ابویوسف قاضی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
داخل صحن مطهر [[کاظمین]]، در مجاورت کتاب خانه جوادین [[مسجد|مسجدى]] قرار دارد که در داخل آن ابو یوسف، قاضى و [[فقیه]] اهل سنت عصر [[عباسیان|عباسى]]، در سال ۱۸۲ هجری قمری به خاک سپرده شده است. در این مسجد اغلب، [[اهل سنت]] نماز مى‌گزارند.
+
[[پرونده:مسجد ابویوسف.png|left|thumb|مسجد و مقبره ابویوسف در کنار باب المراد [[حرم كاظمين]] (ضلع شرقی)]]
 +
«یعقوب بن ابراهیم» معروف به '''«ابویوسف»''' (م، ۱۸۲ ق)، قاضی نامدار [[اهل سنت]] و [[فقیه]] [[حنفی]] در قرن دوم هجری بود.
 +
==فعالیت‌های علمی و اجتماعی==
 +
در اخبار و انساب و [[ایام العرب]] و مغازی تبحر داشت؛ همچنین حافظ [[حدیث]] بود و در بیشتر زمینه‌ها از جمله ادب قاضی، بیع، [[حدود]]، [[خراج]]، [[زکات]]، صید، ذباحه، فرایض، وصایا، وکالت و مانند آنها کتاب نوشت.  
  
وى در سال ۱۶۶ قمری به منصب قضاوت در [[بغداد]] -پایتخت خلافت [[حکومت بنی عباس|بنى عباس]]- برگزیده شد و نخستین کس در [[اسلام]] است که بعنوان (قاضى القضات) شهرت یافت. قبر او در جنوب شرقى صحن مطهر درون یکى از حجره‌ها مى‌باشد.
+
ابویوسف در سال ۱۶۶ هجری و در زمان [[مهدی (خلیفه عباسی) |مهدی عباسی]] به منصب [[قضاوت]] رسید و از سال ۱۶۶ تا زمان مرگش به‌مدت ۱۶ سال در زمان خلافت [[هادی(خلیفه عباسی)|هادی عباسی]] و [[هارون الرشید]] در این منصب باقی ماند و قاضی‌القضات [[بغداد]] نام گرفت.<ref> ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ۱۹۶۰م، ج۳، ص۳۳۱.</ref> وی به‌همین علت به «ابویوسف قاضی» و «قاضی القضات» مشهور شد<ref>السعدی، أمل عبدالحسین؛ پیشین، ص۱۲۵.</ref> و اولین کسی بود که این لقب را یافت.<ref>خطیب البغدادی، احمد بن علی؛ تأریخ بغداد، بیروت، ج۱۴، ص۲۴۶.</ref>
 +
 
 +
ابویوسف، دیدگاه‌های خاصی در مورد مسائل مالی دولت داشت. او اولین کسی است که رساله‌ای جامع پیرامون سیاست اقتصادی به‌رشته تحریر درآورد.<ref>ابوالحسن، م.صادق و غزالی، عیدیت؛ عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ترجمه احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، ۱۳۸۵، چاپ اول، ص۴۷.</ref> وی ضوابط معینی را پیشنهاد داد که ۱۰۰۰ سال بعد، از اصول پیشنهادی آدام‌ اسمیت (۱۷۷۶ م) به‌عنوان چهار معیار مالیات‌‌ستانی (یعنی عدالت، قطعیت، آسانی وصول و کارآیی اقتصادی) بود.
 +
==وفات==
 +
ابویوسف قاضی، سرانجام در سال ۱۸۲ هجری قمری وفات یافت. داخل صحن مطهر [[کاظمین]]، در مجاورت کتابخانه جوادین، [[مسجد|مسجدى]] قرار دارد که در داخل آن ابویوسف به خاک سپرده شده است. در این مسجد اغلب، اهل سنت [[نماز]] مى‌گزارند.
 +
 
 +
==پانویس==
 +
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
  
* عتبات عاليات عراق ، دکتر اصغر قائدان ، نشر مشعر ، تهران ، ص 180.
+
* عتبات عاليات عراق، دکتر اصغر قائدان، نشر مشعر، تهران، ص ۱۸۰.
* راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق ، دکتر احسان مقدس ، نشر مشعر ، تهران ، ص 278.
+
* راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق، دکتر احسان مقدس، نشر مشعر، تهران، ص ۲۷۸.
 +
*"ابویوسف Abu Yusuf"، حسين كفشگر جلودار، دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام.
  
[[رده: اماکن مقدسه کاظمین]]
+
[[رده: علمای قرن دوم]][[رده: فقیهان]][[رده:مدفونین در کاظمین]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۱۰

مسجد و مقبره ابویوسف در کنار باب المراد حرم كاظمين (ضلع شرقی)

«یعقوب بن ابراهیم» معروف به «ابویوسف» (م، ۱۸۲ ق)، قاضی نامدار اهل سنت و فقیه حنفی در قرن دوم هجری بود.

فعالیت‌های علمی و اجتماعی

در اخبار و انساب و ایام العرب و مغازی تبحر داشت؛ همچنین حافظ حدیث بود و در بیشتر زمینه‌ها از جمله ادب قاضی، بیع، حدود، خراج، زکات، صید، ذباحه، فرایض، وصایا، وکالت و مانند آنها کتاب نوشت.

ابویوسف در سال ۱۶۶ هجری و در زمان مهدی عباسی به منصب قضاوت رسید و از سال ۱۶۶ تا زمان مرگش به‌مدت ۱۶ سال در زمان خلافت هادی عباسی و هارون الرشید در این منصب باقی ماند و قاضی‌القضات بغداد نام گرفت.[۱] وی به‌همین علت به «ابویوسف قاضی» و «قاضی القضات» مشهور شد[۲] و اولین کسی بود که این لقب را یافت.[۳]

ابویوسف، دیدگاه‌های خاصی در مورد مسائل مالی دولت داشت. او اولین کسی است که رساله‌ای جامع پیرامون سیاست اقتصادی به‌رشته تحریر درآورد.[۴] وی ضوابط معینی را پیشنهاد داد که ۱۰۰۰ سال بعد، از اصول پیشنهادی آدام‌ اسمیت (۱۷۷۶ م) به‌عنوان چهار معیار مالیات‌‌ستانی (یعنی عدالت، قطعیت، آسانی وصول و کارآیی اقتصادی) بود.

وفات

ابویوسف قاضی، سرانجام در سال ۱۸۲ هجری قمری وفات یافت. داخل صحن مطهر کاظمین، در مجاورت کتابخانه جوادین، مسجدى قرار دارد که در داخل آن ابویوسف به خاک سپرده شده است. در این مسجد اغلب، اهل سنت نماز مى‌گزارند.

پانویس

  1. ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، بیروت، ۱۹۶۰م، ج۳، ص۳۳۱.
  2. السعدی، أمل عبدالحسین؛ پیشین، ص۱۲۵.
  3. خطیب البغدادی، احمد بن علی؛ تأریخ بغداد، بیروت، ج۱۴، ص۲۴۶.
  4. ابوالحسن، م.صادق و غزالی، عیدیت؛ عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ترجمه احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، ۱۳۸۵، چاپ اول، ص۴۷.

منابع

  • عتبات عاليات عراق، دکتر اصغر قائدان، نشر مشعر، تهران، ص ۱۸۰.
  • راهنماى اماكن زيارتى و سياحتى در عراق، دکتر احسان مقدس، نشر مشعر، تهران، ص ۲۷۸.
  • "ابویوسف Abu Yusuf"، حسين كفشگر جلودار، دانشنامه پژوهه پژوهشکده باقرالعلوم علیه‌السلام.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه