رُها (شهر): تفاوت بین نسخهها
Saeed zamani (بحث | مشارکتها) (ایجاد) |
|||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | |||
{{بخشی از یک کتاب}} | {{بخشی از یک کتاب}} | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | شهری است در بین النهرین علیا. نام یونانی این شهر اِدِسا است كه اعراب مسلمان «الرّها» خوانده اند، از كلمه «كالليرهو»<ref> eohrillaC.</ref> يونانى گرفته شده است. رها در كنار يكى از شعب رودخانه بليخ واقع بود.<ref>سرزمين هاى خلافت شرقى؛ ص 111.</ref> | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
+ | به نوشته بلاذرى، ابوعبيده، عياض بن غنم را به رها گسيل داشت و او آنجا را فتح كرد.<ref>فتوح البلدان؛ ص 249.</ref> ابن خرداذبه در نيمه دوم قرن سوم، رها را يكى از شهرهاى ديار مضر نام برده و فاصله آن را تا حرّان چهار فرسخ نوشته است.<ref>المسالك والممالك؛ ص 57 و 73.</ref> | ||
+ | |||
+ | قدامه مىنويسد: رها شهرى رومى است و در دامنه كوهى قرار دارد.<ref>كتاب الخراج؛ ص73.</ref> به نوشته اصطخرى، در اين شهر سيصد دير است و كليسايى دارند كه در همه (دنياى آن روز) اسلام از آن بزرگتر نيست و بوستانها و آب و كشاورزى بسيار دارد.<ref>مسالك و ممالك؛ ص 78 و صورة الارض؛ جزء اوّل، ص 204.</ref> مقدسى در نيمه دوم قرن چهارم چيزى بيش از آنچه اصطخرى و ابن حوقل در وصف رها گفتهاند ندارد، فقط مىنويسد: مسجد جامع شهر دورافتاده است و كليساى آن از عجايب دنيا بهشمار مىرود.<ref>احسن التقاسيم؛ بخش 1، ص 199.</ref> | ||
+ | |||
+ | در سال 418 ابونصر بن مروان شهر رها را به تصرف خود درآورد.<ref>تاريخ ابن خلدون؛ ج3، ص453.</ref> در 479 هجرى قمرى ملكشاه سلجوقى به رها آمد و آنجا را از روميان گرفت.<ref>همان؛ ج4، ص32.</ref> | ||
+ | |||
+ | بعدها رها جزء قلمرو فلادروس رومى - مترجم پادشاه روم - قرار گرفت. چون فلادروس بدست سلطان ملكشاه بن بركيارق اسلام آورد، سلطان فرمانروايى رها را به او داد.<ref>همان؛ ج4، ص76 و 268.</ref> | ||
+ | |||
+ | در سال 539 اتابك عمادالدين زنگى شهر رها را از تصرف فرنگيان درآورد و پس از آن در دست مسلمانان باقى ماند.<ref>الكامل؛ ج11، ص102.</ref> ياقوت، بناى شهر رها را به سال ششم بعد از [[مرگ]] اسكندر ياد كرده است.<ref>معجم البلدان؛ ج3، ص106.</ref> | ||
+ | |||
+ | به نوشته ابوالفداء امروز رها، خرابهاى است.<ref>تقويم البلدان؛ ص 307.</ref> حمدالله مستوفى مىنويسد: دور شهر پنج هزار و هشتصد گام است و آن را از سنگ تراشيده ساختهاند. در شهر كنيسهاى از سنگ ساختهاند كه گنبدى بزرگ در ميان و زيادت از صد گز حصن گنبد بوده است.<ref>نزهة القلوب؛ ص 104.</ref> | ||
+ | |||
+ | شرف الدين على يزدى در شرح جنگهاى امير تيمور از رها مكررا نام مىبرد.<ref>ظفرنامه يزدى؛ ج1، ص662.</ref> تا آغاز قرن نهم اين شهر را رها مىناميدند تا اين كه تركان عثمانى آنجا را تصرف كردند و آن را «ارفا» ناميدند كه تحريف نام عربى «رها» است و تا اكنون همچنان به ارفا مشهور است.<ref>سرزمين هاى خلافت شرقى؛ ص 112.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
سطر ۳۰: | سطر ۲۲: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
حسین قره چانلو، جغرافياى تاريخى كشورهاى اسلامى، سمت، تهران، 1380، ج1، ص 306 و 307. | حسین قره چانلو، جغرافياى تاريخى كشورهاى اسلامى، سمت، تهران، 1380، ج1، ص 306 و 307. | ||
− | |||
[[رده:جغرافیای تاریخی بین النهرین]] | [[رده:جغرافیای تاریخی بین النهرین]] |
نسخهٔ ۱۳ مارس ۲۰۱۳، ساعت ۱۱:۱۱
شهری است در بین النهرین علیا. نام یونانی این شهر اِدِسا است كه اعراب مسلمان «الرّها» خوانده اند، از كلمه «كالليرهو»[۱] يونانى گرفته شده است. رها در كنار يكى از شعب رودخانه بليخ واقع بود.[۲]
به نوشته بلاذرى، ابوعبيده، عياض بن غنم را به رها گسيل داشت و او آنجا را فتح كرد.[۳] ابن خرداذبه در نيمه دوم قرن سوم، رها را يكى از شهرهاى ديار مضر نام برده و فاصله آن را تا حرّان چهار فرسخ نوشته است.[۴]
قدامه مىنويسد: رها شهرى رومى است و در دامنه كوهى قرار دارد.[۵] به نوشته اصطخرى، در اين شهر سيصد دير است و كليسايى دارند كه در همه (دنياى آن روز) اسلام از آن بزرگتر نيست و بوستانها و آب و كشاورزى بسيار دارد.[۶] مقدسى در نيمه دوم قرن چهارم چيزى بيش از آنچه اصطخرى و ابن حوقل در وصف رها گفتهاند ندارد، فقط مىنويسد: مسجد جامع شهر دورافتاده است و كليساى آن از عجايب دنيا بهشمار مىرود.[۷]
در سال 418 ابونصر بن مروان شهر رها را به تصرف خود درآورد.[۸] در 479 هجرى قمرى ملكشاه سلجوقى به رها آمد و آنجا را از روميان گرفت.[۹]
بعدها رها جزء قلمرو فلادروس رومى - مترجم پادشاه روم - قرار گرفت. چون فلادروس بدست سلطان ملكشاه بن بركيارق اسلام آورد، سلطان فرمانروايى رها را به او داد.[۱۰]
در سال 539 اتابك عمادالدين زنگى شهر رها را از تصرف فرنگيان درآورد و پس از آن در دست مسلمانان باقى ماند.[۱۱] ياقوت، بناى شهر رها را به سال ششم بعد از مرگ اسكندر ياد كرده است.[۱۲]
به نوشته ابوالفداء امروز رها، خرابهاى است.[۱۳] حمدالله مستوفى مىنويسد: دور شهر پنج هزار و هشتصد گام است و آن را از سنگ تراشيده ساختهاند. در شهر كنيسهاى از سنگ ساختهاند كه گنبدى بزرگ در ميان و زيادت از صد گز حصن گنبد بوده است.[۱۴]
شرف الدين على يزدى در شرح جنگهاى امير تيمور از رها مكررا نام مىبرد.[۱۵] تا آغاز قرن نهم اين شهر را رها مىناميدند تا اين كه تركان عثمانى آنجا را تصرف كردند و آن را «ارفا» ناميدند كه تحريف نام عربى «رها» است و تا اكنون همچنان به ارفا مشهور است.[۱۶]
پانویس
- ↑ eohrillaC.
- ↑ سرزمين هاى خلافت شرقى؛ ص 111.
- ↑ فتوح البلدان؛ ص 249.
- ↑ المسالك والممالك؛ ص 57 و 73.
- ↑ كتاب الخراج؛ ص73.
- ↑ مسالك و ممالك؛ ص 78 و صورة الارض؛ جزء اوّل، ص 204.
- ↑ احسن التقاسيم؛ بخش 1، ص 199.
- ↑ تاريخ ابن خلدون؛ ج3، ص453.
- ↑ همان؛ ج4، ص32.
- ↑ همان؛ ج4، ص76 و 268.
- ↑ الكامل؛ ج11، ص102.
- ↑ معجم البلدان؛ ج3، ص106.
- ↑ تقويم البلدان؛ ص 307.
- ↑ نزهة القلوب؛ ص 104.
- ↑ ظفرنامه يزدى؛ ج1، ص662.
- ↑ سرزمين هاى خلافت شرقى؛ ص 112.
منابع
حسین قره چانلو، جغرافياى تاريخى كشورهاى اسلامى، سمت، تهران، 1380، ج1، ص 306 و 307.