عراق

عراق یکی از کشورهای خاورمیانه است و از شرق با ایران، از شمال با ترکیه، از شمال غرب و غرب با سوریه، از جنوب با عربستان سعودی و از جنوب شرق با کویت همسایه است.

بنادر ام القصر و فاو در همین ناحیه در کنار خلیج فارس قرار دارند. مساحت این کشور 453500 کیلومتر مربع است و قسمت‌های کوهستانی آن در شمال و شمال شرقی و غرب آن گسترده شده.

در کتاب‌های «سرزمین خلافت های شرقی» و «الموسوعه» چنین آمده است: بین النهرین به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می شود که اعراب، قسمت شمالی را جزیره و قسمت جنوبی را عراق نامیده اند. بیشتر این سرزمین را بیابان‌ها یا جلگه‌های حاصلخیز اطراف رودهای دجله و فرات تشکیل داده است.

از حدود 4500 سال پیش اقوام گوناگونی بر این سرزمین حکومت کرده اند و می‌توان گفت: کهن‌ترین تمدن جهان در بین النهرین در عراق پدید آمده است.

اسکندر مقدونی در سال 33 قبل از میلاد، این سرزمین را تصرف کرد. عراق در سال 302 میلادی تحت سیطره ساسانیان درآمد و مدت ها یکی از ایالات ایران بود.

تیسفون، پایتخت ساسانیان و شش شهر مهم دیگر که مجموعا مدائن نامیده می‌شوند و نیز کاخ ساسانیان که ایوان کسری نام دارد و امروز جز خرابه ای از آن باقی نیست در عراق امروزی قرار دارند. پس از ظهور اسلام و آغاز فتوحات، تصرف این سرزمین، اولین فتح بزرگ مسلمانان بود.

امام علی علیه السلام در دوران خلافت خود، پایتخت حکومت اسلامی را از مدینه به کوفه که در عراق است منتقل فرمود. بعدها وقتی خلافت از امویان به عباسیان رسید اوضاع اقتضا کرد که پایتخت جدیدی انتخاب شود. از این جهت، منصور دوانیقی شهر بغداد را در حاشیه رود دجله بنا نهاد.

بعد از مدتی این پایتخت رونق یافت و مرکز خلافت عباسیان شد و از آن پس تاکنون همیشه پایتخت بوده است.

عراق در قرون جدید تحت سلطه عثمانی ها قرار داشت تا این که جنگ جهانی اول پیش آمد و سلسله عثمانی نابود شد. از آن پس عراق به کشوری مستقل تبدیل شد. در سال 1958 حکومت پادشاهی ملک فیصل از میان رفت و نوع حکومت این کشور جمهوری اعلام شد.

در عراق دو رودخانه بزرگ جریان دارد: دجله به طول 1800 کیلومتر و فرات به طول 2350 کیلومتر. از دیگر شهرهای مهم آن می توان به کربلا، نجف، موصل، بصره، کرکوک و سلیمانیه اشاره کرد.

نفت منبع اصلی درآمد عراق است.

منابع

عراق، دانشنامه رشد، تاریخ بازیابی: 12 دی ماه 1391.