همسران و فرزندان امام کاظم علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
تعداد همسران آن حضرت و نام و نشان آنان و تعداد فرزندان ایشان و اسامی آنها به صورت کامل روشن نیست و زندگی اکثر آنان بررسی نگردیده است. اما با توجه به اعتبار ارشاد مفید، قدمت آن و همخوانی آن با روایت نقل شده در عیون اخبار الرضا می توان قول [[شیخ مفید]] را قویتر دانست که می گوید: آن حضرت سي و هفت فرزند داشتند که هيجده تن پسر و نوزده تن دختر بودند.
+
تعداد و نام و نشان همسران [[امام کاظم]] (علیه‌السلام) و همچنین تعداد فرزندان ایشان و اسامی آنها به صورت کامل روشن نیست و زندگی اکثر آنان بررسی نگردیده است. اما با توجه به اعتبار و قدمت کتاب «[[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الارشاد]]» [[شیخ مفید]]، و همخوانی آن با روایت نقل شده در کتاب «[[عیون اخبارالرضا|عیون اخبار الرضا]]» می توان قول شیخ مفید را قویتر دانست که می گوید: آن حضرت سی و هفت فرزند داشتند که نوزده تن پسر و هيجده تن دختر بودند، و ایشان عبارتند از:
 +
 +
* [[امام رضا علیه السلام|امام رضا]] (علیه‌السلام)، امام هشتم [[شیعه|شیعیان]]
 +
* ابراهیم
 +
* عباس
 +
* قاسم
 +
* اسماعیل
 +
* جعفر
 +
* هارون
 +
* حسن
 +
* [[احمد بن موسی بن جعفر|احمد]]
 +
* [[امامزاده سید میرمحمد شیراز|محمد]]
 +
* [[امامزاده سید حمزه اردبیل|حمزه]]
 +
* عبداللَّه
 +
* [[امامزاده سید اسحاق بن موسی ساوه|اسحاق]]
 +
* عبیداللَّه
 +
* زید
 +
* حسن
 +
* [[فضل بن موسى کاظم علیه السلام|فضل]]
 +
* حسین
 +
* سلیمان
 +
* [[حضرت فاطمه معصومه علیها السلام|فاطمه کبرى]]
 +
* فاطمه صغرى
 +
* رقیّه
 +
* حکیمه
 +
* ام ابیها
 +
* رقیّه صغرى
 +
* ام جعفر
 +
* لبابه
 +
* زینب
 +
* خدیجه
 +
* علیّه
 +
* آمنه
 +
* حسنه
 +
* بریهه
 +
* عایشه
 +
* ام سلمه
 +
* میمونه
 +
* ام کلثوم
  
در جدول زیر تعداد فرزندان آن حضرت مطابق با نوشته منابع مختلف نمایش داده شده است:
+
در میان تمام فرزندان امام کاظم (علیه السلام)، فرزند بزرگوارش [[امام رضا علیه السلام|حضرت على بن موسى الرضا]] (علیه‌السلام) از همه عالیقدرتر و داناتر و فاضلتر بوده است. مادرش «[[نجمه خاتون]]» از همسران بافضیلت و ارجمند امام کاظم (علیه‌السلام) بود.<ref>عیون اخبار الرضا، ج1، ص14.</ref> [[حضرت فاطمه معصومه علیها السلام|حضرت فاطمه معصومه]] (علیهاالسلام) نیز دختر نجمه و خواهر تنی امام رضا می‌باشد.
  
{|class="wikitable" style="margin-right:auto;margin-left:auto"  
+
همچنین [[احمد بن موسی بن جعفر|احمد بن موسى]] (شاهچراغ) مردى کریم و پرهیزکار بود و حضرت موسى بن جعفر این فرزند بزرگوار را دوست می داشت و بر سایر فرزندان مقدم می داشت و بستان یسیر خود را به او بخشیده بود.<ref> ترجمه الإرشاد، ص۵۸۸. </ref> مادرش «امّ احمد» نیز در بین همسران امام کاظم (علیه‌السلام) نزد آن حضرت احترام و موقعیت ویژه‌ای داشت.<ref>بحارالانوار، ج۴۸، ص۳۰۷.</ref>
!ردیف  
+
 
 +
در جدول زیر، تعداد فرزندان آن حضرت مطابق با نوشته منابع مختلف نمایش داده شده است:
 +
 
 +
{| class="wikitable" style="margin-right:auto;margin-left:auto"  
 +
!ردیف
 
!نام کتاب
 
!نام کتاب
 
!تعداد فرزندان
 
!تعداد فرزندان
سطر ۱۱: سطر ۵۳:
 
|-  
 
|-  
 
|1
 
|1
| تاریخ ائمه
+
|تاریخ ائمه، ابن ابی‌الثلج
| 33  
+
|33
| 18  
+
|18
| 15
+
|15
 
|-
 
|-
|2  
+
|2
| ارشاد مفید  
+
|الارشاد فی معرفة حجج الله على العباد، شیخ مفید
| 37  
+
|37
| 18  
+
|18
| 19
+
|19
 
|-
 
|-
|3  
+
|3
| تهذیب النساب
+
|تهذیب الانساب، شیخ شرف عبیدلی
|  
+
|
| 14  
+
|14
 
|
 
|
 
|-
 
|-
|4  
+
|4
| دلائل الامامة
+
|دلائل الامامة، محب‌الدین طبری
| 39  
+
|39
| 18  
+
|18
| 21
+
|21
 
|-
 
|-
|5  
+
|5
| المجدی  
+
|المجدی فی انساب الطالبیین، علی عمری
| 59  
+
|59
| 22  
+
|22
| 37
+
|37
 
|-
 
|-
|6  
+
|6
| جمهرة انساب العرب
+
|جمهرة انساب العرب، ابن حزم اندلسی
|  
+
|
| 14  
+
|14
 
|
 
|
 
|-
 
|-
|7  
+
|7
| تاج الموالید
+
|تاج الموالید، علامه طبرسى
| 37  
+
|37
| 18  
+
|18
| 19
+
|19
 
|-
 
|-
|8  
+
|8
| لباب الانساب
+
|لباب الانساب، علی بن زيد بيهقی
| 35  
+
|35
| 17  
+
|17
| 18
+
|18
 
|-
 
|-
|9  
+
|9
| تاریخ موالید الائمه
+
|تاریخ موالید الائمه، ابن خشّاب بغدادی
| 38  
+
|38
| 20  
+
|20
| 18
+
|18
 
|-
 
|-
|10  
+
|10
| تهذیب الکمال  
+
|تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، یوسف مزّی
| 40  
+
|40
| 18  
+
|18
| 22
+
|22
 
|-
 
|-
|11  
+
|11
| عمدة الطالب  
+
|عمدة الطالب فی أنساب آل ابی‌طالب، ابن عنبه
| 60  
+
|60
| 23  
+
|23
| 37
+
|37
 
|-
 
|-
|12  
+
|12
| تذکرة الخواص
+
|تذکرة الخواص، سبط بن جوزی
|  
+
|
| 19  
+
|19
 
|
 
|
 
|-
 
|-
|13  
+
|13
| المنتظم  
+
|المنتظم فی تاريخ الملوک والأمم، ابوالفرج بن جوزی
| 40  
+
|40
|  
+
|
 
|
 
|
 
|-
 
|-
|14  
+
|14
| عیون اخبار الرضا
+
|عیون اخبار الرضا، شیخ صدوق
| سی و چند  
+
|سی و چند
|  
+
|
 
|
 
|
 
|-
 
|-
|15  
+
|15
| مناقب آل ابی طالب
+
|مناقب آل ابی‌طالب، ابن شهرآشوب
| 37 یا30
+
|37 یا 30
| 18  
+
|18
| 19
+
|19
 
|}
 
|}
 
+
==پانویس==
در روایتی که مامون علت [[شیعه]] شدن خود و محبت به اهل بیت را بیان می کند، می گوید: وقتی [[امام کاظم]] علیه السلام بر پدرم هارون وارد شد، پدرم او را بسیار احترام کرد و یکی از پرسش های او از امام این بود که عائله شما چند نفر است؟ حضرت فرمود: بیش از پانصد نفر. پرسید: همه فرزندان شمایند؟! فرمود: نه، فرزندان من سی و چند نفر می باشند.
+
{{پانویس}}
 
 
همچنین با توجه به قدمت کتاب تاریخ ائمه از ابن ابی الثلج و اعتبار ارشاد مفید، قول ایشان قابل اعتناتر از بقیه است لذا قول قابل قبولتر آن است که فرزندان آن حضرت سی و چند نفر بوده اند.
 
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
* فرزندان امام کاظم علیه السلام، پاسدار اسلام، مهر 1381، شماره 250 در دسترس در [http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/89/3420/16455 سایت حوزه]، بازیابی: 12 آذر 1392.
+
*"فرزندان امام کاظم علیه‌السلام"، پاسدار اسلام، مهر 1381، شماره 250، در دسترس در [http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/89/3420/16455 سایت حوزه].
* سایت تبیان
+
*محمد زارعی نورآبادی، فرهنگ کوثر، شماره ۱۵، خرداد ۱۳۷۷.
 
+
*الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، شیخ مفید، ترجمه محمدباقر ساعدى، انتشارات اسلامیة.
[[رده:امام کاظم علیه السلام]]
+
*سایت تبیان.
 +
{{شناختنامه امام کاظم (ع)}}
 +
[[رده:امام کاظم علیه السلام]][[رده:وابستگان امام کاظم علیه السلام]]
 +
[[رده:خاندان اهل البیت علیهم السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۴۱

تعداد و نام و نشان همسران امام کاظم (علیه‌السلام) و همچنین تعداد فرزندان ایشان و اسامی آنها به صورت کامل روشن نیست و زندگی اکثر آنان بررسی نگردیده است. اما با توجه به اعتبار و قدمت کتاب «الارشاد» شیخ مفید، و همخوانی آن با روایت نقل شده در کتاب «عیون اخبار الرضا» می توان قول شیخ مفید را قویتر دانست که می گوید: آن حضرت سی و هفت فرزند داشتند که نوزده تن پسر و هيجده تن دختر بودند، و ایشان عبارتند از:

  • امام رضا (علیه‌السلام)، امام هشتم شیعیان
  • ابراهیم
  • عباس
  • قاسم
  • اسماعیل
  • جعفر
  • هارون
  • حسن
  • احمد
  • محمد
  • حمزه
  • عبداللَّه
  • اسحاق
  • عبیداللَّه
  • زید
  • حسن
  • فضل
  • حسین
  • سلیمان
  • فاطمه کبرى
  • فاطمه صغرى
  • رقیّه
  • حکیمه
  • ام ابیها
  • رقیّه صغرى
  • ام جعفر
  • لبابه
  • زینب
  • خدیجه
  • علیّه
  • آمنه
  • حسنه
  • بریهه
  • عایشه
  • ام سلمه
  • میمونه
  • ام کلثوم

در میان تمام فرزندان امام کاظم (علیه السلام)، فرزند بزرگوارش حضرت على بن موسى الرضا (علیه‌السلام) از همه عالیقدرتر و داناتر و فاضلتر بوده است. مادرش «نجمه خاتون» از همسران بافضیلت و ارجمند امام کاظم (علیه‌السلام) بود.[۱] حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسلام) نیز دختر نجمه و خواهر تنی امام رضا می‌باشد.

همچنین احمد بن موسى (شاهچراغ) مردى کریم و پرهیزکار بود و حضرت موسى بن جعفر این فرزند بزرگوار را دوست می داشت و بر سایر فرزندان مقدم می داشت و بستان یسیر خود را به او بخشیده بود.[۲] مادرش «امّ احمد» نیز در بین همسران امام کاظم (علیه‌السلام) نزد آن حضرت احترام و موقعیت ویژه‌ای داشت.[۳]

در جدول زیر، تعداد فرزندان آن حضرت مطابق با نوشته منابع مختلف نمایش داده شده است:

ردیف نام کتاب تعداد فرزندان تعداد پسران تعداد دختران
1 تاریخ ائمه، ابن ابی‌الثلج 33 18 15
2 الارشاد فی معرفة حجج الله على العباد، شیخ مفید 37 18 19
3 تهذیب الانساب، شیخ شرف عبیدلی 14
4 دلائل الامامة، محب‌الدین طبری 39 18 21
5 المجدی فی انساب الطالبیین، علی عمری 59 22 37
6 جمهرة انساب العرب، ابن حزم اندلسی 14
7 تاج الموالید، علامه طبرسى 37 18 19
8 لباب الانساب، علی بن زيد بيهقی 35 17 18
9 تاریخ موالید الائمه، ابن خشّاب بغدادی 38 20 18
10 تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، یوسف مزّی 40 18 22
11 عمدة الطالب فی أنساب آل ابی‌طالب، ابن عنبه 60 23 37
12 تذکرة الخواص، سبط بن جوزی 19
13 المنتظم فی تاريخ الملوک والأمم، ابوالفرج بن جوزی 40
14 عیون اخبار الرضا، شیخ صدوق سی و چند
15 مناقب آل ابی‌طالب، ابن شهرآشوب 37 یا 30 18 19

پانویس

  1. عیون اخبار الرضا، ج1، ص14.
  2. ترجمه الإرشاد، ص۵۸۸.
  3. بحارالانوار، ج۴۸، ص۳۰۷.

منابع

  • "فرزندان امام کاظم علیه‌السلام"، پاسدار اسلام، مهر 1381، شماره 250، در دسترس در سایت حوزه.
  • محمد زارعی نورآبادی، فرهنگ کوثر، شماره ۱۵، خرداد ۱۳۷۷.
  • الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد، شیخ مفید، ترجمه محمدباقر ساعدى، انتشارات اسلامیة.
  • سایت تبیان.