جعرانه
«جعْرانه» یا «جِعِرّانه»، محلى است در شمال شرقى مدینه، در ابتداى وادى سرف، در مسیر طائف به مکه.[۱] پیامبر خدا صلى الله علیه و آله هنگام بازگشت از جنگ حنین، در این مکان توقف کرد و غنایم هوازن را تقسیم نمود و از همانجا مُحرم شد.[۲]
احرام پیامبر در جعرانه
رسول خدا صلی الله علیه و آله هنگامى که مکه را فتح کرد با احرام «عمره» وارد این شهر نشد، بلکه به عنوان فتح این شهر و البته بى آن که قصد جنگ داشته باشد، به این شهر رفت. هنگامى که فتح مکه پایان یافت، آن حضرت به کار خاندان جذیمه و خشنود کردن آن مردم و مداواى زخم‌هایى که خالد بن ولید بر دل آنان نهاده بود مشغول شد و پس از آن نیز هنگامى که هوازن در اندیشه هجومى علیه سپاه آن حضرت برآمد مقابله با آنان ضرورت یافت و آن رویارویى تلخ ولى با نتایج درخشنده (یعنى نبرد حنین و اوطاس) رخ داد و در پى آن نیز رسول خدا صلی الله علیه و آله در تعقیب گریختگان این خاندان و مقابله با ثقیف قصد طایف کرد (و بدین ترتیب در تمام این مدت براى انجام عمره توفیق نیافت).
هنگامى که پیامبر در آستانه ماه‌هاى حرام قرار گرفت و ماه ذى القعده فرارسید، به جعرانه بازگشت و از آنجا که یکى از «میقات‌هاى» حج است، احرام عمره بست و به قصد زیارت عمره وارد مکه شد. مسلمانان نیز به تأسى از آن حضرت، آنجا را محل مُحرم شدن براى عمره قرار دادند.
جعرانه در فقه
در فقه از عنوان «جعْرانه» در باب «حج» سخن گفته‌اند. براى کسانى که میقاتشان جهت گزاردن عمره مفرده «ادنى الحلّ» است، افضل آن است که از جعرانه، تنعیم و یا حدیبیه مُحرم شوند.[۳] برخى گفته‌اند: افضل جعرانه است، سپس تنعیم و پس از آن حدیبیّه.[۴]
پانویس
منابع
- جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ۳ /۹۴.
- محمد محمدحسن شرّاب، فرهنگ اعلام جغرافیایى، تاریخى در حدیث و سیره نبوى، ترجمه حمیدرضا شیخی.
- حسین صابرى، خاتم پیامبران صلى الله علیه و آله و سلم، ۳/ ۳۸۳-۳۸۵.
