لیلة الهریر

هرير به معنای آواز سگ كمتر از پارس را گويند .

لیلة الهریر

هریر به معنای زوزه سگ، و کنایه از همهمه و ناله و غوغاست. سخت‌ترین شب حمله جنگ صفین از نظر تلفات گسترده دو سپاه و فراوانی ناله و فریاد زخمیان و مجروحان، «لیلة الهریر» (شب غوغا و ناله) نام دارد.

پنج شنبه روز آغاز جنگ

روز پنج شنبه هفدهم ماه صفر سال 37 هجری، امیر مؤمنان علی علیه السلام پس از اقامه نماز جماعت صبح، یارانش را برای جنگی مهم نوید داد و دستور فرمود عمامه و زره و شمشیر رسول خدا را برایش بیاورند.

آن روز از صبح تا شب، جنگ و ستیز قهرمانان ادامه داشت تا جایی که سپاهیان امام علی علیه السلام نماز ظهر و عصر خود را در حال جنگ، و تنها با اشاره دست و سر به جا آوردند. آن روز که به یوم الهریر مشهور است، با ده‌ها هزار کشته از دو سپاه به پایان رسید.

با فرا رسیدن شب، گمان می‌رفت که عملیات به پایان رسیده، ولی برخلاف انتظار همگان، امام علی علیه السلام پس از اقامه نماز مغرب و عشاء و ایراد خطبه، دستور ادامه حمله را صادر فرمود و خود رو به جانب قبله ایستاد، دست به دعا به درگاه خداوند قادر برداشت و با بانگ رسا گفت:

«یا الله یا رحمن یا رحیم یا واحد یا احد یا صمد یا الله یا اله محمد. . . انا نشکو الیک غیبة نبینا صلی الله علیه و آله و کثره عدونا و تشتت اهوائنا؛ ربنا افتح بیننا قومنا بالحق و انت خیر الفاتحین»

در آن شب، که جنگ و ستیز تا سحرگاهان ادامه داشت و لشگر ستمگر معاویه در آستانه سقوط قرار گرفته بود، فریاد ناله مجروحان و غریو و چکاچک شمشیرها و نیزه‌ها دشت را پر کرده بود. به همین دلیل «لیلة الهریر» نام گرفت.

فردای آن روز معاویه و عمرو بن عاص برای فرار از شکست، متوسل به حیله «قرآن بر سر نیزه‌ها کردن شدند، و سرانجام با به‌راه‌انداختن ماجرای حکمیت، به پیروزی رسیدند.

منبع

نصر ابن مزاحم ، وقعه صفین ص 475 به بعد،