نمایش مبدأ برای سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد (کتاب)

{{خوب}}

[[پرونده:Ketab288.jpg|بندانگشتی|سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد]]

'''«سبل الهدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد»''' از جمله مفصل‌ترین کتب مربوط به سیره [[پیامبر اسلام|پیامبر اعظم]] (صلی الله علیه وآله) است که توسط محمد بن یوسف صالحى شامى -عالم قرن دهم هجرى- نوشته شده است.

==محتوای کتاب==
اهمیت این اثر به آن است که مجموع مباحث مربوط به سیره [[پیامبر اکرم|پیامبر اکرم]] (صلی الله علیه وآله) را ارائه کرده و در دسترس قرار داده است. او نوشته خود را از سیصد مصدر در زمینه‌هاى مختلف [[حدیث|حدیث]] و [[تاریخ|تاریخ]] و سیره و طبقات و [[علم رجال|رجال]] و [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و ادب و [[علم لغت|لغت]] و... یعنى آنچه در روزگار او در دسترس بوده، گردآورده است. لذا براى تحقیق در موضوع [[تاریخ اسلام|تاریخ صدر اسلام]] و سیره نبوى از مراجعه به این کتاب چاره‌اى نیست.

مؤلف، این کتاب را حاصل عمر خود دانسته و در مقدمه مى‌نویسد: «این کتابى است که من آن را از میان بیش از سیصد کتاب جمع آورى و انتخاب کرده‌ام و همه کوششم در به دست آوردن اطلاعات صحیح بوده است... و در آن از [[حدیث جعلی|احادیث جعلى]] هیچ نیاورده‌ام».  

تعداد ابواب کتاب بیش از هزار است و صالحى در پایان هر باب و پس از آنکه روایات مربوطه را آورده است، به توضیح مشکلات و بیان معناى الفاظ غریب و چگونگى ضبط کلمات مشکل مى‌پردازد. 

==ویژگیهای کتاب==

* مؤلف بر خلاف کتب معمول سیره و تاریخ، به توضیح مشکلات موجود در منقولات اعم از [[آیه|آیات]] شریفه و [[حدیث|احادیث]] و متون تاریخى و اشعار نقل شده مى‌پردازد و بخش وسیعى از کتاب را به این مهم اختصاص داده است. 
* از دیگر مزایاى این اثر، نقد و بررسى روایاتِ نقل شده است. البته بسیارى از این نظرات و تحقیقات، یافته‌هاى پیشینیان است که مؤلف با استفاده از آنها و با تصریح به نام و نشان مأخذ خویش به نقد و بررسى روایات و اطلاعات مى‌پردازد. 
* از دیگر مزایاى این اثر، سلسله‌اى از اطلاعات و تحقیقات کتاب‌شناسى و [[علم رجال|رجالى]] است که مؤلف به طور ضمنى در مطاوى کتاب مى‌آورد و پاره‌اى از متون مهم سیره و رجال بزرگ آن را مى‌شناساند. شامى با جملاتى از قبیل: «تواترت الاخبار» و «فیه من عدم التثبت ما ترى»، «رواه ابوداود و الترمذى و قال حسن صحیح» و «القول الاول رواه ابونعیم بسند ضعیف عن [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]... و القول الثانى رواه الطبرانى و البیهقى و الضیاء بسند صحیح...» به اظهار نظر پرداخته است.

==منابع کتاب==
مؤلف از منابعى چون روض الانف سهیلى، شرح خشنى بر [[سیره ابن هشام (کتاب)|سیره ابن هشام]]، زاد المعاد ابن قیم جوزیه، [[عيون الأثر (کتاب)|عیون الاثر]] ابن سید الناس، سیره مغلطاى، امتاع الاسماع مقریزى و سمهودى در وفاءالوفاء نقل کرده و براى عالمان بزرگ یا کتابهایى که به طور مکرر نام برده، اختصارات و رموزى قرار داده است. 

در بخش نخست از هر باب، معمولاً همه اطلاعات ممکن از همه مصادر موجود و در دسترس آمده و اختلافات در نقل در کنار هم قرار مى‌گیرد و مصادر و راویان آنها معین و مشخص شده‌اند. مانند مقایسه [[سند حدیث|سند]] و متن اخبار تاریخى با یکدیگر.

با آنکه نسخ متعددى از این کتاب وجود دارد، محققان کتاب، نسخه اصل آن را نسخه کتابخانه صنعاء قرار داده‌اند؛ زیرا کامل‌تر و صحیح‌تر بوده است. در این تحقیق، روایات و نصوص وارد در کتاب را با مآخذ اولیه آن مانند سیره ابن هشام و مغازى واقدى و [[تاریخ طبرى]] و امتاع الاسماع و کتاب‌هاى مسلم و بخارى و غیره مطابقه و مقابله کرده و جلد و صفحه مآخذ را در پاورقى مشخص مى‌کنند.
==منابع==
* ویکی نور
{{قرآن}}
{{سنجش کیفی
|سنجش=شده
|شناسه= خوب
|عنوان بندی مناسب= خوب
|کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
|جامعیت= خوب
|رعایت اختصار= خوب
|سیر منطقی= خوب
|کیفیت پژوهش= خوب
|رده=ندارد
}}
[[رده: مقاله های مرتبط به دانشنامه]]