ورود امام علی علیه السلام به کوفه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
{{تقویم|روز= 12 رجب|سال= سال 36 هجری قمری}}  
+
{{تقویم|روز= 12 رجب|سال= سال ۳۶ هجری قمری}}  
 +
[[امام علی]] علیه‌السلام پس از پیروزی در [[جنگ جمل]] و پایان بخشیدن به فتنه بزرگ [[طلحة بن عبیدالله|طلحه]] و [[زبیر بن عوام|زبیر]] و [[عایشه]]، وارد شهر [[بصره]] شد و جنگجویانی از اهالی بصره که بر ضد حکومت قانونی و اسلامی آن حضرت وارد جنگ شده و پس از شکست، زخمی، اسیر و متواری شده بودند، همگی را مورد عفو و بخشش کریمانه خویش قرار داد.
  
[[امام علی]] علیه‌السلام پس از پيروزي غرورآفرين بر اصحاب [[جمل]] و پايان بخشيدن به فتنه بزرگ [[طلحة بن عبیدالله|طلحه]] و [[زبیر بن عوام|زبير]] و هواداران [[عثمان بن عفان|عثمان]] مقتول، پيروزمندانه وارد شهر [[بصره]] شد و جنگجوياني از اهالي بصره كه بر ضد حكومت قانوني و اسلامي حضرت علي علیه‌السلام وارد جنگ شده و پس از شكست، زخمي، اسير و متواري شده بودند، همگي را مورد عفو و بخشش كريمانه خويش قرار داد. اهالي بصره، پس از فتنه اصحاب جمل با رغبت تمام با آن حضرت تجديد [[بيعت]] كرده و از همكاري برخي از مردم اين شهر با غوغا سالاران جمل اظهار شرمندگي و پشيماني نمودند.
+
حضرت علی علیه‌السلام پس از چند روز توقف در بصره و تقسیم [[بیت المال]] در میان مردم و مداوای زخمیان جنگ، [[ابن عباس|عبدالله بن عباس]] را به حکومت این شهر منصوب و در جمع مردم بصره خطبه‌ای خواند و آنان را به پیروی از دستورات عبدالله بن عباس و قوانین حکومت اسلامی فراخواند. آنگاه این شهر را ترک و به سوی [[کوفه]] حرکت کرد. بزرگان، ریش سفیدان و رؤسای قبایل و طوایف بصره امام علیه‌السلام را تا چند میلی بیرون بصره، بدرقه کردند و آن حضرت با آنان خداحافظی و به همراه بسیاری از سپاهیان خویش به سمت کوفه حرکت نمود.<ref> أنساب الاشراف (احمد بن یحیی بلاذری)، ج ۲، ص ۱۸۰.</ref>
  
به هر روي آن حضرت پس از چند روز توقف در بصره و تقسيم [[بيت المال]] در ميان مردم و مداواي زخميان جنگ، [[ابن عباس|عبدالله بن عباس]] را به حكومت اين شهر منصوب و براي بار ديگر در جمع مردم بصره خطبه‌اي خواند و آنان را به پيروي از دستورات عبدالله بن عباس و قوانين حكومت اسلامي فراخواند. آنگاه اين شهر بزرگ را ترك و به سوي [[كوفه]] حركت كرد.
+
ورود [[امام علی]] علیه‌السلام به کوفه، مصادف بود با دوازدهم [[رجب]] سال ۳۶ قمری.<ref> الأخبار الطوال (دینوری)، ص ۱۵۲؛ انساب الاشراف، ج ۲، ص ۱۸۲؛ تاریخ الیعقوبی، ج ۲، ص ۱۸۴.</ref> اهالی کوفه استقبال شایانی از آن حضرت به عمل آوردند و از وی درخواست کردند که در کاخ حکومتی این شهر فرود آید. ولی او از رفتن به کاخ حکومتی امتناع نمود و فرمود: به جای کاخ، در فضای باز فرود خواهم آمد. آن‌گاه به [[مسجد کوفه|مسجد کوفه]] رفت و دو رکعت [[نماز]] به جای آورد<ref>الاخبار الطوال، ص ۱۵۲.</ref> و برای اهالی کوفه که برای زیارت آن حضرت و شنیدن صدای روح‌نواز وی لحظه شماری می‌کردند، خطبه‌ای ایراد نمود.
  
بزرگان، ريش سفيدان و رؤساي قبايل و طوايف بصره آن حضرت را تا چند ميلي بيرون بصره، بدرقه كردند و آن حضرت با آنان خداحافظي و به همراه بسياري از سپاهيان خويش به سمت كوفه حركت نمود.<ref> أنساب الاشراف (احمد بن يحيي بلاذري)، ج 2، ص 180.</ref>
+
آن حضرت پس از حمد و ثنای الهی در فرازی از سخنانش فرمود: «اما بعد، فالحمدلله الذی نصر ولیه و خذل عدوه و اعز الصادق المحق، و أذل الکاذب المبطل، علیکم یا أهل هذا المصر بتقوی الله و طاعة من اطاع الله من أهل بیت نبیکم، الذین هم اولی بطاعتکم من المنتحلین المدعین القائلین: الینا الینا، یتفضلون بفضلنا و یجاحدونا أمرنا و ینازعونا حقنا و یدفعونا عنه و قد ذاقوا وبال ما اجترحوا فسوف یلقون غیا. قد قعد عن نصرتی منکم رجال و أنا علیهم عاتب زار، فاهجروهم و اسمعوهم ما یکرهون، حتی یعتبونا و نری منهم ما نحب»؛<ref> الارشاد (شیخ مفید)، ص ۲۴۹.</ref> یعنی: سپاس خدا را که دوست خود را یاری کرد و دشمنش را خوار نمود و راستگوی حقیقت خواه را آبرو داد و دروغ گوی مفسده‌جو را زبون نمود. ای مردمی که در این شهر کوفه زندگی می‌کنید! بر شما باد [[تقوا|تقوای]] الهی و پیروی کسی از [[اهل بیت]] پیامبرتان که خدا را پیروی می‌کند. همان‌هایی که از سایر مدعیان باطل‌گو به اطاعت و فرمانبرداری شایسته‌ترند. آن مدعیانی که همواره مردم را به سوی خود می‌خوانند و بر اثر فضیلتی که از ما بدست آورده‌اند، اظهار برتری می‌کنند و امر ما [[ولایت]] و [[امامت]] را انکار می‌نمایند و حق ما را از بین می‌برند و ما را از استفاده حق خودمان منع می‌کنند. آری، آنان آب تلخ بدرفتاری و بدکرداری خویش را چشیدند و بزودی هم به بدفرجامی خود می‌رسند. عده‌ای از میان شما نیز، از کمک و یاری ما دست برداشته و از این طریق، دشمنان‌ ما را تقویت نمودند و مرا از کردار خویش ناراحت و نگران نمودند. اینک شما نیز از آنان دوری کنید و با گفتارتان، آنان را از کرده خویش شرمنده کنید تا از کردار ناروای خود شرمگین شده و به ما روی آورند و آن چه از آنان انتظار داشتیم برآورده کنند.
 
 
ورود [[امام علی]] علیه‌السلام به كوفه، مصادف بود با دوازدهم [[رجب]] سال 36 قمري.<ref> الأخبار الطوال (دينوري)، ص 152؛ انساب الاشراف، ج 2، ص 182؛ تاريخ اليعقوبي، ج 2، ص 184.</ref> اهالي كوفه استقبال شاياني از آن حضرت به عمل آوردند و از وي درخواست كردند كه در كاخ حكومتي اين شهر فرود آيد. ولي آن حضرت از رفتن به كاخ حكومتي امتناع نمود و فرمود: به جاي كاخ در فضاي باز فرود خواهم آمد. آن‌گاه به مسجد اعظم كوفه رفت و دو ركعت نماز به جاي آورد<ref>الاخبار الطوال، ص 152.</ref> و براي اهالي كوفه كه براي زيارت آن حضرت و شنيدن صداي روح‌نواز وي لحظه شماري مي‌كردند، خطبه‌اي ايراد نمود.
 
 
 
آن حضرت پس از حمد و ثناي الهي در فرازي از سخنانش فرمود: اما بعد، فالحمدلله الذي نصر وليه و خذل عدوه و اعز الصادق المحق، و أذل الكاذب المبطل، عليكم يا أهل هذا المصر بتقوي الله و طاعه من اطاع الله من أهل بيت نبيكم، الذين هم اولي بطاعتكم من المنتحلين المدعين القائلين: الينا الينا، يتفضلون بفضلنا و يجاحدونا أمرنا و ينازعونا حقنا و يدفعونا عنه و قد ذاقوا وبال ما اجترحوا فسوف يلقون غيا. قد قعد عن نصرتي منكم رجال و أنا عليهم عاتب زار، فاهجروهم و اسمعوهم ما يكرهون، حتي يعتبونا و نري منهم ما نحب.<ref> الارشاد، ص 249.</ref>
 
 
 
يعني: سپاس خدا را كه دوست خود را ياري كرد و دشمنش را خوار نمود و راستگوي حقيقت خواه را آبرو داد و دروغ گوي مفسده‌جو را زبون نمود. اي مردمي كه در اين شهر كوفه زندگي مي‌كنيد! بر شما باد [[تقوا]]ي الهي و پيروي كسي از اهل بيت پيامبرتان كه خدا را پيروي مي‌كند. همان‌هايي كه از ساير مدعيان باطل‌گو به اطاعت و فرمانبرداري شايسته‌ترند. آن مدعياني كه همواره مردم را به سوي خود مي‌خوانند و بر اثر فضيلتي كه از ما بدست آورده‌اند، اظهار برتري مي‌كنند و امر ما [[ولايت]] و [[امامت]] را انكار مي‌نمايند و حق ما را از بين مي‌برند و ما را از استفاده حق خودمان منع مي‌كنند. آري، آنان آب تلخ بدرفتاري و بدكرداري خويش را چشيدند و بزودي هم به بدفرجامي خود مي‌رسند. عده‌اي از ميان شما نيز، از كمك و ياري ما دست برداشته و از اين طريق، دشمنان‌مان را تقويت نمودند و مرا از كردار خويش ناراحت و نگران نمودند. اينك شما نيز از آنان دوري كنيد و با گفتارتان، آنان را از كرده خويش شرمنده كنيد تا از كردار نارواي خود شرمگين شده و به ما روي آورند و آن چه از آنان انتظار داشتيم برآورده كنند.
 
 
 
بدين ترتيب آن حضرت دوستداران و ياران خويش و توده‌هاي ميليوني مسلمانان كوفه را مورد عنايت و كارشكنان و واپس گرايان را سرزنش و توبيخ نمود و از آن پس، اين شهر بزرگ را مقر حكومت [[عدالت|عدالت‌]]<nowiki/>جويانه خويش قرار داد.
 
  
 +
بدین ترتیب آن حضرت دوستداران و یاران خویش و توده‌های میلیونی مسلمانان کوفه را مورد عنایت قرار داد و کارشکنان و واپس گرایان را سرزنش و توبیخ نمود و از آن پس، این شهر بزرگ را مقر حکومت [[عدالت|عدالت‌]]<nowiki/>جویانه خویش تعیین فرمود.
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
 
<references />
 
<references />
 
 
==منابع==
 
==منابع==
 
+
* مؤسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام.
موسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام
 
 
 
 
[[رده:وقایع ماه رجب]]
 
[[رده:وقایع ماه رجب]]
 
[[رده: سال ۳۶ هجری قمری]]
 
[[رده: سال ۳۶ هجری قمری]]
 +
[[رده:امام علی علیه السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۰۹

تقویم هجری قمری

روز واقعه:12 رجب
سال ۳۶ هجری قمری

امام علی علیه‌السلام پس از پیروزی در جنگ جمل و پایان بخشیدن به فتنه بزرگ طلحه و زبیر و عایشه، وارد شهر بصره شد و جنگجویانی از اهالی بصره که بر ضد حکومت قانونی و اسلامی آن حضرت وارد جنگ شده و پس از شکست، زخمی، اسیر و متواری شده بودند، همگی را مورد عفو و بخشش کریمانه خویش قرار داد.

حضرت علی علیه‌السلام پس از چند روز توقف در بصره و تقسیم بیت المال در میان مردم و مداوای زخمیان جنگ، عبدالله بن عباس را به حکومت این شهر منصوب و در جمع مردم بصره خطبه‌ای خواند و آنان را به پیروی از دستورات عبدالله بن عباس و قوانین حکومت اسلامی فراخواند. آنگاه این شهر را ترک و به سوی کوفه حرکت کرد. بزرگان، ریش سفیدان و رؤسای قبایل و طوایف بصره امام علیه‌السلام را تا چند میلی بیرون بصره، بدرقه کردند و آن حضرت با آنان خداحافظی و به همراه بسیاری از سپاهیان خویش به سمت کوفه حرکت نمود.[۱]

ورود امام علی علیه‌السلام به کوفه، مصادف بود با دوازدهم رجب سال ۳۶ قمری.[۲] اهالی کوفه استقبال شایانی از آن حضرت به عمل آوردند و از وی درخواست کردند که در کاخ حکومتی این شهر فرود آید. ولی او از رفتن به کاخ حکومتی امتناع نمود و فرمود: به جای کاخ، در فضای باز فرود خواهم آمد. آن‌گاه به مسجد کوفه رفت و دو رکعت نماز به جای آورد[۳] و برای اهالی کوفه که برای زیارت آن حضرت و شنیدن صدای روح‌نواز وی لحظه شماری می‌کردند، خطبه‌ای ایراد نمود.

آن حضرت پس از حمد و ثنای الهی در فرازی از سخنانش فرمود: «اما بعد، فالحمدلله الذی نصر ولیه و خذل عدوه و اعز الصادق المحق، و أذل الکاذب المبطل، علیکم یا أهل هذا المصر بتقوی الله و طاعة من اطاع الله من أهل بیت نبیکم، الذین هم اولی بطاعتکم من المنتحلین المدعین القائلین: الینا الینا، یتفضلون بفضلنا و یجاحدونا أمرنا و ینازعونا حقنا و یدفعونا عنه و قد ذاقوا وبال ما اجترحوا فسوف یلقون غیا. قد قعد عن نصرتی منکم رجال و أنا علیهم عاتب زار، فاهجروهم و اسمعوهم ما یکرهون، حتی یعتبونا و نری منهم ما نحب»؛[۴] یعنی: سپاس خدا را که دوست خود را یاری کرد و دشمنش را خوار نمود و راستگوی حقیقت خواه را آبرو داد و دروغ گوی مفسده‌جو را زبون نمود. ای مردمی که در این شهر کوفه زندگی می‌کنید! بر شما باد تقوای الهی و پیروی کسی از اهل بیت پیامبرتان که خدا را پیروی می‌کند. همان‌هایی که از سایر مدعیان باطل‌گو به اطاعت و فرمانبرداری شایسته‌ترند. آن مدعیانی که همواره مردم را به سوی خود می‌خوانند و بر اثر فضیلتی که از ما بدست آورده‌اند، اظهار برتری می‌کنند و امر ما ولایت و امامت را انکار می‌نمایند و حق ما را از بین می‌برند و ما را از استفاده حق خودمان منع می‌کنند. آری، آنان آب تلخ بدرفتاری و بدکرداری خویش را چشیدند و بزودی هم به بدفرجامی خود می‌رسند. عده‌ای از میان شما نیز، از کمک و یاری ما دست برداشته و از این طریق، دشمنان‌ ما را تقویت نمودند و مرا از کردار خویش ناراحت و نگران نمودند. اینک شما نیز از آنان دوری کنید و با گفتارتان، آنان را از کرده خویش شرمنده کنید تا از کردار ناروای خود شرمگین شده و به ما روی آورند و آن چه از آنان انتظار داشتیم برآورده کنند.

بدین ترتیب آن حضرت دوستداران و یاران خویش و توده‌های میلیونی مسلمانان کوفه را مورد عنایت قرار داد و کارشکنان و واپس گرایان را سرزنش و توبیخ نمود و از آن پس، این شهر بزرگ را مقر حکومت عدالت‌جویانه خویش تعیین فرمود.

پانویس

  1. أنساب الاشراف (احمد بن یحیی بلاذری)، ج ۲، ص ۱۸۰.
  2. الأخبار الطوال (دینوری)، ص ۱۵۲؛ انساب الاشراف، ج ۲، ص ۱۸۲؛ تاریخ الیعقوبی، ج ۲، ص ۱۸۴.
  3. الاخبار الطوال، ص ۱۵۲.
  4. الارشاد (شیخ مفید)، ص ۲۴۹.

منابع

  • مؤسسه تبیان، نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام.