فاطر

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

نام سى و پنجمين سوره قرآن كريم، مكيه و مشتمل بر 45 آيه است.

معنای فاطر

آفريننده، خالق. آغاز كننده در كار. يكى از نامهاى خداى تعالى: نوآفريننده. ين اسم و صفت الهى به صورت فاعلى به معناى شكافتن، اختراع نمودن و ايجاد كردن است.[۱]

فاطر در روایت ابن عباس

ابن عباس گويد: من معنى (فاطر السماوات) را نمى دانستم تا اين كه روزى دو اعرابى به نزد من آمدند كه بر سر مالكيت چاهى نزاع داشتند، و يكى از آنها به ديگرى مى گفت: «انى فطرته» مرادش اين بود كه من آن را بنياد نهاده ام. (ربِّ قد آتيتنى من الملك و علّمتنى من تأويل الاحاديث فاطر السماوات والارض). [۲]

فاطر در قرآن

اين اسم و صفت با اضافه به «السّموات و الارض» 6 بار در قرآن ذكر شده است:[۳]

شماره نام سوره آیات
1 سوره انعام(6) آیه 14.
2 سوره یوسف(12) آیه 101.
3 سوره ابراهیم(14) آیه 10.
4 سوره فاطر(35) آیه 1.
5 سوره زمر(39) آیه 46.
6 سوره شوری(42) آیه 11.

و به صورت فعلى نيز 8 بار آمده است:

شماره نام سوره آیات
1 سوره انعام(6) آیه 79.
2 سوره هود(11) آیه 51.
3 سوره اسراء(17) آیه 51.
4 سوره طه(20) آیه 72.
5 سوره انبیاء(21) آیه 56.
6 سوره روم(30) آیه 30.
6 سوره یس(36) آیه 22.
6 سوره زخرف(43) آیه 27.

پانویس

  1. الاسماء والصّفات، بيهقى، ج 1، ص 60-61؛ اسما و صفات الهى فقط در قرآن، ج2، ص1040-1044.
  2. يوسف: 103
  3. همان.


منابع

  • فرهنگ قرآن، جلد 21، صفحه 501.
  • سید مصطفی حسینی دشتی، فرهنگ معارف و معاریف.