مسجد اياصوفيه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی ' {{بخشی از یک کتاب}} '''منبع:''' الجوامع‌ التركية‌ المشهورة‌، تعريب‌: خالد النورى...' ایجاد کرد)
 
 
(۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{بخشی از یک کتاب}}
 
{{بخشی از یک کتاب}}
'''منبع:''' الجوامع‌ التركية‌ المشهورة‌، تعريب‌: خالد النورى‌.
+
{{شناسنامه مکان
 +
|تصویر=[[پرونده:مسجد ایاصوفیه در ترکیه.jpg|300px]]
 +
|کشور=ترکیه
 +
|شهر=استانبول
 +
|نقشه=[[پرونده:مسجد ایاصوفیه در نقشه.PNG|300px]]
 +
|طول="46.3'58°28
 +
|عرض="35.0'00°41
 +
|گوگل مپ=https://www.google.com/maps/place/41%C2%B000'35.0%22N+28%C2%B058'46.3%22E/@41.009716,28.9817037,17z/data=!3m1!4b1!4m13!1m6!3m5!1s0x14cab9be92011c27:0x236e6f6f37444fae!2z2KfbjNinINi12YjZgduM2Yc!8m2!3d41.008583!4d28.980175!3m5!1s0x0:0x0!7e2!8m2!3d41.0097163!4d28.9795151?hl=fa
 +
}}
  
'''نویسنده:''' نعمت‌ بيرقدار
 
  
'''ترجمه:''' [http://www.bayynat.ir/index/?state=pl&id=40 ترجمه شده در سایت بینات]
+
مسجد ایا‌صوفیه از برجسته‌‌ترین‌ آثار باستانى‌ شهر استانبول‌ [[ترکیه]] و از عظیم‌ترین‌ آثار برجاى‌ مانده‌ از تمدن‌ بیزانس‌ است‌. این‌ بنا بعدها به‌ مسجد تبدیل‌ گردید و صدها سال‌ بر این‌ منوال‌ ماند. اما آتاتورک‌ در آغاز قرن‌ بیستم‌ آن‌ را به‌ موزه‌ تبدیل‌ کرد و تاکنون‌ نیز چنین‌ باقى مانده است‌.
  
'''معرفى‌:'''
+
== تاریخچه‌ مسجد ==
 +
داستان‌‌هایى‌ افسانه‌وار درباره‌ى‌ علل‌ ساخته‌ شدن‌ این‌ بنا وجود دارد. از جمله‌ این‌که امپراتور ژوستینین‌ شبى‌ در خواب‌ دید که‌ پیرمردى‌ در محل‌ کنونى‌ مسجد ایستاده‌ است‌ و سینى‌اى‌ در دست‌ دارد که‌ بر آن‌ نقشه‌ى‌ بنا رسم‌ شده‌ بود. آن‌ پیرمرد به‌ ژوستینین‌ امر کرد که‌ بنابر جزئیات‌ آن ‌نقشه‌ کلیسایى‌ بسازد. ژوستنین‌ هنگامى‌ که‌ از خواب‌ برخاست‌ مهندس‌ معمار خود را فراخواند و دریافت‌ که‌ او نیز همین‌ رؤیا را دیده‌ است. از این‌ رو این‌ [[کلیسا]] را بنا کرد.
  
مسجد ايا‌صوفيه از برجسته‌‌ترين‌ آثار باستانى‌ شهر استانبول‌ و از عظيم‌ترين‌ آثار برجاى‌ مانده‌ از تمدن‌ بيزانس‌ است‌. اين‌ مسجد بعدها به‌ مسجد تبديل‌ گرديد و صدها سال‌ بر اين‌ منوال‌ ماند. اما آتاتورك‌ در آغاز قرن‌ بيستم‌ آن‌ را به‌ موزه‌ تبديل‌ كرد و تاكنون‌ نيز چنين‌ باقى مانده است‌.
+
این‌ کلیسا بارها دچار آتش‌ سوزى‌ شد‌ و دوباره‌ بازسازى‌ گردید. همچنان‌ که‌ هنگام‌ ورود صلیبیان‌ به‌ استانبول‌ پس‌ از تاراج‌ و سوزاندن‌ آن‌ ویران‌ گردید. در سال‌ ۱۹۳۵ میلادى‌ و در دوران‌ حکومت‌ آتاتورک‌ به‌ دستور وى‌ این‌ مسجد به‌ موزه‌ تبدیل ‌گردید؛ و تا به‌ امروز نیز بر همین‌ حال‌ باقى‌ ماند.
  
'''بناى‌ آن‌:'''
+
پیش‌ از فتح‌ استانبول‌ توسط‌ مسلمانان‌ بناى‌ «ایاصوفیه‌» (به‌ معناى‌ [[حكمت‌|حکمت‌]] مقدس‌) یک‌ کلیساى‌ [[نصاری|نصرانى‌]] بود. این‌ [[کلیسا]] را امپراتور رُمى‌ ژوستینین‌ در سال‌ ۳۲۶ میلادى‌ بنا نهاد. پس‌ از فتح‌ استانبول‌ توسط‌ ترک‌‌هاى‌ عثمانى‌، سلطان‌ محمد فاتح‌ آن‌ را به‌ [[مسجد]] مبدل‌ ساخت‌ و نخستین‌ [[نماز جمعه]] پس‌ از فتح‌ را در آن‌ اقامه‌ کرد. این‌ اتفاق‌ در سال‌ ۸۷۵ هجرى‌ (۱۴۵۳ میلادى‌) رخ‌ داد. او یک‌ گلدسته‌ى‌ چوبى‌ و نیز یک‌ محراب‌ در این‌ مسجد ساخت‌ و نام‌ ایاصوفیه‌ (ایاصوفیا‌) بر آن‌ نهاد.
  
پيش‌ از فتح‌ استانبول‌ توسط‌ مسلمانان‌ بناى‌ «اياصوفيه‌» (به‌ معناى‌ [[حكمت‌]] مقدس‌) يك‌ كليساى‌ نصرانى‌ بود. اين‌ كليسا را امپراتور رُمى‌ ژوستينين‌ در سال‌ 326 ميلادى‌ بنا نهاد. پس‌ از فتح‌ استانبول‌ توسط‌ ترك‌‌هاى‌ عثمانى‌، سلطان‌ محمد فاتح‌ آن‌ را به‌ مسجد مبدل‌ ساخت‌ و نخستين‌ نماز جمعه‌ى‌ پس‌ از فتح‌ را در آن‌ اقامه‌ كرد. اين‌ اتفاق‌ در سال‌ 875 هجرى‌ (1453 ميلادى‌) رخ‌ داد. او يك‌ گلدسته‌ى‌ چوبى‌ و نيز يك‌ محراب‌ در اين‌ مسجد ساخت‌ و نام‌ اياصوفيه‌ (اياصوفيا‌) بر آن‌ نهاد.
+
در دوران‌ سلطان‌ بایزید دوم‌ گلدسته‌ى‌ چوبى‌ مسجد جاى‌ خود را به‌ گلدسته‌اى‌ از جنس‌ سنگ‌ داد و گنبد بزرگى‌ نیز بر فراز آن‌ ساخته‌ شد. در فاصله‌ى‌ سال‌‌هاى‌ ۱۸۳۹ تا ۱۸۶۱ میلادى‌ سلطان ‌عبدالمجید عثمانى‌ به‌ سرپرستى‌ معمار اتریشى‌ «فوستاتی» تعمیراتى‌ در مسجد انجام‌ داد. سلطان ‌محمود اول‌ نیز در حیاط‌ داخلى‌ بخش ‌جنوبى‌ مسجد کتابخانه‌اى‌ بنا کرد.
  
'''توسعه‌ و بازسازى‌:'''
+
== ساختار فعلی مسجد ==
 +
صحن‌ مسجد پوشیده‌ از مرمر و دیوارهاى‌ آن‌ با معرق‌‌هاى‌ آجین‌ شده‌ به‌ سنگ‌‌هاى‌ قیمتى‌ تزیین ‌یافته‌ است‌. در تزئینات‌ بناى‌ آن‌ از فلزات‌ گرانبهاى‌ منتسب‌ به‌ هنر بیزانسى‌ استفاده‌ شده‌ است‌. ستون‌هاى‌ مرمرین‌ مسجد از معبد «آرتمیس‌» و نیز از نقاط‌ مختلف‌ دنیا به‌ آن‌ جا آورده‌ شده‌ است‌. در حیاط‌ داخلى‌ مسجد فواره‌هایى‌ جهت‌ [[وضو]] قرار دارد.
  
در دوران‌ سلطان‌ بايزيد دوم‌ گلدسته‌ى‌ چوبى‌ مسجد جاى‌ خود را به‌ گلدسته‌اى‌ از جنس‌ سنگ‌ داد و گنبد بزرگى‌ نيز بر فراز آن‌ ساخته‌ شد. در فاصله‌ى‌ سال‌‌هاى‌ 1839 تا 1861 ميلادى‌ سلطان ‌عبدالمجيد عثمانى‌ به‌ سرپرستى‌ معمار اتريشى‌ «فوستاتي» تعميراتى‌ در مسجد انجام‌ داد. سلطان ‌محمود اول‌ نيز در حياط‌ داخلى‌ بخش ‌جنوبى‌ مسجد كتابخانه‌اى‌ بنا كرد.
+
در زوایه‌ى‌ جنوبى‌ مسجد به‌ جاى ‌گلدسته‌ى‌ از جنس‌ سنگ‌ گلدسته‌اى‌ آجرین‌ بنا گردیده‌ است‌. مسجد گنبدى‌ بزرگ‌ دارد. بخش‌هاى‌ برنزى‌ به‌ کار رفته‌ در قسمت‌ جنوبى‌ کتابخانه‌ آثار هنرى‌ نفیسى‌ به‌ شمار مى‌آید. دیوارهاى‌ این‌ بخش‌ را تخته‌ سنگ‌‌هاى‌ ارزشمند و گران‌ قیمتى‌ پوشانده‌ که‌ قدمت‌ آن‌ به‌ قرن‌ چهاردهم‌ میلادى‌ بازمى‌گردد. مسجد ایاصوفیه‌ امروزه‌ موزه‌اى‌ باستانى‌ به‌ شمار مى‌آید؛ که‌ در کنار آن ‌مسجدى‌ بزرگ‌ بنا گردیده‌ و به‌ موزه‌ پیوست‌ شده‌ است‌.
  
'''ساختار بنا:'''
+
== منبع ==
 +
الجوامع‌ التركية‌ المشهورة‌، تعريب‌: خالد النورى‌، نویسنده: نعمت‌ بيرقدار، ترجمه: [http://www.bayynat.ir/index/?state=pl&id=40 ترجمه شده در سایت بینات]
  
صحن‌ مسجد پوشيده‌ از مرمر و ديوارهاى‌ آن‌ با معرق‌‌هاى‌ آجين‌ شده‌ به‌ سنگ‌‌هاى‌ قيمتى‌ تزيين ‌يافته‌ است‌. در تزئينات‌ بناى‌ آن‌ از فلزات‌ گرانبهاى‌ منتسب‌ به‌ هنر بيزانسى‌ استفاده‌ شده‌ است‌. ستون‌هاى‌ مرمرين‌ مسجد از معبد «آرتميس‌» و نيز از نقاط‌ مختلف‌ دنيا به‌ آن‌ جا آورده‌ شده‌ است‌. در حياط‌ داخلى‌ مسجد فواره‌هايى‌ جهت‌ [[وضو]] قرار دارد. در زوايه‌ى‌ جنوبى‌ مسجد به‌ جاى ‌گلدسته‌ى‌ از جنس‌ سنگ‌ گلدسته‌اى‌ آجرين‌ بنا گرديده‌ است‌. مسجد گنبدى‌ بزرگ‌ دارد. بخش‌هاى‌ برنزى‌ به‌ كار رفته‌ در قسمت‌ جنوبى‌ كتابخانه‌ آثار هنرى‌ نفيسى‌ به‌ شمار مى‌آيد. ديوارهاى‌ اين‌ بخش‌ را تخته‌ سنگ‌‌هاى‌ ارزشمند و گران‌ قيمتى‌ پوشانده‌ كه‌ قدمت‌ آن‌ به‌ قرن‌ چهاردهم‌ ميلادى‌ بازمى‌گردد. مسجد اياصوفيه‌ امروزه‌ موزه‌اى‌ باستانى‌ به‌ شمار مى‌آيد؛ كه‌ در كنار آن ‌مسجدى‌ بزرگ‌ بنا گرديده‌ و به‌ موزه‌ پيوست‌ شده‌ است‌.
+
[[رده:مساجد تاریخی]]
 
+
[[رده:اماکن ترکیه]]
'''تاريخچه‌:'''
 
 
 
داستان‌‌هايى‌ افسانه‌وار درباره‌ى‌ علل‌ ساخته‌ شدن‌ اين‌ بنا وجود دارد. از جمله‌ اين‌ امپراتور ژوستينين‌ شبى‌ در خواب‌ ديد كه‌ پيرمردى‌ در محل‌ كنونى‌ مسجد ايستاده‌ است‌ و سينى‌اى‌ در دست‌ دارد كه‌ بر آن‌ نقشه‌ى‌ بنا رسم‌ شده‌ بود. آن‌ پيرمرد به‌ ژوستينين‌ امر كرد كه‌ بنابر جزئيات‌ آن ‌نقشه‌ كليسايى‌ بسازد. ژوستنين‌ هنگامى‌ كه‌ از خواب‌ برخاست‌ مهندس‌ معمار خود را فراخواند و دريافت‌ كه‌ او نيز همين‌ رؤيا را ديده‌ است. از اين‌ رو اين‌ كليسا را بنا كرد.
 
 
 
اين‌ كليسا بارها دچار آتش‌ سوزى‌ شد‌ و دوباره‌ بازسازى‌ گرديد. همچنان‌ كه‌ هنگام‌ ورود صليبيان‌ به‌ استانبول‌ پس‌ از تاراج‌ و سوزاندن‌ آن‌ ويران‌ گرديد. در سال‌ 1935 ميلادى‌ و در دوران‌ حكومت‌ آتاتورك‌ به‌ دستور وى‌ اين‌ مسجد به‌ موزه‌ تبديل ‌گرديد؛ و تا به‌ امروز نيز بر همين‌ حال‌ باقى‌ ماند.
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۳۳

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon book.jpg

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
مسجد ایاصوفیه در ترکیه.jpg

کشور

ترکیه

شهر

استانبول

  • طول:"46.3'58°28 شرقی
  • عرض:"35.0'00°41 شمالی
مسجد ایاصوفیه در نقشه.PNG
مشاهده در نقشه


مسجد ایا‌صوفیه از برجسته‌‌ترین‌ آثار باستانى‌ شهر استانبول‌ ترکیه و از عظیم‌ترین‌ آثار برجاى‌ مانده‌ از تمدن‌ بیزانس‌ است‌. این‌ بنا بعدها به‌ مسجد تبدیل‌ گردید و صدها سال‌ بر این‌ منوال‌ ماند. اما آتاتورک‌ در آغاز قرن‌ بیستم‌ آن‌ را به‌ موزه‌ تبدیل‌ کرد و تاکنون‌ نیز چنین‌ باقى مانده است‌.

تاریخچه‌ مسجد

داستان‌‌هایى‌ افسانه‌وار درباره‌ى‌ علل‌ ساخته‌ شدن‌ این‌ بنا وجود دارد. از جمله‌ این‌که امپراتور ژوستینین‌ شبى‌ در خواب‌ دید که‌ پیرمردى‌ در محل‌ کنونى‌ مسجد ایستاده‌ است‌ و سینى‌اى‌ در دست‌ دارد که‌ بر آن‌ نقشه‌ى‌ بنا رسم‌ شده‌ بود. آن‌ پیرمرد به‌ ژوستینین‌ امر کرد که‌ بنابر جزئیات‌ آن ‌نقشه‌ کلیسایى‌ بسازد. ژوستنین‌ هنگامى‌ که‌ از خواب‌ برخاست‌ مهندس‌ معمار خود را فراخواند و دریافت‌ که‌ او نیز همین‌ رؤیا را دیده‌ است. از این‌ رو این‌ کلیسا را بنا کرد.

این‌ کلیسا بارها دچار آتش‌ سوزى‌ شد‌ و دوباره‌ بازسازى‌ گردید. همچنان‌ که‌ هنگام‌ ورود صلیبیان‌ به‌ استانبول‌ پس‌ از تاراج‌ و سوزاندن‌ آن‌ ویران‌ گردید. در سال‌ ۱۹۳۵ میلادى‌ و در دوران‌ حکومت‌ آتاتورک‌ به‌ دستور وى‌ این‌ مسجد به‌ موزه‌ تبدیل ‌گردید؛ و تا به‌ امروز نیز بر همین‌ حال‌ باقى‌ ماند.

پیش‌ از فتح‌ استانبول‌ توسط‌ مسلمانان‌ بناى‌ «ایاصوفیه‌» (به‌ معناى‌ حکمت‌ مقدس‌) یک‌ کلیساى‌ نصرانى‌ بود. این‌ کلیسا را امپراتور رُمى‌ ژوستینین‌ در سال‌ ۳۲۶ میلادى‌ بنا نهاد. پس‌ از فتح‌ استانبول‌ توسط‌ ترک‌‌هاى‌ عثمانى‌، سلطان‌ محمد فاتح‌ آن‌ را به‌ مسجد مبدل‌ ساخت‌ و نخستین‌ نماز جمعه پس‌ از فتح‌ را در آن‌ اقامه‌ کرد. این‌ اتفاق‌ در سال‌ ۸۷۵ هجرى‌ (۱۴۵۳ میلادى‌) رخ‌ داد. او یک‌ گلدسته‌ى‌ چوبى‌ و نیز یک‌ محراب‌ در این‌ مسجد ساخت‌ و نام‌ ایاصوفیه‌ (ایاصوفیا‌) بر آن‌ نهاد.

در دوران‌ سلطان‌ بایزید دوم‌ گلدسته‌ى‌ چوبى‌ مسجد جاى‌ خود را به‌ گلدسته‌اى‌ از جنس‌ سنگ‌ داد و گنبد بزرگى‌ نیز بر فراز آن‌ ساخته‌ شد. در فاصله‌ى‌ سال‌‌هاى‌ ۱۸۳۹ تا ۱۸۶۱ میلادى‌ سلطان ‌عبدالمجید عثمانى‌ به‌ سرپرستى‌ معمار اتریشى‌ «فوستاتی» تعمیراتى‌ در مسجد انجام‌ داد. سلطان ‌محمود اول‌ نیز در حیاط‌ داخلى‌ بخش ‌جنوبى‌ مسجد کتابخانه‌اى‌ بنا کرد.

ساختار فعلی مسجد

صحن‌ مسجد پوشیده‌ از مرمر و دیوارهاى‌ آن‌ با معرق‌‌هاى‌ آجین‌ شده‌ به‌ سنگ‌‌هاى‌ قیمتى‌ تزیین ‌یافته‌ است‌. در تزئینات‌ بناى‌ آن‌ از فلزات‌ گرانبهاى‌ منتسب‌ به‌ هنر بیزانسى‌ استفاده‌ شده‌ است‌. ستون‌هاى‌ مرمرین‌ مسجد از معبد «آرتمیس‌» و نیز از نقاط‌ مختلف‌ دنیا به‌ آن‌ جا آورده‌ شده‌ است‌. در حیاط‌ داخلى‌ مسجد فواره‌هایى‌ جهت‌ وضو قرار دارد.

در زوایه‌ى‌ جنوبى‌ مسجد به‌ جاى ‌گلدسته‌ى‌ از جنس‌ سنگ‌ گلدسته‌اى‌ آجرین‌ بنا گردیده‌ است‌. مسجد گنبدى‌ بزرگ‌ دارد. بخش‌هاى‌ برنزى‌ به‌ کار رفته‌ در قسمت‌ جنوبى‌ کتابخانه‌ آثار هنرى‌ نفیسى‌ به‌ شمار مى‌آید. دیوارهاى‌ این‌ بخش‌ را تخته‌ سنگ‌‌هاى‌ ارزشمند و گران‌ قیمتى‌ پوشانده‌ که‌ قدمت‌ آن‌ به‌ قرن‌ چهاردهم‌ میلادى‌ بازمى‌گردد. مسجد ایاصوفیه‌ امروزه‌ موزه‌اى‌ باستانى‌ به‌ شمار مى‌آید؛ که‌ در کنار آن ‌مسجدى‌ بزرگ‌ بنا گردیده‌ و به‌ موزه‌ پیوست‌ شده‌ است‌.

منبع

الجوامع‌ التركية‌ المشهورة‌، تعريب‌: خالد النورى‌، نویسنده: نعمت‌ بيرقدار، ترجمه: ترجمه شده در سایت بینات