میرزا حیدرعلی ثریا تهرانی: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{مدخل دائرة المعارف|[[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]}} | {{مدخل دائرة المعارف|[[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]}} | ||
− | + | '''میرزا حیدرعلی ثریّا تهرانی'''، (۱۲۵۰-۱۳۱۸ ش)، ادیب، خوشنویس و شاعر [[تخلص|متخلص]] به «ثریّا» و ملقب به «مجدالادباء»، در دوره ناصرالدین شاه قاجار بود. «خیرالکلام فی مدائح الکرام» و «دیوان اشعار» از جمله آثار اوست. | |
− | == | + | ==زندگینامه == |
− | + | میرزا حیدرعلی در سال ۱۲۵۰ شمسی در کرمانشاه متولد شد. وی تحصیلاتش را در همان شهر به پایان رساند، سپس به [[تهران]] رفت و نزد حاج سید صادق طباطبایی ظاهراً به پیشه محرری [[احکام شرعی]] اشتغال یافت.<ref>عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲.</ref> پس از آن او توانست به دربار قاجار راه یافت و مدتی معلمی بانوان حرم و به ویژه فرحالسلطنه، دختر ناصرالدین شاه را بر عهده گرفت.<ref>بیانی، احوال و آثار خوشنویسان، ج۱، ص۱۷۳؛ مدرس، ریحانة الادب، ج۵، ص۱۸۴.</ref> | |
− | + | میرزا حیدرعلی تهرانی با شاعران و سخنآوران همزمان خود مناظره و مطایبه داشت. در همین دوره، شاعر دیگری به نام محمدحسین تهرانی نیز دارای [[تخلص]] «ثریا» بود که میان او و میرزا حیدرعلی بر سر این موضوع مشاجراتی صورت گرفته است.<ref>عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲؛ نیز نک: دانش، مقدمه بر دیوان محیط قمی، ص۴۱.</ref> | |
− | ثریا در | + | میرزا حیدرعلی ثریا تهرانی سرانجام در سال ۱۳۱۸ هجری شمسی در تهران درگذشت.<ref>عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲.</ref> |
− | == | + | ==آثار و تألیفات== |
− | + | * خیرالکلام فی مدائح الکرام، در مدح [[ائمه اطهار]] علیهم السلام؛ | |
− | + | * دیوان اشعار؛ | |
− | + | * ماده تاریخ هایی درباره عالمان دوره ناصری؛ | |
− | + | * دیباچه بر دیوان محیط قمی؛ | |
− | خیرالکلام فی مدائح الکرام، در مدح [[ائمه اطهار]] | + | * دیباچه بر افتخارنامه حیدری؛ |
+ | * دیباچه بر حقایق المناقب و اشارات الحسینیه از عنقا طالقانی؛ | ||
+ | * دیباچه بر نسخهای از [[مثنوی معنوی (کتاب)|مثنوی مولوی]] که [[میرزا ابوالحسن جلوه]] آن را آماده چاپ کرده بود؛ | ||
+ | * الغدیریه؛ نمونهای از خوشنویسی های او.<ref>نک: اعتمادالسلطنه، المآثر و الآثار، ج۱، ص۳۰۳؛ آقابزرگ، الذریعة، ج۲، ص۲۵۶-۲۵۷، ج۹، ص۱۸۴، ج۱۶، ص۲۷، ج۲۲، ص۷۱؛ ملی، خطی، ج۱، ص۲۷۳؛ معلم، مکارم الآثار، ج۴، ص۱۳۶۲-۱۳۶۳؛ مرکزی، خطی، ج۱۲، ص۲۸۲۸؛ بیانی، احوال و آثار خوشنویسان، ج۱، ص۱۷۳.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
− | <references/> | + | <references /> |
+ | ==منابع== | ||
− | + | *[[دائرة المعارف بزرگ اسلامی (کتاب)|دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]، مدخل "ثریا تهرانی" نوشته سارا هاشمی، جلد ۱۷. | |
− | * دائرة المعارف بزرگ | ||
[[رده:شعرای پارسی گو]] | [[رده:شعرای پارسی گو]] | ||
[[رده:شعرای پارسی گوی قرن چهاردهم]] | [[رده:شعرای پارسی گوی قرن چهاردهم]] | ||
[[رده:خطاطان]] | [[رده:خطاطان]] |
نسخهٔ کنونی تا ۳۰ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۶
میرزا حیدرعلی ثریّا تهرانی، (۱۲۵۰-۱۳۱۸ ش)، ادیب، خوشنویس و شاعر متخلص به «ثریّا» و ملقب به «مجدالادباء»، در دوره ناصرالدین شاه قاجار بود. «خیرالکلام فی مدائح الکرام» و «دیوان اشعار» از جمله آثار اوست.
محتویات
زندگینامه
میرزا حیدرعلی در سال ۱۲۵۰ شمسی در کرمانشاه متولد شد. وی تحصیلاتش را در همان شهر به پایان رساند، سپس به تهران رفت و نزد حاج سید صادق طباطبایی ظاهراً به پیشه محرری احکام شرعی اشتغال یافت.[۱] پس از آن او توانست به دربار قاجار راه یافت و مدتی معلمی بانوان حرم و به ویژه فرحالسلطنه، دختر ناصرالدین شاه را بر عهده گرفت.[۲]
میرزا حیدرعلی تهرانی با شاعران و سخنآوران همزمان خود مناظره و مطایبه داشت. در همین دوره، شاعر دیگری به نام محمدحسین تهرانی نیز دارای تخلص «ثریا» بود که میان او و میرزا حیدرعلی بر سر این موضوع مشاجراتی صورت گرفته است.[۳]
میرزا حیدرعلی ثریا تهرانی سرانجام در سال ۱۳۱۸ هجری شمسی در تهران درگذشت.[۴]
آثار و تألیفات
- خیرالکلام فی مدائح الکرام، در مدح ائمه اطهار علیهم السلام؛
- دیوان اشعار؛
- ماده تاریخ هایی درباره عالمان دوره ناصری؛
- دیباچه بر دیوان محیط قمی؛
- دیباچه بر افتخارنامه حیدری؛
- دیباچه بر حقایق المناقب و اشارات الحسینیه از عنقا طالقانی؛
- دیباچه بر نسخهای از مثنوی مولوی که میرزا ابوالحسن جلوه آن را آماده چاپ کرده بود؛
- الغدیریه؛ نمونهای از خوشنویسی های او.[۵]
پانویس
- ↑ عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲.
- ↑ بیانی، احوال و آثار خوشنویسان، ج۱، ص۱۷۳؛ مدرس، ریحانة الادب، ج۵، ص۱۸۴.
- ↑ عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲؛ نیز نک: دانش، مقدمه بر دیوان محیط قمی، ص۴۱.
- ↑ عبرت، مدینة الادب، ۵۸۲.
- ↑ نک: اعتمادالسلطنه، المآثر و الآثار، ج۱، ص۳۰۳؛ آقابزرگ، الذریعة، ج۲، ص۲۵۶-۲۵۷، ج۹، ص۱۸۴، ج۱۶، ص۲۷، ج۲۲، ص۷۱؛ ملی، خطی، ج۱، ص۲۷۳؛ معلم، مکارم الآثار، ج۴، ص۱۳۶۲-۱۳۶۳؛ مرکزی، خطی، ج۱۲، ص۲۸۲۸؛ بیانی، احوال و آثار خوشنویسان، ج۱، ص۱۷۳.
منابع
- دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل "ثریا تهرانی" نوشته سارا هاشمی، جلد ۱۷.