آیه تبدیل

-

آيه 101 سوره نحل/ 16 به تبديل و جایگزينى آيه اى به جاى آيه ديگر اشاره دارد؛ از همين رو، برخى آن را «آيه تبديل» و بعضى «آيه تبدّل» گفته اند.

«و إِذا بَدّلنا ءَايةً مَكانَ ءَايةٍ واللّهُ أَعلَمُ بِما يُنزّلُ قَالوا إِنّما أنتَ مُفترٍ بَل أَكثرُهُم لَايَعلَمون».

در شأن نزول اين آيه آورده اند كه هرگاه آيه اى نسخ مى شد، كافران مى گفتند: محمد، اصحاب خويش را به تمسخر گرفته، امروز به چيزى فرمان مى دهد و فردا از آن نهى مى كند و چيز آسان ترى را مى خواهد.

قرآن در اين آيه مى گويد: آن ها نمى فهميدند كه مقصود از نسخ، مصلحت است نه راحتى يا مشقّت و اين نيز در اختيار خدا است كه آيه اى را با آيه اى ديگر نسخ كند و مردم را نرسد كه به وسيله قياس، اجماع و امثال آن، آيه اى از قرآن را نسخ كنند.

پانویس

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كريم، جلد 1، ص 376