قتل عبیدالله بن زیاد توسط سپاهیان مختار ثقفی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
{{تقویم|روز= 10 محرم|سال=سال 67 هجری قمری}}
+
{{تقویم|روز= 10 محرم|سال=سال ۶۷ هجری قمری}}
  
 +
[[عبیدالله بن زیاد]]، پس از شش سال از [[شهادت]] مظلومانه [[امام حسین]] علیه‌السلام و یاران فداکارش در سرزمین [[کربلا]]، در نبردی میان سپاهیان [[مختار ثقفی|مختار بن ابی‌عبیده ثقفی]] و سپاهیان [[عبدالملک بن مروان]] (پنجمین خلیفه [[بنی امیه|اموی]]) در حوالی موصل در تاریخ دهم [[ماه محرم|محرم]] سال ۶۷ قمری به هلاکت رسید.
  
 +
== شکست عبیدالله و قتل او ==
 +
مختار ثقفی که در [[ربیع الاول]] سال ۶۶ قمری با همراهی و همیاری [[شیعیان]] [[عراق]] بر ضد دستگاه خلافت [[امویان|امویان]] قیام کرده و به پیروزی رسید و [[کوفه]] و بسیاری از شهرهای عراق را در سیطره خود گرفت، در صدد انتقام از قاتلان و جنایتکاران واقعه کربلا برآمد و بسیاری از آنان را دستگیر و به وضع فجیعی [[قصاص]] کرد و قلوب شیعیان را تسلی داد.
  
[[عبيدالله بن زياد]]، پس از شش سال از [[شهادت]] مظلومانه [[امام حسين]] علیه‌السلام و ياران فداكارش در سرزمين [[كربلا]] در نبردي ميان سپاهيان [[مختار ثقفی|مختار بن ابي‌عبيده ثقفي]] و سپاهيان عبدالملك بن مروان (پنجمين خليفه اموي) در حوالي [[موصل]] در تاريخ دهم [[محرم]] ([[عاشورا]]) سال 67 قمري به هلاكت رسيد.
+
اما علاوه بر مخالفان و دشمنان داخلی، با دو جبهه خارجی نیز رویارویی داشت. از یک سو سپاهیان [[عبدالله بن زبیر]] از جنوب عراق، وی را تحت فشار قرار داده و هر از گاهی با تهاجم سنگین خود روبرو می‌کردند و از سوی دیگر، نیروهای جنایت پیشه اموی از شمال و غرب عراق، وی را مورد تهدید قرار می‌دادند.  
  
مختار بن ابي‌عبيده ثقفي كه در [[ربيع الاول]] سال 66 قمري با همراهي و همياري [[شيعيان]] [[عراق]] بر ضد دستگاه خلافت [[امویان|اموي]] قيام كرده و به پيروزي رسيد و [[كوفه]] و بسياري از شهرهاي عراق را در سيطره خود گرفت، در صدد انتقام از قاتلان و جنايتكاران واقعه كربلا برآمد و بسياري از آنان را دستگير و به وضع فجيعي [[قصاص]] كرد و قلوب شيعيان را تسلي داد.  
+
عبیدالله بن زیاد که نقش اساسی و کلیدی در ماجرای کربلا و شهادت مظلومانه امام حسین علیه‌السلام و یارانش داشت، در آن زمان در [[شام]] بسر می‌برد و از سوی عبدالملک بن مروان مأموریت یافت که در ر‌أس سپاهی سنگین، به استعداد هشتاد هزار نفر به سوی عراق هجوم آورد و قیام و حکومت انقلابی مختار را نابود نماید.
  
اما علاوه بر مخالفان و دشمنان داخلي، با دو جبهه خارجي نيز رويارويي داشت. از يك سو سپاهيان [[عبدالله بن زبير]] از جنوب عراق، وي را تحت فشار قرار داده و هر از گاهي با تهاجم سنگين خود روبرو مي‌كردند و از سوي ديگر، نيروهاي جنايت پيشه اموي از شمال و غرب عراق، وي را مورد تهديد قرار مي‌دادند.  
+
مختار برای دفع تهاجم سپاهیان شامی، [[ابراهیم بن مالک اشتر]] را در رأس سی هزار مرد جنگی به شمال عراق اعزام داشت. دو سپاه، در ساحل "نهر خاذر" در چهار فرسنگی شهر موصل به هم رسیده و نبرد خونینی به راه انداختند. تعداد زیادی از طرفین کشته و تعداد فراوانی زخمی و از کار افتاده شدند. ولی تلفات و خسارت‌های سپاهیان شام، بسیار سنگین و کمرشکن بود.
  
عبيدالله بن زياد كه نقش اساسي و كليدي در ماجراي كربلا و شهادت مظلومانه امام حسين علیه‌السلام و يارانش داشت، در آن زمان در شام بسر مي‌برد و از سوي عبدالملك بن مروان (پنجمين خليفه اموي) مأموريت يافت كه در ر‌أس سپاهي سنگين، به استعداد هشتاد هزار نفر به سوي عراق هجوم آورد و قيام و حكومت انقلابي مختار را نابود نمايد.
+
از لشکریان عبیدالله، تعداد بی‌شماری در میدان جنگ به هلاکت رسیده و تعداد زیاد دیگری در هنگام عقب‌ نشینی از رود خاذر غرق شدند. تعداد کشته‌های شامیان را بیش از هفتاد هزار تن برشمرده‌اند. مهمترین رویداد این نبرد، کشته شدن عبیدالله بن زیاد (فرمانده کل سپاه اموی) و تعدادی از فرماندهان و افسران عالی‌رتبه شامی بود. عبیدالله، بدست ابراهیم بن مالک اشتر با یک ضربت شمشیر، از کمر به دو نیم شد و بسزای کردار ننگین خود رسید.
 
 
مختار براي دفع تهاجم سپاهيان شامي، [[ابراهيم بن مالك اشتر نخعي]] را در رأس سي هزار مرد جنگي و انقلابي به شمال عراق اعزام داشت. دو سپاه، در ساحل "نهر خاذر" در چهار فرسنگي شهر موصل به هم رسيده و نبرد خونيني به راه انداختند. تعداد زيادي از طرفين كشته و تعداد فراواني زخمي و از كار افتاده شدند. ولي تلفات و خسارت‌هاي سپاهيان [[شام]]، بسيار سنگين و كمرشكن بود.
 
 
 
از لشكريان عبيدالله، تعداد بي‌شماري در ميدان جنگ به هلاكت رسيده و تعداد زياد ديگري در هنگام عقب‌ نشيني از رود خاذر غرق شدند. تعداد كشته‌هاي شاميان را بيش از هفتاد هزار تن برشمرده‌اند. مهمترين رويداد اين نبرد، كشته شدن عبيدالله بن زياد (فرمانده كل سپاه اموي) و تعدادي از فرماندهان و افسران عالي‌رتبه شامي بود. عبيدالله، بدست ابراهيم بن مالك اشتر با يك ضربت شمشير، از كمر به دو نيم شد و بسزاي كردار ننگين خود رسيد.
 
 
 
پس از پيروزي سپاهيان عراق، ابراهيم بن مالك دستور داد كه تعداد هفتاد و دو سر از بدن كشته‌شدگان شامي (به تعداد سرهاي شهيدان كربلا) جدا كرده و براي مختار در كوفه ارسال نمايند و از اين بابت، دل‌هاي داغدار [[اهل بيت]] علیهم‌السلام و شيعيان و محبان آن‌ها را شاد گردانند.<ref> نك: [[تاريخ ابن خلدون]]، ج 2، ص 53؛ ماهيت [[قيام مختار]] (رضوي اردكاني)، ص 511؛ [[منتهي الآمال]] ([[شیخ عباس قمی]])، ج 2، ص 450.</ref>
 
  
 +
پس از پیروزی سپاهیان عراق، ابراهیم بن مالک دستور داد که تعداد هفتاد و دو سر از بدن کشته‌شدگان شامی (به تعداد سرهای [[شهدای کربلا|شهدای کربلا]]) جدا کرده و برای مختار در کوفه ارسال نمایند و از این بابت، دل‌های داغدار [[اهل بیت]] علیهم‌السلام و شیعیان و محبان آن‌ها را شاد گردانند.<ref> نک: تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۵۳؛ ماهیت قیام مختار (رضوی اردکانی)، ص ۵۱۱؛ منتهی الآمال (شیخ عباس قمی)، ج ۲، ص ۴۵۰.</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
 
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
* مؤسسه تبیان،‌ نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام.
موسسه تبیان،‌ نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام
 
 
 
 
[[رده:وقایع ماه محرم]]
 
[[رده:وقایع ماه محرم]]
 
[[رده:سال ۶۷ هجری قمری]]
 
[[رده:سال ۶۷ هجری قمری]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۹

تقویم هجری قمری

روز واقعه:10 محرم
سال ۶۷ هجری قمری


عبیدالله بن زیاد، پس از شش سال از شهادت مظلومانه امام حسین علیه‌السلام و یاران فداکارش در سرزمین کربلا، در نبردی میان سپاهیان مختار بن ابی‌عبیده ثقفی و سپاهیان عبدالملک بن مروان (پنجمین خلیفه اموی) در حوالی موصل در تاریخ دهم محرم سال ۶۷ قمری به هلاکت رسید.

شکست عبیدالله و قتل او

مختار ثقفی که در ربیع الاول سال ۶۶ قمری با همراهی و همیاری شیعیان عراق بر ضد دستگاه خلافت امویان قیام کرده و به پیروزی رسید و کوفه و بسیاری از شهرهای عراق را در سیطره خود گرفت، در صدد انتقام از قاتلان و جنایتکاران واقعه کربلا برآمد و بسیاری از آنان را دستگیر و به وضع فجیعی قصاص کرد و قلوب شیعیان را تسلی داد.

اما علاوه بر مخالفان و دشمنان داخلی، با دو جبهه خارجی نیز رویارویی داشت. از یک سو سپاهیان عبدالله بن زبیر از جنوب عراق، وی را تحت فشار قرار داده و هر از گاهی با تهاجم سنگین خود روبرو می‌کردند و از سوی دیگر، نیروهای جنایت پیشه اموی از شمال و غرب عراق، وی را مورد تهدید قرار می‌دادند.

عبیدالله بن زیاد که نقش اساسی و کلیدی در ماجرای کربلا و شهادت مظلومانه امام حسین علیه‌السلام و یارانش داشت، در آن زمان در شام بسر می‌برد و از سوی عبدالملک بن مروان مأموریت یافت که در ر‌أس سپاهی سنگین، به استعداد هشتاد هزار نفر به سوی عراق هجوم آورد و قیام و حکومت انقلابی مختار را نابود نماید.

مختار برای دفع تهاجم سپاهیان شامی، ابراهیم بن مالک اشتر را در رأس سی هزار مرد جنگی به شمال عراق اعزام داشت. دو سپاه، در ساحل "نهر خاذر" در چهار فرسنگی شهر موصل به هم رسیده و نبرد خونینی به راه انداختند. تعداد زیادی از طرفین کشته و تعداد فراوانی زخمی و از کار افتاده شدند. ولی تلفات و خسارت‌های سپاهیان شام، بسیار سنگین و کمرشکن بود.

از لشکریان عبیدالله، تعداد بی‌شماری در میدان جنگ به هلاکت رسیده و تعداد زیاد دیگری در هنگام عقب‌ نشینی از رود خاذر غرق شدند. تعداد کشته‌های شامیان را بیش از هفتاد هزار تن برشمرده‌اند. مهمترین رویداد این نبرد، کشته شدن عبیدالله بن زیاد (فرمانده کل سپاه اموی) و تعدادی از فرماندهان و افسران عالی‌رتبه شامی بود. عبیدالله، بدست ابراهیم بن مالک اشتر با یک ضربت شمشیر، از کمر به دو نیم شد و بسزای کردار ننگین خود رسید.

پس از پیروزی سپاهیان عراق، ابراهیم بن مالک دستور داد که تعداد هفتاد و دو سر از بدن کشته‌شدگان شامی (به تعداد سرهای شهدای کربلا) جدا کرده و برای مختار در کوفه ارسال نمایند و از این بابت، دل‌های داغدار اهل بیت علیهم‌السلام و شیعیان و محبان آن‌ها را شاد گردانند.[۱]

پانویس

  1. نک: تاریخ ابن خلدون، ج ۲، ص ۵۳؛ ماهیت قیام مختار (رضوی اردکانی)، ص ۵۱۱؛ منتهی الآمال (شیخ عباس قمی)، ج ۲، ص ۴۵۰.

منابع

  • مؤسسه تبیان،‌ نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام.