین گونه مسلمانان در بسط و گسترش یکى از مهم‌ترین عوامل ارتباط فرهنگى، یعنى کاغذ نقش اساسى داشتند. این صنعت از طریق [[مصر]] و اندلس به اروپا رسید و نخستین کارخانه‌هاى کاغذسازى در ایتالیا در حدود سده سیزدهم میلادى تأسیس و راه ‌اندازى شد.<ref>علی اکبر ولایتی، فرهنگ و تمدن اسلامى، ص۲۷.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۰۸

کاغذ ۱۰۵ سال پیش از میلاد توسط چینی ها در طول سلسله هان اختراع شد[۱] و کلمه کاغذ، از واژه چینی کاکتز گرفته شده است.[۲]

کارگران چینی که در سال ۷۵۱ م بدست ایرانیان اسیر شدند، این فن را با استفاده از کتان و شاهدانه به مردم سمرقند آموختند.[۲] به هنگام فتح ماوراءالنهر توسط مسلمانان، این صنعت از سمرقند به دیگر سرزمین هاى اسلامى راه یافت.

تفاوت در میزان مصرف مواد اولیه موجب پدید آمدن انواع کاغذ در سده‌هاى نخستین هجرى بوده است. این کاغذها در جنس، استحکام، ضخامت، روشنى و رنگ با یکدیگر تفاوت داشته‌اند و این مسئله نشان مى‌دهد که مسلمانان فقط به آموختن روش کاغذسازى از چینی ها اکتفا نکرده و خود به تکمیل این صنعت پرداخته‌اند. به ‌مرور در همه شهرهاى اسلامى و در سرزمین هایى چون عراق و مصر و ایران و اندلس کاغذ ساخته مى‌شد.

صنعت کاغذسازى در پایان سده دوم هجرى به کوشش فضل ‌بن یحیى برمکى، وزیر با فرهنگ هارون‌الرشید در بغداد راه‌اندازى شد و به‌ سرعت جاى پوست را گرفت. این صنعت در سده پنجم هجرى از عراق به شام رفت و در آنجا نیز تحولى شگرف پدید آورد. به گونه‌اى که ناصرخسرو در سفرنامه‌ى خود از شهر طرابلس در لبنان یاد مى‌کند و مى‌نویسد که در این شهر ورق هاى زیبا همچون ورق هاى سمرقندى ساخته مى‌شود و از آن نیز بهتر است.

بدین گونه مسلمانان در بسط و گسترش یکى از مهم‌ترین عوامل ارتباط فرهنگى، یعنى کاغذ نقش اساسى داشتند. این صنعت از طریق مصر و اندلس به اروپا رسید و نخستین کارخانه‌هاى کاغذسازى در ایتالیا در حدود سده سیزدهم میلادى تأسیس و راه ‌اندازى شد.[۳]

پانویس

  1. تاریخچه کاغذ، پایگاه صنعت، بازیابی: 27 اسفند 1391.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ صنعت کاغذ، دانشنامه رشد، بازیابی: 17 اسفند 1391.
  3. علی اکبر ولایتی، فرهنگ و تمدن اسلامى، ص۲۷.