حدیث مضطرب‌: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی '-------- '''حديث مُضطَرب:''' از اقسام خبر واحد. اين عنوان از اصطلاحات علم درايه است...' ایجاد کرد)
 
جز
سطر ۱: سطر ۱:
--------
+
===حدیث مضطرب‌===
  
'''حديث مُضطَرب:'''
+
'''حدیث مُضطَرب:'''
  
 
از اقسام خبر واحد.
 
از اقسام خبر واحد.
  
اين عنوان از اصطلاحات [[علم درايه]] است.
+
این عنوان از اصطلاحات [[علم درایه]] است.
  
به حديثى مضطرب اطلاق مى‌كنند كه متن يا سند آن و يا هر دو، مختلف و متفاوت نقل شده باشد؛ خواه از يك راوى يا بيشتر. اضطراب در سند مانند اين كه راوى گاه سند را مثلًا از پدر، از جدش نقل كند و گاه از جدش بدون واسطه و گاهى از غير آن دو و اضطراب در متن، مانند اين كه [[حديث]] را يك بار به گونه‌اى (مثلًا با زيادى) و يك بار به گونه‌اى ديگر (با نقصان) نقل كند.
+
به حدیثى مضطرب اطلاق مى‌كنند كه متن یا سند آن و یا هر دو، مختلف و متفاوت نقل شده باشد؛ خواه از یك راوى یا بیشتر. اضطراب در سند مانند این كه راوى گاه سند را مثلًا از پدر، از جدش نقل كند و گاه از جدش بدون واسطه و گاهى از غیر آن دو و اضطراب در متن، مانند این كه [[حدیث]] را یك بار به گونه‌اى (مثلًا با زیادى) و یك بار به گونه‌اى دیگر (با نقصان) نقل كند.
  
اضطراب از اسباب ضعف حديث به شمار مى‌رود، به شرط آن كه هر دو حديث از لحاظ صحت و غير آن، برابر باشند و يكى بر ديگرى ترجيح نداشته باشد؛ و در صورت ترجيح، مانند اين كه راوى يكى اضبط از راوى ديگرى باشد، روايت اضبط مقدم مى‌شود.<ref> وصول الاخيار/ 112-113؛ نهاية الدراية (سيد حسن صدر)/ 224.</ref>
+
اضطراب از اسباب ضعف حدیث به شمار مى‌رود، به شرط آن كه هر دو حدیث از لحاظ صحت و غیر آن، برابر باشند و یكى بر دیگرى ترجیح نداشته باشد؛ و در صورت ترجیح، مانند این كه راوى یكى اضبط از راوى دیگرى باشد، روایت اضبط مقدم مى‌شود.<ref> وصول الاخیار/ 112-113؛ نهایة الدرایة (سید حسن صدر)/ 224.</ref>
  
البته در جايى كه اضطراب موجب اختلاف در حكم يا خدشه در سند روايت نگردد و حديث، ديگر شرايط صحت را داشته باشد، حجت خواهد بود و به مفاد آن عمل مى‌شود.(2‌)
+
البته در جایى كه اضطراب موجب اختلاف در حكم یا خدشه در سند روایت نگردد و حدیث، دیگر شرایط صحت را داشته باشد، حجت خواهد بود و به مفاد آن عمل مى‌شود.(2‌)
  
 
==پانویس ==
 
==پانویس ==
 
<references />
 
<references />
(2). الدراية (شهيد ثانى)/53؛ مقباس الهداية 1/387.
+
(2). الدرایة (شهید ثانى)/53؛ مقباس الهدایة 1/387.
  
 
===منابع===
 
===منابع===
  
جمعى از پژوهشگران زير نظر سيد محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السلام، جلد ‌3، صفحه 272‌.
+
جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد ‌3، صفحه 272‌.

نسخهٔ ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۰۸:۴۰

حدیث مضطرب‌

حدیث مُضطَرب:

از اقسام خبر واحد.

این عنوان از اصطلاحات علم درایه است.

به حدیثى مضطرب اطلاق مى‌كنند كه متن یا سند آن و یا هر دو، مختلف و متفاوت نقل شده باشد؛ خواه از یك راوى یا بیشتر. اضطراب در سند مانند این كه راوى گاه سند را مثلًا از پدر، از جدش نقل كند و گاه از جدش بدون واسطه و گاهى از غیر آن دو و اضطراب در متن، مانند این كه حدیث را یك بار به گونه‌اى (مثلًا با زیادى) و یك بار به گونه‌اى دیگر (با نقصان) نقل كند.

اضطراب از اسباب ضعف حدیث به شمار مى‌رود، به شرط آن كه هر دو حدیث از لحاظ صحت و غیر آن، برابر باشند و یكى بر دیگرى ترجیح نداشته باشد؛ و در صورت ترجیح، مانند این كه راوى یكى اضبط از راوى دیگرى باشد، روایت اضبط مقدم مى‌شود.[۱]

البته در جایى كه اضطراب موجب اختلاف در حكم یا خدشه در سند روایت نگردد و حدیث، دیگر شرایط صحت را داشته باشد، حجت خواهد بود و به مفاد آن عمل مى‌شود.(2‌)

پانویس

  1. وصول الاخیار/ 112-113؛ نهایة الدرایة (سید حسن صدر)/ 224.

(2). الدرایة (شهید ثانى)/53؛ مقباس الهدایة 1/387.

منابع

جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد ‌3، صفحه 272‌.