طعنه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{ضعیف}}
 
{{ضعیف}}
 +
'''طعنه زدن''' یا زخم زبان، به معنای سرزنش کردن دیگران، یکی از [[گناه|گناهان]] زبان است.
  
از گناهان زبان طعنه زدن است.
+
==مفهوم طعنه==
  
==معنای لغوی==
+
«طعن»، زدن با نیزه است و به طور استعاره در عیب گویى و عیب گرفتن و سرزنش به کار مى‌رود.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن</ref> '''طعنه زدن''': [[عیب جویی کردن|عیبجوئی کردن]]. مجازاً، توبیخ و سرزنش کردن. بد گفتن.<ref>لغت نامه دهخدا</ref>
  
'''طعنه زدن''': عیبجوئی کردن.  مجازاً، توبیخ و سرزنش کردن. بد گفتن. <ref>لغت نامه دهخدا</ref>  
+
طعن از کارهاى مذموم است و موجب ضرر دنیوى و [[عذاب]] اخروى مى‌شود.<ref>جامع السعادات</ref> زخم زبان گونه اى مردم آزارى است؛ یعنى سخنى بر زبان آوریم که شخص مقابل را برنجاند.
"راغب" در مفردات مى‌نويسد: "طعن زدن با نيزه است و به طور استعاره در عيب گويى و عيب گرفتن و سرزنش بکار مى‌رود.
 
  
==تعریف==
+
ضرب المثل معروفى است که مى گوید: زخم شمشیر خوب مى شود، ولى زخم زبان خوب نمى شود. البته این ضرب المثل یک واقعیت است و [[حدیث|احادیث]] اخلاقى اسلامى نیز آن را تاکید مى کند و به شدت، زخم زبان زدن و [[شماتت]] را نکوهیده است.
  
در "جامع السعادات" آمده است: طعن از کارهاى مذموم است و موجب ضرر دنيوى و عذاب اخروى مى‌شود.
+
==طعنه در روایات==
  
زخم زبان گونه اى مردم آزارى است ؛ يعنى سخنى بر زبان آوريم كه شخص مقابل را برنجاند.
+
حضرت [[امام باقر]] علیه السلام مى‌فرماید: "فایاکم والطعن على المومنین؛ از طعن زدن به مومنان بپرهیزید".
  
ضرب المثل معروفى است كه مى گويد: زخم شمشير خوب مى شود، ولى زخم زبان خوب نمى شود. البته اين ضرب المثل يك واقعيت است و احاديث اخلاقى اسلامى نيز آن را تاكيد مى كند و به شدت، زخم زبان زدن و شماتت را نكوهيده است.
+
و فرمود: "ما مِن انسان یطعن فى عین مومن الا مات بشر میتة و کان قمنا ان لایرجع الى خیر"؛ هیچ انسانى رویاروى مومنى به او طعنه نمى‌زند جز این که به بدترین مردن‌ها مى‌میرد و سزاوار است که به خیر بازنگردد.
  
حضرت [[امام باقر]] عليه السلام مى‌فرمايد: "فاياکم والطعن على المومنين؛ از طعن زدن به مومنان بپرهيزيد".
+
[[امام على]] علیه السلام مى فرماید: "طعن اللسان أمض من طعن السنان"؛<ref>غررالحکم، ص۲۲۳.</ref> زخم زبان از زخم نیزه عمیق تر است.
  
و فرمود: "ما من انسان يطعن فى عين مومن الا مات بشر ميتة و کان قمنا ان لايرجع الى خير"؛ هيچ انسانى رو يا روى مومنى به او طعنه نمى‌زند جز اين که به بدترين مردن‌ها مى‌ميرد و سزاوار است که به خير بازنگردد.
+
بنابراین انسان نباید به خود اجازه دهد که کسى را شماتت کند و یا قلب او را با نیش زبان خود به درد آورد. این که هر شخص با نیش زبان دیگرى را برنجاند، هنر نیست. هنر مرهم بر زخم گذاشتن است؛ هنر، تحمل یکدیگر و سکوت است.
 
 
[[امام على]] علیه السلام مى فرمايد: طعن اللسان امض من طعن السنان؛<ref>غررالحكم، ص223.</ref> زخم زبان از زخم نيزه عميق تر است.
 
 
 
بنابراين انسان نباید به خود اجازه دهد كه كسى را شماتت كند و يا قلب او را با نيش زبان خود به درد آورد. این که هر شخص با نيش زبان ديگرى را برنجاند، هنر نيست. هنر مرهم بر زخم گذاشتن است؛ هنر، تحمل يكديگر و سكوت است.
 
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
 
==منابع==
 
==منابع==
* زندگی موفق (رازهای خوب زیستن)، عباس رحیمی.
+
*زندگی موفق (رازهای خوب زیستن)، عباس رحیمی.
* [http://thesaurus.islamicdoc.org/thesaurus/ طعن، اصطلاحنامه جامع علوم اسلامی]، بازیابی: 7 اسفند 92.
+
*[http://thesaurus.islamicdoc.org/thesaurus/ طعن، اصطلاحنامه جامع علوم اسلامی]، بازیابی: ۷ اسفند ۹۲.
  
 
[[رده:صفات ناپسند]]
 
[[رده:صفات ناپسند]]
 
[[رده:اخلاق اجتماعی]]
 
[[رده:اخلاق اجتماعی]]
 +
[[رده:مقاله های مرتبط به دانشنامه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۰۵

طعنه زدن یا زخم زبان، به معنای سرزنش کردن دیگران، یکی از گناهان زبان است.

مفهوم طعنه

«طعن»، زدن با نیزه است و به طور استعاره در عیب گویى و عیب گرفتن و سرزنش به کار مى‌رود.[۱] طعنه زدن: عیبجوئی کردن. مجازاً، توبیخ و سرزنش کردن. بد گفتن.[۲]

طعن از کارهاى مذموم است و موجب ضرر دنیوى و عذاب اخروى مى‌شود.[۳] زخم زبان گونه اى مردم آزارى است؛ یعنى سخنى بر زبان آوریم که شخص مقابل را برنجاند.

ضرب المثل معروفى است که مى گوید: زخم شمشیر خوب مى شود، ولى زخم زبان خوب نمى شود. البته این ضرب المثل یک واقعیت است و احادیث اخلاقى اسلامى نیز آن را تاکید مى کند و به شدت، زخم زبان زدن و شماتت را نکوهیده است.

طعنه در روایات

حضرت امام باقر علیه السلام مى‌فرماید: "فایاکم والطعن على المومنین؛ از طعن زدن به مومنان بپرهیزید".

و فرمود: "ما مِن انسان یطعن فى عین مومن الا مات بشر میتة و کان قمنا ان لایرجع الى خیر"؛ هیچ انسانى رویاروى مومنى به او طعنه نمى‌زند جز این که به بدترین مردن‌ها مى‌میرد و سزاوار است که به خیر بازنگردد.

امام على علیه السلام مى فرماید: "طعن اللسان أمض من طعن السنان"؛[۴] زخم زبان از زخم نیزه عمیق تر است.

بنابراین انسان نباید به خود اجازه دهد که کسى را شماتت کند و یا قلب او را با نیش زبان خود به درد آورد. این که هر شخص با نیش زبان دیگرى را برنجاند، هنر نیست. هنر مرهم بر زخم گذاشتن است؛ هنر، تحمل یکدیگر و سکوت است.

پانویس

  1. راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن
  2. لغت نامه دهخدا
  3. جامع السعادات
  4. غررالحکم، ص۲۲۳.

منابع