امامزاده علی بن جعفر قم: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ امامزاده على بن جعفر(ع) قم را به امامزاده علی بن جعفر(ع) قم منتقل کرد)
جز (مهدی موسوی صفحهٔ امامزاده علی بن جعفر(ع) قم را به امامزاده علی بن جعفر قم منتقل کرد)
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
امامزاده على بن جعفر مشهور به " در بهشت " در شرق شهر قم قرار دارد. بنا هشت وجهى با گنبد دو پوشش هرمى شكل ، به اوايل سده هشتم هـ . ق تعلق دارد كه در دوره قاجار ايوان و بيوتاتى بدان اضافه شد. اين امامزاده مدفن " على بن جعفر " فرزند امام صادق (ع) است . اين بقعه پس از آستانه مقدسه بربقيه اماكن و مقابر استان قم از نظر تزيينات برترى دارد. يكى از مهم ترين عناصر تزيينات اين بقعه هنر گچبرى به كار رفته درآن است كه در زمره ى برجسته ترين آثار هنرى سده هشتم وهم طراز بناهايى همچون " گنبد علويان همدان ، " مدرسه حيدريه ي قزوين" و " بقعه پيربكران اصفهان " محسوب مي شود.  
+
[[پرونده:امامزاده علی بن جعفر.jpg|بندانگشتی|امامزاده علی بن جعفر، قم]]
 +
بقعه «امامزاده على بن جعفر» مشهور به «در بهشت» در شهر [[قم]] خیابان انقلاب (چهار مردان) و جنب گلزار شهدای این شهر واقع شده است.  
  
كاشى هاى كوكبى زرين فام ازاره بنا بالغ بر 94 پارچه با نقش هاى گياهى ، حيوانى وانسانى و كتيبه هايى به خط نسخ شامل آيات قرآن ،  روايات مذهبى و ابيات فارسى ، از ديگر تزيينات منحصر به فرد اين بقعه به حساب مي آيند و بخش هايى از آنها ، امروزه زينت بخش بسيارى از موزه هاى ايران وجهان است.  
+
برخی مانند [[محمدتقی مجلسی|ملا محمدتقی مجلسی]] (۱۰۰۳ـ۱۰۷۰ هـ.ق) این بقعه را مدفن «[[علی بن جعفر علیه السلام|على بن جعفر]]» فرزند [[امام صادق]] (علیه السلام) دانسته اند. وی می گوید: «قبر علی بن جعفر در قم مشهور و معروف است. شنیدم که اهل [[کوفه]] از او تقاضا کردند به کوفه بیاید، علی بن جعفر دعوت آن‌ها را پذیرفت و به کوفه رفت و مدتی در آن‌جا مانده، مردم کوفه از وی احادیثی آموختند و او نیز از آن‌ها روایاتی نقل کرد. سپس مردم قم از وی خواستند به قم بیاید. او به قم آمد و تا آخر عمر در آن جا ماند و بعد از رحلت در قم به خاک سپرده شد».<ref>روضة المتقین، محمدتقی مجلسی، ج ۱۴، ص ۱۹۱.</ref>
  
محراب زرين فام بنا كه در طاق نماي جنوبى بقعه قرار داشت و به دستور " يوسف بن على بن محمد بن ابن طاهر" آخرين فرد از خاندان ابى طاهر به سال 734 هـ . ق ساخته شده بود ، يكى ديگر از آثارهنرى اين بقعه است . اين محراب امروزه زينت بخش موزه ى دوران اسلامى درموزه ملى ايران است.  
+
اما علمای دیگری از جمله [[محدث نوری]] با چند دلیل این نظر را نادرست شمرده و مرقد علی بن جعفر (علیه السلام) را در عُرَیض (حدود یک فرسخی [[مدینه]]) می داند و می گوید: «مرقد شریف علی بن جعفر در عریض است و من در بعضی از سفرها آن‌جا را [[زیارت]] کرده ام. دارای قبه و بارگاه مجللی است».<ref>مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۶۲۷-۶۲۸.</ref> 
  
 +
[[محدث قمی|شیخ عباس قمی]] و جمعی از نسب شناسان نیز بر همین عقیده اند.<ref>ر.ک: اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج ۸، ص ۱۷۷؛ اختران تابناک، ج ۱، ص ۳۳۶؛ گنجینه آثار قم، عباس فیض، ج ۲، ص ۳۲۴؛ تربت پاکان، ج ۲، ص ۴۳؛ انجم فروزان، عباس فیض، ص ۱۸۱.</ref> محدث قمی وقتی فرزندان علی بن جعفر را می شمارد چنین می گوید: «از او چهار پسر به نام‌های محمد، احمد اشعری، حسن و جعفر باقی ماند. از جعفر اصغر نیز فرزندی به وجود آمد که علی نام داشت و حال وی پوشیده است. احتمال دارد این قبری که در قم است، قبر همین علی بن جعفر بن علی بن جعفر صادق علیه السلام باشد».<ref>منتهی الآمال، ج ۲، ص ۱۸۶-۱۸۷؛ ر.ک: انجم فروزان، عباس فیض، ص ۱۸۳.</ref>
  
==منبع==
+
با این بیان، مزار موجود در قم مقبره از نوادگان [[امام صادق]] علیه السلام و نوه علی بن جعفر علیه السلام است. از نوشته روی قبر معلوم می شود که زیر این بقعه دو تن از نوادگان امام جعفر علیه السلام مدفون می باشند. یکی از آن‌ها، از فرزندان [[امام موسی کاظم علیه السلام|امام موسی بن جعفر]] علیه السلام به نام «محمد» می باشد و دیگری همان نواده امام صادق علیه السلام به نام «علی» می باشد.
  
[http://www.al-shia.org/html/far/2ahl/emamzade/qom/20.htm  سایت الشیعه]
+
بقعه «امامزاده على بن جعفر» هشت وجهى با گنبد دو پوشش هرمى شکل، به اوایل سده هشتم هجری تعلق دارد که در دوره قاجار ایوان و بیوتاتى بدان اضافه شد. یکى از مهمترین عناصر تزیینات این بقعه هنر گچبرى به کار رفته درآن است که در زمره ى برجسته ترین آثار هنرى سده هشتم و هم طراز بناهایى همچون گنبد علویان همدان، مدرسه حیدریه قزوین و بقعه پیربکران [[اصفهان]] محسوب می شود.  
  
 +
کاشى هاى کوکبى زرین فام ازاره بنا بالغ بر ۹۴ پارچه با نقش هاى گیاهى، حیوانى و انسانى و کتیبه هایى به [[خط نسخ]] شامل آیات [[قرآن]]، روایات مذهبى و ابیات فارسى، از دیگر تزیینات منحصر به فرد این بقعه به حساب می آیند و بخش هایى از آنها، امروزه زینت بخش بسیارى از موزه هاى [[ایران]] و جهان است.
 +
 +
[[محراب]] زرین فام بنا که در طاق نمای جنوبى بقعه قرار داشت و به دستور یوسف بن على بن محمد بن ابن طاهر، آخرین فرد از خاندان ابى طاهر به سال ۷۳۴ ه.ق ساخته شده بود، یکى دیگر از آثار هنرى این بقعه است. این محراب امروزه زینت بخش موزه ى دوران اسلامى در موزه ملى ایران است. این اثر در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شمارهٔ ثبت ۲۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
 +
==پانویس==
 +
{{پانویس}}
 +
==منابع==
 +
* احمد محیطی اردکانی، مجله فرهنگ کوثر، شماره ۱۶، تیر ۱۳۷۷.
 +
* [http://www.al-shia.org/html/far/2ahl/emamzade/qom/20.htm پایگاه علمی فرهنگی اعتقادی الشیعه].
 +
[[رده: امامزادگان]]
 
[[رده: امامزاده های قم]]
 
[[رده: امامزاده های قم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۵۸

امامزاده علی بن جعفر، قم

بقعه «امامزاده على بن جعفر» مشهور به «در بهشت» در شهر قم خیابان انقلاب (چهار مردان) و جنب گلزار شهدای این شهر واقع شده است.

برخی مانند ملا محمدتقی مجلسی (۱۰۰۳ـ۱۰۷۰ هـ.ق) این بقعه را مدفن «على بن جعفر» فرزند امام صادق (علیه السلام) دانسته اند. وی می گوید: «قبر علی بن جعفر در قم مشهور و معروف است. شنیدم که اهل کوفه از او تقاضا کردند به کوفه بیاید، علی بن جعفر دعوت آن‌ها را پذیرفت و به کوفه رفت و مدتی در آن‌جا مانده، مردم کوفه از وی احادیثی آموختند و او نیز از آن‌ها روایاتی نقل کرد. سپس مردم قم از وی خواستند به قم بیاید. او به قم آمد و تا آخر عمر در آن جا ماند و بعد از رحلت در قم به خاک سپرده شد».[۱]

اما علمای دیگری از جمله محدث نوری با چند دلیل این نظر را نادرست شمرده و مرقد علی بن جعفر (علیه السلام) را در عُرَیض (حدود یک فرسخی مدینه) می داند و می گوید: «مرقد شریف علی بن جعفر در عریض است و من در بعضی از سفرها آن‌جا را زیارت کرده ام. دارای قبه و بارگاه مجللی است».[۲]

شیخ عباس قمی و جمعی از نسب شناسان نیز بر همین عقیده اند.[۳] محدث قمی وقتی فرزندان علی بن جعفر را می شمارد چنین می گوید: «از او چهار پسر به نام‌های محمد، احمد اشعری، حسن و جعفر باقی ماند. از جعفر اصغر نیز فرزندی به وجود آمد که علی نام داشت و حال وی پوشیده است. احتمال دارد این قبری که در قم است، قبر همین علی بن جعفر بن علی بن جعفر صادق علیه السلام باشد».[۴]

با این بیان، مزار موجود در قم مقبره از نوادگان امام صادق علیه السلام و نوه علی بن جعفر علیه السلام است. از نوشته روی قبر معلوم می شود که زیر این بقعه دو تن از نوادگان امام جعفر علیه السلام مدفون می باشند. یکی از آن‌ها، از فرزندان امام موسی بن جعفر علیه السلام به نام «محمد» می باشد و دیگری همان نواده امام صادق علیه السلام به نام «علی» می باشد.

بقعه «امامزاده على بن جعفر» هشت وجهى با گنبد دو پوشش هرمى شکل، به اوایل سده هشتم هجری تعلق دارد که در دوره قاجار ایوان و بیوتاتى بدان اضافه شد. یکى از مهمترین عناصر تزیینات این بقعه هنر گچبرى به کار رفته درآن است که در زمره ى برجسته ترین آثار هنرى سده هشتم و هم طراز بناهایى همچون گنبد علویان همدان، مدرسه حیدریه قزوین و بقعه پیربکران اصفهان محسوب می شود.

کاشى هاى کوکبى زرین فام ازاره بنا بالغ بر ۹۴ پارچه با نقش هاى گیاهى، حیوانى و انسانى و کتیبه هایى به خط نسخ شامل آیات قرآن، روایات مذهبى و ابیات فارسى، از دیگر تزیینات منحصر به فرد این بقعه به حساب می آیند و بخش هایى از آنها، امروزه زینت بخش بسیارى از موزه هاى ایران و جهان است.

محراب زرین فام بنا که در طاق نمای جنوبى بقعه قرار داشت و به دستور یوسف بن على بن محمد بن ابن طاهر، آخرین فرد از خاندان ابى طاهر به سال ۷۳۴ ه.ق ساخته شده بود، یکى دیگر از آثار هنرى این بقعه است. این محراب امروزه زینت بخش موزه ى دوران اسلامى در موزه ملى ایران است. این اثر در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شمارهٔ ثبت ۲۴۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پانویس

  1. روضة المتقین، محمدتقی مجلسی، ج ۱۴، ص ۱۹۱.
  2. مستدرک الوسائل، ج ۳، ص ۶۲۷-۶۲۸.
  3. ر.ک: اعیان الشیعه، سید محسن امین، ج ۸، ص ۱۷۷؛ اختران تابناک، ج ۱، ص ۳۳۶؛ گنجینه آثار قم، عباس فیض، ج ۲، ص ۳۲۴؛ تربت پاکان، ج ۲، ص ۴۳؛ انجم فروزان، عباس فیض، ص ۱۸۱.
  4. منتهی الآمال، ج ۲، ص ۱۸۶-۱۸۷؛ ر.ک: انجم فروزان، عباس فیض، ص ۱۸۳.

منابع