تشییع جنازه: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}} {{الگو:نیازمند ویرایش فنی}} تشییع در لغ...' ایجاد کرد) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}} | {{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}} | ||
| − | + | ||
| − | تشییع در لغت به معنای بدرقه رفتن، | + | __toc__ |
| + | |||
| + | |||
| + | تشییع در لغت به معنای بدرقه رفتن، به قصد وداع دنبال کسی رفتن، در مراسم دفن مرده شرکت کردن را گویند.<ref>فرهنگ عمید، ص321، مولف: حسن عمید موسسه انتشارات امیرکبیر تهران. سال چاپ: 1356، چاپ: دوازدهم.</ref> و در اصطلاح فقهی خارج شدن و رفتن دنبال جنازه میّت تا زمانی که میّت را در قبر می‌گذارند.<ref>مصطلحات الفقه، ص146، مولف: آیت الله علی مشکینی موسسه: چاپ الهادی قم: چاپ دوم: 1379 – همچنین جواهر، ج4، ص263: مولف شیخ محمدحسن نجفی چاپ هفتم: محل چاپ: بیروت - لبنان – سال چاپ 1981.</ref> | ||
| + | |||
| + | معنی اصطلاحی تشییع مترادف با معنی لغوی اخیری آن است (در مراسم دفن مرده شرکت کردن) برای تشییع فضیلت و ثواب زیادی در روایات بیان شده است، که به چند نمونه از آنها را می‌شود. | ||
| + | |||
| + | 1- عن رسول الله صلی الله علیه و آله فی حدیث قال: «من شَیَّعَ جنازةً فله بکلٍ خطوةٍ حتّی یرجع، مائة‌الف الف حسنة و یمحی عنه مائة الف الف سیّئةً و یرفع له مائة‌الف الف درجة. فان صلّی علیها یُشیِّعَهُ فی جنازته مائة الف الف ملک. کلُّهم یستغفرون له حتی یرجع. فان شهد دفنها و‌کلّ الله به الف ملک کلُّهم یستغفرون له: حتّی یبعث من قبره». | ||
| + | |||
| + | «رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده‌اند: کسی که جنازه‌ای را تشییع کند هر قدمی که برمی‌دارد تا زمانی که برگردد. صدهزار هزار حسنه خواهد داشت. و صد هزار هزار گناه از او محو می‌شود. و صد هزار هزار درجه نزد خدا بدست می‌آورد. و اگر بر میت نماز هم بخواند موقع مرگش صد هزار هزار ملائکه او را تشییع می‌کنند. که همه آنها برای او استغفار می‌کنند و اگر در دفن میت حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائک را مأمور می‌کند تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند».<ref>وسایل الشیعه، ج3، ص143 و 144، باب2، حدیث6، مولف: شیخ حر عاملی، تحقیق و نشر: موسسه آل البیت، قم، چاپ اول، سال 1409، چاپخانه: مهر قم.</ref> | ||
| − | + | 2- علی بن ابراهیم از [[امام باقر]] علیه السلام نقل کرده است که امام<ref>وسایل الشیعه، ج3، ص142، باب2، حدیث3، مولف: شیخ حر عاملی تحقیق و نشر: موسسه آل البیت، قم سال چاپ: 1409، چاپ: اول چاپخانه مهر قم.</ref> | |
| − | + | ||
| − | + | فرمودند: «زمانی که مؤمن را وارد قبر کردند. به او ندا می‌شود اولین تحفه و عطای تو [[بهشت]] است و اولین تحفه و عطای کسی که تو را تشییع کرد مغفرت و بخشش اوست».<ref>جواهرالکلام، ج4، ص264، مولف: شیخ محمدحسن نجفی، چاپ هفتم، محل چاپ: بیروت لبنان سال چاپ: 1981.</ref> | |
| − | + | ||
| − | 2- علی بن ابراهیم از امام باقر | + | یکی از مقدمات دفن، تشییع میت است و مستحب است که اولیای میت مؤمنین را برای تشییع جنازه و [[نماز]] خبر کنند و بر مؤمنین نیز مستحب است در تشییع جنازه شرکت کنند. استحباب تشییع زمانی است که محل دفن میّت از محل [[غسل]] و حنوط و کفن دور باشد. ولی اگر محل دفن میت نزدیک باشد، تشییع مستحب نیست.<ref>منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج7، ص268، مولف: علامه حلی چاپ: اول سال 1379: چاپخانه: مؤسسه طبع آستانه قدس رضوی.</ref> |
| − | «زمانی که مؤمن را وارد قبر کردند. به او | + | |
| − | + | ==مراتب تشییع== | |
| − | یکی از مقدمات دفن، تشییع | + | |
| − | + | تشییع مراتبی دارد کمترین مرتبه آن به دنبال جنازه رفتن است. تا زمانی که بر او [[نماز]] بخوانند. حد وسط آن دنبال جنازه برود تا زمانی که میّت را دفن کنند بالاترین مرتبه آن این که بعد از دفن میت توقف کند و برای او طلب استغفار کند و از خداوند بخواهد در هنگام سوال نکیر و منکر او را در عقیده‌اش ثابت قدم نگه دارد.<ref>جواهرالکلام، ج4، ص 265 و 266: مولف: شیخ محمدحسن نجفی چاپ: هفتم، محل چاپ: بیروت – لبنان، سال چاپ: 1981.</ref> | |
| − | مراتب تشییع | + | |
| − | تشییع مراتبی دارد کمترین مرتبه آن به دنبال جنازه رفتن است. تا زمانی که بر او نماز بخوانند.حد وسط آن دنبال جنازه برود تا زمانی که میّت را دفن کنند بالاترین مرتبه آن این که بعد از دفن | + | ==آداب تشییع== |
| − | + | ||
| − | آداب تشییع | ||
آداب تشییع زیاد است که چند نمونه از آن ذکر می‌شود: | آداب تشییع زیاد است که چند نمونه از آن ذکر می‌شود: | ||
| − | + | ||
| − | + | # مشایعت کننده در حال تشییع پیاده باشد و سواره بودن مکروه است.<ref>جواهرالکلام، ج4، ص266، مولف: شیخ محمدحسن نجفی، چاپ: هفتم، محل چاپ: بیروت – لبنان، سال چاپ: 1981.</ref> | |
| − | + | # پشت سر جنازه یا یکی از دو طرف جنازه سمت راست یا چپ حرکت کند و افضل این است که پشت سر جنازه حرکت کند.<ref>جواهرالکلام، ج 4، ص275، مولف: شیخ محمدحسن نجفی، چاپ: هفتم محل چاپ: بیروت – لبنان، سال چاپ: 1981.</ref> | |
| − | + | # تشییع کننده در حال خضوع و تفکر باشد و خود را به جای میّت حساب کند که او را برای دفن می‌برند و او آرزوی بازگشت به دنیا کرده و دعایش اجابت شده است.<ref>منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج7، ص264: مولف: علامه حلّی چاپ: اول، سال 1379: چاپخانه: مؤسسه طبع آستانه قدس رضوی.</ref> | |
| − | + | # حاملان جنازه تربیع کنند یعنی جنازه را از هر چهار گوشه بردارند و بهتر در کیفیت تربیع آن است که ابتدا سمت دوش راست میت را بر دوش راست خود بگذارد. و بعد سمت پای راست میت را بر دوش راست خود بگذارد و بعد از آن سمت پای چپ میت را بر دوش چپ بگذارد و پس از آن سمت دوش چپ میت را بر دوش چپ بگذارند.<ref>منهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج7، ص275.</ref> | |
| − | + | # کسی که جنازه را تشییع می‌کند تا هنگام گذاشتن میت در لحد به زمین ننشیند.<ref>ذکری الشیعه، ج1، ص388، مولف: شهید اول [محمد بن مکی بن محمد] تحقیق و نشر: موسسه آل البیت، قم، چاپ: اول، 1419: چاپخانه: ستاره قم.</ref> | |
| − | + | # مستحب است حامل جنازه ذکر بسم الله و بالله و صلی الله علی محمد و آل محمد اللهم اغفر للمومنین والمومنات.<ref>تحریر الوسیله، ج1، ص 70، مولف: حضرت امام خمینی: طبع و نشر: موسسه نشر اسلامی (جامعه مدرسین حوزه علیمه قم) چاپ نهم صال 1424</ref> را بگوید. | |
| − | + | # جنازه را بر دوش حمل کنند و با ماشین و چیز دیگر حمل نکنند. مگر این که عذری مثل دور بودن مسافت داشته باشند.<ref>تحریرالوسیله، ج1، ص70، همان آدرس شماره 14.</ref> | |
| − | + | # صاحب میت پابرهنه و بدون رداء باشد. یا وضعش را بگونه ای تغییر دهد که معلوم شود عزادار است.<ref>تحریرالوسیله، ج1، ص70، همان آدرس، شماره 14.</ref> | |
| − | مکروهات تشییع | + | |
| − | + | ==مکروهات تشییع== | |
| − | + | ||
| − | + | # خندیدن و به لهو و لعب مشغول شدن.<ref>تحریرالوسیله، ج1، ص71، همان آدرس، شماره 14.</ref> | |
| − | + | # پشت جنازه میت آتش بردن مگر در شب که برداشتن چراغ مکروه نیست. | |
| + | # مشایعت کردن زنان و دویدن پشت سر جنازه میت نیز مکروه است.<ref>ذکری الشیعه، ج1، ص395 و 396، همان آدرس، شماره 13.</ref> | ||
| + | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| − | |||
| − | [http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=29549 تشییع، | + | ==منابع== |
| − | تاریخ بازیابی: 14 اردیبهشت 1392. | + | * [http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=29549 تشییع، محمدحسین بیدگلو، سایت پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام (بخش فرهنگ علوم انسانی و اسلامی)]، تاریخ بازیابی: 14 اردیبهشت 1392. |
[[رده:آداب و سنن]] | [[رده:آداب و سنن]] | ||
نسخهٔ ۸ مهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۲۶
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
تشییع در لغت به معنای بدرقه رفتن، به قصد وداع دنبال کسی رفتن، در مراسم دفن مرده شرکت کردن را گویند.[۱] و در اصطلاح فقهی خارج شدن و رفتن دنبال جنازه میّت تا زمانی که میّت را در قبر می‌گذارند.[۲]
معنی اصطلاحی تشییع مترادف با معنی لغوی اخیری آن است (در مراسم دفن مرده شرکت کردن) برای تشییع فضیلت و ثواب زیادی در روایات بیان شده است، که به چند نمونه از آنها را می‌شود.
1- عن رسول الله صلی الله علیه و آله فی حدیث قال: «من شَیَّعَ جنازةً فله بکلٍ خطوةٍ حتّی یرجع، مائة‌الف الف حسنة و یمحی عنه مائة الف الف سیّئةً و یرفع له مائة‌الف الف درجة. فان صلّی علیها یُشیِّعَهُ فی جنازته مائة الف الف ملک. کلُّهم یستغفرون له حتی یرجع. فان شهد دفنها و‌کلّ الله به الف ملک کلُّهم یستغفرون له: حتّی یبعث من قبره».
«رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده‌اند: کسی که جنازه‌ای را تشییع کند هر قدمی که برمی‌دارد تا زمانی که برگردد. صدهزار هزار حسنه خواهد داشت. و صد هزار هزار گناه از او محو می‌شود. و صد هزار هزار درجه نزد خدا بدست می‌آورد. و اگر بر میت نماز هم بخواند موقع مرگش صد هزار هزار ملائکه او را تشییع می‌کنند. که همه آنها برای او استغفار می‌کنند و اگر در دفن میت حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائک را مأمور می‌کند تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند».[۳]
2- علی بن ابراهیم از امام باقر علیه السلام نقل کرده است که امام[۴]
فرمودند: «زمانی که مؤمن را وارد قبر کردند. به او ندا می‌شود اولین تحفه و عطای تو بهشت است و اولین تحفه و عطای کسی که تو را تشییع کرد مغفرت و بخشش اوست».[۵]
یکی از مقدمات دفن، تشییع میت است و مستحب است که اولیای میت مؤمنین را برای تشییع جنازه و نماز خبر کنند و بر مؤمنین نیز مستحب است در تشییع جنازه شرکت کنند. استحباب تشییع زمانی است که محل دفن میّت از محل غسل و حنوط و کفن دور باشد. ولی اگر محل دفن میت نزدیک باشد، تشییع مستحب نیست.[۶]
مراتب تشییع
تشییع مراتبی دارد کمترین مرتبه آن به دنبال جنازه رفتن است. تا زمانی که بر او نماز بخوانند. حد وسط آن دنبال جنازه برود تا زمانی که میّت را دفن کنند بالاترین مرتبه آن این که بعد از دفن میت توقف کند و برای او طلب استغفار کند و از خداوند بخواهد در هنگام سوال نکیر و منکر او را در عقیده‌اش ثابت قدم نگه دارد.[۷]
آداب تشییع
آداب تشییع زیاد است که چند نمونه از آن ذکر می‌شود:
- مشایعت کننده در حال تشییع پیاده باشد و سواره بودن مکروه است.[۸]
- پشت سر جنازه یا یکی از دو طرف جنازه سمت راست یا چپ حرکت کند و افضل این است که پشت سر جنازه حرکت کند.[۹]
- تشییع کننده در حال خضوع و تفکر باشد و خود را به جای میّت حساب کند که او را برای دفن می‌برند و او آرزوی بازگشت به دنیا کرده و دعایش اجابت شده است.[۱۰]
- حاملان جنازه تربیع کنند یعنی جنازه را از هر چهار گوشه بردارند و بهتر در کیفیت تربیع آن است که ابتدا سمت دوش راست میت را بر دوش راست خود بگذارد. و بعد سمت پای راست میت را بر دوش راست خود بگذارد و بعد از آن سمت پای چپ میت را بر دوش چپ بگذارد و پس از آن سمت دوش چپ میت را بر دوش چپ بگذارند.[۱۱]
- کسی که جنازه را تشییع می‌کند تا هنگام گذاشتن میت در لحد به زمین ننشیند.[۱۲]
- مستحب است حامل جنازه ذکر بسم الله و بالله و صلی الله علی محمد و آل محمد اللهم اغفر للمومنین والمومنات.[۱۳] را بگوید.
- جنازه را بر دوش حمل کنند و با ماشین و چیز دیگر حمل نکنند. مگر این که عذری مثل دور بودن مسافت داشته باشند.[۱۴]
- صاحب میت پابرهنه و بدون رداء باشد. یا وضعش را بگونه ای تغییر دهد که معلوم شود عزادار است.[۱۵]
مکروهات تشییع
- خندیدن و به لهو و لعب مشغول شدن.[۱۶]
- پشت جنازه میت آتش بردن مگر در شب که برداشتن چراغ مکروه نیست.
- مشایعت کردن زنان و دویدن پشت سر جنازه میت نیز مکروه است.[۱۷]
پانویس
- ↑ فرهنگ عمید، ص321، مولف: حسن عمید موسسه انتشارات امیرکبیر تهران. سال چاپ: 1356، چاپ: دوازدهم.
- ↑ مصطلحات الفقه، ص146، مولف: آیت الله علی مشکینی موسسه: چاپ الهادی قم: چاپ دوم: 1379 – همچنین جواهر، ج4، ص263: مولف شیخ محمدحسن نجفی چاپ هفتم: محل چاپ: بیروت - لبنان – سال چاپ 1981.
- ↑ وسایل الشیعه، ج3، ص143 و 144، باب2، حدیث6، مولف: شیخ حر عاملی، تحقیق و نشر: موسسه آل البیت، قم، چاپ اول، سال 1409، چاپخانه: مهر قم.
- ↑ وسایل الشیعه، ج3، ص142، باب2، حدیث3، مولف: شیخ حر عاملی تحقیق و نشر: موسسه آل البیت، قم سال چاپ: 1409، چاپ: اول چاپخانه مهر قم.
- ↑ جواهرالکلام، ج4، ص264، مولف: شیخ محمدحسن نجفی، چاپ هفتم، محل چاپ: بیروت لبنان سال چاپ: 1981.
- ↑ منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج7، ص268، مولف: علامه حلی چاپ: اول سال 1379: چاپخانه: مؤسسه طبع آستانه قدس رضوی.
- ↑ جواهرالکلام، ج4، ص 265 و 266: مولف: شیخ محمدحسن نجفی چاپ: هفتم، محل چاپ: بیروت – لبنان، سال چاپ: 1981.
- ↑ جواهرالکلام، ج4، ص266، مولف: شیخ محمدحسن نجفی، چاپ: هفتم، محل چاپ: بیروت – لبنان، سال چاپ: 1981.
- ↑ جواهرالکلام، ج 4، ص275، مولف: شیخ محمدحسن نجفی، چاپ: هفتم محل چاپ: بیروت – لبنان، سال چاپ: 1981.
- ↑ منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج7، ص264: مولف: علامه حلّی چاپ: اول، سال 1379: چاپخانه: مؤسسه طبع آستانه قدس رضوی.
- ↑ منهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج7، ص275.
- ↑ ذکری الشیعه، ج1، ص388، مولف: شهید اول [محمد بن مکی بن محمد] تحقیق و نشر: موسسه آل البیت، قم، چاپ: اول، 1419: چاپخانه: ستاره قم.
- ↑ تحریر الوسیله، ج1، ص 70، مولف: حضرت امام خمینی: طبع و نشر: موسسه نشر اسلامی (جامعه مدرسین حوزه علیمه قم) چاپ نهم صال 1424
- ↑ تحریرالوسیله، ج1، ص70، همان آدرس شماره 14.
- ↑ تحریرالوسیله، ج1، ص70، همان آدرس، شماره 14.
- ↑ تحریرالوسیله، ج1، ص71، همان آدرس، شماره 14.
- ↑ ذکری الشیعه، ج1، ص395 و 396، همان آدرس، شماره 13.
منابع
- تشییع، محمدحسین بیدگلو، سایت پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام (بخش فرهنگ علوم انسانی و اسلامی)، تاریخ بازیابی: 14 اردیبهشت 1392.
