عبدمناف: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{بخشی از یک کتاب}}
+
'''«عبد مَناف»''' فرزند «[[قصی بن کلاب|قُصَیّ بن کلاب]]» و جدّ سوم [[پیامبر اسلام]] صلی الله علیه وآله است. او از بزرگان قبیلهٔ [[قریش]] و شهر [[مکه]] بود. [[بنی هاشم|بنى‌هاشم]] و [[بنی امیه|بنى‌امیه]] از شاخه‌هاى مشهور بنی‌عبدمناف هستند.
 +
==ویژگی‌ها و فعالیت‌ها==
 +
نام عبدمَناف، «مغیره» بوده و بخاطر زیبایی‌اش به «[[قمر البطحاء]]» ملقّب بود.
  
 +
شعار عبدمناف، پرهیزگارى و دعوت مردم به [[تقوا]] و خوشرفتارى با مردم و [[صله ارحام]] بود. او با وجود این موقعیت بزرگ، در صدد رقابت با برادرش «عبدالدار» و قبضه کردن مناصب عالى [[کعبه|کعبه]] نبود. وی پس از صحبت با برادر خویش بر سر تقسیم این وظایف به توافق و مصالحه رسیدند.
 +
عبدمناف از برادر خود عبدالدار کوچکتر بود، ولى در قلبهاى مردم موقعیت خاصى داشت.
  
'''کلیدواژه: عبدالدار، عبدمناف، منصب داری کعبه'''
+
[[امام علی]] علیه السلام درباره او می گوید: «به خدا سوگند پدر و جدم [[عبدالمطلب]] و [[هاشم]] و '''عبدمناف''' هیچ گاه بُتی را پرستش نکردند، از او پرسیدند: پس آنان چه چیزی را پرستش می کردند؟ فرمود: آنها تمسک به آیین [[ابراهیم]] داشتند.»
  
'''<I>کلید واژگان: عبدالدار × عبدمناف × منصب داری کعبه</I>'''
+
گفته شده سفرهای تجاری زمستانه و تابستانه [[قریش]] -که به آن در [[سوره قريش]] اشاره شده است ({{متن قرآن|إیلافهم رحلة الشتاء و الصیف}})-، ابتدا در زمان عبدمناف شکل گرفت.
  
وى نياى سوم [[پیامبر اسلام]] بود كه نامش «مغيره» و لقبش «[[قمر البطحاء]]» بود. وى از برادر خود «[[عبدالدار]]» كوچكتر بود، ولى در قلب  هاى مردم موقعيت خاصى داشت.
+
عبدمناف سرانجام در [[مکه]] وفات نمود و در [[قبرستان معلاة]] (قبرستان ابوطالب) به خاک سپرده شد.
 +
==نسل عبدمناف==
  
شعار او پرهيزگارى، دعوت مردم به [[تقوا]] و خوش رفتارى با مردم و [[صله ارحام]] بود و با اين موقعيت بزرگ، ابدا در صدد رقابت با برادر خود «عبدالدار» و قبضه كردن مناصب عالى كعبه نبود.  
+
عبدمناف پسرانى به نامهاى [[هاشم بن عبد مناف|هاشم]]، عبدشمس، مطلب، نوفل، ابوعمرو و ابوعبید داشت. اینان و تبارشان به «بنی عبدمناف» شهرت دارند و تا قرن‌ها حکومت جهان عرب را در اختیار داشتند. خلفای [[بنی امیه|اموی]]، خلفای [[حکومت بنی عباس|عباسی]] و [[ائمه اطهار|امامان]] [[شیعه]] جملگی از نوادگان عبدمناف به شمار می‌روند. [[بنی هاشم|بنى هاشم]] و [[بنی امیه|بنى امیه]] از شاخه هاى مشهور بنی عبدمناف و [[قریش]] هستند.  
  
حكومت و رياست طبق وصيت پدر (قصى)، با برادر او «عبدالدار» بود، ولى پس از فوت دو برادر، فرزندان آنان در تصدى مناصب با هم نزاع كردند و سرانجام پس از كشمكش  هاى زياد، كار به مصالحه و تقسيم مقامات، پايان پذيرفت و تصميم گرفتند كه [[توليت كعبه]] و رياست «[[دارالندوه]]» با فرزندان «عبدالدار» و سقايت و مهمان  دارى حجاج با پسران «عبدمناف» باشد و اين تقسيم تا [[ظهور اسلام]] به حال خود باقى بود.<ref>مناصب كعبه، به طور مسلم روز ساختن [[كعبه]] وجود نداشت؛ بلكه تدريجا بر اثر مقتضيات و مناسباتى پيدا شد و مناصب كعبه تا ظهور اسلام چهار قسمت بود:
+
==تقسیم مناصب کعبه==
# توليت و كليددارى كعبه.
 
# سقايت، يعنى تهيه آب براى زائران خانه خدا در ايام [[حج]].
 
# رفادت، يعنى غذادادن به حاجيان.
 
# رياست مكيان و پرچمدارى و فرماندهى سپاه و منصب اخير جنبه دينى نداشت.</ref>
 
  
==پانویس==
+
حکومت و ریاست [[قریش]] طبق وصیت پدر (قُصى)، با عبدالدار و سپس عبدمناف بود، ولى پس از فوت دو برادر، فرزندان آنان در تصدى مناصب با هم نزاع کردند و سرانجام پس از کشمکش هاى زیاد، کار به مصالحه و تقسیم مقامات پایان پذیرفت و تصمیم گرفتند که تولیت [[کعبه|کعبه]] و ریاست «[[دارالندوه]]» با فرزندان «عبدالدار» و سقایت و مهماندارى حجاج با پسران «عبدمناف» باشد و این تقسیم تا ظهور دین [[اسلام]] به حال خود باقى بود.
<references/>
 
  
 +
مناصب کعبه، به طور مسلم روز ساختن کعبه وجود نداشت؛ بلکه تدریجاً بر اثر مقتضیات و مناسباتى پیدا شد و مناصب کعبه تا ظهور اسلام چهار قسمت بود: تولیت و کلیددارى کعبه، سقایت (یعنى تهیه آب براى زائران خانه خدا در ایام [[حج]])، رفادت (یعنى غذادادن به حاجیان) و ریاست مکیان و پرچمدارى و فرماندهى سپاه (که این منصب جنبه دینى نداشت).
 
==منابع==
 
==منابع==
جعفر سبحانی تبریزی، فروغ ابدیت.
 
  
 +
*[[فروغ ابديت (کتاب)|فروغ ابدیت]]، جعفر سبحانی تبریزی.
 +
*[http://www.tahoordanesh.com/page.php?pid=18147 "بنی‌ عبدمناف"، دایرة المعارف طهور]، بازیابی: ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۳.
 +
*خلاصه تاریخ اسلام، سید هاشم رسولی محلاتی، ج۲ ص۳.
 
[[رده:نیاکان پیامبر]]
 
[[رده:نیاکان پیامبر]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۰۰

«عبد مَناف» فرزند «قُصَیّ بن کلاب» و جدّ سوم پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله است. او از بزرگان قبیلهٔ قریش و شهر مکه بود. بنى‌هاشم و بنى‌امیه از شاخه‌هاى مشهور بنی‌عبدمناف هستند.

ویژگی‌ها و فعالیت‌ها

نام عبدمَناف، «مغیره» بوده و بخاطر زیبایی‌اش به «قمر البطحاء» ملقّب بود.

شعار عبدمناف، پرهیزگارى و دعوت مردم به تقوا و خوشرفتارى با مردم و صله ارحام بود. او با وجود این موقعیت بزرگ، در صدد رقابت با برادرش «عبدالدار» و قبضه کردن مناصب عالى کعبه نبود. وی پس از صحبت با برادر خویش بر سر تقسیم این وظایف به توافق و مصالحه رسیدند. عبدمناف از برادر خود عبدالدار کوچکتر بود، ولى در قلبهاى مردم موقعیت خاصى داشت.

امام علی علیه السلام درباره او می گوید: «به خدا سوگند پدر و جدم عبدالمطلب و هاشم و عبدمناف هیچ گاه بُتی را پرستش نکردند، از او پرسیدند: پس آنان چه چیزی را پرستش می کردند؟ فرمود: آنها تمسک به آیین ابراهیم داشتند.»

گفته شده سفرهای تجاری زمستانه و تابستانه قریش -که به آن در سوره قريش اشاره شده است (إیلافهم رحلة الشتاء و الصیف)-، ابتدا در زمان عبدمناف شکل گرفت.

عبدمناف سرانجام در مکه وفات نمود و در قبرستان معلاة (قبرستان ابوطالب) به خاک سپرده شد.

نسل عبدمناف

عبدمناف پسرانى به نامهاى هاشم، عبدشمس، مطلب، نوفل، ابوعمرو و ابوعبید داشت. اینان و تبارشان به «بنی عبدمناف» شهرت دارند و تا قرن‌ها حکومت جهان عرب را در اختیار داشتند. خلفای اموی، خلفای عباسی و امامان شیعه جملگی از نوادگان عبدمناف به شمار می‌روند. بنى هاشم و بنى امیه از شاخه هاى مشهور بنی عبدمناف و قریش هستند.

تقسیم مناصب کعبه

حکومت و ریاست قریش طبق وصیت پدر (قُصى)، با عبدالدار و سپس عبدمناف بود، ولى پس از فوت دو برادر، فرزندان آنان در تصدى مناصب با هم نزاع کردند و سرانجام پس از کشمکش هاى زیاد، کار به مصالحه و تقسیم مقامات پایان پذیرفت و تصمیم گرفتند که تولیت کعبه و ریاست «دارالندوه» با فرزندان «عبدالدار» و سقایت و مهماندارى حجاج با پسران «عبدمناف» باشد و این تقسیم تا ظهور دین اسلام به حال خود باقى بود.

مناصب کعبه، به طور مسلم روز ساختن کعبه وجود نداشت؛ بلکه تدریجاً بر اثر مقتضیات و مناسباتى پیدا شد و مناصب کعبه تا ظهور اسلام چهار قسمت بود: تولیت و کلیددارى کعبه، سقایت (یعنى تهیه آب براى زائران خانه خدا در ایام حج)، رفادت (یعنى غذادادن به حاجیان) و ریاست مکیان و پرچمدارى و فرماندهى سپاه (که این منصب جنبه دینى نداشت).

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه