نمایش مبدأ برای الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم (کتاب)

'''«الدُرّ النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم»'''، تألیف یوسف بن حاتم شامی از علمای [[شیعه]] در قرن هفتم هجری، کتابی است در زندگی‌نامه [[اهل بیت]] (علیهم‌السلام) و مناقب و فضایل ایشان.
{{مشخصات کتاب

|عنوان=

|تصویر=[[پرونده:Ketab85.jpg|240px|وسط]]

|نویسنده= یوسف بن حاتم شامی

|موضوع=زندگی و مناقب اهل بیت

|زبان=عربی

|تعداد جلد=۱

|عنوان افزوده1=

|افزوده1=

|عنوان افزوده2=

|افزوده2=

|لینک=
}} 

==مؤلف==
شیخ جمال الدین یوسف بن حاتم شامى عاملى، فقیه و محدث [[شیعه]] در قرن هفتم هجرى است. او از شاگردان [[محقق حلی|محقق حلّى]]، [[یحیی بن سعید حلی]] و [[سید بن طاووس]] بوده و از سید چندین بار [[اجازه (علم الحدیث)|اجازه]] نقل [[حدیث]] و مصنفاتش را دریافت نموده است.

برخی آثار به جای مانده از عبارتند از: «الأربعین حدیثا عن الأربعین رجلا فى فضائل أمیرالمؤمنین(ع)»، «المسائل البغدادیة»، «الدرّ النظیم فى مناقب الأئمه اللهامیم».

==معرفی کتاب==
کتاب «الدُرّ النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم»، مهمترین و مفصلترین اثر مؤلف است در مناقب [[پیامبر اکرم]] (صلی الله علیه وآله) و [[اهل بیت]] (علیهم السلام)، که بر منوال «[[مناقب ابن شهر آشوب (کتاب)|مناقب ابن شهرآشوب]]» نوشته شده است. «لهامیم» در عنوان فوق، جمع «لَهموم» به معنای شخص بزرگوار و بخشنده است.

«الدُرّ النظیم» از‌ بدو تألیف، مورد توجه دانشمندان مسلمان بوده است؛ [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] در «[[بحارالأنوار (کتاب)|بحارالأنوار]]» در مواردی از این کتاب استفاده نموده و در مورد آن می‌گوید: «کتاب "الدر النظیم" کتاب‌ شریف و گرانقدری است،‌ مشتمل بر اخبار و روایات زیادی در مناقب [[اهل بیت]] (علیهم السلام) از طرق [[شیعه]] و مخالفین، که در آن از کتاب "[[مدینة العلم (کتاب)|مدینة العلم]]" [[شیخ صدوق]] و دیگر کتب معتبر نقل کرده است».

==محتوای کتاب==
کتاب «الدُرّ النظیم» در پانزده باب و هر باب در چندین فصل تنظیم شده است.

* باب نخست در مورد [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (صلی الله علیه وآله) بوده و شامل چهارده فصل می‌باشد. از جمله موضوعات این باب عبارتند از: نسب پیامبر؛ [[حلف الفضول]]؛ زمان و نحوه [[ولادت پیامبر اسلام|ولادت پیامبر]]؛ از ولادت تا زمان [[مبعث حضرت محمد صلی الله علیه و آله|بعثت]]؛ [[معراج]]؛ [[هجرت پیامبر اسلام به مدینه|هجرت پیامبر]]؛ [[معجزه|معجزات]] پیامبر؛ [[غزوات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله|غزوات]] پیامبر؛ همسران و فرزندان پیامبر؛ نحوه [[رحلت پیامبر اسلام|رحلت پیامبر]].
* باب دوم، در هفده فصل، به بیان مناقب و فضایل [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین]] (علیه السلام) اختصاص یافته است. موضوعات مطرح‌ شده در این باب عبارتند از: ذکر نسب و مولد آن حضرت؛ صفات ایشان؛ ماهیت [[امامت]]؛ منفعت وجود [[امام]]؛ فضائل آن حضرت؛ جنگ ایشان با [[ناکثین]] و [[مارقین]]؛ معجزات آن حضرت؛ خطبه‌ها، وصایا و مواعظ؛ مسائلی که از آن حضرت پرسیده شد و پاسخ آن حضرت؛ اشعاری که بر فضل آن حضرت دلالت می‌کند؛ اولاد آن حضرت و [[مقتل]] ایشان.
* باب سوم، در دو فصل، به بیان مولد [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهرا]] (علیهاالسلام) و ظلم‌هایی که به آن حضرت وارد گردیده بوده و در پایان، به ذکر وفات ایشان می پردازد.
* باب چهارم، در مورد [[امام حسن علیه السلام|امام حسن]] (علیه السلام) بوده و دارای هفت فصل به شرح زیر می‌باشد: مولد آن حضرت؛ بعضی از اخبار و فضایل و کلام ایشان؛ وفات آن حضرت؛ همسران و فرزندان ایشان.
* باب پنجم، در نه باب، به زندگانی و مناقب [[امام حسین]] (علیه السلام) اختصاص یافته است. برخی از موضوعات مطرح‌شده در این باب عبارتند از: مولد آن حضرت؛ نحوه شهادت و مقتل؛ خروج [[مسلم بن عقیل|مسلم]]؛ حوادثی که هنگام شهادت امام رخ داد.
* باب ششم، مربوط به ذکر مناقب و زندگی‌نامه [[امام سجاد]] (علیه السلام) می‌باشد و در آن به موضوعات زیر پرداخته شده است: مولد، کلام و معجزات آن حضرت؛ فرزندان ایشان؛ خروج [[زید بن علی بن الحسین|زید بن علی]] و یحیی بن زید و شهادتشان.
* در سایر ابواب کتاب نیز به همین ترتیب، به ذکر ولادت، فضایل، معجزات، سخنان و شهادت سایر [[ائمه اطهار|ائمه]] (علیهم‌السلام) پرداخته شده است. و پس از آن، در باب پانزدهم، مباحثی کلی مانند [[پنج تن|خمسه طیّبه]]، [[ائمه اثنی عشر|ائمه اثنى عشر]] و [[بنى هاشم]] بیان شده است.

==منابع و مصادر کتاب==
مؤلف در این کتاب از مصادر ارزشمندی‌ از‌ [[شیعه]] و [[عامه]] بهره جسته، که با توجه به از بین رفتن اغلب این کتاب‌ها، کتاب حاضر اهمیت بیشتری یافته‌ است. مصادر مؤلف بر دو نوع‌ است:‌ اول، عالمانی که مؤلف مطالبی از آنها نقل نموده، از جمله: [[ابومخنف]]، [[سلیم بن قیس هلالی]] و [[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]]؛ و دوم، کتاب‌هایی که از آنها نقل کرده است، از جمله: 

*[[الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد (کتاب)|الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد]]، [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]؛
*[[احیاء علوم الدین (کتاب)|إحیاء العلوم]]، [[ابوحامد محمد غزالی|ابوحامد غزالی]]؛
*الأربعین، [[فخر رازى|فخر رازی]]؛
*الأنوار الباهرة فی انتصار العترة الطاهرة، [[سید بن طاووس]]؛
*[[تاریخ طبری]]، [[محمد بن جریر طبری|محمد طبری]]؛
*[[دلائل الإمامة (کتاب)|دلائل الإمامة]]، [[محمد بن جریر بن رستم طبری]]؛
*[[فضائل الصحابة (کتاب)|فضائل الصحابة]]، [[احمد بن حنبل]]؛
*الکامل، ابوالعباس مبرّد؛
*کتاب‌ النبوة، [[شیخ صدوق]]؛
*[[مدینة العلم (کتاب)|مدینة العلم]]، شیخ صدوق؛
*الکشف و البیان ([[الکشف و البیان عن تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر ثعلبی]])، ابواسحاق ثعلبی؛
*معرفة الصحابة، [[ابن منده]].

==منابع ==

* "الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم"، علی صدرایی خویی، مجله علوم حدیث، شماره ۸، تابستان ۱۳۷۷.
[[رده: منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]
[[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]]
[[رده:کتاب‌های فضایل اهل البیت (ع)]]