تکبر: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | == تعريف | + | {{ضعیف}} |
| − | + | ==تعريف== | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | کبر حالتی است كه آدمى خود را بالاتر از ديگرى ببيند و اعتقاد برترى خود را بر غير داشته باشد. بزرگان اخلاق گفته اند، اساس تكبر اين است كه انسان از اين كه خود را برتر از ديگری ببيند، احساس آرامش كند و خود برتربينی، خودمحوری، برتری جويی و فخرفروشی از مفاهيمی هستند كه ريشه آنها (تكبر) است. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | ==تفاوت کبر با [[عجب]]== | |
| − | |||
| − | + | در عجب برای انسان خودپسند تفاوتی ندارد که پای شخص دیگری در میان باشد یا نه؛ ولى در كبر بايد پاى فرد یا افراد دیگر نيز در ميان آيد تا فرد متکبر خود را از آن برتر داند و بالاتر بيند. | |
| − | |||
| − | + | ==روایاتی در مذمت کبر== | |
| − | |||
| − | * | + | *اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند: {{متن حدیث|مِنْ فِعْلِ اللَّهِ بِإِبْلِيسَ إِذْ أَحْبَطَ عَمَلَهُ الطَّوِيلَ وَجَهْدَهُ الْجَهِيدَ و َكَانَ قَدْ عَبَدَ اللَّهَ سِتَّةَ آلَافِ سَنَةٍ لَا يُدْرَی أَمِنْ سِنِي الدُّنْيَا أَمْ مِنْ سِنِي الاْخِرَةِ عَنْ كِبْرِ سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ؛ فَمَنْ ذَا بَعْدَ إِبْلِيسَ يَسْلَمُ عَلَی اللَّهِ بِمِثْلِ مَعْصِيَتِهِ كَلَّا مَا كَانَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِيُدْخِلَ الْجَنَّةَ بَشَراً بِأَمْرٍ أَخْرَجَ بِهِ مِنْهَا مَلَكا}}؛ از برنامه حضرت حق در رابطه با [[شيطان]] عبرت بگيريد، كه اعمال طولانی، و سخت كوشی او را، به خاطر يك ساعت تكبر تباه كرد، در صورتی كه خداوند را شش هزار سال بندگی كرد كه معلوم نيست از سال های دنيايی است يا سال های آخرتی (كه هر روزش هزار سال دنيايی است). چه كسی پس از [[ابليس]] با آلوده شدن به گناهی چون [[گناه]] او از عذاب حق سالم می ماند حاشا خداوند هرگز انسانی را به عملی وارد [[بهشت]] نمی كند كه به خاطر همان عمل فرشته ای را از آن جا بيرون كرد. <ref>[[نهج البلاغه]]، خطبه 192، [[خطبه قاصعه]]</ref> |
| − | در | + | *اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند:{{متن حدیث|إِيَّاكَ و َالْكِبْرَ فَإِنَّهُ أَعْظَمُ الذُّنُوبِ وَ أَلْأَمُ الْعُيُوبِ وَ هُوَ حِلْيَةُ إِبْلِيسَ}}؛ بر تو باد دوری از كبر، زيرا آن از بزرگترين گناهان و مادر عيب ها است و آن لباس ابليس است. <ref>[[مستدرك الوسائل]]، ج12، ص29</ref> |
| − | * | + | *اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند:{{متن حدیث|أَقْبَحُ الْخُلُقِ التَّكَبُّر}}؛ قبيح ترين خلق و خوی، تكبر است. |
| − | * | + | *اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند:{{متن حدیث|شَرُّ آفَاتِ الْعَقْلِ الْكِبْرُ}}؛ بدترين آفات عقل، كبر است. |
| − | اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند: | ||
| − | * | + | * در كتاب اثبات الوصيه روايت شده كه به [[حضرت داود]] عليه السلام [[وحی]] شد: هم چنان كه مقربترين مردم به خدای متعال در [[روز قيامت]]، متواضعين هستند، هم چنين دورترين مردم از پيشگاه الهی در قيامت، متكبران هستند. |
| − | |||
| − | == منابع == | + | * پيغمبر اكرم صلی الله عليه و آله فرموده اند:{{متن حدیث|لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِنْسَانٌ فِی قَلْبِهِ حَبَّةُ خَرْدَلٍ مِنْ كِبْرٍ}}؛ كسی كه در قلبش ذره ای از كبر باشد، داخل بهشت نمی شود. |
| + | |||
| + | * اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند:{{متن حدیث|احذر الكبر فإنه رأس الطغيان و معصية الرحمن}}؛ از تكبر بپرهيز كه آن سرآغاز طغيان ها و معصيت و نافرمانی خداوند رحمان است. <ref>[[غررالحكم]]، ص309</ref> | ||
| + | |||
| + | * و آن حضرت فرمودند:{{متن حدیث|عَجِبْتُ لِلْمُتَكَبِّرِ الَّذِی كَانَ بِالْأَمْسِ نُطْفَةً وَ يَكُونُ غَداً جِيفَة}}؛ از آن خودخواه گردن كشی بتعجّبم كه ديروز آبی گنديده و فردا لاشه كثيفی بيش نخواهد بود؛ چنين كسی كبر و نخوتش برای چيست و چرا اوّل و آخر خود را بياد نمی آورد. | ||
| + | ==پانویس== | ||
| + | {{پانویس}} | ||
| + | |||
| + | ==منابع== | ||
| + | * [http://www.downloadbook.org/maasumin/np/takabbor.htm سایت دانلود بوک، بخش با معصومین علیهم السلام] | ||
| + | * احمد نراقی، معراج السعاده | ||
| − | |||
| − | |||
[[رده:اخلاق فردی]] | [[رده:اخلاق فردی]] | ||
[[رده:صفات ناپسند]] | [[رده:صفات ناپسند]] | ||
| + | [[رده:مقاله های مهم]] | ||
| + | |||
| + | {{سنجش کیفی | ||
| + | |سنجش=شده | ||
| + | |شناسه= ضعیف | ||
| + | |عنوان بندی مناسب= ضعیف | ||
| + | |کفایت منابع و پی نوشت ها= ضعیف | ||
| + | |رعایت سطح مخاطب عام= خوب | ||
| + | |رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب | ||
| + | |جامعیت= ضعیف | ||
| + | |رعایت اختصار= خوب | ||
| + | |سیر منطقی= خوب | ||
| + | |کیفیت پژوهش= متوسط | ||
| + | |رده= دارد | ||
| + | }} | ||
نسخهٔ ۳۰ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۰۶:۱۹
تعريف
کبر حالتی است كه آدمى خود را بالاتر از ديگرى ببيند و اعتقاد برترى خود را بر غير داشته باشد. بزرگان اخلاق گفته اند، اساس تكبر اين است كه انسان از اين كه خود را برتر از ديگری ببيند، احساس آرامش كند و خود برتربينی، خودمحوری، برتری جويی و فخرفروشی از مفاهيمی هستند كه ريشه آنها (تكبر) است.
تفاوت کبر با عجب
در عجب برای انسان خودپسند تفاوتی ندارد که پای شخص دیگری در میان باشد یا نه؛ ولى در كبر بايد پاى فرد یا افراد دیگر نيز در ميان آيد تا فرد متکبر خود را از آن برتر داند و بالاتر بيند.
روایاتی در مذمت کبر
- اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند: مِنْ فِعْلِ اللَّهِ بِإِبْلِيسَ إِذْ أَحْبَطَ عَمَلَهُ الطَّوِيلَ وَجَهْدَهُ الْجَهِيدَ و َكَانَ قَدْ عَبَدَ اللَّهَ سِتَّةَ آلَافِ سَنَةٍ لَا يُدْرَی أَمِنْ سِنِي الدُّنْيَا أَمْ مِنْ سِنِي الاْخِرَةِ عَنْ كِبْرِ سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ؛ فَمَنْ ذَا بَعْدَ إِبْلِيسَ يَسْلَمُ عَلَی اللَّهِ بِمِثْلِ مَعْصِيَتِهِ كَلَّا مَا كَانَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ لِيُدْخِلَ الْجَنَّةَ بَشَراً بِأَمْرٍ أَخْرَجَ بِهِ مِنْهَا مَلَكا؛ از برنامه حضرت حق در رابطه با شيطان عبرت بگيريد، كه اعمال طولانی، و سخت كوشی او را، به خاطر يك ساعت تكبر تباه كرد، در صورتی كه خداوند را شش هزار سال بندگی كرد كه معلوم نيست از سال های دنيايی است يا سال های آخرتی (كه هر روزش هزار سال دنيايی است). چه كسی پس از ابليس با آلوده شدن به گناهی چون گناه او از عذاب حق سالم می ماند حاشا خداوند هرگز انسانی را به عملی وارد بهشت نمی كند كه به خاطر همان عمل فرشته ای را از آن جا بيرون كرد. [۱]
- اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند:إِيَّاكَ و َالْكِبْرَ فَإِنَّهُ أَعْظَمُ الذُّنُوبِ وَ أَلْأَمُ الْعُيُوبِ وَ هُوَ حِلْيَةُ إِبْلِيسَ؛ بر تو باد دوری از كبر، زيرا آن از بزرگترين گناهان و مادر عيب ها است و آن لباس ابليس است. [۲]
- اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند:أَقْبَحُ الْخُلُقِ التَّكَبُّر؛ قبيح ترين خلق و خوی، تكبر است.
- اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند:شَرُّ آفَاتِ الْعَقْلِ الْكِبْرُ؛ بدترين آفات عقل، كبر است.
- در كتاب اثبات الوصيه روايت شده كه به حضرت داود عليه السلام وحی شد: هم چنان كه مقربترين مردم به خدای متعال در روز قيامت، متواضعين هستند، هم چنين دورترين مردم از پيشگاه الهی در قيامت، متكبران هستند.
- پيغمبر اكرم صلی الله عليه و آله فرموده اند:لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ إِنْسَانٌ فِی قَلْبِهِ حَبَّةُ خَرْدَلٍ مِنْ كِبْرٍ؛ كسی كه در قلبش ذره ای از كبر باشد، داخل بهشت نمی شود.
- اميرالمؤمنان عليه السلام فرموده اند:احذر الكبر فإنه رأس الطغيان و معصية الرحمن؛ از تكبر بپرهيز كه آن سرآغاز طغيان ها و معصيت و نافرمانی خداوند رحمان است. [۳]
- و آن حضرت فرمودند:عَجِبْتُ لِلْمُتَكَبِّرِ الَّذِی كَانَ بِالْأَمْسِ نُطْفَةً وَ يَكُونُ غَداً جِيفَة؛ از آن خودخواه گردن كشی بتعجّبم كه ديروز آبی گنديده و فردا لاشه كثيفی بيش نخواهد بود؛ چنين كسی كبر و نخوتش برای چيست و چرا اوّل و آخر خود را بياد نمی آورد.
پانویس
- ↑ نهج البلاغه، خطبه 192، خطبه قاصعه
- ↑ مستدرك الوسائل، ج12، ص29
- ↑ غررالحكم، ص309
منابع
- سایت دانلود بوک، بخش با معصومین علیهم السلام
- احمد نراقی، معراج السعاده
