قسم خوردن: تفاوت بین نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۵ فوریهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۲:۵۹

قسم یا سوگند در لغت اقرار و اعترافی که شخص از روی شرف و ناموس خود می کند و خدا یا بزرگی را شاهد می گیرد.^[۱] و در اصطلاح فقهي قسم خوردن به ذات خدا يا اسماء خاص خداوند است مثل والله بالله.^[۲]

ذات خدا يعني بدون اينكه قسم به اسمي از اسماء خدا باشد عباراتي مي‌آورد كه دلالت بر ذات خدا مي‌كند مثل والذي نفسي بيده: قسم به آن كسي كه جانم در دست اوست.

در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است:

لا تَحْلِفوا باللّه صادِقينَ ولا كاذِبينَ ؛ فإنّهُ عز و جل يقولُ : «و لا تَجْعَلوا اللّه‌َ عُرْضَةً لأيْمانِكُم » .

راسـت يـا دروغ بـه خـدا سوگند مخوريد؛ زيرا خداوند عز و جل مى‌فرمايد : «و خدا را وسيله سوگندهاى خود قرار مدهيد».^[۳]

در روایات از قسم دروغ خوردن نهی اکید شده است و برای آن عواقب بسیار بد فردی و اجتماعی ذکر گردیده است.

جايگاه بحث قسم در فقه

قسم بیشتر با عنوانیمین در فقه مطرح است و از آن در جميع ابواب منازعات و در كتاب قضاء و شهادات و هم چنين در كتاب أيمان در مورد كسي كه چيزي را بواسطه قسم خوردن بر خود واجب يا حرام مي‌كند از آن بحث مي‌شود.

پانویس

↑ لغت نامه دهخدا، ذیل واژه سوگند
↑ شهيد ثاني، الروضه البهيه، ج 1، ص 234، مصحح: مركز نشر مكتب اعلام اسلامي، ناشر: مكتب اعلام اسلامي چاپ دوم 1365
↑ الكافي : 7 / 434 / 1 منتخب ميزان الحكمة : 164

منابع

لغت نامه دهخدا

محمدحسين بيگدلو، یمین، سایت پژوهه

قسم خوردن، سایت شهر حدیث

[1] لغت نامه دهخدا، ذیل واژه سوگند

[2] شهيد ثاني، الروضه البهيه، ج 1، ص 234، مصحح: مركز نشر مكتب اعلام اسلامي، ناشر: مكتب اعلام اسلامي چاپ دوم 1365

[3] الكافي : 7 / 434 / 1 منتخب ميزان الحكمة : 164

[۱]

[۲]

[۳]

@@ سطر ۱: / سطر ۱: @@
-=احكام قسم=<ref> گفتنى است كه قسم دو نوع است: يك نوع آن در مقام محاكمه و دعواست كه [[احكام]] آن در اين جا بيان مى شود و نوع ديگر آن مانند نذر و عهد است و احكام جداگانه اى دارد.</ref>
+{{نیازمند ویرایش فنی}}
-الف) قسم در صورت هاى زير صحيح است و اثر سقوط يا ثبوت حق را در پى دارد:
-* 1- تنها به اسم خداى متعال يا نام هاى مخصوص او مانند «رحمان»، «قديم»، «اولى كه قبل از او چيزى نبوده است» ادا شود.
-* 2- همچنين به اوصاف مشتركى كه به خداوند متعال انصراف پيدا مى كند، مانند «رازق» و «خالق».
+قسم یا سوگند در لغت اقرار و اعترافی که شخص از روی شرف و ناموس خود می کند و خدا یا بزرگی را شاهد می گیرد.<ref> لغت نامه دهخدا، ذیل واژه سوگند </ref> و در اصطلاح فقهي قسم خوردن به ذات خدا يا اسماء خاص خداوند است مثل والله بالله.<ref>شهيد ثاني، الروضه البهيه، ج 1، ص 234، مصحح: مركز نشر مكتب اعلام اسلامي، ناشر: مكتب اعلام اسلامي چاپ دوم 1365</ref>
-* 3- بلكه جايز است قسم به اوصافى هم كه به خدا انصراف ندارد، در صورت انضمام به يكى از صفات ويژه الهى ولى احتياط اين است كه به شكل اخير سوگند اكتفا نشود و با احتياط‌تر از آن، اين است كه به غير از لفظ جلاله «الله» اكتفا نشود.<ref> تحريرالوسيله، ج 2، ص 427، مسأله 1.</ref>
+ذات خدا يعني بدون اينكه قسم به اسمي از اسماء خدا باشد عباراتي مي‌آورد كه دلالت بر ذات خدا مي‌كند مثل والذي نفسي بيده: قسم به آن كسي كه جانم در دست اوست.
-ب) سوگند به غيرخدا مثل انبيا، اوصيا، ائمه، كتاب هاى نازل شده، اماكن مقدس مانند [[كعبه]] و امثال آن صحيح نيست و اثرى در سقوط يا ثبوت حق ندارد.<ref> همان، ص 427-428، مسأله 1 و 3.</ref>
+در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است:
-ج) سوگند فقط در دعواهاى مالى و غيرمالى مثل [[ازدواج]]، [[طلاق]] و قتل، ثابت است ولى در حدود ثابت نيست، زيرا حدود جز با اقرار يا بينه - با شرايطى كه در محل خود مقرر گرديده - ثابت نمى شود.<ref> همان، ص 429، مسأله 13.</ref>
+لا تَحْلِفوا باللّه صادِقينَ ولا كاذِبينَ ؛ فإنّهُ عز و جل يقولُ : «و لا تَجْعَلوا اللّه‌َ عُرْضَةً لأيْمانِكُم » .
-د) براى قاضى مستحب است كه قبل از قسم، شخص را موعظه كند و او را تشويق نمايد كه به خاطر تعظيم خداى تعالى، قسم را ترك كند، هر چند راست باشد و همچنين او را از عذاب الهى، در صورت دروغ بودن سوگند، بترساند. روايت شده است: «كسى كه به خدا قسم دروغ بخورد، كافر مى شود» و در بعضى از روايات وارد شده است كه: «هر كس قسمى بخورد كه مى داند [[دروغ]] است با خدا مبارزه كرده است» و «همانا سوگند دروغ، خانه ها را از اهلش خالى مى سازد».<ref> همان، ص 430، مسأله 14.</ref><ref> احكام حقوقى اسلام (ج  1)، نعمت الله يوسفيان ، ص 27.</ref>
+راسـت يـا دروغ بـه خـدا سوگند مخوريد؛ زيرا خداوند عز و جل مى‌فرمايد : «و خدا را وسيله سوگندهاى خود قرار مدهيد».<ref> الكافي : 7 / 434 / 1 منتخب ميزان الحكمة : 164 </ref>
+در روایات از [[قسم دروغ خوردن]] نهی اکید شده است و برای آن عواقب بسیار بد فردی و اجتماعی ذکر گردیده است.
+== جايگاه بحث قسم در فقه ==
+قسم بیشتر با عنوان[[ یمین]] در فقه مطرح است و از آن در جميع ابواب منازعات و در كتاب قضاء و شهادات و هم چنين در كتاب أيمان در مورد كسي كه چيزي را بواسطه قسم خوردن بر خود واجب يا حرام مي‌كند از آن بحث مي‌شود.
 ==پانویس ==
 <references />
+==منابع==
+لغت نامه دهخدا
+[http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=30347 محمدحسين بيگدلو، یمین، سایت پژوهه]
+[http://www.hadithcity.com/Question.aspx?ID=133 قسم خوردن، سایت شهر حدیث]

قسم خوردن: تفاوت بین نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۵ فوریهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۲:۵۹

جايگاه بحث قسم در فقه

پانویس

منابع

منوی ناوبری

ابزارهای شخصی

فضاهای نام

گویش‌ها

بازدیدها

بیشتر

جستجو

ناوبری

ابزارها

در دانشنامه‌های همسو

پیمایش‌گر قرآن

سایر سایت‌ها