مدرسه فیضیه: تفاوت بین نسخه‌ها
Heidariyan47 (بحث | مشارکتها) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | این مدرسه از بناهای دوره [[صفویه|صفویه]] است که به دستور [[شاه طهماسب صفوی]] ساخته شد و با توجه به تاریخ ۹۳۷ ق ثبت شده بر کتیبه سر در ایوان جنوبی مدرسه، چهار سال پس از به سلطنت رسیدن این پادشاه این بنا نوسازی و بازسازی شد. به اعتبار متون معتبر تاریخی این مدرسه از میانه سده ششم هجری وجود داشته است. در حال حاضر از بنای زمان شاه طهماسب، جز ایوان جنوبی که در واقع در ورودی در صحن عتیق آستانه مقدسه است، اثری بر جای نیست.<ref>تربت پاکان، ج ۱، ص ۱۳.</ref> | |
| − | + | [[پرونده:Feyziyeh.jpg|بندانگشتی|مدرسه فیضیه]] | |
==مدرسین بزرگ فیضیه== | ==مدرسین بزرگ فیضیه== | ||
| − | در قرن | + | در قرن یازدهم جمعی از دانشمندان بزرگ آن دوره که مدتی در قم اقامت داشتند، از جمله «[[شیخ بهایی|شیخ بهاءالدین عاملی]]» «[[سلطان العـلماء|سلطان العلما]]» و «[[قاضی سعید قـمی|قاضی سعید قمی]]» «ملا عبدالرزاق لاهیجی» و «[[ملا محسن فیض]]» در این مدرسه تدریس می کردند. |
| − | ساختمان | + | ساختمان فعلی مدرسه فیضیه در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار به سال ۱۲۱۳ ق جایگزین بنای سابق شد. این مدرسه یک بار نیز در دوره محمد شاه قاجار ۱۲۵۵ ق به وسیله «حاج علی محمد»، عموی «میرزا علی اکبر فیض» تعمیر و مرمت شد.<ref>تاریخ قم، ص ۱۵۵.</ref> |
| − | مدرسه فیضیه در شمال صحن عتیق آستانه حضرت معصومه قرار دارد و با توجه به کتیبه سردر ایوان جنوبی آن، به | + | مدرسه فیضیه در شمال صحن عتیق آستانه [[حضرت فاطمه معصومه علیها السلام|حضرت معصومه]] قرار دارد و با توجه به کتیبه سردر ایوان جنوبی آن، به شاه طهماسب صفوی منسوب شده است. بنای فعلی آن در سال ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق.، توسط فتحعلی شاه ساخته شد. در سال‌های دهه ۱۳۷۰ شمسی، زیر زمینی در وسط این مدرسه ساخته و کتابخانه آن نیز به صورت کلی تجدید بنا شد و توسعه یافت. این مدرسه به دلیل هم جواری با [[مسجد اعظم قم|مسجد اعظم]] و مدرسه دارالشفاء به نوعی کانون مرکزی [[حوزه علمیه قم]] به شمار می‌رود و بخشی از مهم‌ترین درس‌های حوزه [[قم]] و نیز اجتماعات حوزوی در این مدرسه برقرار می‌شود.<ref>دانشنامه تاریخ معماری ایران شهر، مدخل مدرسه فیضیه</ref> |
==تجدید حیات حوزه علمیه قم== | ==تجدید حیات حوزه علمیه قم== | ||
| − | در زمان | + | در زمان رژیم منحوس پهلوی پس از مهاجرت «[[شیخ عبد الکریم حائری یزدی|آیت الله شیخ عبدالکریم حائری]]» از اراک به [[قم]] و تجدید حیات حوزه علمیه، مدرسه فیضیه نیز رونق تازه ای یافت و به دستور ایشان، حجره های طبقه دوم مدرسه و همچنین کتابخانه ای در آن قسمت احداث شد. |
| − | + | این مدرسه در دوره زعامت و مرجعیت «[[آیت الله بروجردی|آیت الله العظمی بروجردی]]» تعمیرات اساسی شد. پس از شروع نهضت [[امام خمینی]] قدس سره در [[ایران]]، اهمیت این مرکز علوم دینی و علمی بر جهانیان نمایان شد. | |
| − | صحن و حجره | + | صحن و حجره های مدرسه، یادآور حماسه های دوم فروردین و پانزدهم خرداد سال ۱۳۴۲ ش می باشد. پس از تبعید حضرت امام خمینی رحمه الله علیه، مدرسه فیضیه زیر نظر شدید ساواک قرار گرفت و از تعداد طلبه های آن کاسته شد. در پیروزی انقلاب اسلامی این مکان، پایگاه نشر انقلاب اسلامی شد و بدین جهت به دستور امام خمینی رحمة الله علیه مدرسه فیضیه تعمیر و بازسازی شد.<ref>برداشت هایی از سیره امام، ج ۲، ص ۱۴۱.</ref> |
| − | + | هم اکنون مدرسه فیضیه ۱۰۰ حجره دارد. چهار ایوان نیز در چهار طرف آن ساخته شد. از تازه ترین تحولات ساختمان این مجموعه می توان به بنای «تالار اجتماعات» در زیر حیاط مدرسه و بنای جدید کتابخانه در ضلع شمال شرقی آن اشاره کرد.<ref>همراه با امام در شهر قم، ص ۲۰، ۲۵.</ref> | |
| − | |||
| − | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
==منابع== | ==منابع== | ||
| + | |||
*آثار تاريخي و فرهنگي [[قم]]، رضاآقابابايي - سيد حسن قريشي. | *آثار تاريخي و فرهنگي [[قم]]، رضاآقابابايي - سيد حسن قريشي. | ||
| − | *دانشنامه تاریخ معماری | + | *دانشنامه تاریخ معماری ایران شهر، مدخل مدرسه فیضیه. |
[[رده:مدارس علمیه قم]] | [[رده:مدارس علمیه قم]] | ||
[[رده:مدارس تاریخی جهان اسلام]] | [[رده:مدارس تاریخی جهان اسلام]] | ||
نسخهٔ ۲۵ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۱۴
این مدرسه از بناهای دوره صفویه است که به دستور شاه طهماسب صفوی ساخته شد و با توجه به تاریخ ۹۳۷ ق ثبت شده بر کتیبه سر در ایوان جنوبی مدرسه، چهار سال پس از به سلطنت رسیدن این پادشاه این بنا نوسازی و بازسازی شد. به اعتبار متون معتبر تاریخی این مدرسه از میانه سده ششم هجری وجود داشته است. در حال حاضر از بنای زمان شاه طهماسب، جز ایوان جنوبی که در واقع در ورودی در صحن عتیق آستانه مقدسه است، اثری بر جای نیست.[۱]
مدرسین بزرگ فیضیه
در قرن یازدهم جمعی از دانشمندان بزرگ آن دوره که مدتی در قم اقامت داشتند، از جمله «شیخ بهاءالدین عاملی» «سلطان العلما» و «قاضی سعید قمی» «ملا عبدالرزاق لاهیجی» و «ملا محسن فیض» در این مدرسه تدریس می کردند.
ساختمان فعلی مدرسه فیضیه در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار به سال ۱۲۱۳ ق جایگزین بنای سابق شد. این مدرسه یک بار نیز در دوره محمد شاه قاجار ۱۲۵۵ ق به وسیله «حاج علی محمد»، عموی «میرزا علی اکبر فیض» تعمیر و مرمت شد.[۲]
مدرسه فیضیه در شمال صحن عتیق آستانه حضرت معصومه قرار دارد و با توجه به کتیبه سردر ایوان جنوبی آن، به شاه طهماسب صفوی منسوب شده است. بنای فعلی آن در سال ۱۲۱۳ و ۱۲۱۴ق.، توسط فتحعلی شاه ساخته شد. در سال‌های دهه ۱۳۷۰ شمسی، زیر زمینی در وسط این مدرسه ساخته و کتابخانه آن نیز به صورت کلی تجدید بنا شد و توسعه یافت. این مدرسه به دلیل هم جواری با مسجد اعظم و مدرسه دارالشفاء به نوعی کانون مرکزی حوزه علمیه قم به شمار می‌رود و بخشی از مهم‌ترین درس‌های حوزه قم و نیز اجتماعات حوزوی در این مدرسه برقرار می‌شود.[۳]
تجدید حیات حوزه علمیه قم
در زمان رژیم منحوس پهلوی پس از مهاجرت «آیت الله شیخ عبدالکریم حائری» از اراک به قم و تجدید حیات حوزه علمیه، مدرسه فیضیه نیز رونق تازه ای یافت و به دستور ایشان، حجره های طبقه دوم مدرسه و همچنین کتابخانه ای در آن قسمت احداث شد.
این مدرسه در دوره زعامت و مرجعیت «آیت الله العظمی بروجردی» تعمیرات اساسی شد. پس از شروع نهضت امام خمینی قدس سره در ایران، اهمیت این مرکز علوم دینی و علمی بر جهانیان نمایان شد.
صحن و حجره های مدرسه، یادآور حماسه های دوم فروردین و پانزدهم خرداد سال ۱۳۴۲ ش می باشد. پس از تبعید حضرت امام خمینی رحمه الله علیه، مدرسه فیضیه زیر نظر شدید ساواک قرار گرفت و از تعداد طلبه های آن کاسته شد. در پیروزی انقلاب اسلامی این مکان، پایگاه نشر انقلاب اسلامی شد و بدین جهت به دستور امام خمینی رحمة الله علیه مدرسه فیضیه تعمیر و بازسازی شد.[۴]
هم اکنون مدرسه فیضیه ۱۰۰ حجره دارد. چهار ایوان نیز در چهار طرف آن ساخته شد. از تازه ترین تحولات ساختمان این مجموعه می توان به بنای «تالار اجتماعات» در زیر حیاط مدرسه و بنای جدید کتابخانه در ضلع شمال شرقی آن اشاره کرد.[۵]
پانویس
منابع
- آثار تاريخي و فرهنگي قم، رضاآقابابايي - سيد حسن قريشي.
- دانشنامه تاریخ معماری ایران شهر، مدخل مدرسه فیضیه.
