هجرت پیامبر اسلام به مدینه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(بیعت عقبه اول)
(بیعت عقبه اول)
سطر ۴۳: سطر ۴۳:
 
# در کار معروف عصیان نورزند.
 
# در کار معروف عصیان نورزند.
 
هر کس چنین کند، پاداش وی بر خداست و کسی که نکند، بر خداست که او را عذاب کند یا ببخشاید.<ref> مجمع البیان،ج 9،ص 276؛السیرة الحلبیه،ج2،ص7 </ref>
 
هر کس چنین کند، پاداش وی بر خداست و کسی که نکند، بر خداست که او را عذاب کند یا ببخشاید.<ref> مجمع البیان،ج 9،ص 276؛السیرة الحلبیه،ج2،ص7 </ref>
 +
 +
اين دوازده نفر پس از بيعت به شهر خود برگشتند و رسول خدا (ص)، [[مصعب بن عمير]] را همراهشان فرستاد تا به آنان قرآن و اسلام بياموزد و احكام دين تعليم دهد. بدين جهت بود كه مصعب را «مقرى» مى ‌ناميدند. گفته مى ‌شود، [[عبد اللّه بن امّ مكتوم]] را نيز در پى او فرستاد. <ref>  سيره ابن هشام، 2/ 79- 80؛ سيره حلبى، 2/ 14؛ تاريخ الامم و الملوك، 2/ 90 </ref> مصعب نخستين نماز جمعه را در مدينه برپا كرد.
 +
 
== اسلام آوردن سعد بن معاذ و قبیله اش ==
 
== اسلام آوردن سعد بن معاذ و قبیله اش ==
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references/>
 
<references/>

نسخهٔ ‏۱۲ مهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۱۷

در سال یازدهم بعثت گروهی از مردم یثرب به مکه آمدند و پس از شنیدن سخنان رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم) مسلمان شدند. در سال بعد اینان در عقبه اول با رسول خدا(صل الله علیه و آله) بیعت کردند و سال بعد از آن هفتاد و دو مرد و زن یثربی در همان عقبه با رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم) بر سر حمایت و حفظ جان ایشان بیعت کردند. از سوی دیگر فشار های قریش بر مسلمانان روز به روز بیش تر می شد و مکه دیگر محیط امنی برای ایشان نبود.به همین دلیل رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم) در سال سیزدهم بعثت فرمان هجرت به یثرب را که پس از ورود ایشان به این شهر مدینه النبی نام گرفت صادر کردند.

یثرب پیش از اسلام

پيش از اسلام اين منطقه به عنوان يک «شهر متمرکز» شناخته نمي ‌شده بلکه در مجموع، عبارت از «واحه ‌هايي» بوده که برخي از آنها در فضاي مسطح و برخي از آنها در مرتفعات و ميانه شعاب قرار داشته است.

ساکنان یثرب شامل سه گروه می شدند.

  1. یهودیان بنی اسرائیل:درباره دليل سکونت آنان در اين نواحي، به خاطر داشتن اطلاعاتي از تورات، درباره ظهور رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم) در چنين دياري است.[۱]
  2. اوسیان
  3. خزرجیان

دو گروه آخر از مهاجران قحطانی هستند که سال ها قبل به این سرزمین آمده بودند.

از نقطه نظر ديني، قبايل ساکن يثرب همگي بت‌ پرست و به اصطلاح قرآن مشرک بوده اند. به همين دليل پيوند آنان با مکه و مشرکان آن سرزمين مقدس، بسيار نيرومند بوده است.بت منات مورد علاقه و عبادت اوس و خزرج بوداست.اقتصاد مدينه بر پايه کشت و زرع و نخلستانهايي بوده که در نواحي مختلف مدينه وجود داشته است.[۲]در مدينه آب به وفور به دست مي‌ آمده، با اين حال امکان کندن چاه و داشتن آب شيرين در همه نواحي مدينه امکان ‌پذير نبوده است.[۳]

نخستین مسلمانان از انصار

ميان مورّخان درباره نخستين مسلمان، زمان و چگونگى گرايش مردم مدينه اختلاف نظر است، امّا مى‌ توانيم بر اين نكته تأكيد كنيم كه آيين مسلمانى در چند مرحله وارد يثرب شد. در ابتدا اسعد بن زراره و ذكوان بن عبد القيس در دوره محاصره مسلمان در شعب ابو طالب مسلمان شدند. سپس پنج يا شش يا هشت نفر ديگر ايمان آوردند. آنگاه بيعت نخست عقبه و سپس بيعت دوم عقبه انجام شد[۴]عده ی دیگر معتقدند در موسم حج، رسول خدا (ص) دعوت خود را بر قبائل عرضه مى ‌كرد و از آنان يارى مى ‌طلبيد. در عقبه منى با گروهى از مردم خزرج ملاقات كرد. پيامبر (ص) آنان را به خدا و اسلام فراخواند و آياتى از قرآن را برايشان تلاوت نمود.چون دعوت پيغمبر (اسلام) را شنيدند يكى بديگرى گفتند. بخدا اين همان نبى موعود است كه يهود شما را به او تهديد مى ‌كنند. آنها اجابت و تصديق كردند و گفتند ميان قوم خير و شر مى‌ باشد شايد خدا بخواهد بسبب تو آن شر زايل شود اگر دو دسته قوم ما با تو متفق شوند هيچ كس از تو گرامى ‌تر و تواناتر نخواهد بود.[۵] خزرجيان مسلمان شدند. آنان شش نفر و عبارت بودند از:

  1. اسعد بن زراره
  2. جابر بن عبد اللّه بن رئاب
  3. عوف بن حارث
  4. رافع بن مالك
  5. عقبه بن عامر
  6. قطبه بن عامر[۶]

بیشتر مورخان روایت دوم را به عنوان نخستین مسلمانان پذیرفته اند.

بیعت عقبه اول

چون موسم حج سال یازدهم بعثت رسيد، دوازده نفر از انصار مدينه به منظور تكميل بيعت سال گذشته به سوى مكه رهسپار شدند اسامى آنها بدين ترتيب بود:

  1. اسعد بن زرارة
  2. عوف بن حارث بن رفاعة
  3. معاذ بن حارث بن رفاعة
  4. رافع بن مالك
  5. ذكوان بن عبد قيس
  6. عبادة بن صامت
  7. ابو عبد الرحمن يزيد بن ثعلبة
  8. عباس بن عبادة
  9. عقبة بن عامر
  10. قطبة بن عامر
  11. ابوالهيثم بن تيهان- كه نامش مالك بود-
  12. عويم بن ساعدة.

اين دوازده نفر كه ده نفرشان از قبيله خزرج و دو نفرشان از قبيله اوس بودند با رسول خدا صلى الله عليه و آله بيعت كردند.بيعت ايشان بيعت عقبه اولى معروف شد.[۷]

آنها در این دیدار با رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم) بیعت کردند. این بعیت به بیعة النسا شهرت یافت. يعنى: بيعتى كه مشتمل بر جنگ نبود. محتوای این بیعت چنین بود که مسلمانان انصار متعهد شوند که:

  1. به خداوند شرک نورزند
  2. دزدی و زنا نکنند
  3. فرزندانشان را نکشند
  4. دروغ در مورد اولادی که در میانشان می آید،نگویند. ( با دروغ فرزندی را به غیر پدر خود نسبت ندهند.)
  5. در کار معروف عصیان نورزند.

هر کس چنین کند، پاداش وی بر خداست و کسی که نکند، بر خداست که او را عذاب کند یا ببخشاید.[۸]

اين دوازده نفر پس از بيعت به شهر خود برگشتند و رسول خدا (ص)، مصعب بن عمير را همراهشان فرستاد تا به آنان قرآن و اسلام بياموزد و احكام دين تعليم دهد. بدين جهت بود كه مصعب را «مقرى» مى ‌ناميدند. گفته مى ‌شود، عبد اللّه بن امّ مكتوم را نيز در پى او فرستاد. [۹] مصعب نخستين نماز جمعه را در مدينه برپا كرد.

اسلام آوردن سعد بن معاذ و قبیله اش

پانویس

  1. معجم‌البلدان، ج 6، ص 84
  2. با توجه به آيات 99 و 141 سوره انعام، مي‌توان با برخي از محصولاتي که براي اعراب حجاز قابل حصول بوده‌آشنائي يافت.
  3. الصحيح من سيرةالنبي(ص)، ج 3، ص 113 - 119
  4. سيرت جاودانه،ترجمه الصحیح من سیرة النبی الاعظم،علامه شیخ جعفر مرتضی عاملی،ترجمه محمد سپهری ،ج‌1،ص:416
  5. الكامل فی التاریخ،ترجمه دکتر مهدوی دامغانی،ج‌7،ص:108
  6. سيرت جاودانه،ترجمه الصحیح من سیرة النبی الاعظم،ترجمه محمد سپهری ،ج‌1،ص:418
  7. زندگانى‌محمد(ص)،ترجمه سیره ابن هشام،ج‌1،ص:280
  8. مجمع البیان،ج 9،ص 276؛السیرة الحلبیه،ج2،ص7
  9. سيره ابن هشام، 2/ 79- 80؛ سيره حلبى، 2/ 14؛ تاريخ الامم و الملوك، 2/ 90