مثیر الأحزان (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

نام كتاب مقتل معروفى است از «ابن نما» متوفى 645 ق. به همين نام، كتاب ديگرى در مقتل و مناقب از «صاحب جواهر» وجود دارد.[۱]


نام کتاب

نام كامل آن مثير الأحزان و منير سبل الأشجان است

مؤلف

نجم الدین جعفر بن محمد بن جعفر بن هبه الله بن نما حلی (645 ق) معروف به ابن نما

وی در شهر زیبای حله، از شهرهای عراق به دنیا آمد. پدر وی یكی از علمای آن دیار بود. ایشان بعد از سال ها تلاش در راه خدمت به نشر آثار ائمه اطهار، در 78 سالگی در شهر حله رحلت نمود.

از جمله اساتیدش محمد بن جعفر بن نما، محمد بن ادریس حلی، شیخ بن محمد بن مشهدی، و از جمله شاگردانش شخصیت هائی چون محقق حلی، علامه حلی، علی بن حسین بن حماد می باشند.

از آثار اوست :مثیر الاحزان، اخذ الثار فی احوال المختار، ذوب النضار فی شرح اخذ الثار.

روش و اسلوب کتاب

نويسنده محترم در اين كتاب از روش تاريخ روايى بهره جسته و هيچ تحليلى نسبت به مطالب كتاب از خود ندارد. اين روش، روش معمول در تاريخ نگارى متقدمين است.

البته بسيارى از حجم كتاب شامل منقولات ابن نما است كه به صورت ذكر يك جريان منسجم تنها جمع بندى روايات را آورده ولى در طول كتاب اسناد روايات را به طور كامل ذكر نكرده چرا كه هدفش مقتل نويسى بوده نه كتاب روايى صرف.

ابن نماحلی خود در مقدمه كتاب می فرماید: «چون بعضی از كتب مقاتل بسیار طولانی و در مقابل بعضی بسیار مختصر بودند، این كتاب را كه حد وسطی از كتب دیگر است، نوشتم كه نه طولانی است كه خواننده خسته شود و نه آن قدر خلاصه است كه نكات مهم تاریخی در آن ذكر نشده باشد».

محتوای کتاب

این كتاب دارای یك مقدمه، در فضایل اهل بیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله فضیلت ذكر مصائب آن بزرگواران است، و سه مقصد است:

  • مقصد اول: درباره زندگی امام حسین علیه السلام و سیر تحولات تاریخی در به وجود آمدن حادثه غم انگیز کربلا می باشد.
  • مقصد دوم: در مورد وقایع روز عاشورا است تا شهادت امام علیه السلام و آغاز اسارت اهل بیت آن حضرت.
  • مقصد سوم: در مورد اسارت اهل بیت رسالت تا بازگشت به مدینه.

وضعیت نشر

این كتاب در یك جلد به زبان عربی، به وسیله انتشارات مدرسه امام مهدی عجل الله تعالی فرجه شریف، قم، در سال 1406 ق، در قطع وزیری چاپ و منتشر شده است.

پانویس

  1. الذريعة الى تصانيف الشيعه، شيخ آقا بزرگ تهرانى، ج 19، ص 349.


منابع

  • محمدرضا ضميري ، کتاب شناسي تفصيلي مذاهب اسلامي، صفحه 308 - 309
  • مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، نرم افزار گنجینه روایات نور، بخش کتابشناسی
  • جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.

متن کتاب مثیر الأحزان

مثیر الأحزان