تشهد: تفاوت بین نسخه‌ها
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{مدخل دائرة المعارف|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام}} {{الگو:نیازمن...' ایجاد کرد) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}} | {{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}} | ||
| − | |||
| − | + | ==تشهّد: از اجزاء و واجبات نماز== | |
از آن در باب صلات سخن رفته است. | از آن در باب صلات سخن رفته است. | ||
| − | مفاد:مفاد تشهّد عبارت است از شهادت به يگانگى خداوند و نفى شريك براى او، شهادت به مقام عبوديت و رسالت پيامبر | + | مفاد: مفاد تشهّد عبارت است از شهادت به يگانگى خداوند و نفى شريك براى او، شهادت به مقام عبوديت و رسالت پيامبر صلى اللّه عليه و آله و درود و صلوات بر آن حضرت و خاندان پاك او.<ref>جواهرالكلام 10/ 245ـ246.</ref> |
| − | جايگاه: | + | جايگاه: تشهد در نمازهاى دو ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم، در نماز سه ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم و سوم و در نمازهاى چهار ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم و چهارم و در نماز يك ركعتىِ وتر بعد از سجده دوم از ركعت اول انجام مى‌شود. |
| − | حكم: | + | حكم: تشهد در [[نماز]] دو ركعتى يكبار و در نمازهاى سه ركعتى و چهار ركعتى دو بار واجب است خوانده شود؛ ليكن ركن نيست؛ از اين‌رو، ترك سهوى آن موجب بطلان نماز نمى‌شود.<ref>همان، 246ـ248.</ref> |
| − | در | + | ليكن در اين صورت اگر پيش از ركوع ركعت سوم متذكّر آن شود بايد بنشيند و تشهّد را بخواند و چنانچه بعد از ركوع يادآور شود بعد از فراغ از نماز بنابر مشهور بايد قضاى آن را به اضافه دو سجده سهو به جا آورد. |
| − | + | در ترك سهوىِ تشهّد آخر، چنانچه پيش از اتمام سلام يا پس از آن ليكن قبل از انجام دادن منافيات نماز متذكر شود بايد آن را تدارك كند، سپس سلام را بگويد و دو سجده سهو به‌جا آورد و اگر بعد از انجام دادن منافيات يادآور شود، در صحّت نماز و وجوب قضاى تشهد يا بطلان نماز و اعاده آن، اختلاف است.<ref> 12/ 286ـ290؛ الحدائق الناضرة 9/ 139ـ144؛ العروة الوثقى (و حواشى) 2/ 39ـ41.</ref> | |
| − | + | واجبات: نشستن به مقدار تشهّد<ref>جواهرالكلام 10/248.</ref> و شهادت به [[توحيد]] و رسالت<ref>همان/ 250.</ref> و صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله و آل او<ref>همان، 253.</ref> ترتيب بين اجزاى واجب آن (ابتدا توحيد، سپس رسالت پس از آن صلوات.<ref> همان/267.</ref> در تشهّد واجب است. | |
| − | + | گفتن تشهّد به صورت زير: {أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدَاً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ} به اتفاق همه فقها و نيز گفتن آن به صورت بالا با حذف {وَحْدَهُ لاشَرِيكَ لَهُ} و {عَبْدُهُ} بنابر قول مشهور كفايت مى‌كند.<ref> 264ـ268؛ العروة الوثقى 1/690.</ref> | |
| − | + | واجب است تشهّد به زبان عربى ادا شود. در صورت عدم امكان آن و تنگى وقت ـ بنابر تصريح جمعى ـ ترجمه آن كفايت مى‌كند.<ref>جواهرالكلام 10/ 268ـ269.</ref> | |
| − | نشستن به حالت اقعاء در حال | + | آداب: نشستن به حالت تورّك براى مرد<ref>همان/272.</ref> و تربّع ـ نهادن باسن بر زمين و بلند كردن ران و ساق پا ـ براى زن<ref> 182؛ مصباح الفقيه (ق) (صلاة)/ 527 </ref>، افزودن{بِسْمِ اللّهِ و بِاللّه} و {الحَمْدُلِلّه} و ثناگفتن خداوند و سلام بر انبيا و ملائكه <ref>جواهرالكلام 10/273.</ref> و غير آن از دعاهايى كه از معصومين عليهم السّلام وارد شده،<ref>وسائل الشيعة 6/393ـ394.</ref> تكرار {الحَمْدُلِلّهِ}، دو يا سه مرتبه در پايان تشهّد، <ref>جواهرالكلام 10/277</ref> گذاردن دستها بر روى رانها، چسباندن انگشتان دست به يكديگر و نگاه كردن به دامان خود<ref>توضيح المسائل مراجع 1/621 م 1103</ref> در حال تشهّد مستحب است. |
| + | |||
| + | نشستن به حالت اقعاء در حال تشهد كراهت دارد.<ref>جواهرالكلام 10/191ـ192.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۰۷:۴۶
تشهّد: از اجزاء و واجبات نماز
از آن در باب صلات سخن رفته است.
مفاد: مفاد تشهّد عبارت است از شهادت به يگانگى خداوند و نفى شريك براى او، شهادت به مقام عبوديت و رسالت پيامبر صلى اللّه عليه و آله و درود و صلوات بر آن حضرت و خاندان پاك او.[۱]
جايگاه: تشهد در نمازهاى دو ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم، در نماز سه ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم و سوم و در نمازهاى چهار ركعتى بعد از سجده دوم از ركعت دوم و چهارم و در نماز يك ركعتىِ وتر بعد از سجده دوم از ركعت اول انجام مى‌شود.
حكم: تشهد در نماز دو ركعتى يكبار و در نمازهاى سه ركعتى و چهار ركعتى دو بار واجب است خوانده شود؛ ليكن ركن نيست؛ از اين‌رو، ترك سهوى آن موجب بطلان نماز نمى‌شود.[۲]
ليكن در اين صورت اگر پيش از ركوع ركعت سوم متذكّر آن شود بايد بنشيند و تشهّد را بخواند و چنانچه بعد از ركوع يادآور شود بعد از فراغ از نماز بنابر مشهور بايد قضاى آن را به اضافه دو سجده سهو به جا آورد.
در ترك سهوىِ تشهّد آخر، چنانچه پيش از اتمام سلام يا پس از آن ليكن قبل از انجام دادن منافيات نماز متذكر شود بايد آن را تدارك كند، سپس سلام را بگويد و دو سجده سهو به‌جا آورد و اگر بعد از انجام دادن منافيات يادآور شود، در صحّت نماز و وجوب قضاى تشهد يا بطلان نماز و اعاده آن، اختلاف است.[۳]
واجبات: نشستن به مقدار تشهّد[۴] و شهادت به توحيد و رسالت[۵] و صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله و آل او[۶] ترتيب بين اجزاى واجب آن (ابتدا توحيد، سپس رسالت پس از آن صلوات.[۷] در تشهّد واجب است.
گفتن تشهّد به صورت زير: {أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلاّ اللّهُ وَحْدَهُ لاشَرِيكَ لَهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدَاً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ} به اتفاق همه فقها و نيز گفتن آن به صورت بالا با حذف {وَحْدَهُ لاشَرِيكَ لَهُ} و {عَبْدُهُ} بنابر قول مشهور كفايت مى‌كند.[۸]
واجب است تشهّد به زبان عربى ادا شود. در صورت عدم امكان آن و تنگى وقت ـ بنابر تصريح جمعى ـ ترجمه آن كفايت مى‌كند.[۹]
آداب: نشستن به حالت تورّك براى مرد[۱۰] و تربّع ـ نهادن باسن بر زمين و بلند كردن ران و ساق پا ـ براى زن[۱۱]، افزودن{بِسْمِ اللّهِ و بِاللّه} و {الحَمْدُلِلّه} و ثناگفتن خداوند و سلام بر انبيا و ملائكه [۱۲] و غير آن از دعاهايى كه از معصومين عليهم السّلام وارد شده،[۱۳] تكرار {الحَمْدُلِلّهِ}، دو يا سه مرتبه در پايان تشهّد، [۱۴] گذاردن دستها بر روى رانها، چسباندن انگشتان دست به يكديگر و نگاه كردن به دامان خود[۱۵] در حال تشهّد مستحب است.
نشستن به حالت اقعاء در حال تشهد كراهت دارد.[۱۶]
پانویس
- ↑ جواهرالكلام 10/ 245ـ246.
- ↑ همان، 246ـ248.
- ↑ 12/ 286ـ290؛ الحدائق الناضرة 9/ 139ـ144؛ العروة الوثقى (و حواشى) 2/ 39ـ41.
- ↑ جواهرالكلام 10/248.
- ↑ همان/ 250.
- ↑ همان، 253.
- ↑ همان/267.
- ↑ 264ـ268؛ العروة الوثقى 1/690.
- ↑ جواهرالكلام 10/ 268ـ269.
- ↑ همان/272.
- ↑ 182؛ مصباح الفقيه (ق) (صلاة)/ 527
- ↑ جواهرالكلام 10/273.
- ↑ وسائل الشيعة 6/393ـ394.
- ↑ جواهرالكلام 10/277
- ↑ توضيح المسائل مراجع 1/621 م 1103
- ↑ جواهرالكلام 10/191ـ192.
منابع
- جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جلد 4، صص 495-494.
