تحلیه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تحلية نزد علمای اخلاق و عرفا)
(تحلية در لغت)
سطر ۳: سطر ۳:
  
 
==تحلية در لغت==
 
==تحلية در لغت==
«تحليه» از ماده «حُلّى» به معناى زيور است؛ و تحليه يعنى به زيور آراستن<ref>فرهنگ فارسی عمید.</ref>. در فرهنگ فارسی معین "زیور دادن" معنی شده است.
+
«تحليه» از ماده «حُلّى» به معناى زيور است؛ به معنای زینت کردن و آراستن.<ref>ابن اثیر، مبارک بن محمد / 1: 435.</ref> تحليه يعنى به زيور آراستن<ref>فرهنگ فارسی عمید.</ref>. در فرهنگ فارسی معین "زیور دادن" معنی شده است.
  
 
==تحلية در اخلاق و عرفان اسلامی==
 
==تحلية در اخلاق و عرفان اسلامی==

نسخهٔ ‏۱۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۱

تحلیه آراستن خویش به صفات نیک و محامد و فضایل نفس را گویند و منظور از آراستن و آرایش، تحصیل کمالات و فضائل روحانی و تکمیل قوای نفسانی به ملکات فاضله و محاسن اخلاقی است.[۱] امام خمینی در معنی «تحلیه» می گوید: اتیان به مصلحات و مستصحّات نفسانیه.

تحلية در لغت

«تحليه» از ماده «حُلّى» به معناى زيور است؛ به معنای زینت کردن و آراستن.[۲] تحليه يعنى به زيور آراستن[۳]. در فرهنگ فارسی معین "زیور دادن" معنی شده است.

تحلية در اخلاق و عرفان اسلامی

اين كلمه در علم اخلاق به معناى آراستگى به مكارم اخلاق است. تحليه به معنای جذب و آراستن خود به صفات نیکوست؛ تحليه در مقام تولّى است؛ يعنى با فضايل اخلاقی انس و الفت پيدا كردن و در نهايت به آن‌ها متلبّس شدن. تحليه در برابر «تخلیه» است؛ گفتنى است كه تحليه مى تواند همچون تخليه، دفعى و يا تدريجى صورت گيرد.

تحلية نزد علمای اخلاق و عرفا

صاحبنظران سلوک، بر مقام تخلیه و تحلیه تاکید ویژه و بیشتر دارند و حتی گاهی، مجموعه سلوک را در ایندو خلاصه کرده اند. و البته نزد مشایخ سلوک، در اولویت سنجی میان ایندو، تخلیه، مقدم بر تحلیه است.

منابع

  • مختار امینیان، مبانی اخلاق اسلامی.
  • مکاتیب، ص ۱۰۰۳.
  • ابن اثیر، مبارک بن محمد / 1: 435.
  • فرهنگ فارسی عمید.