اسد الغابة: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(برچسب: تغییر هدف تغییرمسیر)
 
(۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
کتابی مهم و مرجع در علم رجال به زبان عربی که در قرون 6 و 7 هـ.ق نگاشته شده است.
+
#تغییرمسیر[[اسد الغابه فی معرفة الصحابه (کتاب)]]
 
 
'''«اسدالغابة فی معرفة الصحابه»''' در شرح احوال و شناخت صحابه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم می باشد.
 
 
 
==معرفی اجمالی نویسنده==
 
 
 
ابوالحسن علی، پدرش ابی الکرم محمد شیبانی موصلی جزری لقبش عزالدین و معروف به "ابن اثیر" است. ذکر این نکته ضروری است که "ابن اثیر" کنیه سه برادر دانشمند معروف جزیره «ابن عمر» در حوالی شهر موصل [[عراق]] است که در فنون علمی مختلف از ادب و تاریخ و حدیث و غیره، مشهور بودند.
 
 
 
ابوالحسن (عزالدین مذکور) برادر دوم است که سال 555 هجری قمری در جزیره «ابن عمر» بدنیا آمد. از دوران کودکی و نوجوانی حفظ [[قرآن]] و علوم مقدماتی فقه و... را شروع و بیشتر از این اطلاعی نداریم ولی در دوران جوانی به دلیل انتقال پدرش به موصل که در دستگاه "آل زنگی" بود به همراه دو برادرش در موصل اقامت کرد و از اساتید علوم در هر فن بهره کافی برد، در شام و بغداد نیز تحصیل علم کرد.
 
 
 
او اساتید خودش را در کتاب «الکامل» خود معرفی کرده است. وی در زمان خودش، از محدثان مشهور و در علم تاریخ و انساب و سیر و وقایع و ایام مشهوره عرب، متبحر و در علوم غریبه نیز مهارت داشت. "ابن خلکان" که او را ستوده و با او در حلب ملاقاتی داشته می گوید که "ابن اثیر" حافظ حدیث بوده و تاریخ را از برداشت و انساب عرب را می دانست و به اخبار آنها آگاه بود. "ابن جوزی" نیز از او به عنوان استاد یاد کرده است. وی سال 630 یا 632 هـ.ق در موصل درگذشت.
 
 
 
==معرفی اجمالی کتاب==
 
 
 
این اثر معتبر، مشتمل بر زندگینامه هفت هزار و پانصد یا هفت هزار و هفتصد و سه تن از اصحاب پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است.
 
 
 
نام اصلی کتاب «اسدالغابه فی معرفة الصحابه» است. مولف، محتویات کتابهای "ابن منده اصفهانی" و "ابونعیم اصفهانی" و "ابن عبدالبر نمری قرطبی" و "ابوموسی اصفهانی" را جمع کرده و اشتباهات آنها را تصحیح نموده و خودش مطالبی نیز بر آن اضافه کرده است.
 
 
 
==ساختار کتاب==
 
 
 
بنابر نقل 7703 زندگینامه از یاران مرد و زن [[پیامبر اسلام]] صلی الله علیه و آله در این کتاب، 1022 زندگینامه از زنان و 6681 زندگینامه از مردان است. این یاران بعضی به اسم، بعضی با کنیه و بعضی هم با نام و هم با کنیه، یاد شده اند.
 
 
 
قسمت آغازین این کتاب:
 
 
 
* الف- مقدمه درباره:
 
 
 
# شیوه نگارش
 
# منابع و اسناد
 
# تعریف واژه صحابی است.
 
 
 
سپس در ادامه، شرح زندگانی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و حوادث مهم دوران زندگی حضرت از قبیل معجزات، تاریخ وفات و عمر آن پیغمبر و غیره. بنابر نظر مولف مبنی بر اینکه شناخت مصحوب شناخت صاحب، باید مقدم شود لذا مطالبی در مقدمه راجع به پیامبر و وجوه زندگی ایشان، نوشته است.
 
 
 
* ب- بخش های کتاب به ترتیب حروف الفبا به طور دقیق تنظیم و به اسم هر نفر، یک باب در هر بخش اختصاص دارد.
 
 
 
در این ابواب، تا آنجا که گستره تحقیق اجازه داده، مولف تاریخ و محل تولد، پدر و مادر، خویشاوندی، سال اسلام آوردن، میزان همراهی آن صحابه با پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله شرکت در حوادث، مسئولیت ها، انتساب به قبایل و غیره آن صحابی را بیان کرده است.
 
 
 
* ج- غیر از زندگینامه اصحاب؛ به تناسب حال اشخاص، حوادث مهم و مشهوری (هجرت به [[حبشه]] و [[مدینه]] و بیعت عقبه) البته اطلاعات داده شده، در مورد افراد به یک میزان نیست، بستگی به مقدار آگاهی موجود، نسبت به آن صحابه و اشتهار او داشته، در نتیجه در مورد بعضی افراد، سخن بسیار گفته شده و نسبت به برخی فقط به این عنوان که راوی حدیثی بوده یا مثلاً حضورشان در حادثه ای، یادی از آنها شده است.
 
 
 
نکته: اسدلغابه، فقط کتاب روایی نیست بلکه "ابن اثیر" در موارد زیادی تحلیل کرده و اگر تفاوت یا تعارضی بین روایات بوده، آن را نقد کرده و نظرش را با دلیل و برهان درباره صحت و یا اشتباه آن موضوع، بیان کرده است.
 
 
 
اسناد کتاب: غیر از چهار کتاب مشهور که در اول ذکر کردیم، مولف 16 کتاب دیگر را که به طور عمده از آن استفاده کرده و نیز منابع دیگر که به آن استناد شده، در کتاب آورده است و بنا به گفته خودش، بین کتابهای قبلی همسازی کرده و تنها به گفته عده ای اکتفا نکرده است.
 
 
 
==چاپ و نشر==
 
 
 
به دلیل اهمیت این کتاب مرجع، بارها در ممالک مختلف به چاپ رسیده است؛ از جمله در لبنان و [[مصر]] و تهران.
 
 
 
بهترین چاپ این اثر با تحقیق و تعلیق محمدابراهیم البنا، محمداحمد عاشور و محمود عبدالوهاب فاید، در 7جلد در بیروت چاپ و منتشر شده است (در دار احیاء التراث العربی).
 
 
 
==منابع==
 
* دانشنامه طهور.
 
 
 
[[رده:منابع رجالی]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۱۸