جعفر بن محمد المستغفری: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
ابو العباس مستغفرى  
+
'''جعفر بن محمد مستغفرى''' (م، ۴۳۲-۳۵۰ ق) معروف به «ابوالعباس مستغفرى»، خطیب، [[فقیه]] و [[محدث]] نامدار اسلامی در منطقه [[ماوراءالنهر]]، در قرن پنجم هجری است. مشهورترین کتاب او «[[طب النبی|طب النبی]]»، در میان علماى [[شیعه]] مشهور است.
 +
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = '''جعفر بن محمد مستغفرى'''
 +
||تصویر=
 +
||زادروز =  ۳۵۰ قمری
 +
|زادگاه = نسف، سمرقند
 +
|وفات =  ۴۳۲ قمری
 +
|مدفن =  نسف
 +
|اساتید =  عبدالله بن محمد زر رازى، زاهر بن احمد سرخسى، هارون بن احمد استرآبادى، محمد بن احمد غنجار، ابوالهیثم محمد بن مکى،...
 +
|شاگردان = ابوذر بن جعفر بن محمد مستغفری، عبدالعزیز نخشبى نسفى، قاضى ابومنصور سمعانى، حسن بن احمد سمرقندى،...
 +
|آثار = [[طب النبی|طب النبی]]، دلائل النبوة، شمائل النبی، فضائل القرآن، خطب النبی، تاریخ سمرقند، معرفة الصحابة،...
 +
}}
 +
==ولادت و خاندان==
  
ولادت
+
ابوالعباس، جعفر بن محمد بن معتز بن محمد بن مستغفر بن فتح بن ادریس نسفى سمرقندى نخشبى، در سال ۳۵۰ هجرى در شهر نَسَف در نزدیکى سمرقند و در خانواده اى اهل علم به دنیا آمد. پدر و پدربزرگ او از علماى آن سامان به شمار مى آمدند و در تربیت او نقش مهمى را عهده دار شدند.
  
ابو العباس، جعفر بن محمد بن معتز بن محمد بن مستغفر بن فتح بن ادريس مستغفرى نسفى سمرقندى نخشبى حنفى، در سال 350 هجرى در شهر نسف در نزديكى سمرقند و در خانواده اى اهل علم به دنيا آمد.
+
پدرش ابوعلى محمد نسفى (۳۱۸-۳۷۲ هجرى) معروف به «شیخ» از علماى منطقه خود بود. او از محضر درس ابا حفص احمد بن محمد عجلى استفاده کرد. پدربزرگش ابوبکر معتز بن محمد بن مستغفر هم از [[مشایخ]] روایى است.
  
پدر و پدر بزرگ او از علماى آن سامان به شمار مى آمدند و در تربيت او نقش مهمى را عهده دار شدند.
+
فرزندش ابوذر بن جعفر مستغفرى خطیب شهر نسف بود و بعد از پدر جانشین وى گشت. او از محضر درس پدرش و یعقوب بن اسحاق سلامى و ابوعلى حاجبى بهره برده بود.
  
خاندان
+
==تحصیل و استادان==
  
جعفر بن محمد مستغفرى از خاندانى اهل علم بود. پدرش ابو على، محمد نسفى معروف به« شيخ»، از علماى منطقه خود بود.( 318- 372 هجرى)
+
جعفر بن محمد مستغفرى از همان دوران کودکى در زادگاه خود شهر نسف نزد پدر و پدربزرگ خود به فراگیرى علم و دانش مشغول گشت. سپس در مجلس درس ابومحمد عبدالله بن محمد زر رازى حاضر شد.
  
او از محضر درس ابا حفص احمد بن محمد عجلى استفاده كرد.
+
بعد از آن به سرخس رفت و در مجلس درس ابن ابى على، زاهر بن احمد سرخسى و هارون بن احمد استرآبادى شرکت کرد. سپس به بخارا رفت و در مجلس درس محمد بن احمد غنجار حافظ شرکت نمود. بعد از آن به مرو رفت و از محضر ابوالهیثم محمد بن مکى استفاده برد.
  
پدر بزرگش ابو بكر معتز بن محمد بن مستغفر هم از مشايخ روايى است.
+
==شاگردان==
 +
علماى فراوانى نیز از محضر درس ابوالعباس مستغفری بهره بردند، مانند:
  
فرزندش ابوذر بن جعفر بن محمد مستغفرى خطيب شهر نسف بود و بعد از پدر جانشين وى گشت. او از محضر درس پدر و ابو الفضل، يعقوب بن اسحاق سلامى و ابو محمد، عبد الملك ابن مروان ميدانى و ابو على حاجبى بهره برده بود.
+
*فرزندش، ابوذر بن جعفر بن محمد مستغفری
 +
*ابومحمد عبدالعزیز نخشبى نسفى (متوفى ۴۵۶ یا ۴۵۷ هجرى)
 +
*قاضى ابومنصور سمعانى جد أعلاى ابوسعد سمعانى
 +
*حافظ ابومحمد حسن بن احمد سمرقندى
 +
*قاضى ابوعلى حسن بن عبدالملک.
  
تحصيلات
+
==شخصیت علمی==
  
جعفر بن محمد مستغفرى از همان دوران كودكى در زادگاه خود شهر نسف نزد پدر و پدر بزرگ خود به فراگيرى علم و دانش مشغول گشت.
+
جعفر بن محمد مستغفرى از علماى بزرگ دوران خود در منطقه [[ماوراءالنهر]] و شمال استان [[خراسان]] به شمار مى آمد. او پیرو مذهب «[[حنفی|حنفى]]» و در اصول عقاید پیرو مسلک «[[اشاعره|اشعرى]]» بود. برخى نیز او را پیرو مذهب [[شافعی|شافعى]] دانسته اند و برخى دیگر احتمال داده اند که او [[شیعه]] باشد. [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیرالدین طوسى]] از وى تعبیر به «شیخ» و «امام» مى کند.
  
سپس در مجلس درس ابو محمد عبد الله بن محمد زر رازى حاضر شد.
+
سمعانى درباره ایشان مى گوید: «خطیبُ نسف کان فقیها، فاضلا و محدثا مکثرا صدوقا»؛ او خطیب شهر نسف و شخصیتى [[فقیه]]، دانشمند و [[محدث|محدثى]] بزرگ بود که روایات فراوانى را روایت کرده و انسانى راستگو بود.
  
بعد از آن به سرخس رفت و در مجلس درس ابن ابى على، زاهر بن احمد سرخسى شركت كرد. سپس به بخارا رفت و در مجلس درس محمد بن احمد غنجار حافظ شركت نمود.
+
«ابن قطلوبغا» در کتاب «تاج التراجم» مى گوید: «خطیب نسف لم یکن بماوراءالنهر فی عصره مثله، کان فقیها، محدثا، فاضلا، مکثرا، حافظا، صدوقا»؛ او خطیب شهر نسف و در دوران خود شخصیتى بى نظیر در منطقه ماوراءالنهر بود. او شخصیتى فقیه، راوى [[حدیث]] و دانشمند بود و روایات فراوانى را روایت کرده است. او حافظ [[قرآن]] است و روایات فراوانى را نیز حفظ کرده و انسانى راستگو است.
  
بعد از آن به مرو رفت و از محضر ابو الهيثم محمد بن مكى استفاده برد.
+
[[میرزا عبدالله افندی|میرزا عبدالله افندى]]، صاحب کتاب [[ریاض العلماء (کتاب)|ریاض العلماء]] درباره او مى گوید: «الکامل الجلیل المعروف بالشیخ الإمام»؛ او شخصیتى کامل و داراى کمالات بوده و بزرگوار و معروف به شیخ و امام است.
  
شخصيت
+
==آثار و تألیفات==
  
جعفر بن محمد مستغفرى از علماى بزرگ دوران خود در منطقه ماوراء النهر و شمال استان خراسان به شمار مى آمد. او پيرو مذهب« حنفى» و در اصول عقايد پيرو مسلك« اشعرى» بود.
+
#[[طب النبی|طب النبی (صلى الله علیه و آله)]]؛ این کتاب در میان علماى [[شیعه]] مشهور است و بسیار سفارش به مطالعه آن شده است.
 +
#تاریخ نسف
 +
#تاریخ سمرقند
 +
#تاریخ کشّ
 +
#معرفة الصحابة
 +
#دلائل النبوة
 +
#کتاب الأوائل
 +
#شمائل النبی صلى الله علیه و آله
 +
#فضائل القرآن
 +
#خطب النبی صلى الله علیه و آله یا الخطب النبویة
 +
#کتاب الدعوات
 +
#کتاب المنامات.
  
برخى او را پيرو مذهب شافعى دانسته اند و برخى ديگر احتمال داده اند كه او شيعه باشد.
+
== وفات ==
 +
ابوالعباس مستغفرى، سرانجام در [[جمادى الاول]] سال ۴۳۲ هجرى در شهر نسف دیده از جهان فروبست. آرامگاه او در منطقه نسف ـ شهری بین جیحون و سمرقند ـ قرار گرفته است.
  
كتاب او« طب النبي صلى الله عليه و آله» در ميان علماى شيعه مشهور است و بسيار سفارش به مطالعه آن شده و خواجه نصير الدين طوسى از وى تعبير به« شيخ» و« امام» مى كند.
+
==منابع==
  
سخنان علما
+
* [[نرم افزار جامع الاحادیث ۵ / ۳|نرم افزار جامع الاحادیث]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
  
سمعانى درباره ايشان مى گويد:
+
[[رده: علمای قرن پنجم]]
 
 
« خطيبُ نسف كان فقيها، فاضلا و محدثا مكثرا، صدوقا».
 
 
 
يعنى: او خطيب شهر نسف و شخصيتى فقيه، دانشمند و محدثى بزرگ بود كه روايات فراوانى را روايت كرده و انسانى راستگو بود.
 
 
 
« ابن قطلوبغا» در كتاب« تاج التراجم» مى گويد:
 
 
 
« خطيب نسف لم يكن بما وراء النهر في عصره مثله، كان فقيها، محدثا، فاضلا، مكثرا، حافظا، صدوقا».
 
 
 
يعنى: او خطيب شهر نسف و در دوران خود شخصيتى بى نظير در منطقه ماوراءالنهر بود. او شخصيتى فقيه، راوى حديث و دانشمند بود و روايات فراوانى را روايت كرده است. او حافظ قرآن است و روايات فراوانى را نيز حفظ كرده و انسانى راستگو است.
 
 
 
ميرزا عبد الله افندى، صاحب كتاب رياض العلما درباره ايشان مى فرمايد:
 
 
 
« الكامل الجليل المعروف بالشيخ الإمام». يعنى: او شخصيتى كامل و داراى كمالات بوده و بزرگوار و معروف به شيخ و امام است.
 
 
 
اساتيد
 
 
 
او از محضر درس علماى فراوانى بهره برده است مانند:
 
 
 
1- پدرش ابو على محمد بن معتز مستغفرى
 
 
 
2- پدر بزرگش ابو بكر معتز بن محمد بن مستغفر
 
 
 
3- ابن ابى على زاهر بن احمد سرخسى
 
 
 
4- ابو سهل هارون بن احمد استرآبادى
 
 
 
5- ابو عبد الله محمد بن احمد غنجار حافظ
 
 
 
6- ابو الهيثم محمد بن مكى كشميهني
 
 
 
7- ابو محمد عبد الله بن محمد بن زر رازى و شخصيت هاى فراوان ديگر
 
 
 
شاگردان
 
 
 
علماى فراوانى نيز از محضر درس ايشان بهره بردند مانند:
 
 
 
1- فرزندش ابوذر بن جعفر بن محمد مستغفري
 
 
 
2- ابو محمد عبد العزيز نخشبى نسفى( متوفاى 456 يا 457 هجرى)
 
 
 
3- قاضى ابو منصور سمعانى جد أعلاى ابو سعد سمعانى
 
 
 
4- حافظ ابو محمد حسن بن احمد سمرقندى
 
 
 
5- قاضى ابو على حسن بن عبد الملك و شخصيت هاى فراوان ديگرى از علما
 
 
 
تأليفات
 
 
 
1- طب النبي صلى الله عليه و آله
 
 
 
2- تاريخ نسف
 
 
 
3- تاريخ سمرقند
 
 
 
4- تاريخ كش
 
 
 
5- معرفة الصحابة
 
 
 
6- دلائل النبوة
 
 
 
7- كتاب الأوائل
 
 
 
8- شمائل النبي صلى الله عليه و آله
 
 
 
9- فضائل القرآن
 
 
 
10- خطب النبي صلى الله عليه و آله يا الخطب النبوية
 
 
 
وفات
 
 
 
ابو العباس مستغفرى، اين دانشمند بزرگ، پس از عمرى خدمت به اسلام، در جمادى الاولى سال 432 هجرى در شهر نسف ديده از جهان فروبست و به ديار باقى شتافت
 
 
 
'''تالیفات'''
 
 
 
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=39411&scope=Z-ljg0Zl-MsTlhVoqODDYVavKtsjZfjR&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B7%D8%A8%20%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D9%8A&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true طب النبی]'''
 
[[رده: علمای قرن چهارم]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۳

جعفر بن محمد مستغفرى (م، ۴۳۲-۳۵۰ ق) معروف به «ابوالعباس مستغفرى»، خطیب، فقیه و محدث نامدار اسلامی در منطقه ماوراءالنهر، در قرن پنجم هجری است. مشهورترین کتاب او «طب النبی»، در میان علماى شیعه مشهور است.

نام کامل جعفر بن محمد مستغفرى
زادروز ۳۵۰ قمری
زادگاه نسف، سمرقند
وفات ۴۳۲ قمری
مدفن نسف

Line.png

اساتید

عبدالله بن محمد زر رازى، زاهر بن احمد سرخسى، هارون بن احمد استرآبادى، محمد بن احمد غنجار، ابوالهیثم محمد بن مکى،...

شاگردان

ابوذر بن جعفر بن محمد مستغفری، عبدالعزیز نخشبى نسفى، قاضى ابومنصور سمعانى، حسن بن احمد سمرقندى،...

آثار

طب النبی، دلائل النبوة، شمائل النبی، فضائل القرآن، خطب النبی، تاریخ سمرقند، معرفة الصحابة،...

ولادت و خاندان

ابوالعباس، جعفر بن محمد بن معتز بن محمد بن مستغفر بن فتح بن ادریس نسفى سمرقندى نخشبى، در سال ۳۵۰ هجرى در شهر نَسَف در نزدیکى سمرقند و در خانواده اى اهل علم به دنیا آمد. پدر و پدربزرگ او از علماى آن سامان به شمار مى آمدند و در تربیت او نقش مهمى را عهده دار شدند.

پدرش ابوعلى محمد نسفى (۳۱۸-۳۷۲ هجرى) معروف به «شیخ» از علماى منطقه خود بود. او از محضر درس ابا حفص احمد بن محمد عجلى استفاده کرد. پدربزرگش ابوبکر معتز بن محمد بن مستغفر هم از مشایخ روایى است.

فرزندش ابوذر بن جعفر مستغفرى خطیب شهر نسف بود و بعد از پدر جانشین وى گشت. او از محضر درس پدرش و یعقوب بن اسحاق سلامى و ابوعلى حاجبى بهره برده بود.

تحصیل و استادان

جعفر بن محمد مستغفرى از همان دوران کودکى در زادگاه خود شهر نسف نزد پدر و پدربزرگ خود به فراگیرى علم و دانش مشغول گشت. سپس در مجلس درس ابومحمد عبدالله بن محمد زر رازى حاضر شد.

بعد از آن به سرخس رفت و در مجلس درس ابن ابى على، زاهر بن احمد سرخسى و هارون بن احمد استرآبادى شرکت کرد. سپس به بخارا رفت و در مجلس درس محمد بن احمد غنجار حافظ شرکت نمود. بعد از آن به مرو رفت و از محضر ابوالهیثم محمد بن مکى استفاده برد.

شاگردان

علماى فراوانى نیز از محضر درس ابوالعباس مستغفری بهره بردند، مانند:

  • فرزندش، ابوذر بن جعفر بن محمد مستغفری
  • ابومحمد عبدالعزیز نخشبى نسفى (متوفى ۴۵۶ یا ۴۵۷ هجرى)
  • قاضى ابومنصور سمعانى جد أعلاى ابوسعد سمعانى
  • حافظ ابومحمد حسن بن احمد سمرقندى
  • قاضى ابوعلى حسن بن عبدالملک.

شخصیت علمی

جعفر بن محمد مستغفرى از علماى بزرگ دوران خود در منطقه ماوراءالنهر و شمال استان خراسان به شمار مى آمد. او پیرو مذهب «حنفى» و در اصول عقاید پیرو مسلک «اشعرى» بود. برخى نیز او را پیرو مذهب شافعى دانسته اند و برخى دیگر احتمال داده اند که او شیعه باشد. خواجه نصیرالدین طوسى از وى تعبیر به «شیخ» و «امام» مى کند.

سمعانى درباره ایشان مى گوید: «خطیبُ نسف کان فقیها، فاضلا و محدثا مکثرا صدوقا»؛ او خطیب شهر نسف و شخصیتى فقیه، دانشمند و محدثى بزرگ بود که روایات فراوانى را روایت کرده و انسانى راستگو بود.

«ابن قطلوبغا» در کتاب «تاج التراجم» مى گوید: «خطیب نسف لم یکن بماوراءالنهر فی عصره مثله، کان فقیها، محدثا، فاضلا، مکثرا، حافظا، صدوقا»؛ او خطیب شهر نسف و در دوران خود شخصیتى بى نظیر در منطقه ماوراءالنهر بود. او شخصیتى فقیه، راوى حدیث و دانشمند بود و روایات فراوانى را روایت کرده است. او حافظ قرآن است و روایات فراوانى را نیز حفظ کرده و انسانى راستگو است.

میرزا عبدالله افندى، صاحب کتاب ریاض العلماء درباره او مى گوید: «الکامل الجلیل المعروف بالشیخ الإمام»؛ او شخصیتى کامل و داراى کمالات بوده و بزرگوار و معروف به شیخ و امام است.

آثار و تألیفات

  1. طب النبی (صلى الله علیه و آله)؛ این کتاب در میان علماى شیعه مشهور است و بسیار سفارش به مطالعه آن شده است.
  2. تاریخ نسف
  3. تاریخ سمرقند
  4. تاریخ کشّ
  5. معرفة الصحابة
  6. دلائل النبوة
  7. کتاب الأوائل
  8. شمائل النبی صلى الله علیه و آله
  9. فضائل القرآن
  10. خطب النبی صلى الله علیه و آله یا الخطب النبویة
  11. کتاب الدعوات
  12. کتاب المنامات.

وفات

ابوالعباس مستغفرى، سرانجام در جمادى الاول سال ۴۳۲ هجرى در شهر نسف دیده از جهان فروبست. آرامگاه او در منطقه نسف ـ شهری بین جیحون و سمرقند ـ قرار گرفته است.

منابع