عوالم چهارگانه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۳: سطر ۳:
  
 
فلاسفه و حکماء عوالم وجود را بر چهار گونه میدانند.
 
فلاسفه و حکماء عوالم وجود را بر چهار گونه میدانند.
 
 
   
 
   
 
==عالم لاهوت ==
 
==عالم لاهوت ==
 
  
 
لاهوت مشتق از الله و به معانی عالم غیب، عالم الهی، جهان مینوی.<ref> فرهنگ معین </ref> عالم لاهوت عالم خداوندی است که برهمه عوالم وجود مستولی است خداوند که درقرآن با نام الله آمده است بزرگترین محوراصلی قرآن کریم وادیان الهی است.<ref> کتاب توحید شهید مرتضی مطهری </ref>۱۲  
 
لاهوت مشتق از الله و به معانی عالم غیب، عالم الهی، جهان مینوی.<ref> فرهنگ معین </ref> عالم لاهوت عالم خداوندی است که برهمه عوالم وجود مستولی است خداوند که درقرآن با نام الله آمده است بزرگترین محوراصلی قرآن کریم وادیان الهی است.<ref> کتاب توحید شهید مرتضی مطهری </ref>۱۲  
سطر ۲۱: سطر ۱۹:
  
 
ذاتی (سلبی):دو صفت قدوس و سبوح در قرآن بعنوان صفت سلبی معروف اندکه مفهوم ان دو تنزیه خداوند ازصفات محدود ناقص و بشری است اولی تنزیه معنوی ودومی تنزیه مادی صفات سلبیه <ref> حلداول تفسیرموضوعی آیت الله مکارم شیرازی </ref>و<ref> 83یس </ref>
 
ذاتی (سلبی):دو صفت قدوس و سبوح در قرآن بعنوان صفت سلبی معروف اندکه مفهوم ان دو تنزیه خداوند ازصفات محدود ناقص و بشری است اولی تنزیه معنوی ودومی تنزیه مادی صفات سلبیه <ref> حلداول تفسیرموضوعی آیت الله مکارم شیرازی </ref>و<ref> 83یس </ref>
 
  
 
فعلی:بخشی ازصفات مربوط به ا فعال خدا است اینگونه صفات حادث وناشی از قدرت و علم اویند مجموعه صفات فعل خداوند در۴صفت اصلی قابل جمع است که عبارتند از خالق (خلق دفعی) رب (خلق تدریجی)- حاکم و مالک <ref> 83یس </ref>و<ref> حلداول تفسیرموضوعی معارف قرآن آیت الله مکارم شیرازی</ref>
 
فعلی:بخشی ازصفات مربوط به ا فعال خدا است اینگونه صفات حادث وناشی از قدرت و علم اویند مجموعه صفات فعل خداوند در۴صفت اصلی قابل جمع است که عبارتند از خالق (خلق دفعی) رب (خلق تدریجی)- حاکم و مالک <ref> 83یس </ref>و<ref> حلداول تفسیرموضوعی معارف قرآن آیت الله مکارم شیرازی</ref>
 
  
 
== عالم جبروت ==
 
== عالم جبروت ==
سطر ۶۸: سطر ۶۴:
 
== عالم ملکوت ==
 
== عالم ملکوت ==
  
ملکوت بمعنای سلطة الهی و آسمانی. بطورقطع پیش ازعالم ناسوت (مادی) جهان دیگری توسط فرشتگان بوجودامده است که فلاسفه ازان به عالم مثال یاصورت تعبیر نموده اند در قرآن کریم بان عالم کمترین اشاره‌ای شده است و درابهام قراردارداماروایات اسلامی درباره آن توضیحات بیشتری داده اند برخی ازان بعالم ذر وگروهی انرا همان عالم برزخ مینامند در حالیکه ایندو عالم ازامور مادیند وعالم ملکوت مجرداست بنظرمی رسد پیش ازایجاد جهان مادی توسط فرشتگان ترسیم جهان بصورت مجرد صورت پذیرفته است درست همانند مهندسی که میخواهد بنائی را بسازدابتدا نقشه انرادرذهن پرورانده و سپس در روی کاغذ ترسیم میکند در نتیجه همه آنچه که در عالم مادی وجود دارد و یا بوجود خواهند امد در عالم ملکوت ومثال بصورت ترسیم وجود دارد
+
ملکوت بمعنای سلطة الهی و آسمانی.<ref> فرهنگ معین </ref> بطورقطع پیش ازعالم ناسوت (مادی) جهان دیگری توسط فرشتگان بوجودامده است که فلاسفه ازان به عالم مثال یاصورت تعبیر نموده اند در قرآن کریم بان عالم کمترین اشاره‌ای شده است و درابهام قراردارداماروایات اسلامی درباره آن توضیحات بیشتری داده اند برخی ازان بعالم ذر وگروهی انرا همان عالم برزخ مینامند در حالیکه ایندو عالم ازامور مادیند وعالم ملکوت مجرداست بنظرمی رسد پیش ازایجاد جهان مادی توسط فرشتگان ترسیم جهان بصورت مجرد صورت پذیرفته است درست همانند مهندسی که میخواهد بنائی را بسازدابتدا نقشه انرادرذهن پرورانده و سپس در روی کاغذ ترسیم میکند در نتیجه همه آنچه که در عالم مادی وجود دارد و یا بوجود خواهند امد در عالم ملکوت ومثال بصورت ترسیم وجود دارد<ref> کتاب توحید شهید مرتضی مطهری </ref>
  
 
== عالم ناسوت ==
 
== عالم ناسوت ==
  
ناسوت بمعنای طبیعت، عالم مادی. عالم ناسوت یا عالم ماده به طور کلی تمام آن چیزی است که اشیاء فیزیکی شامل آن می‌شوند. معمول‌ترین تعریفی که از ماده وجود دارد این است که ماده هرچیزی است که حجم و جرم داشته باشد. درقرآن بیش ازده بارازآفرینش جهان سخن رفته است بدینگونه که ما اسمانهاوزمین وانچه میان اندواست رادرشش روزآفریدیم. هوالذ ی خلق السموات والارض فی سته ایام مشابه همین مطلب درکتاب عهد عتیق یا تورات آمده است.
+
ناسوت بمعنای طبیعت، عالم مادی. عالم ناسوت یا عالم ماده به طور کلی تمام آن چیزی است که اشیاء فیزیکی شامل آن می‌شوند. معمول‌ترین تعریفی که از ماده وجود دارد این است که ماده هرچیزی است که حجم و جرم داشته باشد. درقرآن بیش ازده بارازآفرینش جهان سخن رفته است بدینگونه که ما اسمانهاوزمین وانچه میان اندواست رادرشش روزآفریدیم. هوالذ ی خلق السموات والارض فی سته ایام مشابه همین مطلب درکتاب عهد عتیق یا تورات آمده است.<ref> 12طلاق و4حدید </ref>و<ref> سفرپیدایش عهدعتیق </ref>و
  
 
آفرینش جهان در شش روز
 
آفرینش جهان در شش روز
  
آنچه از تفاسیر با توجه به کشفیات بشر بدست میاید اینست که جهان در اغاز با یک انفجار بزرگ مهبانگ بصورت گازهای سرگردان و باحرارت بالا آفریده شد این روز اول یا دوره اول است. سپس با سرد شدن گاز هابه مرورآب زمین سپس گیاه ان وجانوران وازجمله جن و درنهایت انسانآفریده شد. بسیاری از مفسرین مسلمان بیان می‌کنند که در قرآن از مهبانگ یاد شده است
+
آنچه از تفاسیر با توجه به کشفیات بشر بدست میاید اینست که جهان در اغاز با یک انفجار بزرگ مهبانگ بصورت گازهای سرگردان و باحرارت بالا آفریده شد این روز اول یا دوره اول است. سپس با سرد شدن گاز هابه مرورآب زمین سپس گیاه ان وجانوران وازجمله جن و درنهایت انسانآفریده شد. بسیاری از مفسرین مسلمان بیان می‌کنند که در قرآن از مهبانگ یاد شده است <ref> دخان11فصلت-یحموم42واقعه14الرحمن و77ص </ref>و<ref> 35کهف ناظر برآفرینش انسان ازتراب </ref> و<ref> 6سجده دال برخلقت انسان ازطین </ref>و<ref> 3الرحمن دال برآفرینش انسان ازصلصال </ref>و<ref> امشاج2دهر مشعربرخلقت انسان ازنطفه </ref>
  
 
هفت آسمان
 
هفت آسمان
سطر ۸۶: سطر ۸۲:
 
'''عالم ذر'''
 
'''عالم ذر'''
  
ذر بمعنای ریز کوچک و مورچه. عالم ذر یا روز اَلَست، زمانی است که خداوند پیمانی از انسان برای گواهی دادن بر یگانگیش گرفته‌است.
+
ذر بمعنای ریز کوچک و مورچه. عالم ذر یا روز اَلَست، زمانی است که خداوند پیمانی از انسان برای گواهی دادن بر یگانگیش گرفته‌است.سوره <ref> اعراف، آیه۱۷۲ </ref>و<ref> 8حدید </ref>و<ref> ۱۰۲اعراف </ref>و<ref> ۶زمر </ref>
+
 
 
'''عالم دنیا'''
 
'''عالم دنیا'''
  
 
دنیا ازریشه دنو و بمعنای گیتی و جهان دنیا یا گیتی جهانی است که هم اکنون درآن زندگی می‌کنیم ومحصول تلاش خود رادرجهان دیگر دریافت می‌کنیم.دنیا جهان تکلیف است و مسئولیت و سرنوشت انسان دراین جهان ساخته و پرداخته میشود  
 
دنیا ازریشه دنو و بمعنای گیتی و جهان دنیا یا گیتی جهانی است که هم اکنون درآن زندگی می‌کنیم ومحصول تلاش خود رادرجهان دیگر دریافت می‌کنیم.دنیا جهان تکلیف است و مسئولیت و سرنوشت انسان دراین جهان ساخته و پرداخته میشود  
  
دفعات آفرینش ومرگ براساس آیات الهی موجودات جهان بویژه انسان دارای دوخلق یاآفرینش اند که به تعبیرقرآن به نشاه الاولی و نشاه الاخری یانشاه الاخره شده است وهمچنین دارای دومرگ اند که اولی به موته الاولی وموته الاخری یاموته الاخره تعبیر میگردد. باین صورت که آفرینش اول بصورت تدریجی ازاغاز خلقت شروع و بدنبال آن مرگ تدریجی برای مخلوقات حاصل میگردداین آفرینش ومرگ او ل است که بدنبال آن برزخ اول (تدریجی) حاصل می‌گردد. سپس در پایان دنیا پس ازاعلام صوراول جهان و هرانچه درانست حتی ارواح می‌میرند و جهان بطور کلی درسکوت و نیستی قرار میگیرد این مرگ دوم است و پس از مدتی حدود۴۰سال که برزخ دوم (دفعی) میباشدباصوردوم رستاخیز اغاز میگردد که این نیزخلق دوم محسوب می‌شود بنابراین خلق و مرگ اول تدریجی و خلق و مرگ دوم دفعه واحده میباشد برهمین سیاق برزخ نیز ابتدا تدریجی وسپس دفعی است. آفرینش تدریجی از عالم ذراغازو به دنیا میانجامد و در رستاخیز خلق دفعی صورت میپذیرد همانطور که در دنیا مرگ تدریجی حاصل و سرانجام در صور اول مرگ دفعی صورت می‌پذیرد. سایر منابع عبارتند از
+
دفعات آفرینش ومرگ براساس آیات الهی موجودات جهان بویژه انسان دارای دوخلق یاآفرینش اند که به تعبیرقرآن به نشاه الاولی و نشاه الاخری یانشاه الاخره شده است وهمچنین دارای دومرگ اند که اولی به موته الاولی وموته الاخری یاموته الاخره تعبیر میگردد. باین صورت که آفرینش اول بصورت تدریجی ازاغاز خلقت شروع و بدنبال آن مرگ تدریجی برای مخلوقات حاصل میگردداین آفرینش ومرگ او ل است که بدنبال آن برزخ اول (تدریجی) حاصل می‌گردد. سپس در پایان دنیا پس ازاعلام صوراول جهان و هرانچه درانست حتی ارواح می‌میرند و جهان بطور کلی درسکوت و نیستی قرار میگیرد این مرگ دوم است و پس از مدتی حدود۴۰سال که برزخ دوم (دفعی) میباشدباصوردوم رستاخیز اغاز میگردد که این نیزخلق دوم محسوب می‌شود بنابراین خلق و مرگ اول تدریجی و خلق و مرگ دوم دفعه واحده میباشد برهمین سیاق برزخ نیز ابتدا تدریجی وسپس دفعی است. آفرینش تدریجی از عالم ذراغازو به دنیا میانجامد و در رستاخیز خلق دفعی صورت میپذیرد همانطور که در دنیا مرگ تدریجی حاصل و سرانجام در صور اول مرگ دفعی صورت می‌پذیرد. سایر منابع عبارتند از28بقره (دومرگ ودوخلق)
 +
<ref> 11مومن (خلق و مرگ دوبار) </ref>و<ref> 34دخان (موت اول) </ref>و<ref> 62واقعه (خلق اول) </ref>و<ref> 14ق (مرگ وخلق دوم) </ref>و<ref> 48نجم (خلق دوم) </ref>و56<ref> دخان (موت اول) </ref>و<ref> 56صافات (موت اول) </ref>و<ref> 68زمر (مرگ وخلق دوم) </ref>و<ref> 19عنکبوت (خلق اول ودوم) </ref>
  
 
عصر نبوت
 
عصر نبوت
  
آدم ع و مروجان دین وی ٫نوح ع و مروجان دین وی ٫ابراهیم ع و مروجان دین وی ٫موسی ع و مروجان دین وی ٫عیسی ع و مروجان دین وی ٫محمد ص و جانشینان ایشان
+
آدم ع و مروجان دین وی ٫نوح ع و مروجان دین وی ٫ابراهیم ع و مروجان دین وی ٫موسی ع و مروجان دین وی ٫عیسی ع و مروجان دین وی ٫محمد ص و جانشینان ایشان<ref> 111یوسف </ref>و<ref> جلد اول ودوم داستان پیامبران ازگرماروری </ref>
  
 
عصر امامت
 
عصر امامت
  
 
غیبت صغری ٫ غیبت کبری ٫ ظهور ٫رجعت
 
غیبت صغری ٫ غیبت کبری ٫ ظهور ٫رجعت
 +
 +
<ref> امین، سید محسن، اعیان الشیعة، ج ۲، ص ۴۸ </ref>و
 +
ط<ref> وسی، الغیبة، ص ۲۵۷ و ۲۵۸. </ref>و
 +
<ref> محمد باقر؛ مهدی موعود (بحار الانوار، جلد ۱۳ </ref>)و
 +
<ref> (کتاب الغیبة), محمدبن ابراهیم نعمانی ۲۵۱/, مکتبة الصدوق، </ref>و
 +
<ref> آیات ۸۲ تا ۸۷ سوره نمل(۲۷) </ref>و
 +
<ref> الایقاض من الهَجعه بالبرهان علی الرجعه، شیخ حر عاملی </ref>و
 +
<ref> رجعت یا حیات دوباره، احمد علی طاهری ورسی، </ref>و
  
 
'''عالم برزخ'''
 
'''عالم برزخ'''
  
برزخ در لغت، به معنای چیزی است که در میان دو چیز دیگر حایل شود و در اصطلاح علمای اسلام به عالمی (جهانی) گفته می‌شود که مابین این جهان و جهان اخروی (قیامت) است. پس ازمرگ اول ازجهان دنیابجهان برزخ اول واردمیشویم که عالمی میان دنیاوآخرت است از آیات الهی اینگونه استنباط میگرددکه برزخ نیز دو گونه است ابتدا برزخ تدریجی است که با مرگ هرانسان اغازمیگردد سپس در پایان جهان با صوراول برزخ همه هستی بمدت ۴۰سال اغازمیگردد.
+
برزخ در لغت، به معنای چیزی است که در میان دو چیز دیگر حایل شود و در اصطلاح علمای اسلام به عالمی (جهانی) گفته می‌شود که مابین این جهان و جهان اخروی (قیامت) است. پس ازمرگ اول ازجهان دنیابجهان برزخ اول واردمیشویم که عالمی میان دنیاوآخرت است از آیات الهی اینگونه استنباط میگرددکه برزخ نیز دو گونه است ابتدا برزخ تدریجی است که با مرگ هرانسان اغازمیگردد سپس در پایان جهان با صوراول برزخ همه هستی بمدت ۴۰سال اغازمیگردد.<ref> (حدیث81تا99 ج1میزان الحکمه) </ref>و<ref> ۱۰۰مومن </ref>و
   
+
<ref> کتاب معاد آیت‌الله دستغیب </ref>
'''عالم معاد'''
+
 
 +
  '''عالم معاد'''
  
معاد برگرفته از «عود» است و به‌معنای «بازگشتن»، «رستاخیز» یا «دوباره‌برخاستن» (پس از مرگ) است. باور به رستاخیز (معاد) یکی از اصول دین اسلام است. منظور از رستاخیز همان خلق دومست که پس از پایان جهان بعنوان نشاه الاخره ازان درقرآن یادشده است جهان آخرت یا رستاخیز جهان هدف و غایت جهان است و دران جهان انسان محصول تلاشهای خود در دنیا را خواهددیدو هرکس در نتیجه اعمال خود بدوزخ یا بهشت خداوند واردمیشود
+
معاد برگرفته از «عود» است و به‌معنای «بازگشتن»، «رستاخیز» یا «دوباره‌برخاستن» (پس از مرگ) است. باور به رستاخیز (معاد) یکی از اصول دین اسلام است. منظور از رستاخیز همان خلق دومست که پس از پایان جهان بعنوان نشاه الاخره ازان درقرآن یادشده است جهان آخرت یا رستاخیز جهان هدف و غایت جهان است و دران جهان انسان محصول تلاشهای خود در دنیا را خواهددیدو هرکس در نتیجه اعمال خود بدوزخ یا بهشت خداوند واردمیشود<ref> کتاب معاد وقیامت ازشهید دستغیب </ref>و<ref> بحار الانوار - ج۸ - مبحث نار </ref>و<ref> نهج البلاغه، خطبه ۸۴ </ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
<references/>
 
<references/>

نسخهٔ ‏۲۵ آوریل ۲۰۱۵، ساعت ۱۳:۳۲

هستی یاوجود به معنای جهانی است که ما از راه حس‌های خود نسبت به آن آگاهی داریم.[۱] [۲]

فلاسفه و حکماء عوالم وجود را بر چهار گونه میدانند.

عالم لاهوت

لاهوت مشتق از الله و به معانی عالم غیب، عالم الهی، جهان مینوی.[۳] عالم لاهوت عالم خداوندی است که برهمه عوالم وجود مستولی است خداوند که درقرآن با نام الله آمده است بزرگترین محوراصلی قرآن کریم وادیان الهی است.[۴]۱۲

اثبات وجود خدا

درقرآن برای اثبات وجودخداازبراهین زیر استفاده شده است برهان فطرت: برهان نظم:[۵] برهان [۶]انبیا تغییروحرکت [۷] برهان علیت:[۸] برهان صدیقین:[۹]

صفات خدا

به جز نام خداوند که الله است خداوند دارای صفات واوصاف بسیاری است.[۱۰]و[۱۱] صفات خداوند بردو گونه است

ذاتی (ثبوتی): بخشی ازصفات مربوط بذات خداوند است وعین ذات اومیباشد. مجموعه صفات ذاتی خداونددر۴صفت اصلی قابل جمع است که عبارتنداز: واحد سرمد عالم وقادر[۱۲]و[۱۳]

ذاتی (سلبی):دو صفت قدوس و سبوح در قرآن بعنوان صفت سلبی معروف اندکه مفهوم ان دو تنزیه خداوند ازصفات محدود ناقص و بشری است اولی تنزیه معنوی ودومی تنزیه مادی صفات سلبیه [۱۴]و[۱۵]

فعلی:بخشی ازصفات مربوط به ا فعال خدا است اینگونه صفات حادث وناشی از قدرت و علم اویند مجموعه صفات فعل خداوند در۴صفت اصلی قابل جمع است که عبارتند از خالق (خلق دفعی) رب (خلق تدریجی)- حاکم و مالک [۱۶]و[۱۷]

عالم جبروت

جبروت از ریشه جبر و بمعنای قدرت و عظمت است. عالم جبروت جهانی که درآن فرشته یا فرشتگان وجودارند که اسباب اداره جهانند وامر جهان در مدیریت چهار فرشته مقرب بترتیب بشرح زیر است [۱۸]و[۱۹]

جبرائیل

جبرئیل (فرشته وحی) که در قرآن با نام روح الامین یا روح القدس نیز آمده‌ است. القاب:روح الامین ٬روح القدس ٫شدیدالقوی ٫ذومره ٫امین وحی.

مسئولیتها:عالم ذر ٫خلقت ٫وحی ٫موکل برانبیا

پیامبر اسلام دوبارجبرائیل را باچهره اصلی دیدار کردند یکبار در افق و بار دیگر درمعراج. در سایر مواردبصورت دحیه کلبی ظاهر میشدند[۲۰]و[۲۱]

میکائیل

میکائیل (فرشته روزی)[۲۲]

مسئولیتها:عالم دنیا ٫تقسیم روزی ٫پرورش موجودات

عزرائیل

عزرائیل (فرشته مرگ)[۲۳]

مسئولیتها:عالم برزخ-مرگ وقبض روح-کتابت اعمال[۲۴]

نام عزرائیل در قرآن نیامده بلکه باعنوان ملک الموت کلیه امورقبض روح و اموربرزخ را بعهده دارد

اسرافیل

اسرافیل (فرشته صور)[۲۵]

القاب:نافخ در صور و ناقردر ناقور[۲۶]

مسئولیتها:عالم آخرت-دمنده درصور-محاسبه اعمال-اداره دوزخ ودوزخیان

نام ایشان درقرآن نیامده است و کلیه امور درآخرت پیش از ورود به بهشت بعهده ایشان است.

دراینکه آفرینش فرشتگان پیش ازهرموجوددیگری بوده تردیدی نیست و آیات بسیاری در قرآن کریم ناظر براین امراست. علت این امرهم روشن است چون ملائکه اسباب اجرای اوامرالهی اند و تعداد انان نیز بیشمارند. فرشتگان موجوداتی لطیف و مجردند و فاقد غرائز بلکه عقل صرف اندو دقیقاتحت اوامرالهی. ازالقاب فرشتگان مقرب براحتی استنباط می‌شود که هریک ازآنان مسوولیت یکی از عوالم چهارگانه ناسوت را برعهده دارند[۲۷]

فلاسفه این عالم را بعالم عقل یا جبروت اطلاق می‌کنند. بموجب آیات فرشتگان دارای اقسامی وهرقسمی ازان وظایفی رابه عهده دارند. ملائکه جزءعالم غیب اندوتمامی معتقدین به ادیان الهی بوجودانهااعتقاد دارند[۲۸]

عالم ملکوت

ملکوت بمعنای سلطة الهی و آسمانی.[۲۹] بطورقطع پیش ازعالم ناسوت (مادی) جهان دیگری توسط فرشتگان بوجودامده است که فلاسفه ازان به عالم مثال یاصورت تعبیر نموده اند در قرآن کریم بان عالم کمترین اشاره‌ای شده است و درابهام قراردارداماروایات اسلامی درباره آن توضیحات بیشتری داده اند برخی ازان بعالم ذر وگروهی انرا همان عالم برزخ مینامند در حالیکه ایندو عالم ازامور مادیند وعالم ملکوت مجرداست بنظرمی رسد پیش ازایجاد جهان مادی توسط فرشتگان ترسیم جهان بصورت مجرد صورت پذیرفته است درست همانند مهندسی که میخواهد بنائی را بسازدابتدا نقشه انرادرذهن پرورانده و سپس در روی کاغذ ترسیم میکند در نتیجه همه آنچه که در عالم مادی وجود دارد و یا بوجود خواهند امد در عالم ملکوت ومثال بصورت ترسیم وجود دارد[۳۰]

عالم ناسوت

ناسوت بمعنای طبیعت، عالم مادی. عالم ناسوت یا عالم ماده به طور کلی تمام آن چیزی است که اشیاء فیزیکی شامل آن می‌شوند. معمول‌ترین تعریفی که از ماده وجود دارد این است که ماده هرچیزی است که حجم و جرم داشته باشد. درقرآن بیش ازده بارازآفرینش جهان سخن رفته است بدینگونه که ما اسمانهاوزمین وانچه میان اندواست رادرشش روزآفریدیم. هوالذ ی خلق السموات والارض فی سته ایام مشابه همین مطلب درکتاب عهد عتیق یا تورات آمده است.[۳۱]و[۳۲]و

آفرینش جهان در شش روز

آنچه از تفاسیر با توجه به کشفیات بشر بدست میاید اینست که جهان در اغاز با یک انفجار بزرگ مهبانگ بصورت گازهای سرگردان و باحرارت بالا آفریده شد این روز اول یا دوره اول است. سپس با سرد شدن گاز هابه مرورآب زمین سپس گیاه ان وجانوران وازجمله جن و درنهایت انسانآفریده شد. بسیاری از مفسرین مسلمان بیان می‌کنند که در قرآن از مهبانگ یاد شده است [۳۳]و[۳۴] و[۳۵]و[۳۶]و[۳۷]

هفت آسمان

در مورد آسمان‌های هفتگانه یا السموات السبع نظرات متفاوتی وجود دارد از جمله می‌توان آنها را آسمانهای عوالم هستی دانست.

عالم ناسوت نیز خود برچهار گونه است

عالم ذر

ذر بمعنای ریز کوچک و مورچه. عالم ذر یا روز اَلَست، زمانی است که خداوند پیمانی از انسان برای گواهی دادن بر یگانگیش گرفته‌است.سوره [۳۸]و[۳۹]و[۴۰]و[۴۱]

عالم دنیا

دنیا ازریشه دنو و بمعنای گیتی و جهان دنیا یا گیتی جهانی است که هم اکنون درآن زندگی می‌کنیم ومحصول تلاش خود رادرجهان دیگر دریافت می‌کنیم.دنیا جهان تکلیف است و مسئولیت و سرنوشت انسان دراین جهان ساخته و پرداخته میشود

دفعات آفرینش ومرگ براساس آیات الهی موجودات جهان بویژه انسان دارای دوخلق یاآفرینش اند که به تعبیرقرآن به نشاه الاولی و نشاه الاخری یانشاه الاخره شده است وهمچنین دارای دومرگ اند که اولی به موته الاولی وموته الاخری یاموته الاخره تعبیر میگردد. باین صورت که آفرینش اول بصورت تدریجی ازاغاز خلقت شروع و بدنبال آن مرگ تدریجی برای مخلوقات حاصل میگردداین آفرینش ومرگ او ل است که بدنبال آن برزخ اول (تدریجی) حاصل می‌گردد. سپس در پایان دنیا پس ازاعلام صوراول جهان و هرانچه درانست حتی ارواح می‌میرند و جهان بطور کلی درسکوت و نیستی قرار میگیرد این مرگ دوم است و پس از مدتی حدود۴۰سال که برزخ دوم (دفعی) میباشدباصوردوم رستاخیز اغاز میگردد که این نیزخلق دوم محسوب می‌شود بنابراین خلق و مرگ اول تدریجی و خلق و مرگ دوم دفعه واحده میباشد برهمین سیاق برزخ نیز ابتدا تدریجی وسپس دفعی است. آفرینش تدریجی از عالم ذراغازو به دنیا میانجامد و در رستاخیز خلق دفعی صورت میپذیرد همانطور که در دنیا مرگ تدریجی حاصل و سرانجام در صور اول مرگ دفعی صورت می‌پذیرد. سایر منابع عبارتند از28بقره (دومرگ ودوخلق) [۴۲]و[۴۳]و[۴۴]و[۴۵]و[۴۶]و56[۴۷]و[۴۸]و[۴۹]و[۵۰]

عصر نبوت

آدم ع و مروجان دین وی ٫نوح ع و مروجان دین وی ٫ابراهیم ع و مروجان دین وی ٫موسی ع و مروجان دین وی ٫عیسی ع و مروجان دین وی ٫محمد ص و جانشینان ایشان[۵۱]و[۵۲]

عصر امامت

غیبت صغری ٫ غیبت کبری ٫ ظهور ٫رجعت

[۵۳]و

ط[۵۴]و [۵۵][۵۶]و [۵۷]و [۵۸]و [۵۹]و

عالم برزخ

برزخ در لغت، به معنای چیزی است که در میان دو چیز دیگر حایل شود و در اصطلاح علمای اسلام به عالمی (جهانی) گفته می‌شود که مابین این جهان و جهان اخروی (قیامت) است. پس ازمرگ اول ازجهان دنیابجهان برزخ اول واردمیشویم که عالمی میان دنیاوآخرت است از آیات الهی اینگونه استنباط میگرددکه برزخ نیز دو گونه است ابتدا برزخ تدریجی است که با مرگ هرانسان اغازمیگردد سپس در پایان جهان با صوراول برزخ همه هستی بمدت ۴۰سال اغازمیگردد.[۶۰]و[۶۱]و [۶۲]

عالم معاد

معاد برگرفته از «عود» است و به‌معنای «بازگشتن»، «رستاخیز» یا «دوباره‌برخاستن» (پس از مرگ) است. باور به رستاخیز (معاد) یکی از اصول دین اسلام است. منظور از رستاخیز همان خلق دومست که پس از پایان جهان بعنوان نشاه الاخره ازان درقرآن یادشده است جهان آخرت یا رستاخیز جهان هدف و غایت جهان است و دران جهان انسان محصول تلاشهای خود در دنیا را خواهددیدو هرکس در نتیجه اعمال خود بدوزخ یا بهشت خداوند واردمیشود[۶۳]و[۶۴]و[۶۵]

پانویس

  1. پرش به بالا رسالة الوجودازملاصدرا
  2. پرش به بالا امام خمینی، روح الله ، مصباح الهدایة إلى الخلافة و الولایة،
  3. پرش به بالا فرهنگ معین
  4. پرش به بالا کتاب توحید شهید مرتضی مطهری
  5. پرش به بالا ۱۲ ابراهیم و۱۷۱اعراف و۵۴فصلت
  6. پرش به بالا ۳۴
  7. پرش به بالا ۷۵تا۷۹انعام ۱۵فاطر و۳۸محمد
  8. پرش به بالا ۳۵طور
  9. پرش به بالا ۵۳فصلت
  10. پرش به بالا ۱۸۰عراف آیات22تا24حشر
  11. پرش به بالا دعای جوشن کبیر ارمفاتیح الجنان
  12. پرش به بالا 1اخلاص و105انبیا
  13. پرش به بالا 257بقره
  14. پرش به بالا حلداول تفسیرموضوعی آیت الله مکارم شیرازی
  15. پرش به بالا 83یس
  16. پرش به بالا 83یس
  17. پرش به بالا حلداول تفسیرموضوعی معارف قرآن آیت الله مکارم شیرازی
  18. پرش به بالا ۱۹۳شعرا
  19. پرش به بالا بقره۹۱
  20. پرش به بالا 193شعرا91بقره 5نجم 6نجم
  21. پرش به بالا 23تکویرو7و13و14نجم
  22. پرش به بالا ۹۲بقره
  23. پرش به بالا ۱۱سجده
  24. پرش به بالا ۱۱سجده
  25. پرش به بالا ۴۱ق
  26. پرش به بالا 41ق
  27. پرش به بالا دعای سوم ازصحیفه سجادیه
  28. پرش به بالا کتاب تفسیرنمونه مکارم شیرازی
  29. پرش به بالا فرهنگ معین
  30. پرش به بالا کتاب توحید شهید مرتضی مطهری
  31. پرش به بالا 12طلاق و4حدید
  32. پرش به بالا سفرپیدایش عهدعتیق
  33. پرش به بالا دخان11فصلت-یحموم42واقعه14الرحمن و77ص
  34. پرش به بالا 35کهف ناظر برآفرینش انسان ازتراب
  35. پرش به بالا 6سجده دال برخلقت انسان ازطین
  36. پرش به بالا 3الرحمن دال برآفرینش انسان ازصلصال
  37. پرش به بالا امشاج2دهر مشعربرخلقت انسان ازنطفه
  38. پرش به بالا اعراف، آیه۱۷۲
  39. پرش به بالا 8حدید
  40. پرش به بالا ۱۰۲اعراف
  41. پرش به بالا ۶زمر
  42. پرش به بالا 11مومن (خلق و مرگ دوبار)
  43. پرش به بالا 34دخان (موت اول)
  44. پرش به بالا 62واقعه (خلق اول)
  45. پرش به بالا 14ق (مرگ وخلق دوم)
  46. پرش به بالا 48نجم (خلق دوم)
  47. پرش به بالا دخان (موت اول)
  48. پرش به بالا 56صافات (موت اول)
  49. پرش به بالا 68زمر (مرگ وخلق دوم)
  50. پرش به بالا 19عنکبوت (خلق اول ودوم)
  51. پرش به بالا 111یوسف
  52. پرش به بالا جلد اول ودوم داستان پیامبران ازگرماروری
  53. پرش به بالا امین، سید محسن، اعیان الشیعة، ج ۲، ص ۴۸
  54. پرش به بالا وسی، الغیبة، ص ۲۵۷ و ۲۵۸.
  55. پرش به بالا محمد باقر؛ مهدی موعود (بحار الانوار، جلد ۱۳
  56. پرش به بالا (کتاب الغیبة), محمدبن ابراهیم نعمانی ۲۵۱/, مکتبة الصدوق،
  57. پرش به بالا آیات ۸۲ تا ۸۷ سوره نمل(۲۷)
  58. پرش به بالا الایقاض من الهَجعه بالبرهان علی الرجعه، شیخ حر عاملی
  59. پرش به بالا رجعت یا حیات دوباره، احمد علی طاهری ورسی،
  60. پرش به بالا (حدیث81تا99 ج1میزان الحکمه)
  61. پرش به بالا ۱۰۰مومن
  62. پرش به بالا کتاب معاد آیت‌الله دستغیب
  63. پرش به بالا کتاب معاد وقیامت ازشهید دستغیب
  64. پرش به بالا بحار الانوار - ج۸ - مبحث نار
  65. پرش به بالا نهج البلاغه، خطبه ۸۴