رأفت: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ رافت را به رأفت منتقل کرد)
(ویرایش)
 
سطر ۱: سطر ۱:
رأفت  به معناي نرم دلی يکي از فضايل نفسانی و صفات پسنديده است که در قرآن و روايات آن را ستوده اند.
+
«رأفت» به معنای نرم‌دلی و مهربانی، یکی از فضایل نفسانی و صفات پسندیده است که در [[قرآن]] و [[حدیث|روایات]] آن را ستوده اند.
  
==معناي لغوی و اصطلاحي رأفت ==
+
==مفهوم رأفت==
  
رأفت در لغت به معنای مهربانی و ترحم است. <ref> فرهنگ معین ، ذیل وازه رافت </ref>
+
رأفت در لغت به معنای مهربانی و ترحم است.<ref> فرهنگ معین، ذیل واژه رافت. </ref>
  
=== معناي رأفت بندگان===
+
رأفت [[الله|خداوند]] متعال به معناى احسان به بندگان وگذشت از آنان مى باشد. اما رأفت در بندگان خدا به معناى نرم و دل‌‍نازک بودن است که در محبت و نیکى به دیگران و گذشت از آنان تجلّى مى  یابد.
  
رأفت در بندگان خدا به معناى نرم و دل نازک بودن است که در محبت و نيکى به ديگران و گذشت از آنان تجلّى مى  يابد.
+
[[فخرالدین طریحی|طریحی]] در [[مجمع البحرین (کتاب)|مجمع البحرین]] می گوید: تفاوت رأفت با رحمت -که آن نیز به معناى نازک دلى آمده- در این است که رقت قلب در رأفت بیشتر از رقّت قلب در رحمت است.<ref> مجمع البحرین، ج۲، ص،۱۱۳، واژه «رؤف».</ref> و [[علامه طباطبایى|علامه طباطبایی]] فرق آن دو را در این می داند که رأفت مختص به اشخاص مبتلا و بیچاره است؛ ولی رحمت در اعم از آن (بیچاره و غیر بیچاره) استعمال می شود.<ref> المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۱، ص ۳۲۵.</ref>
  
===معناي رأفت خداوند===
+
==رأفت در قرآن و روایات==
  
رأفت خداوند متعال به معناى احسان به بندگان وگذشت ازآنان مى باشد.
+
با مطالعه اى اجمالى و تفکّر در برخى آیات [[قرآن|قرآن مجید]]، به نمونه هاى فراوانى از رأفت و رحمت اسلامى در این کتاب آسمانى دست مى یابیم، که به عنوان اصل اساسى معرّفى شده است. [[الله|خداوند]] در آیات متعدد، خود را به صفت «رأفت» توصیف کرده است: «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ»<ref> بقره، آیه ۲۰۷ . </ref> چنان که [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلّى اللَّه علیه و آله را نیز بدان ستوده است: «لَقَدْ جَاءَکمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکمْ عَزِیزٌ عَلَیهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیکمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَءُوفٌ رَحِیمٌ»<ref> توبه، آیه ۱۲۸.  
 
 
=== تفاوت رأفت با رحمت===
 
 
 
طریحی در مجمع البحرین می گوید: تفاوت رأفت با رحمت- که آن نيز به معناى نازک دلى آمده- در اين است که رقت قلب در رأفت بيشتر از رقّت قلب در رحمت است؛ <ref> مجمع البحرین ج۲، ص،۱۱۳    واژه «رؤف»</ref>
 
 
 
و علامه طباطبایی (ره) فرق آن دو را در این می داند که رأفت مختص به اشخاص مبتلا و بیچاره است؛ ولی رحمت در اعم از آن (بیچاره و غیر بیچاره) استعمال می شود.<ref> المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌1، ص 325</ref>
 
 
 
==رأفت در قرآن و روايات ==
 
 
 
اين فضيلت در حديثى از امام صادق عليه السّلام از لشکريان عقل شمرده شده است. الکافی ج۱، ص۲۱. 
 
و خداوند در آيات متعدد، خود را بدان توصيف کرده است. <ref> بقره/سوره۲، آیه۲۰۷ ، توبه/سوره۹، آیه۱۱۷ ، نور/سوره۲۴، آیه۲۰. </ref>
 
چنان که پيامبر اکرم صلّى اللَّه عليه و آله را نيز بدان ستوده است. <ref> توبه/سوره۹، آیه۱۲۸.  
 
 
</ref>
 
</ref>
  
 +
همچنین فضیلت «رأفت» در حدیثى از [[امام صادق علیه السلام|امام صادق]] علیه السّلام از لشکریان [[عقل]] شمرده شده است.<ref>الکافی ج۱، ص۲۱.</ref> 
 +
==پانویس==
  
 
+
<references />
== پانویس ==
 
 
 
<references/>
 
  
 
==منابع==
 
==منابع==
[http://www.wikifeqh.ir/%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%AA ويكي فقه]
+
* [http://www.wikifeqh.ir/%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%AA ویکی فقه]
 
+
* [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]]
تفسیر المیزان  
+
* فرهنگ معین
 
 
فرهنگ معین
 
 
 
  
 
[[رده:اخلاق اجتماعی]]
 
[[رده:اخلاق اجتماعی]]
 
[[رده:صفات پسندیده]]
 
[[رده:صفات پسندیده]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۳۳

«رأفت» به معنای نرم‌دلی و مهربانی، یکی از فضایل نفسانی و صفات پسندیده است که در قرآن و روایات آن را ستوده اند.

مفهوم رأفت

رأفت در لغت به معنای مهربانی و ترحم است.[۱]

رأفت خداوند متعال به معناى احسان به بندگان وگذشت از آنان مى باشد. اما رأفت در بندگان خدا به معناى نرم و دل‌‍نازک بودن است که در محبت و نیکى به دیگران و گذشت از آنان تجلّى مى یابد.

طریحی در مجمع البحرین می گوید: تفاوت رأفت با رحمت -که آن نیز به معناى نازک دلى آمده- در این است که رقت قلب در رأفت بیشتر از رقّت قلب در رحمت است.[۲] و علامه طباطبایی فرق آن دو را در این می داند که رأفت مختص به اشخاص مبتلا و بیچاره است؛ ولی رحمت در اعم از آن (بیچاره و غیر بیچاره) استعمال می شود.[۳]

رأفت در قرآن و روایات

با مطالعه اى اجمالى و تفکّر در برخى آیات قرآن مجید، به نمونه هاى فراوانى از رأفت و رحمت اسلامى در این کتاب آسمانى دست مى یابیم، که به عنوان اصل اساسى معرّفى شده است. خداوند در آیات متعدد، خود را به صفت «رأفت» توصیف کرده است: «وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ»[۴] چنان که پیامبر اکرم صلّى اللَّه علیه و آله را نیز بدان ستوده است: «لَقَدْ جَاءَکمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکمْ عَزِیزٌ عَلَیهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیکمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَءُوفٌ رَحِیمٌ»[۵]

همچنین فضیلت «رأفت» در حدیثى از امام صادق علیه السّلام از لشکریان عقل شمرده شده است.[۶]

پانویس

  1. فرهنگ معین، ذیل واژه رافت.
  2. مجمع البحرین، ج۲، ص،۱۱۳، واژه «رؤف».
  3. المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۱، ص ۳۲۵.
  4. بقره، آیه ۲۰۷ .
  5. توبه، آیه ۱۲۸.
  6. الکافی ج۱، ص۲۱.

منابع