شبه جزیره عربستان: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
شبه ‌جزیرهٔ عربستان یا جزیره العرب، شبه‌ جزیره‌ای است در جنوب غربی [[آسیا]]، این شبه جزیره پهناورترین‌ شبه‌جزیره جهان‌ است.<ref name=encyclopaediaislamica> بهزاد لاهوتی‌، جزیرة ‌العرب‌ (یا شبه‌ جزیره عربستان‌)،دانشنامه جهان اسلام</ref>
+
«شبه ‌جزیرهٔ عربستان» یا جزیرة العرب، شبه‌ جزیره‌ای است در جنوب غربی آسیا. این شبه جزیره پهناورترین‌ شبه‌ جزیره جهان‌ است. [[عربستان|عربستان سعودى]]، [[یمن]]، [[کویت]]، [[امارات متحده عربی|امارات متحده عربى]]، [[قطر]] و [[عمان]] از کشورهاى تشکیل دهنده آن هستند.
 +
[[پرونده:Shebhe-j.jpg|بندانگشتی|شبه ‌جزیره عربستان]]
 +
==حدود شبه جزیره ==
 +
جزیرة العرب، شبه جزیره بزرگى است، واقع در منتهىٰ الیه جنوب غربى آسیا که از سه طرف در حصار آب قرار دارد؛ از غرب به دریاى سرخ که حد فاصل جزیرة العرب و قاره آفریقا است؛ از جنوب به اقیانوس هند و از شرق به دریاى عمان و خلیج فارس. تنها از شمال با [[کویت]]، [[عراق]] و [[شام|شامات]] ارتباط زمینى دارد. اما به‌سبب‌ جریان‌ رودهایی از جمله‌ [[فرات|فرات‌]]، در قسمت‌ شمالی‌ آن‌ -که‌ شبه‌جزیره‌ را تقریباً به‌صورت‌ جزیره‌ در آورده‌ است‌- اکثر جغرافیانویسان‌ و مورخان‌ قدیم‌ و جدید آنجا را "جزیرة ‌العرب‌" نامیده‌اند.<ref> بهزاد لاهوتی‌، جزیرة ‌العرب‌ (یا شبه‌ جزیره عربستان‌)، دانشنامه جهان اسلام.</ref>
  
==حدود شبه جزیره عربستان==
+
==کشورهای شبه جزیره ==
جزیرة ‌العرب‌ میان‌ آبهای‌ خلیج‌فارس‌، دریاهای‌ عمان‌ و عرب‌ در مشرق‌، اقیانوس‌ هند و خلیج‌ عدن‌ در جنوب‌ و دریای‌ سرخ‌ در مغرب‌ قرار دارد و به‌سبب‌ جریان‌ رودها، از جمله‌ فرات‌، در قسمت‌ شمالی‌ آن‌ ــ كه‌ شبه‌جزیره‌ را تقریباً به‌صورت‌ جزیره‌ در آورده‌ است‌ اكثر جغرافیانویسان‌ و مورخان‌ قدیم‌ و جدید آنجا را "جزیرة ‌العرب‌" نامیده‌اند.<ref name=encyclopaediaislamica/>
+
امروزه بخش بزرگى از شبه جزیرة العرب را کشور [[عربستان|عربستان سعودى]] تشکیل مى‌دهد. کشورهاى [[یمن]]، [[کویت]]، [[امارات متحده عربی|امارات متحده عربى]]، [[قطر]] و [[عمان]] از دیگر سرزمین‌هاى تشکیل دهنده آن هستند.<ref>[[معجم البلدان]]، ۲/۱۳۷.</ref>
  
==کشورهای شبه جزیره عربستان==
+
==بخشهای شبه جزیره ==
امروزه کشورهای [[عربستان]] صعودی، امارات متحده عربی، [[بحرین]]، [[عمان]]، [[قطر]]، [[کویت]] و [[یمن]] در آن قرار دارند
+
از زمان  هاى گذشته این سرزمین را به پنج بخش تقسیم کرده اند:
  
==بخشهای شبه جزیره عربستان==
+
#[[حجاز]] (بخش شمالى و غربى، با شهرهایى چون [[مکه]]، [[مدینه]]، [[جدّه|جده]] و [[طائف]]).
از زمان  هاى گذشته اين سرزمين را به سه بخش تقسيم كرده اند:
+
#[[تهامه]] (واقع در جنوب حجاز)
 
+
#[[نجد]] (واقع در شرق حجاز)
# بخش شمالى و غربى كه «[[حجاز]]» مى نامند.
+
#عروض (واقع در ناحیه شرقى شبه جزیره)
# بخش مركزى و شرقى كه آن را «[[صحراى عرب]]» مى گويند.
+
#[[یمن]] (واقع در قسمت جنوبى شبه جزیره). <ref>معجم البلدان، ۲/۱۳۷.</ref>
# بخش جنوبى كه «يمن» ناميده مى شود.
 
 
 
مولد [[پیامبر اسلام]] صلی الله علیه و آله سرزمین [[مکه]] است که یکی از شهرهای حجاز محسوب می شود.
 
  
 +
== جزیرة العرب در فقه ==
 +
از این عنوان (جزیرة العرب) در باب [[جهاد]] سخن گفته‌اند. بنابر قول مشهور، سکونت [[کفر|کفار]] در جزیرة العرب جایز نیست.<ref>[[جواهر الکلام (کتاب)|جواهرالکلام]]، ج۲۱، ص ۲۸۹-۲۹۱.</ref> در این که مراد از جزیرة العرب چیست، اختلاف است. برخى، آن را خصوص [[حجاز]] دانسته‌اند؛<ref>المبسوط ۲/۴۷؛ تحریرالاحکام ۲/۲۱۲؛ تذکرة الفقهاء ۹/ ۳۳۴-۳۳۵.</ref> لیکن برخى دیگر، اعم از آن دانسته و سکونت کفار را در تمامى جزیرة العرب جایز ندانسته‌اند.<ref>الدروس الشرعیة ۲/۳۹؛ جامع المقاصد ۳/۴۶۵؛ غایة المراد ۱/۴۹۸.</ref>
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۶

«شبه ‌جزیرهٔ عربستان» یا جزیرة العرب، شبه‌ جزیره‌ای است در جنوب غربی آسیا. این شبه جزیره پهناورترین‌ شبه‌ جزیره جهان‌ است. عربستان سعودى، یمن، کویت، امارات متحده عربى، قطر و عمان از کشورهاى تشکیل دهنده آن هستند.

شبه ‌جزیره عربستان

حدود شبه جزیره

جزیرة العرب، شبه جزیره بزرگى است، واقع در منتهىٰ الیه جنوب غربى آسیا که از سه طرف در حصار آب قرار دارد؛ از غرب به دریاى سرخ که حد فاصل جزیرة العرب و قاره آفریقا است؛ از جنوب به اقیانوس هند و از شرق به دریاى عمان و خلیج فارس. تنها از شمال با کویت، عراق و شامات ارتباط زمینى دارد. اما به‌سبب‌ جریان‌ رودهایی از جمله‌ فرات‌، در قسمت‌ شمالی‌ آن‌ -که‌ شبه‌جزیره‌ را تقریباً به‌صورت‌ جزیره‌ در آورده‌ است‌- اکثر جغرافیانویسان‌ و مورخان‌ قدیم‌ و جدید آنجا را "جزیرة ‌العرب‌" نامیده‌اند.[۱]

کشورهای شبه جزیره

امروزه بخش بزرگى از شبه جزیرة العرب را کشور عربستان سعودى تشکیل مى‌دهد. کشورهاى یمن، کویت، امارات متحده عربى، قطر و عمان از دیگر سرزمین‌هاى تشکیل دهنده آن هستند.[۲]

بخشهای شبه جزیره

از زمان هاى گذشته این سرزمین را به پنج بخش تقسیم کرده اند:

  1. حجاز (بخش شمالى و غربى، با شهرهایى چون مکه، مدینه، جده و طائف).
  2. تهامه (واقع در جنوب حجاز)
  3. نجد (واقع در شرق حجاز)
  4. عروض (واقع در ناحیه شرقى شبه جزیره)
  5. یمن (واقع در قسمت جنوبى شبه جزیره). [۳]

جزیرة العرب در فقه

از این عنوان (جزیرة العرب) در باب جهاد سخن گفته‌اند. بنابر قول مشهور، سکونت کفار در جزیرة العرب جایز نیست.[۴] در این که مراد از جزیرة العرب چیست، اختلاف است. برخى، آن را خصوص حجاز دانسته‌اند؛[۵] لیکن برخى دیگر، اعم از آن دانسته و سکونت کفار را در تمامى جزیرة العرب جایز ندانسته‌اند.[۶]

پانویس

  1. بهزاد لاهوتی‌، جزیرة ‌العرب‌ (یا شبه‌ جزیره عربستان‌)، دانشنامه جهان اسلام.
  2. معجم البلدان، ۲/۱۳۷.
  3. معجم البلدان، ۲/۱۳۷.
  4. جواهرالکلام، ج۲۱، ص ۲۸۹-۲۹۱.
  5. المبسوط ۲/۴۷؛ تحریرالاحکام ۲/۲۱۲؛ تذکرة الفقهاء ۹/ ۳۳۴-۳۳۵.
  6. الدروس الشرعیة ۲/۳۹؛ جامع المقاصد ۳/۴۶۵؛ غایة المراد ۱/۴۹۸.