فرمان پیامبر اسلام برای دریافت زکات

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

تقویم هجری قمری

روز واقعه:1 محرم
سال 9 هجری قمری


پس از آن که آیه زکات و لزوم اخذ آن از مسلمانان بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نازل گردید: «إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ ۖ فَرِيضَةً مِنَ اللَّهِ»،[۱] آن حضرت دستور داد که از دارایی‌های مسلمانان، مالیاتی به عنوان "زکات" و "صدقه" دریافت کرده و در ‌امر حکومت اسلامی و هزینه کردن در مواردی چون تأمین معیشت مستمندان، آزادی بردگان، تأمین رهگذران وامانده، کمک به بدهکاران ورشکسته و تألیف قلوب دشمنان و امثال آن‌ها مصرف نمایند.

بدین منظور در نخستین روز ماه محرم سال نهم هجری، عاملان و کارگزارانی برای این امر برگزید و آنان را با توصیه‌های خاصی به سوی مناطق مختلف حکومت اسلامی گسیل داشت.

برخی از مسلمانان به محض دریافت پیام رسول خدا صلی الله علیه و آله، زکات دارایی‌های خویش را به ماموران حکومتی پرداختند ولی برخی دیگر به خاطر حرص و طمع ورزی به مال دنیا و یا عدم درک کامل اسلام و نداشتن ایمان باطنی، از پرداخت زکات امتناع کرده و حتی برخی از طوایف مانند طایفه بنی‌تمیم آماده درگیری و نبرد با ماموران حکومت اسلامی شدند.[۲]

به هر روی، رسول خدا صلی الله علیه و آله با تلاش فراوان و پیگیری‌های مستمر، موفق گردید فرهنگ زکات و صدقه را در اسلام و در میان مسلمانان رایج گردانیده و همگان را از نعمت آن برخوردار گرداند.

پانویس

  1. سوره توبه، آیه ۶۰.
  2. المغازی، واقدی، ج ۲، ص ۹۷۳ و ص ۱۰۸۴؛ منتهی الآمال، شیخ عباس قمی، ج ۱، ص ۸۹.

منابع

  • روزشمار تاریخ اسلام، سید تقی واردی، جلد اول، ماه محرم.