السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۵ اکتبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۰۵ توسط Library (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

مؤلف السرائر الحاوى لتحرير الفتاوى

ابوعبدالله محمد بن احمد بن ادريس حلى عجلى (م 598 ق).

زندگي‌نامه و اظهارنظرها

وى يكى از بزرگ ترين فقهاى شيعه در اواخر قرن ششم است. او عالمى محقق، دانشمندى مدقق و در مسائل فقهى خود اهل نظر بود. پس از شيخ طوسى فقهاى شيعه تا عصر ابن ادريس، فتاوى شيخ را با توجه به مقام علمى او دستورالعمل زندگى خويش قرار مى دادند.

ابن ادريس اولين فقيهى است كه فقه را از ركود چندين ساله نجات داد و در سايه تحقيق و رياضت و كوشش‌هاى شخصى، گاهى بر مسائل فقهى و نظريات ديگران خرده مى گرفت و خود با توجه با ادله فقهى به اظهارنظر در مسائل فقهى مى پرداخت. ابن ادريس گاهى با شهامت، نظريات فقهى شيخ الطائفه را مورد اشكال قرار مى داد و از قبول خبر واحد سرباز مى زد. وى گفته است: «لا اُقلّد الاّ دليل الواضح والبرهان اللائح».

استادا ابوعبدالله محمد

  • راشد بن ابراهيم بن اسحاق بحرانى
  • سيد شرف شاه بن محمد حسينى اقطسى و...

شاگردان ایشان

  • سيد فخربن معد الموسى
  • محمد بن جعفر بن محمد بن حلى
  • على بن يحيى خياط
  • سيد محمد بن عبدالله بن على بن زهرة حسينى حلبى
  • جعفر بن احمد بن حسين بن قمرويه


تأليفات وی

  • سرائر
  • خلاصة الاستدلال
  • مناسك حج
  • مختصر التبيان

معرفى اجمالى كتاب

اين كتاب مشهورترين كتاب فقهى او است و يك دوره كامل فقه استدلالى با روش ابتكارى وى و سرشار از انديشه هاى نو و مطالب تازه است؛ به خصوص او در پايان كتاب فصلى به نام «مستطرفات» دارد كه معروف به «مستطرفات سرائر» مى باشد و در آن نظريات و آراى ابتكارى جديد و مطالب منحصر به فردى را آورده است.

سرائر ابن ادريس هنوز يكى از مدارك مهم فقه استدلالى شيعه بشمار مى آيد و جمعى از فقها بر آن شرح و يا حاشيه نوشته اند.[۲]

وضعيت نشر

اين كتاب، به همت مؤسسه نشر اسلامى به سال 1411 ق، در قم چاپ و منتشر شده است.

پانویس

  1. علماى بزرگ شيعه، ص 46؛ سرائر، ص 51؛ موسوعة طبقات الفقها، ج 6، ص 247.
  2. مفاخر اسلام، على دوانى، ج 4، ص 20.

متن کتاب السرائر

السرائر

منابع

کتابشناسي تفصيلي مذاهب اسلامي/ نویسنده: محمدرضا ضميري