سند دانشگاه اسلامی

در دهه هفتاد به دليل نياز بيش از پيش كشور به سازندگي و رشد و متعاقباً لزوم اصلاح و بهينه كردن مباني، اهداف و كاركردهاي دانشگاه‌هاي كشور، با تأكيدات مقام معظم رهبري "ستاد اسلامي شدن دانشگاه‌ها" در وزارت علوم، تحقيقات و فناوري تشكيل گرديد و سپس در سال 76 با تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي به "شوراي اسلامي شدن دانشگاه‌ها و مراكز آموزشي"، به عنوان يكي از شوراهاي اقماري شوراي عالي تغيير و ارتقاء يافت.

سند دانشگاه اسلامی سندی است که به شرح زیر توسط این شورا تدوین شده است :

اصول حاكم بر دانشگاه اسلامي

دانشگاهها و مراكز آموزش عالي هر جامعه معرّف و مبيّن بالاترين تفكر و علم آن جامعه محسوب مي شوند و اصول جهان بيني و نظام اعتقادي و ارزشي جامعه را در خود متجلّي مي سازند و با تربيت متفكران و دانشمندان و مديران آينده، در جهت بخشيدن به حركتهاي گوناگون فكري، اعتقادي، فرهنگي و سياسي جامعه مؤثر واقع مي شوند. از اينجا مي توان گفت كه دانشگاههاي مختلف جهان، علاوه بر اشتراكاتي كه به اعتبار دانشگاه بودن، با يگديگر دارند، به اعتبار تعلق به جوامعي يا بينشها و ارزشهاي مختلف واجد خصوصياتي هستند كه آنها از يكديگر متفاوت و متمايز مي سازد.

جامعه ايراني كه در انقلاب اسلامي خود با رويكردي الهي و معنوي، جهان بيني و نظام ارزشي اسلامي را مبناي شئون گوناگون زندگي خود قرار داده، خواهان آن است كه دانشگاهها يي متناسب با مباني و ارزش هاي اسلامي داشته باشد تا هم بتواند در آن دانشگاهها از مباني و معيارهاي خود آگاهي و شناخت دقيقتر و ژرف تر حاصل كند و هم با تربيت متفكران و مديران بر وفق آن مباني و معيارها، به ترويج و تعميم آنها در كل جامعه مبادرت نمايد.

اصول عمومي دانشگاهها

1- اهتمام به علم و دانش و اعتقاد به تأثير بنيادي و قطعي آن در اداره صحيح جامعه و تأمين رفاه و سعادت مردم و رشد و توسعه متوازن.

2- اهميت داشتن فكر و انديشه و وجود آزادي براي تحقيق و نقد و بررسي آراء و نظريات گوناگون.

3- داشتن پيوند با واقعيتهاي جامعه و توجه به جنبه هاي علمي و كاربردي انديشه هاي نظري.

4- داشتن آگاهي از مسائل و مباحث فكري و اجتماعي در عرصه سياسي جامعه و مشاركت در صحنه زندگي اجتماعي و ايفاي نقش در آن.

5- شناخت سنّتها و مفاهيم اخلاقي، ارزشي و فرهنگي جامعه.

اصول اختصاصي دانشگاه اسلامي

علاوه بر اهتمام به اصول عمومي دانشگاهها،‌ دانشگاه اسلامي به اعتبار اسلامي بودن خود ويژگيهايي دارد كه ذيلاً و به ترتيب اهميت و اولويت به آنها اشاره مي شود:

1- دانشگاه اسلامي دانشگاهي است كه در آن: بينش توحيدي بر تمامي شئون دانشگاه و تفكر و انديشه دانشگاهيان حاكميت دارد و علم آموزي به منزلة يك عبادت در جهت ايجاد و تقويت اين نگرش ايفاي نقش مي كند.

2- دانشگاه اسلامي دانشگاهي است كه در آن محيطي سرشار از معنويت و مكارم اخلاق به منظور رشد و تعالي فردي و تربيت صحيح تزكيه و تعليم نفوس ايجاد مي شود و حيات و شخصيت معنوي و اخلاقي افراد اعتلا مي يابد.

دانشگاه اسلامي دانشگاهي است كه در آن: افراد در پرتو معارف اسلامي با احساس تعهد و مسئوليت نسبت به رشد و تعالي جامعه و تحقق اهداف و ارزش هاي اسلامي در فعاليتهاي اجتماعي مشاركت مي جويند.

سياستهاي راهبردي اسلامي شدن دانشگاه

1. استاد

1. فراهم آوردن زمينه‌هاي مساعد قانوني و اجرايي براي جذب و گزينش استادان شايسته از نظر علم، ايمان،‌ تقوا،‌ تعهد و آگاهي و پايبندي به مباني و آرمانهاي نظام جمهوري اسلامي ايران.

جذب و گزينش استادان و مدرسان دروس معارف اسلامي به منظور گزينش استادان و مدرساني با تواناييها و شايستگي‌هاي بالاي علمي، معنوي و اخلاقي.

فراهم كردن زمينه‌هاي مناسب مادي و معنوي براي شناسايي و‌ تبيين و تكريم مقام استادان در دانشگاه و جامعه از ديدگاه اسلام به منظور تشويق و ترغيب آنان و افزايش نشاط و تحرك علمي و اجتماعي.

برنامه‌ريزي به منظور توأم ساختن فعاليتهاي آموزشي و پژوهشي اعضاي هيئت علمي با نقش تربيتي و اخلاقي آنان در مراكز آموزشي و سطح جامعه.

ارتقاي سطح دانش و معرفت ديني، سياسي و اجتماعي استادان متناسب با رشته تخصصي، علايق و تجارب آنان.

قانونمند كردن فعاليتهاي سياسي و فرهنگي استادان به منظور فراهم آوردن محيطي سالم، آزاد و مطمئن براي بحث و گفتگو، تحرك و فعاليت و ارتقاي ‌انديشه ديني.

نظارت و ارزيابي مستمر علمي اعضاي هيئت علمي.

2. دانشجو

ارتقاء سطح بينش اسلامي و اعتقادي دانش‌آموزان براي ورود به آموزش عالي با توجه به پيوستگي و تلازم ميان نظام آموزش عالي با نظام آموزش و پرورش.

گسترش و تقويت ايمان و اعتقاد اسلامي،‌ تهذيب و تزكيه نفس و اعتلاي عقلاني و علمي دانشجويان.

تقويت روحيه آرمانگرايي، كمال‌جويي، نقّادي، آزادگي، ايثارگري، مشاركت جويي، حقيقت جويي و تشويق و تقويت احساس مسئوليت اجتماعي دانشجويان.

ارتقاء سطح دانش و بينش سياسي و اجتماعي دانشجويان و تجهيز آنان با تواناييها و قابليتهاي مورد نياز براي تحليل مسائل جامعه و جهان در جهت تحقق آرمانهاي اسلامي.

تشويق و زمينه‌سازي به منظور مادام‌العمر تلقي كردن تحصيل علم به عنوان يك ارزش و فريضة اسلامي.

قانونمند كردن فعاليتهاي فرهنگي و سياسي دانشجويان به منظور فراهم آوردن محيطي سالم و آزاد و مطمئن براي بحث و گفتگو و تحرك و فعاليت و ارتقاي انديشه‌هاي ديني.

حل مشكلات اجتماعي‌ و معشيتي دانشجويان به منظور فراهم آوردن بستر لازم براي فعاليتهاي علمي،‌ فرهنگي و ديني.

نظارت و ارزيابي هدفمند و مستمر علمي و اخلاقي دانشجويان و توصيه و تأكيد بر خودارزيابي آنها.

3. نظام برنامه ريزي فرهنگي

احياء حفظ و ترويج فرهنگ اصيل اسلام در محيطهاي علمي با استفاده از روشهاي كارآمد و هماهنگ با محيطهاي علمي.

توجه به مباني اسلامي در تدوين نظام برنامه‌ريزي فرهنگي به منظور تحقق آرمانها و ارزشهاي انقلاب اسلامي.

توجه و تأكيد بر توأم بودن نظام برنامه‌ريزي فرهنگي با نظام برنامه‌ريزي درسي، آموزشي،‌ پژوهشي،‌ مديريتي، اداري و مالي.

توجه به ملازمات و پيوستگي نظام آموزش و پرورش با نظام آموزش عالي در برنامه‌ريزيهاي فرهنگي.

زمينه‌سازي به منظور ايجاد توانايي بحث و گفتگو و نقد و ارزيابي ساير فرهنگها و تمدنها.

توجه به مقتضيات زمان و نيازها، علايق و رشته‌هاي تحصيلي دانشجويان.در برنامه‌ريزي‌هاي فرهنگي و ارايه چهره‌اي متين و جذّاب از آرمانها و ارزشهاي اسلامي.

رعايت ويژگيهاي معماري اسلامي و ملي در طراحي فضاهاي كالبدي دانشگاه.

توجه و اهتمام ويژه به احداث مساجد و نمازخانه در مراكز آموزشي و اختصاص امكانات و تسهيلات در خور شأن به آن.

توجه به حفظ عفاف در مراكز آموزشي بويژه تنظيم روابط بين دانشجويان دختر و پسر و تلاش در جهت فراهم كردن زمينه هاي مناسب براي اين منظور و كاهش اختلاط آنها.

هماهنگي در سياستگذاري فرهنگي مراكز علمي با رعايت مقتضيات اجرايي.

نظارت و ارزيابي هدفمند و مستمر برنامه‌ريزي فرهنگي.

4. متون و برنامه ريزي درسي

طراحي نظام آموزشي، تدوين متون و برنامه‌هاي درسي در تمامي شاخه هاي علوم بر اساس جهان‌بيني الهي و پژوهش در پديده‌هاي هستي به منظور شناخت و شناساندن آيات الهي در جهان.

توجه به هماهنگي و همسويي علم و دين در طراحي و تدوين برنامه‌ها و متون درسي.

بازنگري نظام برنامه‌ريزي درسي واصلاح و تدوين متون درسي با استفاده از روشهاي نوين و كارآمد علمي و مفاهيم و ارزشهاي اسلامي.

طراحي و تدوين متون و برنامه‌هاي درسي بر اساس مباني اسلامي بويژه در رشته‌هاي علوم انساني.

هدايت نظام برنامه‌ريزي درسي به سمت تقويت فضايل اخلاقي و اجتماعي، پرورش قدرت ابداع و ابتكار و اعتماد به نفس و ايجاد باور به مباني ديني والتزام به مسئوليتهاي اجتماعي.

توجه و تأكيد بر هماهنگي و تناسب متون اخلاق و معارف اسلامي با نيازهاي جديد و رشته‌هاي تحصيلي.

بازشناسي و معرفي مواريث و مفاخر علمي، فرهنگي،‌ تاريخي و معاصر و بهره‌گيري از آنها در تدوين برنامه‌ها و متون درسي براي تقويت روحيه خودباوري و استقلال خواهي.

تدوين نظام جامع نظارت و ارزيابي هدفمند و مستمر متون و برنامه‌هاي آموزشي و درسي.

5. نظام برنامه ريزي آموزشي و پژوهشي

اصلاح و تدوين نظام برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي با توجه به نيازهاي جامعه و تحولات روزافزون علوم، با تأكيد بر گسترش مرزهاي دانش و بر اساس مباني اسلامي.

توجه ويژه به اهميت رشته علوم انساني در تربيت و انسان‌سازي و تأثيرات مثبت و منفي آنها در تحولات فرهنگي با عنايت به وجود قابليتها و ظرفيت‌هاي فراوان در كشور.

ايجاد هماهنگي و تناسب بين نظام آموزشي و پژوهشي آموزش و پرورش و آموزش عالي با توجه به ملازمت و پيوستگي آنها.

افزايش انعطاف‌پذيري به منظور پاسخگويي به نيازها و تحولات علمي و اجتماعي.

بهره‌گيري از تجارب علمي در سطوح ملي و بين‌المللي بويژه تجارب حوزه‌هاي علوم ديني.

توجه به هماهنگي و همسويي علم و دين در بينش اسلامي در طراحي و تدوين برنامه‌هاي آموزشي و پژوهشي.

تقويت روحيه تحقيق و تتبع، تفكر منتقدانه، استفاده از فناوريهاي نوين آموزشي و ارائه الگوهاي جديد به منظور ايجاد تحول و اصلاح در روشهاي تدريس و پژوهش.

برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي بر اساس پژوهشهاي علمي و ايجاد تعادل و تناسب ميان آموزش و پژوهش در برنامه‌ها و متون.

نظارت و ارزيابي هدفمند برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي.

6. مديريت

توجه و تأكيد بر تقويت ارزشهاي اسلامي و انقلابي، تعهد اجتماعي، زمان‌شناسي، قانونمندي، تفاهم و احتراز از خودمحوري در طراحي و هدايت نظام مديريتي.

اصلاح و طراحي نظام جامع و هماهنگ مديريت بر اساس ايجاد تعادل در فعاليتهاي آموزشي، پژوهشي و اجتماعي با توجه و تأكيد بر حذف مراكز موازي تصميم‌گيري، رايزني و مشورت با مسئولان و دست‌اندركاران و جلب مشاركت دانشگاهيان.

اعتماد به مديران و ايجاد زمينه‌هاي ضروري استقلال عمل در حوزه‌هاي مديريتي براي افزايش توان رقابت سالم و رشد پيشرفت.

تربيت و انتخاب مديراني متعهد و متخصص با تأكيد بر شايسته سالاري.

توجه به نقش الگويي استادان در رفتار سازي دانشجويان و الگوسازي بر اساس آن نقش از طريق شناسايي و معرفي و تشويق مديران، استادان، دانشجويان و كارمندان شايسته بر اساس شاخصه‌هاي مديريت در نظام اسلامي.

تقويت زمينه‌هاي نظري و عملي براي اصلاح مداوم روشهاي مديريتي و افزايش كارآمدي آنها به منظور تحقق ارزشهاي اسلامي و معيارهاي انقلابي.

نظارت و ارزيابي هدفمند و مستمر به منظور تقويت ابعاد علمي و اسلامي مديريت مراكز آموزشي و علمي.

خاتمـــه

رعايت اصول حاكم بر دانشگاهها وسياستهاي راهبردي مربوط به هر يك از مؤلفه‌ها آثار و نتايجي را به بار مي‌آورد كه به صورت شاخصهايي قابل بررسي و اندازه‌گيري است. مهمترين شاخصهاي مربوط به اصول و سياستهاي عمومي دانشگاهها عبارت است از:

1. افزايش سهم كشور در ابداعات و اختراعات و اكتشافات علمي.

2. كاهش وابستگي كشور به بيگانگانه به ويژه در زمينه علوم و صنايع و فن‌آوري.

3. ارتقاء سطح فرهنگي عمومي جامعه و افزايش التزام عملي به مقررات و قوانين.

4. گسترش زمينه‌هاي بحث و گفتگوي سازنده و آمادگي براي پذيرش آراء صحيح ديگران.

5. افزايش دانش آموختگان متعهد، متقي، فاضل، شجاع و حساس به سرنوشت كشور.

همچنين رعايت اصول و ارزشهاي اسلامي در سياستهاي مربوط به مؤلفه‌هاي مختلف دانشگاهها و ساير مراكز آموزشي نتايجي را به بار مي‌آورد كه به صورت شاخصهايي قابل بررسي و اندازه‌گيري مي‌توان ارائه كرد و مهمترين آنها از اين قرار است:

1. افزايش باور عمومي نسبت به عقايد اسلامي و اعتلاي روح معنويت و مكارم فضائل اخلاقي.

2. افزايش ميزان تعهد عملي نسبت به احكام و ارزشهاي اسلامي و آرمانهاي انقلاب.

3. فراهم شدن زمينه‌هاي مشاركت هرچه بيشتر در انجام برنامه‌هاي ديني و اخلاقي.

بالا رفتن توان فكري و روحي براي دفاع مؤثر و معقول از دستاوردهاي انقلاب و مبارزه با تهاجم فرهنگي.

سياستهاي اجرايي اسلامي شدن

1. استاد

راهبرد1 ـ فراهم آوردن زمينه‌هاي مساعد قانوني و اجرايي براي جذب و گزينش استادان شايسته از نظر علم، ايمان،‌ تقوا،‌ تعهد و آگاهي و پايبندي به مباني و آرمانهاي نظام جمهوري اسلامي ايران.

سياستهاي اجرايي:

1-1- ارزيابي ضوابط و عملكرد جذب و گزينش استاد.

1-2- تلاش براي جذب استادان برجسته از نظر علم، تقوا و تعهد اجتماعي.

راهبرد2ـ جذب و گزينش استادان و مدرسان دروس معارف اسلامي به منظور گزينش استادان و مدرساني با تواناييها و شايستگي‌هاي بالاي علمي، معنوي و اخلاقي.

سياستهاي اجرايي:

2-1- شناسايي و حمايت از استادان و مدرسان برجسته دروس معارف اسلامي.

2-2- تلاش براي تقويت آگاهيهاي استادان و مدرسان دروس معارف اسلامي در مورد فضاي اجتماعي و فرهنگي- سياسي، دانشگاهها و آشنايي آنان با اقتضائات دانشجويي و محيط هاي آموزشي دانشگاهي.

2-3- اعمال حساسيت و دقت در امر آموزش و گزينش استادان و مدرسان معارف اسلامي از نظر علم، اخلاق و رفتار اجتماعي.

2-4- ارزيابي ضوابط و مقررات جذب و گزينش استادان و مدرسان معارف اسلامي.

2-5-تقويت و در صورت لزوم تأسيس مراكزي براي تأمين و تربيت استادان معارف اسلامي و ايجاد تسهيلات لازم براي استخدام و جايابي آنان.

2-6- انجام پژوهشهاي متناسب با شرايط زماني و مكاني به منظور تقويت و روزآمد كردن دانسته ها و آگاهيهاي مدرسان معارف اسلامي در مورد حوزه هاي كاري مربوط.

راهبرد3 ـ فراهم كردن زمينه‌هاي مناسب مادي و معنوي براي شناسايي و‌ تبيين و تكريم مقام استادان در دانشگاه و جامعه از ديدگاه اسلام به منظور تشويق و ترغيب آنان و افزايش نشاط و تحرك علمي و اجتماعي.

سياستهاي اجرايي:

3-1- افزايش اعتبار و منزلت امر تدريس و تحقيق در دانشگاهها.

3-2- وضع مقررات و ايجاد تسهيلات رفاهي اداري و اجتماعي متناسب با منزلت استادان.

3-3- تجديد نظر در نظام پرداخت حقوقي و رفاهي استادان به منظور ايجاد تسهيلات لازم براي فعاليت علمي و پژوهشي آنان.

3-4- تجليل و تكريم مقام رفيع استادان و مفاخر علمي به منظور افزايش نشاط و تحرك علمي و اجتماعي

3-5- سوق دادن و تشويق اساتيد به جلب مشاركت دانشجويان در محيطهاي آموزشي و پژوهشي.

راهبرد4 ـ برنامه‌ريزي به منظور توأم ساختن فعاليتهاي آموزشي و پژوهشي اعضاي هيئت علمي با نقش تربيتي و اخلاقي آنان در مراكز آموزشي و سطح جامعه.

سياستهاي اجرايي:

4-1- ترغيب و تشويق استادان به مشاركت در فعاليتهاي تربيتي، فرهنگي و اجتماعي.

4-2- فعال كردن طرح «استاد مشاور»به منظور تسري نقش استادان از حوزه هاي آموزشي به حوزه هاي تربيتي و فرهنگي.

4-3- ايجاد تسهيلات مناسب آموزشي و اداري براي پشتيباني از فعاليتهاي تربيتي استادان.

4-4- تبيين اهميت نقش تربيتي استادان در ارتقاء شخصيت علمي و اجتماعي دانشجويان.

راهبرد5 ـ ارتقاي سطح دانش و معرفت ديني، سياسي و اجتماعي استادان متناسب با رشته تخصصي، علايق و تجارب آنان.

سياستهاي اجرايي:

5-1- تشويق و حمايت از پژوهشهاي فرهنگي، ديني و اجتماعي اعضاي هيئت علمي.

5-2- توسعه زمينه‌هاي بهره‌مندي اعضاي هيئت علمي از پايگاههاي اطلاع رساني ديني، فرهنگي و اجتماعي.

5-3- اعطاء فرصتهاي مطالعاتي ويژه به استادان در زمينه هاي مطالعات ديني، فرهنگي و اجتماعي.

5-4-تلاش براي حفظ حرمت و شأن حرفه‌اي استادان در اجراي برنامه‌هاي مربوط به ارتقاء سطح دانش و معرفت ديني، سياسي و اجتماعي آنان.

5-5- تقويت ارتباط فعال و دوسويه استادان حوزه و دانشگاه.

راهبرد6 ـ قانونمند كردن فعاليتهاي سياسي و فرهنگي استادان به منظور فراهم آوردن محيطي سالم، آزاد و مطمئن براي بحث و گفتگو، تحرك و فعاليت و ارتقاي ‌انديشه ديني.

سياستهاي اجرايي:

6-1- ايجاد نظم و انضباط در فعاليتهاي سياسي و فرهنگي در چارچوب قوانين و مقررات.

6-2- ايجاد زمينه لازم براي تشويق و ترغيب استادان به تحرك و فعاليت‌ در حوزه‌هاي فرهنگي، سياسي، اجتماعي و ديني.

6-3- گسترش و تعميق فرهنگ نقد و گفتگو با تأكيد بر روشهاي اثباتي و اقناعي.

راهبرد7 ـ نظارت و ارزيابي مستمر علمي اعضاي هيئت علمي.

سياستهاي اجرايي:

7-1- هدايت برنامه و اقدامات مربوط به نظارت و ارزيابي به سمت درون‌زا كردن نظارت و ارزيابي و تحكيم پايه‌هاي خود ارزيابي اعضاي هيئت علمي.

7-2- هدايت جريان برنامه‌هاي نظارت و ارزيابي به سمت استفاده از نتايج بدست آمده در تشويق و ترفيع اعضاي هيئت علمي.

7-3- تقويت و كيفيت مدار كردن نظارت و ارزيابي به منظور ارتقاء كارآيي و افزايش بهره‌وري.

7-4- استمرار و پيوستگي نظارت به منظور توصيف و تحليل شرايط موجود و ارائه راهكارهاي مناسب رسيدن به وضعيت مطلوب.

2. دانشجو

راهبرد1ـ ارتقاء سطح بينش اسلامي و اعتقادي دانش‌آموزان براي ورود به آموزش عالي با توجه به پيوستگي و تلازم ميان نظام آموزش عالي با نظام آموزش و پرورش.

سياستهاي اجرايي:

1-1- بازنگري، تقويت، اصلاح نظام و روزآمد كردن روشها و برنامه‌هاي آموزشي، تربيتي و ديني قبل از دانشگاه.

1-2- تلاش براي ايجاد هماهنگي ميان برنامه‌هاي تربيتي و ديني آموزش و پرورش و آموزش عالي.

1-3- بازنگري در سيستم جذب و پذيرش نيروي انساني در آموزش و پرورش و برنامه ريزي و اهتمام در جهت اصلاح و تقويت نظام تربيت معلم.

راهبرد2ـ گسترش و تقويت ايمان و اعتقاد اسلامي،‌ تهذيب و تزكيه نفس و اعتلاي عقلاني و علمي دانشجويان.

سياستهاي اجرايي:

2-1- بررسي مستمر سياستهاي آموزش ديني و هماهنگ نمودن آنها در سطوح مختلف (از طريق كميته هماهنگي آموزشهاي ديني).

2-2- طراحي و بهره گيري از روشهاي دقيق علمي و كارآمد براي ترويج غيرمستقيم معارف و ارزشهاي ديني و تعميق آنها.

2-3- تقويت تشكلهاي متنوع علمي، ديني، فرهنگي و صنفي دانشجويان به منظور افزايش نشاط و تحرك و مشاركت آنها.

2-4- تعظيم شعائر مذهبي براي اعتلاي روح دين‌باوري و احترام به ارزشهاي مذهبي متناسب با فضاي علمي و فرهنگي دانشگاه.

2-5- حمايت مادي و معنوي و پشتيباني از ابداع، ابتكار و خلاقيتهاي عملي، هنري و فرهنگي.

2-6- بازنگري مستمر و متناسب با زمان در محتوا و روشهاي ارائه دروس معارف اسلامي براي تعميق محتوا و ايجاد جذابيت در آنها.

راهبرد3 ـ تقويت روحيه آرمانگرايي، كمال‌جويي، نقّادي، آزادگي، ايثارگري، مشاركت جويي، حقيقت جويي و تشويق و تقويت احساس مسئوليت اجتماعي دانشجويان.

سياستهاي اجرايي:

3-1- طراحي و اجراي برنامه هاي هدفمند فرهنگي، اجتماعي و فوق برنامه در قالب فعاليتهاي مشاركتي.

3-2- معرفي چهره هاي پرتلاش و موفق در حوزه هاي فرهنگي، علمي و اجتماعي متناسب با شرايط روز و محيطهاي دانشگاهي.

3-3- انجام مطالعات و تحقيقات مستمر براي ارتقاي ارزشها و بازآفريني سنتهاي ملي و مذهبي و انقلابي وفق نياز و متناسب با اقتضائات نوين.

3-4- حمايت مادي و معنوي و قانوني از دانشجويان فعال و موفق در عرصه هاي اجتماعي، سياسي، فرهنگي و اسلامي.

3-5- تشويق و تأييد دانشجويان نمونه در فعاليتهاي علمي، فرهنگي و اجتماعي.

راهبرد4 ـ ارتقاء سطح دانش و بينش سياسي و اجتماعي دانشجويان و تجهيز آنان با تواناييها و قابليتهاي مورد نياز براي تحليل مسائل جامعه و جهان در جهت تحقق آرمانهاي اسلامي.

سياستهاي اجرايي:

4-1- آموزش و ترويج روشهاي علمي براي ارتقاء دانش و تعميق بينش و اخلاق سياسي، فرهنگي و اسلامي.

4-2- تشويق پژوهشهاي علمي در مورد انقلاب اسلامي و مسائل جهاني مرتبط با آن.

4-3- بسترسازي مناسب براي تبادل آزاد اطلاعات و اخبار مورد نياز براي تحليل مسائل جامعه و جهان به منظور تحقق آرمانهاي اسلامي.

4-4- تلاش براي افزايش قدرت نقد و دوري از سطحي نگري در ميان دانشجويان.

راهبرد5 ـ تشويق و زمينه‌سازي به منظور مادام‌العمر تلقي كردن تحصيل علم به عنوان يك ارزش و فريضة اسلامي.

سياستهاي اجرايي:

5-1- حمايت مادي، معنوي و قانوني از فعاليتهاي تشكلهاي علمي دانشجويي و دانش آموختگان.

5-2- تأكيد بر ديدگاه اسلامي در مورد توأم بودن علم و دين و تلاش براي تبيين آن.

5-3- در نظر گرفتن تسهيلات مادي و معنوي، ويژه استعدادهاي برجسته، خلاق و درخشان دانشجويي.

5-4- تأمين فضاي معنوي مناسب براي تشويق به مادام العمر تلقي كردن علم آموزي.

5-5- تلاش و برنامه ريزي براي تحكيم و تقويت فضاي معنوي و اخلاقي پرورش استعدادهاي درخشان در كنار ساير اقدامات مربوط به ايجاد تسهيلات ويژه.

5-6- الگوسازي مناسب و كارآمد از طريق معرفي شخصيتهاي برجسته و موفق اسلام و ايران در حوزه هاي مربوط به موضوع.

5-7- بسترسازيهاي لازم قانوني و انجام حمايتهاي ويژه از نهادهاي واسط بين دانشگاه و جامعه از قبيل انجمن هاي علمي و انجمن دانش آموختگان.

5-8- استفاده از رسانه هاي جمعي و شبكه هاي اطلاع رساني براي توسعة آموزشهاي نيمه حضوري و غيرحضوري.

5-9- گسترش و توسعة نهادهاي آموزشي، پژوهشي و علمي، آموزشهاي عالي آزاد و دوره هاي تخصصي كوتاه مدت.

5-10-بررسي و پژوهش به منظور بهره گيري از نظام هاي آموزش سنتي و بومي در ايران و اسلام.

5-11-تلاش و برنامه ريزي براي گسترش ارتباط دانشگاهيان با محققان و صاحبنظران خارج ار دانشگاه.

راهبرد6 ـ قانونمند كردن فعاليتهاي فرهنگي و سياسي دانشجويان به منظور فراهم آوردن محيطي سالم و آزاد و مطمئن براي بحث و گفتگو و تحرك و فعاليت و ارتقاي انديشه‌هاي ديني.

سياستهاي اجرايي:

6-1- وضع قوانين و ضوابط مناسب براي فعاليتهاي فرهنگي و سياسي.

6-2- ترويج و تقويت روحيه قانوگرايي در ميان دانشجويان و تشكلها و نهادهاي دانشجويي.

6-3- به رسميت شناختن تشكلهاي مختلف با سلايق و گرايشهاي متنوع و متكثر سياسي، اجتماعي و فرهنگي در دانشگاه و در چارچوب قوانين و مقررات.

6-4- تعميم حمايتهاي قانوني از دانشجويان به عرصه هاي بيرون از دانشگاه.

6-5- حمايت فعال مديريتهاي دانشگاهها از انجام فعاليتهاي ديني، فرهنگي، اجتماعي و سياسي توسط دانشجويان در چارچوب قوانين و ضوابط و رعايت تعادل ميان آنان و پرهيز از تبعيض و جهت گيريهاي غيرقانوني.

6-6- تأمين فضاي امن، مطمئن و سالم براي طرح بحثهاي فرهنگي، اجتماعي و دين شناسي.

6-7- هدايت فعاليتهاي فرهنگي و سياسي به سمت ايجاد وحدت، همدلي و اخوت ايماني.

6-8- زمينه سازي مناسب براي ارتباط متقابل و گفتگوي همدلانه دانشجويان دانشگاهها با طلاب علوم ديني.

راهبرد7 ـ حل مشكلات اجتماعي‌ و معشيتي دانشجويان به منظور فراهم آوردن بستر لازم براي فعاليتهاي علمي،‌ فرهنگي و ديني.

سياستهاي اجرايي:

7-1- تقويت فرهنگ مشاوره و توسعة نهادهاي مشاوره‌اي.

7-2- حمايت و تشويق و ايجاد تسهيلات براي ازدواج دانشجويان.

7-3- تلاش براي توسعة منابع مالي دانشگاهها و تنوع بخشي آنها.

7-4- تأكيد بر اصل كفاف و تأمين متناسب با شئون نيازهاي دانشجويي با تأكيد بر ساده زيستي.

7-5- حمايت مادي و اجتماعي از دانشجويان نيازمند با حفظ عزّت و حرمت آنان.

7-6- فراهم آوردن امكانات و زمينه هاي لازم براي دستيابي به منزلت شايسته اجتماعي دانشجويان در ابعاد مادي و معنوي.

7-7- زمينه سازي براي مشاركت بيشتر دانشجويان در امور رفاهي، صنفي، آموزشي، پژوهشي، فرهنگي و اجرايي.

راهبرد8 ـ نظارت و ارزيابي هدفمند و مستمر علمي و اخلاقي دانشجويان و توصيه و تأكيد بر خودارزيابي آنها.

سياستهاي اجرايي:

8-1- تدوين شاخصها و روشهاي ارزيابي اخلاق فردي، اجتماعي و عبادي بر پايه آموزه‌هاي ديني.

8-2- تدوين شاخصها و روشهاي ارزيابي فعاليتهاي علمي بر پايه‌ آموزه‌هاي ديني.

8-3- فراهم آوردن زمينه مشاركت تشكلهاي علمي و فرهنگي در فرايند ارزيابي.

8-4- جلب مشاركت دانشجويان در فرايند ارزيابي فعاليتهاي علمي، فرهنگي و اخلاقي.

8-5- استمرار و پيوستگي نظارت و ارزيابي به منظور رسيدن به توصيف و تحليل شرايط موجود و ارائه راهكارهاي مناسب براي رسيدن به وضعيت مطلوب.

3. نظام برنامه ريزي فرهنگي

راهبرد1ـ احياء حفظ و ترويج فرهنگ اصيل اسلام در محيطهاي علمي با استفاده از روشهاي كارآمد و هماهنگ با محيطهاي علمي.

سياستهاي اجرايي:

1-1- ضابطه‌مند كردن فعاليتهاي ديني و تربيتي با تأكيد بر مشاركت دانشجويان و دانشگاهيان و با محوريت نهاد نمايندگي.

1-2- برنامه‌ريزي و زمينه‌سازي براي دستيابي دانشگاهيان به مباني فرهنگ اصيل اسلامي و دفاع از آرمان‌ها و ارزشهاي انقلاب اسلامي

1-3- محوريّت بخشيدن به فرهنگ و ارزشهاي اصيل اسلامي در برنامه‌ها و فعاليتهاي مختلف فرهنگي

1-4- تأكيد بر نقش مؤثر و فعال و مشاركت همه جانبه دانشگاهيان در طرح‌ها، برنامه‌ها و مطالعات فرهنگي.

1-5- استفاده بهينه و متناسب از ظرفيت‌هاي علمي و پژوهشي دانشگاهها براي طراحي و شناسايي روش‌هاي مفيد و كارآمد به منظور احياء فرهنگ اصيل اسلام.

1-6- تلاش و برنامه‌ريزي براي معرفي شخصيتهاي مؤثر و موفق ديني و علمي.

1-7- شناخت و انجام مطالعات در مورد ويژگيهاي محيطهاي علمي به منظور برنامه‌ريزيهاي كارآمد فرهنگي.

راهبرد2 ـ توجه به مباني اسلامي در تدوين نظام برنامه‌ريزي فرهنگي به منظور تحقق آرمانها و ارزشهاي انقلاب اسلامي.

سياستهاي اجرايي:

2-1- تدوين اهداف، شاخصها و الگوها، در نظام برنامه‌ريزي فرهنگي بر اساس مباني اسلامي.

2-2- تأكيد بر ارتباط متقابل علم و ارزشهاي ديني و برنامه‌ريزي به منظور ارتقاء توأمان آنها.

2-3- تأكيد بر اسلام ناب محمدي، مطرح شده از سوي حضرت امام خميني(ره)، به عنوان جلوه‌اي اصيل از فرهنگ اسلام در نظام برنامه‌ريزي فرهنگي.

2-4- جلب مشاركت انديشمندان،‌ متفكران و صاحبنظران در تدوين نظام برنامه‌ريزي به منظور تعميق ارزش‌هاي اسلامي و توسعه فرهنگي‌.

2-5- توجه به پديده جهاني شدن و آثار مثبت و منفي آن و ارائه راهكارهاي مناسب براي حفظ و تقويت روحيه اسلامي و ملي.

راهبرد3 ـ توجه و تأكيد بر توأم بودن نظام برنامه‌ريزي فرهنگي با نظام برنامه‌ريزي درسي، آموزشي،‌ پژوهشي،‌ مديريتي، اداري و مالي.

سياستهاي اجرايي:

3-1- طراحي ساختار نظام برنامه‌ريزي فرهنگي و نظام برنامه‌ريزي درسي، آموزشي، پژوهشي و مديريتي دانشگاه.

3-2- مبتني ساختن برنامه‌ريزي‌هاي فرهنگي بر پژوهش‌هاي علمي.

3-3- استفاده‌ي متناسب از متون و برنامه‌هاي درسي، نظام مديريتي، پژوهشي و آموزشي براي ترويج ارزشهاي ديني و فرهنگي.

3-4- تشويق استادان، مدرسان و محققان براي مشاركت در فعاليتهاي فرهنگي توأم با فعاليتهاي آموزشي و تحقيقاتي.

3-5- وضع مقررات و آئين نامه‌هاي لازم براي حمايت از فعاليتهاي فرهنگي و تربيتي استادان.

3-6- وضع مقررات ويژه با تأكيد بر شايسته سالاري، براي انتخاب و انتصاب مديران فرهنگي.

راهبرد4 ـ توجه به ملازمات و پيوستگي نظام آموزش و پرورش با نظام آموزش عالي در برنامه‌ريزيهاي فرهنگي.

سياستهاي اجرايي:

4-1- برنامه‌ريزي و تلاش براي حفظ استمرار و انسجام محتواي برنامه‌ها و فعاليتهاي فرهنگي در نظام آموزش و پرورش و نظام آموزشي عالي، متناسب با شرايط محيطهاي آموزشي و دانشگاهي و نيازها و ضرورتهاي اجتماعي.

4-2- بازنگري و اصلاح و تقويت نظام تربيت معلم و تربيت دبير با هماهنگي و همكاري آموزش و پرورش و آموزش عالي.

راهبرد5 ـ زمينه‌سازي به منظور ايجاد توانايي بحث و گفتگو و نقد و ارزيابي ساير فرهنگها و تمدنها.

سياستهاي اجرايي:

5-1- حمايت و پشتيباني مادي و معنوي از ترويج فرهنگ بحث و گفتگو و نقد و ارزيابيهاي فرهنگي، اجتماعي و ديني.

5-2- انجام مطالعات و تحقيقات گسترده و عميق به منظور آشنايي با فرهنگ و تمدن اسلامي، افزايش توانايي و ظرفيتهاي لازم براي اخذ و اقتباس و بومي كردن عناصر مفيد و همسو و سازگار ساير فرهنگها و تمدنها با فرهنگ و تعاليم اصيل اسلامي و مقابله با عناصر و جنبه هاي ناهمخوان و مضر آنها.

5-3- تقويت بنيه‌ها و ظرفيتهاي علمي و ساختاري براي پاسداري از فرهنگ اسلامي ـ ايراني و شفاف كردن مرزهاي فرهنگي بين فرهنگ اسلامي ـ ايراني و ساير فرهنگها، تقويت روحيه‌ي خودباوري و خوداتكايي توأم با افزايش روح فعاليت و خلاقيت در تعامل گفتگوي بين فرهنگها.

5-4- فراهم آوردن امكانات و ايجاد زمينه و ظرفيتهاي لازم براي اعطاي نقش واقعي و مؤثر به دانشگاهها در پيشبرد علمي و كارآمد گفتگوي تمدنها.

5-5- تلاش و برنامه ريزي و اقدام براي تعريق و تعيين جايگاه نهادين و سازگار گفتگوي تمدنها با ساير بخشهاي آموزش عالي.

5-6- تلاش براي اعطاي نقش برجسته و مؤثر به دانشمندان و فرهيختگان علمي و فرهنگي در گفتگوي تمدنها.

راهبرد6 ـ توجه به مقتضيات زمان و نيازها، علايق و رشته‌هاي تحصيلي دانشجويان.در برنامه‌ريزي‌هاي فرهنگي و ارايه چهره‌اي متين و جذّاب از آرمانها و ارزشهاي اسلامي.

سياستهاي اجرايي:

6-1- توجه به احكام و ارزشهاي اسلامي در برنامه‌ريزي‌ها و فعاليتهاي فرهنگي.

6-2- حمايت و پشتيباني مادي و معنوي از ابداع و ابتكار در حوزة فعاليتهاي فرهنگي.

6-3- حمايت و پشتيباني مادي و معنوي از برنامه‌ها و اقداماتي كه با مشاركت اكثريت دانش‌آموزان همراه باشد.

6-4- تلاش براي تنوع بخشي برنامه‌ها و فعاليتهاي فرهنگي.

6-5- تأكيد بر طراحي و اجراي برنامه‌هاي جذاب و تعالي‌بخش فرهنگي از طريق روشهاي مناسب علمي.

6-6- تأكيد بر طراحي و اجراي برنامه‌هاي فرهنگي متناسب با رشته هاي تحصيلي و علايق متنوع و مختلف دانشجويان.

6-7- تأكيد بر ايجاد تعادل و سازگاري بين فرهنگ و ارزشهاي اسلامي و مقتضيات زمان در برنامه‌ريزي‌ها و فعاليتهاي فرهنگي.

راهبرد7ـ رعايت ويژگيهاي معماري اسلامي و ملي در طراحي فضاهاي كالبدي دانشگاه.

سياستهاي اجرايي:

7-1- بازشناسي و تعريف نوين ار مفاهيم و ارزشهاي فرهنگي نهفته در تاريخ فرهنگ و تمدن اسلامي و ايراني براي الگوبرداري در ساخت و ساز فضاي كالبدي دانشگاه متناسب با مقتضيات زمان.

7-2- ايجاد الزامات قانوني براي طراحي طرح‌هاي جامع دانشگاهي بر اساس معماري اسلامي و ملي.

7-3- حمايت مادي و معنوي از طرح‌ها و اقدامات مربوط به بكارگيري ويژگيهاي معماري اسلامي و ملي در طراحي فضاهاي كالبدي دانشگاهي.

7-4- تلاش براي تركيب ويژگيها و شيوه‌هاي معماري اسلامي با فناوريهاي جديد در طراحي فضاهاي دانشگاهي.

7-5- اولويت دادن به نامهاي ديني،‌ تاريخي‌، ملي در نامگذاري دانشگاهها و زير مجموعه‌هاي دانشگاهي.

7-6- در نظر گرفتن نسبت عددي دانشجويان دختر و پسر در طراحي فضاهاي كالبدي دانشگاهها.

7-7- توجه به ويژگيهاي روحي ـ رواني متمايز دانشجويان دختر و پسر در طراحي فضاهاي كالبدي دانشگاهها.

راهبرد8ـ توجه و اهتمام ويژه به احداث مساجد و نمازخانه در مراكز آموزشي و اختصاص امكانات و تسهيلات در خور شأن به آن.

سياستهاي اجرايي:

8-1- التزام به احداث، راه‌اندازي و تعمير و نگهداري مساجد و نمازخانه‌ها و حمايت مادي و معنوي از فعاليتهاي فرهنگي اين نهاد.

8-2- اختصاص مكانها و نقاط مناسب براي احداث مساجد و نمازخانه‌ها در دانشگاهها.

8-3- طراحي و معماري مساجدي كه امكان انجام ساير فعاليتهاي ديني و فرهنگي در آنها ممكن باشد.

8-4- تلاش براي محوريت بخشيدن به مساجد در فعاليتهاي فرهنگي و ديني دانشگاهها.

8-5- تلاش براي انتخاب ائمه جماعت مناسب و آشنا با محيطهاي دانشگاهي.

راهبرد9ـ توجه به حفظ عفاف در مراكز آموزشي بويژه تنظيم روابط بين دانشجويان دختر و پسر و تلاش در جهت فراهم كردن زمينه هاي مناسب براي اين منظور و كاهش اختلاط آنها.

سياستهاي اجرايي:

9-1- تبيين و ترويج فرهنگ عفاف در محيط‌هاي آموزشي بر اساس مصوبه شوراي عالي انقلاب فرهنگي در اين زمينه.

9-2- تلاش براي رعايت حدود و ضوابط شرعي در روابط دختر و پسر بر اساس احكام حكومتي (نظريات امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري)

9-3- طراحي و معماري فضاهاي دانشگاهي و برنامه‌ريزهاي آموزشي و پرورشي به نحوي كه منجر به كاهش اختلاط دانشجويان دختر و پسرگردد.

9-4- تشويق و ترغيب دانشجويان به ازدواج با رعايت اصل سادگي و پرهيز از تكلف.

9-5- انجام پژوهشهاي علمي به منظور تعريف و تعيين معيارها، ضوابط و حدود كاهش اختلاط ميان دانشجويان دختر و پسر.

راهبرد10 ـ هماهنگي در سياستگذاري فرهنگي مراكز علمي با رعايت مقتضيات اجرايي.

سياستهاي اجرايي:

16-1- توجه و تأكيد بر سياستهاي كلان نظام و ملحوظ كردن متناسب آنها در سطوح اجرايي.

16-2-تمركز در سياستگذاري و برنامه‌ريزيهاي كلان بر اساس مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي و مجلس شوراي اسلامي و عدم تمركز در سطوح برنامه‌ريزيهاي خرد و اجرايي با تأكيد بر هماهنگي.

16-3- استفاده بهينه از امكانات موجود در مراكز فرهنگي به منظور افزايش مشاركت و بهره‌وري.

16-4- تقويت نقش شوراهاي فرهنگي دانشگاهها در چارچوب مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي.

راهبرد11 ـ نظارت و ارزيابي هدفمند و مستمر برنامه‌ريزي فرهنگي.

سياستهاي اجرايي:

17-1- تعيين و تعريف شاخصها و معيارهاي نظارت و ارزيابي.

17-2- تأكيد بر صراحت و شفافيت و هماهنگي در نظارت و ارزيابي.

17-3- مبتني كردن تشويق و ارتقاء و تخصيص منابع بر نتايج ارزيابي ها.

17-4- حفظ، استمرار و تداوم نظارت و ارزيابي فرهنگي و ارائه گزارشهاي سالانه.

17-5- مبتني كردن برنامه‌‌ريزيهاي فرهنگي در مقاطع مختلف بر نتايج ارزيابي و نظارت.

4. متون و برنامه ريزي درسي

راهبرد1 ـ طراحي نظام آموزشي، تدوين متون و برنامه‌هاي درسي در تمامي شاخه هاي علوم بر اساس جهان‌بيني الهي و پژوهش در پديده‌هاي هستي به منظور شناخت و شناساندن آيات الهي در جهان.

سياستهاي اجرايي:

1-1- توجه به اصول متقن و محكم جهان‌بيني الهي در طراحي نظام آموزشي و تدوين متون و برنامه‌هاي درسي

1-2- معرفي كتاب طبيعت(آفاق) در متون آموزشي به عنوان نشانه‌هاي حكمت الهي.

1-3- فراهم كردن زمينه‌هاي لازم براي تعالي افكار و انديشه هاي مختلف به منظور نشان دادن قوت انديشه‌ اسلامي.

1-4- تلاش براي جلب مشاركت دانشگاهيان و صاحبنظران حوزوي به منظور ارائه پيشنهاد به دستگاههاي اجرايي در تحقق اين راهبرد.

1-5- استفاده از ظرفيتهاي پژوهشي و علمي دانشگاهها براي طراحي نظام آموزشي، پرورشي تدوين متون و برنامه‌هاي درسي.

1-6- استفاده از تجارب موجود داخلي و خارجي در اين زمينه.

1-7- انجام مطالعات مستمر براي ايجاد قابليتها و انعطافهاي لازم در نظام آموزشي و متون و برنامه‌هاي درسي به منظور روزآمد كردن آنها.

راهبرد2 ـ توجه به هماهنگي و همسويي علم و دين در طراحي و تدوين برنامه‌ها و متون درسي.

سياستهاي اجرايي:

2-1- تعريف و تبيين مفهوم همسويي و هماهنگي علم و دين با استفاده از ديدگاههاي صاحبنظران دانشگاهي و حوزوي.

2-2- تدوين شاخص‌ها و روشهاي ملحوظ كردن مفهوم هماهنگي علم و دين در طراحي و تدوين برنامه‌ها و متون درسي.

2-3- تأكيد بر ضرورت و تشويق علم آموزي از منظر دين.

2-4- تشويق و پاسداشت برجستگان علم و دانش از موضع اسلام.

راهبرد3 ـ بازنگري نظام برنامه‌ريزي درسي واصلاح و تدوين متون درسي با استفاده از روشهاي نوين و كارآمد علمي و مفاهيم و ارزشهاي اسلامي.

سياستهاي اجرايي:

3-1- جلب مشاركت متخصصان برنامه‌ريزي آموزشي و صاحبنظران علوم اسلامي در تدوين متون درسي.

3-2- توجه به جاذبه، تنوع و انعطاف‌پذيري در تدوين متون درسي.

3-3- انجام مطالعات مستمر و همه‌جانبه براي ارائه تصويري روزآمد و جذاب از مفاهيم و ارزشهاي اصيل اسلامي.

3-4- برقراري ارتباط دقيق، طبيعي، به دور از تكلف و تصنع ميان مفاهيم و ارزشهاي اسلامي و محتواي برنامه ها و دروس.

3-5- توجه خاص به فلسفه علم و تعيين جهت‌گيري علوم و فعاليتهاي علمي در مسير كمال انساني.

راهبرد4 ـ طراحي و تدوين متون و برنامه‌هاي درسي بر اساس مباني اسلامي بويژه در رشته‌هاي علوم انساني.

سياستهاي اجرايي:

4-1- استفاده از نظرات و آراء صاحبنظران علوم اسلامي و انساني حوزه و دانشگاه در زمينه تدوين متون و برنامه‌هاي درسي.

4-2- ارائه تصويري هماهنگ، سازگار و معقول از ابتناء رشته‌ها علوم انساني‌ بر مباني اسلامي.

4-3- انجام مطالعات و تدوين شاخصها و روشهاي مشخص براي ايجاد ارتباط و سازگاري بين علوم انساني و مباني اسلامي.

4-4- تقويت و هدايت روحيه نقادي بعنوان يك قابليت ذهني و يك روش در تدوين متون علوم انساني.

4-5- استفاده از تجارب جهاني در زمينه ارتباط علوم انساني و مفاهيم ارزشها و روشهاي اسلامي در تدوين متون علوم انساني.

4-6- توجه خاص به فلسفه علم و تعيين جهت گيري علوم و فعاليتهاي علمي در مسير كمال انساني.

راهبرد5 ـ هدايت نظام برنامه‌ريزي درسي به سمت تقويت فضايل اخلاقي و اجتماعي، پرورش قدرت ابداع و ابتكار و اعتماد به نفس و ايجاد باور به مباني ديني والتزام به مسئوليتهاي اجتماعي.

سياستهاي اجرايي:

5-1-تعريف و تدوين الگوها و معيارهاي مناسب فضايل و خصلتهاي اخلاقي و اجتماعي دانش‌آموزان بر اساس تعاليم اسلامي.

5-2-رعايت مصالح و اقتضائات دوران جواني و دانشجويي جهت تقويت فضايل اخلاقي و التزام اجتماعي.

5-3-تقويت روحيه مشاركت دانشجويان در فعاليتهاي علمي، فرهنگي، ديني، اجتماعي و سياسي به منظور پرورش اعتماد به نفس آنان.

5-4- بهره‌گيري از فناوريهاي نوين آموزشي در تدوين برنامه‌ها و متون درسي به منظور پرورش قدرت ابداع و ابتكار دانشجويان.

5-5-ايجاد رابطه عقلاني بين آموزشهاي درسي و مباني ديني و اعتقادي در متون و برنامه‌هاي درسي.

5-6-روزآمد كردن روشهاي آموزش مباني ديني و اعتقادي اصيل در متون و برنامه‌هاي درسي.

راهبرد6 ـ توجه و تأكيد بر هماهنگي و تناسب متون اخلاق و معارف اسلامي با نيازهاي جديد و رشته‌هاي تحصيلي.

سياستهاي اجرايي:

6-1- انجام مطالعات و بررسيهاي كارشناسانه براي شناسايي و دسته‌بندي نيازهاي جديد فرهنگي، علمي، اجتماعي و اعتقادي دانشجويان با توجه به رشته‌هاي نوين علمي و تحصيلي.

6-2- تعريف و تبيين نيازها و اقتضائات فضاهاي علمي و فرهنگي دانشگاهها متناسب با شرايط زماني.

6-3- استفاده هماهنگ از ظرفيتهاي علمي پژوهشي در دانشگاهها و حوزه‌هاي علوم ديني بويژه گروههاي معارف اسلامي.

6-4- تعريف و تدوين چهارچوبهاي نظري و عملي ارتباط و تناسب بين رشته‌هاي تحصيلي مختلف و متون اخلاق و معارف اسلامي.

6-5- تلاش براي جلب مشاركت هرچه بيشتر اساتيد و دانشجويان در تدوين و روزآمد كردن دروس معارف اسلامي.

6-6- تلاش براي تنوع دروس معارف اسلامي متناسب با رشته‌هاي تحصيلي.

6-7- تلاش براي تمركز فعاليتهاي پژوهشي و ارزيابي در مورد دروس معارف اسلامي.

راهبرد7ـ بازشناسي و معرفي مواريث و مفاخر علمي، فرهنگي،‌ تاريخي و معاصر و بهره‌گيري از آنها در تدوين برنامه‌ها و متون درسي براي تقويت روحيه خودباوري و استقلال خواهي.

سياستهاي اجرايي:

7-1-تعريف و تدوين معيارهاي مشخص براي ارائه الگوهاي علمي، فرهنگي، تاريخي و معاصر.

7-2- ايجاد هماهنگي ميان‌رشته‌هاي تحصيلي، نيازهاي جديد بخشهاي مختلف آموزشي متون و برنامه‌هاي درسي با معرفي مواريث و مفاخر علمي،‌ فرهنگي، تاريخي و معاصر.

7-3-انجام مطالعات و بررسي‌هاي علمي و تاريخي براي شناخت مواريث و مفاخر عملي، فرهنگي، تاريخي و معاصر در جهت تقويت هويت اسلامي و ملي.

7-4-حمايت از توليد محصولات ديداري و شنيداري و بهره‌گيري از فناوري اطلاعات و تأسيس موزه‌هاي علمي، فرهنگي در مراكز آموزشي به منظور معرفي مواريث و مفاخر علمي و فرهنگي.

7-5-توجه به آشنا شدن دانشجويان با پيشينه فرهنگ و تمدن اسلامي در تدوين برنامه‌ها و متون درسي.

7-6- تكريم و تجليل مفاخر علمي، فرهنگي تاريخي و معاصر در تدوين برنامه‌ها و متون درسي بنحو مقتضي.

راهبرد8 ـ تدوين نظام جامع نظارت و ارزيابي هدفمند و مستمر متون و برنامه‌هاي آموزشي و درسي.

سياستهاي اجرايي:

8-1-تدوين و تعريف شاخصها و روشهاي بازنگري مستمر متون و برنامه‌هاي درسي بر اساس مباني اسلامي، شرايط زماني، نيازها و ضرورتهاي اجتماعي بصورتي اثربخش.

8-2- الزام به اعمال نتايج نظارت و ارزيابي در تدوين متون و برنامه‌هاي درسي.

5. نظام برنامه ريزي آموزشي و پژوهشي

راهبرد1ـ اصلاح و تدوين نظام برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي با توجه به نيازهاي جامعه و تحولات روزافزون علوم، با تأكيد بر گسترش مرزهاي دانش و بر اساس مباني اسلامي.

سياستهاي اجرايي:

1-1- شناخت و تحكيم مباني اسلامي در اصلاح و تدوين نظام برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي.

1-2-استفاده از صاحبنظران و متخصصان برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي داخل و خارج از دانشگاه به منظور بازنگري، اصلاح و تدوين نظام آموزشي و پژوهشي.

1-3-مطالعه و بازنگري مستمر برنامه‌هاي آموزشي و پژوهشي و تجديدنظر در محتوا و روش ارائه آنها متناسب با تحولات روزافزون علمي و اجتماعي و نيازهاي جامعه.

1-4- شناخت نيازها و ضرورتهاي جديد اجتماعي، فرهنگي،‌ علمي و اقتصادي و جهت‌دهي نظام آموزشي و پژوهشي براي پاسخگويي آنها.

1-5- تدوين سياستهاي بلندمدت و كلان علمي كشور متناسب با شرايط و نيازهاي جامعه، تحولات علمي بين‌المللي و مباني اسلامي.

1-6- استفاده بهينه و برنامه‌ريزي شده از ظرفيتهاي علمي دانشگاهها و مراكز پژوهشي در سطح ملي و بين‌المللي براي تحقق اين راهبرد.

1-7-هدايت نظام برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي به سمت توليد و بومي كردن علم و فناوريهاي جديد و بالا بردن سهم كشور در توليد آنها.

راهبرد2ـ توجه ويژه به اهميت رشته علوم انساني در تربيت و انسان‌سازي و تأثيرات مثبت و منفي آنها در تحولات فرهنگي با عنايت به وجود قابليتها و ظرفيت‌هاي فراوان در كشور.

سياستهاي اجرايي:

2-1- تعريف و تبيين جايگاه علوم انساني در چارچوب نظام آموزشي و پژوهشي كشور.

2-2- تأكيد بر اهميت علوم انساني در رشد و توسعه متوازن كشور با حمايتهاي مادي و معنوي از آنها.

2-3- تقويت بخشهايي از علوم انساني كه از اولويت بيشتري در تربيت، انسان‌سازي و رشد و توسعه كشور برخوردارند.

2-4- استفاده هماهنگ از ظرفيتهاي علمي و پژوهشي و متخصصان و صاحبنظران دانشگاهي و حوزوي رشته‌هاي علوم انساني.

2-5- استفاده بيشتر از آموزه‌هاي علوم انساني در ايجاد تحولات مثبت فرهنگي.

2-6- تأكيد بر رشد و توسعه علوم انساني بومي از طريق خلاقيت و ابداع، بازشناسي و بازتوليد سنتهاي اصيل اسلامي و ملي و استفاده مستمر و سنجيده از دستاوردهاي نوين بشري.

2-7-تبيين و شفاف سازي پيش فرضهاي مدون و نامدون علوم انساني مبتني بر تعاليم اسلامي و تمايز احتمالي آنها از پيش فرضهاي ديگر اديان الهي و تفكر مادي.

2-8- گشترش ارتباط و تبادل علمي بين انديشمندان علوم انساني با مراكز و انديشمندان جهان اسلام و ديگر كشورها.

راهبرد3ـ ايجاد هماهنگي و تناسب بين نظام آموزشي و پژوهشي آموزش و پرورش و آموزش عالي با توجه به ملازمت و پيوستگي آنها.

سياستهاي اجرايي:

3-1- تدوين نظام جامع آموزش و پژوهش بر اساس اهداف مشترك آموزش عالي و آموزش و پرورش

3-2- تعيين و تبيين حلقه‌هاي پيوستگي بين نظام‌هاي آموزشي و پژوهشي آموزش و پرورش و آموزش عالي بويژه در حوزة آموزشهاي ديني.

3-3-ايجاد الزامات مقتضي و متناسب براي هماهنگي در مقام طراحي و تدوين نظام‌هاي آموزشي و پژوهشي آموزش و پرورش و آموزش عالي با توجه به انتظارات كوتاه‌مدت،‌ ميان مدت و بلند مدت.

3-4- استفاده هماهنگ و برنامه‌ريزي شده از صاحبنظران در دو حوزه نظام آموزشي و پژوهشي آموزش و پرورش و آموزش عالي.

3-5-طراحي و پيش‌بيني ساز و كارهاي قانوني و مديريتي لازم براي حفظ يكپارچگي و هماهنگي آموزش در كشور و تقويت جايگاه شوراي اسلامي شدن مراكز آموزش در اين خصوص.

3-6- تعيين اهداف آموزشهاي ديني و حفظ پيوستگي و هماهنگي اين آموزشها در آموزش و پرورش و آموزش عالي.

راهبرد4ـ افزايش انعطاف‌پذيري به منظور پاسخگويي به نيازها و تحولات علمي و اجتماعي.

سياستهاي اجرايي:

4-1- پيش‌بيني ساز و كارهاي انعطاف‌پذير در نظام برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي ضمن حفظ اصول و مباني اصيل اسلامي.

4-2- شناخت دقيق و كارشناسانه نيازها و اقتضائات جديد در عرصة‌ رشد و توسعه علمي و اجتماعي.

4-3- انجام مطالعات مستمر براي روزآمد كردن شناخت وضعيت موجود در عرصة نيازها و تحولات علمي و اجتماعي.

4-4- حفظ تعادل منطقي در ميزان ثبات يا انعطاف برنامه‌هاي آموزشي و پژوهشي.

4-5- تعيين و تدوين شاخصهاي مشخص و روشهاي علمي براي تعيين حدود و تعريف مفاهيم مربوط به انعطاف‌پذيري.

راهبرد5ـ بهره‌گيري از تجارب علمي در سطوح ملي و بين‌المللي بويژه تجارب حوزه‌هاي علوم ديني.

سياستهاي اجرايي:

5-1- تعيين و تدوين نظام اخذ و اقتباس و انتقال و ترجمة تجارب علمي در سطوح داخلي و خارجي متناسب با فرهنگ اسلامي و ملّي.

5-2- استفادة بهينه از ظرفيتهاي علمي و پژوهشي كشور و اسناد و مدارك موجود و مرتبط با موضوع.

5-3- تعيين و تدوين نظام همكاري متقابل بين حوزه‌هاي علوم ديني و دانشگاه‌ها در اين زمينه.

5-4- بومي‌سازي تجارب علمي و بين‌المللي در زمينة برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي.

5-5- بهره‌گيري از فناوري مدرن اطلاع رساني متناسب با اخلاق و فرهنگ اسلامي.

راهبرد6ـ توجه به هماهنگي و همسويي علم و دين در بينش اسلامي در طراحي و تدوين برنامه‌هاي آموزشي و پژوهشي.

سياستهاي اجرايي:

6-1- تعريف و تبيين مفهوم همسوي و هماهنگي علم و دين با استفاده از ديدگاههاي صاحبنظران دانشگاهي و حوزوي.

6-2- تدوين روشهاي ملحوظ كردن مفهوم هماهنگي علم و دين در برنامه‌ها و متون درسي.

6-3- انجام مطالعات مستمر براي روزآمد كردن جريان همسويي علم و دين در طراحي و تدوين برنامه‌ ها و متون درسي.

6-4- پاسخگويي مستمر به پرسشها و چالشهاي موجود در زمينه رابطه علم و دين.

6-5- تأكيد بر ضرورت و تشويق علم‌آموزي از منظر دين.

6-6- تأكيد بر ديدگاه اسلام مبني بر تشويق و پاسداشت علم و عالم.

راهبرد7ـ تقويت روحيه تحقيق و تتبع، تفكر منتقدانه، استفاده از فناوريهاي نوين آموزشي و ارائه الگوهاي جديد به منظور ايجاد تحول و اصلاح در روشهاي تدريس و پژوهش.

سياستهاي اجرايي:

7-1- ايجاد سازوكارهاي حمايت مادي و معنوي از محققان، مخترعان و مبتكران.

7-2- تدوين و طراحي شيوه‌هاي متناسب استفاده از فناوريهاي نوين آموزشي.

7-3- طراحي نظام برنامه‌ و مديريت تحول و اصلاح در روشهاي تدريس و پژوهش.

7-4- هدايت تحقيق و تتبع و فرايند تفكر منتقدانه به سمت اصلاح و ابداع و ابتكار.

7-5- استفاده از صاحبنظران براي ايجاد تحول و اصلاح در روشهاي تدريس و پژوهش.

7-6- تشويق خلاقيت و خودباوري و تقويت اعتماد به نفس در همه زمينه‌هاي علوم و فنون.

7-7- ارائه مستمر دوره‌ها و برنامه‌هاي بازآموزي مربيان و استادان در زمينه روش‌هاي تدريس و تحقيق.

7-8- تجهيز مراكز آموزشي به نرم‌افزارها و سخت‌افزارهاي مورد نياز در جهت تقويت روحيه و فرهنگ تحقيق و تتبع.

راهبرد8ـ برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي بر اساس پژوهشهاي علمي و ايجاد تعادل و تناسب ميان آموزش و پژوهش در برنامه‌ها و متون.

سياستهاي اجرايي:

8-1- تعيين و تعريف اولويتهاي پژوهشي و آموزشي.

8-2- ايجاد الزامات مقتضي براي ابتناء برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي بر پژوهشهاي علمي.

8-3- استفاده از صاحبنظران و متخصصين برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي به منظور ايجاد تعادل و تناسب ميان آموزش و پژوهش.

8-4- ايجاد تناسب و همسويي و هماهنگي بين برنامه‌ريزي آموزشي و درسي.

8-5- تقويت زيرساختهاي پژوهشي در مراكز آموزشي به منظور ايجاد و حفظ موازنه بين آموزش و پژوهش.

8-6- تدوين متون و ارائه برنامه‌هاي آموزشي و پژوهشي بر اساس پژوهشهاي علمي.

8-7- توجه به پژوهش به عنوان شيوه‌اي براي آموزش در برنامه‌ريزي آموزشي و درسي.

8-8- توجه و تأكيد به ايجاد آمادگيهاي قبلي ذهني و پيش مطالعه در برنامه‌ريزي آموزشي.

راهبرد9ـ نظارت و ارزيابي هدفمند برنامه‌ريزي آموزشي و پژوهشي.

سياستهاي اجرايي:

9-1- تعيين و تعريف شاخص‌ها و معيارهاي نظارت و ارزيابي.

9-2- تأكيد بر صراحت و شفافيت و هماهنگي در نظارت و ارزيابي.

9-3- حفظ و استمرار و تداوم نظارت و ارزيابي و ارائه گزارشهاي دوره‌اي.

9-4- مبتني كردن برنامه‌ريزي‌هاي آموزشي و پژوهشي بر نتايج ارزيابي و نظارت.

9-5- نظارت و ارزشيابي (خود ارزيابي) از طريق مشاركت مديران، مربيان و استادان.

6. مديريت

راهبرد1ـ توجه و تأكيد بر تقويت ارزشهاي اسلامي و انقلابي، تعهد اجتماعي، زمان‌شناسي، قانونمندي، تفاهم و احتراز از خودمحوري در طراحي و هدايت نظام مديريتي.

سياستهاي اجرايي:

1-1- تعريف و تدوين روشمند و اجماعي شاخص‌هاي ارزشهاي اسلامي و انقلابي.

1-2- تعيين ضوابط و ويژگيهاي مديران دانشگاهي بر اساس مفاهيمي چون تعهد اجتماعي، زمان‌شناسي، قانونمندي.

1-3- هدايت نظام مديريتي به سمت مشاركت قانونمندي و پاسخگويي.

1-4- سوق دادن نظام مديريتي به سمت افزايش مشاركت دانشگاهيان.

1-5- تقويت قانونمندي و پاسخگويي نظام مديريتي دانشگاهها در ارتباط با وظايف و كاركردهاي خود.

راهبرد2ـ اصلاح و طراحي نظام جامع و هماهنگ مديريت بر اساس ايجاد تعادل در فعاليتهاي آموزشي، پژوهشي و اجتماعي با توجه و تأكيد بر حذف مراكز موازي تصميم‌گيري، رايزني و مشورت با مسئولان و دست‌اندركاران و جلب مشاركت دانشگاهيان.

سياستهاي اجرايي:

2-1- استفاده از صاحبنظران و متخصصين مديريت در اصلاح و طراحي نظام مديريت دانشگاهها.

2-2-تفكيك روشمند و علمي حوزه فعاليتهاي آموزشي، پژوهشي و اجتماعي در سطح دانشگاهها به منظور ايجاد روابط متعادل و همسو كردن جهت‌گيري‌هاي عمومي بين آنها.

2-3- شناسايي دقيق مراكز موازي يا متداخل در تصميم گيريهاي مربوط به آموزش عالي.

2-4- تعريف و تدوين شاخص‌ها و روشهاي مشاركت در نظام مديريتي دانشگاه.

2-5- ايجاد روابط هماهنگ و منسجم و منطقي بين مقوله‌هاي مشاركت، اقتدار، پاسخگويي و قانومندي در نظام مديريتي دانشگاهها.

راهبرد3ـ اعتماد به مديران و ايجاد زمينه‌هاي ضروري استقلال عمل در حوزه‌هاي مديريتي براي افزايش توان رقابت سالم و رشد پيشرفت.

سياستهاي اجرايي:

3-1- تبيين و تعريف مفهوم «استقلال عمل مديران» در چهارچوب نظام مديريتي دانشگاهها.

3-2- ايجاد رابطه معقول بين اعتماد به مديران و كنترل و ارزيابي و پاسخگو بودن آنان.

3-3- تدوين شاخصها و روشهاي رقابت و مقايسه، ويژة محيطهاي علمي.

3-4- تقويت فرهنگ اعتماد به مديران در دانشگاهها.

راهبرد4ـ تربيت و انتخاب مديراني متعهد و متخصص با تأكيد بر شايسته سالاري.

سياستهاي اجرايي:

4-1- تبيين و تعريف و شاخص سازي مفهوم «تركيب تعهد و تخصص و شايسته سالاري» در چارچوب نظام مديريتي دانشگاهها.

4-2- مواجهة راهبردي با آموزش و تربيت مديران مراكز دانشگاهي و پژوهشي.

راهبرد5ـ توجه به نقش الگويي استادان در رفتار سازي دانشجويان و الگوسازي بر اساس آن نقش از طريق شناسايي و معرفي و تشويق مديران، استادان، دانشجويان و كارمندان شايسته بر اساس شاخصه‌هاي مديريت در نظام اسلامي.

سياستهاي اجرايي:

5-1- تعيين و تعريف ضوابط متناسب با مراكز دانشگاهي براي استادان، دانشجويان و مديران الگو.

5-2- تأكيد بر سياستهاي اقناع و ارشاد در رفتارسازي دانشجويان و تقدم آنها بر روشهاي منع و دفع.

5-3- ضابطه‌مند كردن نظام تشويقي بر اساس مباني و شاخصه‌هاي مديريت در نظام اسلامي.

5-4- ايجاد تعادل بين ابعاد علمي، فرهنگي و اجتماعي نظام تشويقي در دانشگاهها.

راهبرد6ـ تقويت زمينه‌هاي نظري و عملي براي اصلاح مداوم روشهاي مديريتي و افزايش كارآمدي آنها به منظور تحقق ارزشهاي اسلامي و معيارهاي انقلابي.

سياستهاي اجرايي:

6-1- انجام مطالعات مستمر به منظور تقويت و غني‌سازي مفاهيم، رويكردها و روشهاي اصلاح نظام مديريتي به منظور افزايش كارآمدي آنها.

6-2- پيش‌بيني نظام تشويقي و ترغيبي متناسب با مراكز دانشگاهي و پژوهشي براي ارائه روشهاي ابداعي و اصلاحي نظام مديريتي.

6-3- پيگيري و اصلاح مداوم روشهاي مديريتي از طريق ايجاد ارتباطات گسترده و سازمان‌ يافته بين مراكز دانشگاهي و پژوهشي با همديگر.

راهبرد7ـ نظارت و ارزيابي هدفمند و مستمر به منظور تقويت ابعاد علمي و اسلامي مديريت مراكز آموزشي و علمي.

سياستهاي اجرايي:

9-1- تعريف و تدوين شاخص‌هاي نظارت و ارزيابي در چارچوب نظام مديريتي.

9-2- تأكيد بر صراحت، شفافيت و هماهنگي در نظارت و ارزيابي.

9-3- تأكيد بر استمرار و روشمند بودن نظارت و ارزيابي.

9-4- مبتني كردن تشويق و ارتقاء بر نتايج نظارت و ارزيابي.